Transcript سلامت دهان وجامعه

‫تعریف سالمت•‬
‫سالمتى يك حالت رفاه كامل جسمى‪ ،‬روحى و •‬
‫‪ .‬اجتماعى است و نه تنها نبود بيمارى يا ناتوانى‪.‬‬
‫‪.‬‬
‫برخوردارى از باالترین استاندارد قابل حصول بهداشت •‬
‫یكى از حقوق اساسى هر انسانى‪ ،‬بدون تمایز از حيث‬
‫نژاد‪ ،‬مذهب‪ ،‬عقاید سياسى‪ ،‬شرایط اقتصادى یا‬
‫اجتماعى‪ ،‬مىباشد‪.‬‬
‫پيشرفت نامساورى كشورهاى مختلف در ترویج بهداشت •‬
‫و مهار كردن بيمارىها به خصوص بيمارىهاى‪،‬‬
‫واگير‪ ،‬یك خطر عمومى است‪.‬‬
‫پزشکی نوین‬
‫• پس از سال ‪ 1900‬پزشکی در جهت تخصص ی‬
‫شدن و علمی شدن برخورد با بیماریها پرشتاب‬
‫پیش می رفت‪.‬‬
‫• نتیجه این که پزشکی معاصر تنها علم و هنر‬
‫تشخیص و درمان نیست بلکه علم پیشگیری از‬
‫بیماریها و ارتقاء بهداشت هم هست ‪.‬‬
Almeata - 1978
‫‪Almeata - 1978‬‬
‫در دهه هاي آينده‪ ،‬مهمترين هدف اجتماعي دولتها وسازمانهاي‬
‫جهاني بهداشت بايد آن باشد كه تمامي مردم جهان تا سال‬
‫‪ 2000‬به سطحي از سالمت و بهداشت دست يابند كه از نظر‬
‫اجتماعي واقتصادي حيات مفيد و مولدي را براي آنان فراهم‬
‫آورد‪.‬‬
‫بهداشت دهان و دندان تا سال ‪2000‬‬
‫‪ %50‬كودكان ‪ 6-5‬ساله ‪Caress Free‬‬
‫‪ 12 DMF‬ساله ها حداكثر ‪ 3‬باشد‪.‬‬
‫‪ %85‬مردم در ‪ 18‬سالگي تمام دندانهاي طبيعي را داشته باشند‪.‬‬
‫افراد بي دندان در سن ‪ 34‬تا ‪ 35‬به ‪ %50‬كاهش يابند‪.‬‬
‫افراد بي دندان در سن ‪ 60‬سالگي ‪ %25‬كاهش يابند‪.‬‬
‫دالیل عدم موفقيت‬
‫•‬
‫‪ .1‬مشکالت اقتصادي جوامع به ویژه جوامع توسعه نيافته و در حال توسعه‬
‫‪ .2‬عدم همکاري مردم به دليل پایبندي به عقاید سنتي به ویژه طب سنتي‬
‫‪ .3‬شيوع بيش از حد برخي بيماري ها و ناتواني در کنترل بيماري ها‬
‫‪ .4‬عدم همکاري مردم با مسئولين اجراي طرح‬
‫‪ .5‬عدم همکاري الزم کشورهاي توسعه یافته با سازمان بهداشت جهاني به‬
‫ویژه از جهت اقتصادي و ارسال نيرو‬
‫‪ .6‬ضعف اجرایي و نامناسب بودن طرح ها و ناتواني در اجراي صحيح‬
‫آنها به دالیل مختلف و به طور عمده‪ ،‬دالیل اقتصادي‬
‫اهداف جهانی بهداشت دهان و دندان تا سال‪• 2020‬‬
‫اهداف کالن ‪:‬‬
‫‪ -۱‬کاهش آثار و عوارض بيماریهای فک و دهان و صورت بر روی سالمتی جسم‬
‫و روان‪ ،‬با تاکيد بر ارتقاء سالمت و دهان و دندان در افراد جامعه و کاهش‬
‫بيماریهای دهان و دندان نقاطی که بار بيمار بيشتر است‪.‬‬
‫‪ -۲‬کاهش آثار و عوارض ناشی از تظاهرات فکی دهانی بيماریهای عمومی در بين‬
‫افراد جامعه و آشنایی با این عوارض برای تشخيص بموقع‪ ،‬پيشگيری و کنترل‬
‫موثر بيماریهای عمومی‬
‫اهداف اختصاصی‪:‬‬
‫‪ -۱‬کاهش مرگ و مير ناشی از بيماریهای فک و دهان و صورت‬
‫‪ -۲‬کاهش نقص عضوهای ناشی از بيماریهای فک و دهان و‬
‫صورت و به تبع آن بهبود کيفيت زندگی‬
‫‪ -۳‬حمایت از سياستهای قابل اجرا و اولویت دار و برنامه هایی که‬
‫صد در صد از منابع علمی موجود استفاده کند (دندانپزشکی مبتنی‬
‫بر شواهد)‬
‫‪ -۴‬طراحی برنامه هایی برای پيشگيری و کنترل بيماریهای دهان و‬
‫دندان که قابل دسترس بوده‪ ،‬هزینه اثر بخشی آن به اثبات رسيده‬
‫باشد‪.‬‬
‫‪ -۵‬ادغام برنامه های ارتقاء سالمت دهان و دندان با دیگر بخشهای‬
‫بهداشتی با تکيه بر عوامل خطر ساز مشترک‪.‬‬
‫‪ -۶‬طراحی برنامه هایی که مردم را برای حفظ سالمتی خود‬
‫تقویت می کند‪.‬‬
‫‪ -۷‬تقویت نظام ثبت دقيق اطالعات بيماریهای دهان و دندان‪(.‬‬
‫بروز‪ ،‬شيوع‪ ،‬روند بيماری و پيامدهای آن)‬
‫‪ -۸‬ارج نهادن به جایگاه اجتماعی و فعاليت های قانونی افراد‬
‫ارائه دهنده خدمت‪.‬‬
‫‪ -۹‬کاهش نابرابری در دریافت خدمات بهداشتی بين گروههای‬
‫مختلف جامعه‪.‬‬
‫‪ -۱۰‬افزایش تعداد نيروی انسانی که در زمينه نظام ثبت دقيق‬
‫اطالعات بيماری آموزش دیده‬
‫اهداف نهایی‪:‬‬
‫تا سال ‪ ۲۰۲۰‬اهداف نهایی زیر بر اساس وضعيت موجود بدست خواهد آمد‬
‫‪ )۱‬درد‬
‫کاهش در تعداد بروز درد در ناحيه فک و دهان و صورت‪ x .‬درصد‬
‫کاهش در تعداد روزهای غيبت از کار و مدرسه بخاطر بروز دردهای سر صورت‪.‬‬
‫کاهش تعداد افرادی که به محدودیت های عملکردی در ناحيه فک و صورت‬
‫می شوند ‪ (.‬بعنوان مثال درد و ناراحتی‪ ،‬دندانهای از دست رفته ‪ ،‬ضربه به دندانهای‬
‫قدامی و آنومالی های دهانی صورتی مادرزادی)‬
‫کاهش بروز عوارض اجتماعی ناشی از درد و ناراحتی و ظاهر ناخوشایند ( مواردی‬
‫چون دندانهای از دست رفته‪ ،‬آنومالی های دندانی ‪ ،‬نقایص مينایی مثل فلوئوروزیس‪،‬‬
‫دندانهای ضربه خورده‪ ،‬تحليل شدید لثه و بوی بد دهان‬
‫اختالالت عملکردی‪:‬‬
‫کاهش در تعداد افرادی که دچار اشکاالتی در جویدن‪ ،‬بلعيدن‪ ،‬تکلم و ارتباط برقرار‬
‫کردن هستند‪ .‬عوامل قابل سنجش زیادی در این گروه قرار می گيرند از جمله از دست‬
‫دادن دندانها‪ ،‬بد شکلی های اکتسابی یا مادرزادی دهانی‪ -‬صورتی و…‪..‬‬
‫بيماریهای عفونی‬
‫افزایش رقابت کارکنان مراقبتهای بهداشتی در تشخيص‬
‫و کاهش خطر انتقال بيماریهای عفونی در محيط های‬
‫بهداشتی‪.‬‬
‫‪ )۳‬بد خيمی های حلقی دهانی‬
‫کاهش بروز سرطانهای حلق و دهان‬
‫افزایش طول مدت زندگی ( بقای ‪ ۵‬ساله ) در موارد درمان شده‪.‬‬
‫افزایش در تشخيص زود هنگام‬
‫افزایش درارجاع فوری‬
‫کاهش در ميزان مواجهه با عوامل خطر نظير مصرف دخانيات و مشروبات‬
‫الکلی و تغدیه نامناسب‬
‫افزایش تعداد افراد مبتالیی که باید تحت مراقبتهای اجباری متخصصين قرار‬
‫بگيرند‪.‬‬
‫‪ )۴‬تظاهرات دهانی عفونت ‪HIV‬‬
‫کاهش در بروز عفونت های فرصت طلب در ناحيه فک و صورت‬
‫افزایش تعداد رقابت کارکنان مراقبتهای بهداشتی در تشخيص و کنترل تظاهرات دهانی‬
‫‪.‬عفونت‪HIV‬‬
‫افزایش تعداد سياستگزارانی که از اهميت ارتباط و حفره دهان آگاهی با عفونت کامل‬
‫دارند‪.‬‬
‫‪ )۶‬نوما‬
‫افزایش اطالعات از نوما در جوامعی که در معرض خطر‬
‫هستند‪.‬‬
‫افزایش تشخيص زود هنگام‬
‫افزایش ارجاع فوری‬
‫کاهش‪ %‬در ميزان مواجهه با عوامل خطر با تاکيد بر عواملی‬
‫چون پوشش واکسيناسيون بر عليه سرخک‪ ،‬وضعيت تغذیه و‬
‫نظافت‬
‫افزایش تعداد افراد مبتالیی که باید تحت مراقبتهای اجباری‬
‫متخصصين قرار بگيرند‪.‬‬
‫تروما‬
‫افزایش تشخيص زود هنگام‬
‫افزایش ارجاع فوری‬
‫بهبود نسبت تعداد رقابت کارکنان مراقبتهای‬
‫بهداشتی در تشخيص و ارائه درمانهای فوریتی به‬
‫تعداد افرادی که خدمات بموقع در این موارد دریافت‬
‫می دارند‬
‫افزایش تعداد افراد آسيب دیده ای که باید تحت‬
‫مراقبتهای اجباری متخصين قرار بگيرند‪.‬‬
‫کاهش در ميزان مواجهه با عوامل خطر نظير مصرف دخانيات و مشروبات‬
‫الکلی‪ ،‬مواد تراتوژنيک و تغذیه نامناسب‬
‫افزایش ميزان دسترسی به مراکز مشاوره ژنتيک‪.‬‬
‫افزایش تشخيص زود هنگام‪.‬‬
‫افزایش ارجاع فوری‪.‬‬
‫افزایش تعداد افراد مبتالیی که باید تحت مراقبتهای اجباری متخصصين قرار‬
‫بگيرند‪.‬‬
‫افزایش تشخيص و ارجاع فوری مواردی که با مال اکلوژن شدید همراه است‬
‫پوسيدگی های دندانی‬
‫افزایش تعداد کودکان ‪ ۶‬ساله با مجموعه دندانی سالم‪.‬‬
‫در کودکان ‪ ۱۲‬ساله‪.‬کاهش در ميزان ‪DMFT‬خصوصا در قسمت ‪D‬‬
‫کاهش تعداد دندانهای کشيده شده ناشی از پوسيدگی در سنين ‪۷۴- ، ۴۴-۳۵ ،۱۸‬‬
‫‪۶۵‬‬
‫ناهنجاریهای تکاملی دندانها‬
‫کاهش بروز فلوئوروزیس شدید با توجه ویژه به ميزان فلوراید غذا‪ ،‬آب و مکمل های غير‬
‫الزم‪.‬‬
‫کاهش بروز ناهنجاریهای اکتسابی دندان باتوجه ویژه به بيماریهای عفونی و مصرف دارو‬
‫های غير الزم‪.‬‬
‫افزایش تشخيص زود هنگام ناهنجاریهای مادرزادی و اکتسابی‪.‬‬
‫افزایش ارجاع فوری ناهنجاریهای مادرزادی و اکتسابی‬
‫‪ )۱۱‬بيماریهای لثه‬
‫کاهش تعداد دندانهای از دست رفته ناشی از بيماریهای پریودنتال در سنين ‪۴۴- ،۱۸‬‬
‫‪ ۷۴-۶۵ ،۳۵‬به ميزان‪ %‬با توجه ویژه به مصرف دخانيات‪ ،‬بهداشت ضعيف دهان ‪،‬‬
‫استرس وبيماریهای زمينه ای‪.‬‬
‫کاهش بروز اشکال مخرب بيماریهای پریودنتال (کاهش عوامل خطر مثل تغذیه‬
‫نامناسب‪ ،‬استرس و ضعف ایمنی‪.‬‬
‫کاهش بروز عفونتهای پریودنتال فعال ( با یا بدون از دست دادن چسبندگی) در کليه‬
‫سنين به ميزان ‪.‬‬
‫افزایش تعداد افراد در تمام سنين که از لثه واستخوان نگهدارنده سالم برخوردارند‬
‫به ميزان ‪.‬‬
‫بيماریهای مخاط دهان‬
‫افزایش تعداد رقابت کارکنان مراقبتهای بهداشتی در تشخيص و ارئه‬
‫درمانهای فوریتی‬
‫افزایش تشخيص زود هنگام‪.‬‬
‫افزایش ارجاع فوری‬
‫از دست دادن دندانها‬
‫‪ .‬کاهش تعداد افراد بی دندان در سنين ‪ ۷۴-۶۵،۴۴-۳۵‬به ميزان ‪%‬‬
‫افزایش تعداد دندانهای طبيعی باقيمانده در سنين ‪،۷۴-۶۵‬‬
‫‪ ۴۴-۳۵.‬به ميزان ‪%‬‬
‫افزایش تعداد افراد با عملکرد مطلوب دندانها (داشتن ‪ ۲۱‬دندان یا بيشتر) در سنين‬
‫‪ ۴۴-۳۵، ۷۴-۶۵.‬به ميزان ‪%‬‬
‫سرویسهای مراقبتهای بهداشتی‬
‫انجام برنامه های مبتنی بر شواهد علمی و تامين منابع انسانی برای ارائه مراقبتهای‬
‫بهداشتی به کليه افراد‪ ،‬متناسب با شرایط فرهنگی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬اقتصادی و وضعيت‬
‫بيماری هر جامعه‪.‬‬
‫بهبود نسبت دسترسی افراد جامعه به خدمات بهداشتی کافی به ميزان‬
‫سيستم های اطالعات بهداشتی‬
‫بهبود نسبت جمعيت تحت پوشش به سيستم های موفق اطالعات بهداشتی به ميزان‬
‫‪x/y%‬‬
Almeata – 1978
Health For All
(HFA/2000)
HFA/2000
Primary Health Care
(PHC)
‫اصول ‪PHC‬‬
‫عدالت اجتماعي‬
‫مشاركت مردم‬
‫تكنولوژي مناسب‬
‫همكاري بين بخش ي‬
‫اجزاء‪PHC‬‬
‫آموزش بهداشت‬
‫بهبود تغذيه‬
‫تأمين آب آشاميدني سالم و بهداشت محيط‬
‫بهداشت مادر وكودك‬
‫واكسيناسيون‬
‫كنترل بيماريهاي واگيردار‬
‫درمان بيماريهاي ساده‬
‫تأمين داروهاي اساس ي‬
‫بهداشت حرفه اي‬
‫بهداشت دهان ودندان‬
‫بهداشت روان‬
‫سطوح ‪PHC‬‬
‫سطوح بهداشت‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫طبق سازمان جهانی بهداشت‪ ،‬بهداشت به بر سه سطح‬
‫استوار است‪:‬‬
‫پيشگيری سطح اول‬
‫پيشگيری سطح دوم‬
‫پيشگيری سطح سوم‬
‫پيشگيری سطح اول‬
‫این مرحله عبارت است از مجموع ٔه اقداماتی که برای •‬
‫جلوگيری از بروز بيماری انجام میشود‪ .‬این اقدامات‬
‫موجب باال رفتن ميزان قدرت جسمی و روانی افراد‬
‫جامعه و سالمتر شدن محيط زندگی میشود‬
‫مراحل سطح ‪1‬‬
‫• ارتقای بهداشت‬
‫شيوه صحيح مسواک کردن دندان‪.‬‬
‫• آموزش‬
‫ٔ‬
‫• شامل آموزش همگانی بهداشت‪ ،‬بهبود رژیم غذایی بر‬
‫اساس گروههای سنی‪ ،‬فراهم آوردن شرایط مناسب‬
‫مسکن‪ ،‬کار‪ ،‬و تأمين تفریحات سالم میشود‪.‬‬
‫• حفاظت ويژه در مقابل وقايع بهداشتی و بيماریها‬
‫• شامل روشهایی اختصاصی است که از بروز برخی‬
‫بيماریها جلوگيری میکند؛ همچون تزریق واکسن برای‬
‫پيشگيری از ابتال به سرخک‪ ،‬کزاز‪ ،‬سياهسرفه‪ ،‬فلج‬
‫اطفال و‪ ،...‬سمپاشی برای مبارزه با پش ٔه ماالریا‪ ،‬استفاده‬
‫از کپسول ویتامين ‪ A‬برای جلوگيری از ابتال به‬
‫شبکوری‪ ،‬کم کردن گردوغبار در معادن برای پيشگيری‬
‫از بيماریهای ریوی نزد کارگران‪ ،‬و مبارزه با آلودگی‬
‫هوا و استعمال دخانيات برای پيشگيری از سرطان ریه‬
‫پيشگيری سطح دوم‬
‫• این مرحله شامل تشخيص به موقع بيماری و درمان‬
‫مناسب و به سرعت است‪ .‬این اقدامات برای جلوگيری‬
‫از سير بيماری به طرف مراحل پيشرفته‪ ،‬به وجود آمدن‬
‫نقص و ناتوانی و سرایت بيماری به افراد سالم ضرورت‬
‫دارد‪.‬‬
‫يشگيری سطح سوم‬
‫• در این مرحله‪ ،‬هدف متوقف کردن سير بيماری و‬
‫جلوگيری از ناتوانی کامل یا مرگ است‪ .‬فيزیوتراپی‬
‫برای برگرداندن حرکت به یک عضو عارضهدیده‪،‬‬
‫نمونهای از این اعمال است‪ .‬عملهای جراحی‪ ،‬استفاده‬
‫از عينک‪ ،‬سمعک و ورزشهای مخصوص‪ ،‬مثالهایی‬
‫دیگر از اقداماتی هستند که برای بازگرداندن قسمتی از‬
‫تواناییهای از دست رفته یا جلوگيری از ناتوانایی‬
‫بيشتر مورد استفاده قرار میگيرند‪.‬‬
‫سطح ‪1‬‬
‫منزل‬
‫جامعه‬
‫اولين تسهيالت بهداشتي‬
‫خانه بهداشت‬
‫پايگاه بهداشتي‬
‫مركز بهداشتي درماني شهري وروست‬
‫اولين سطح ارجاع‬
‫بهورز – كاردان بهداشت خانواده(كاردان بهداشتي)‬
‫سطح ‪2‬‬
‫مركز بهداشت روستايي‬
‫مركز بهداشت شهري‬
‫(مركز بهداشت شهرستان و بيمارستان)‬
‫بهداشتكاران دهان و دندان ‪ -‬دندانپزشكان‬
‫سطح ‪3‬‬
‫مركز بهداشتي درماني شهري‬
‫پلي كلينيك تخصصي(كلينيكهاي ویژه – دانشكده)‬
‫(مركز بهداشت استان‪ -‬بيمارستان تخصصي)‬
‫دندانپزشك متخصص‬
‫جهانی فکر کنيم‪ ،‬محلی عمل نمایيم‬
‫سطوح پيشگيري‬
Self- care ‫مراقبت از خويش‬
Primary health care ‫پيشگيري‬
Secondary health care ‫درمان‬
Tertiary health care ‫نوتواني‬
PHC
Health promotion
‫توانمند سازي مردم جهت افزايش كنترل بر سالمت وبهبود‬
‫سالمت خود )‪(Ottawa/1986‬‬
‫‪Health promotion‬‬
‫توانمند سازي مردم جهت افزايش كنترل بر سالمت وبهبود‬
‫سالمت خود‪(Ottawa/1986) .‬‬
‫ارتقاي سالمت ارائه دهنده يك فرايند همه جانبه اجتماعي‬
‫وسياس ي بوده‪ ،‬وتنها شامل تقويت مهارتها و توانايي هاي افراد‬
‫نيست‪ ،‬بلكه عالوه بر آن ‪ ،‬شامل تغيير شرايط اجتماعي‪،‬‬
‫محيطي و اقتصادي به منظور كاهش اثرات نامطلوب شرايط ياد‬
‫شده در سالمت جامعه و فرد نيز مي باشد‪.‬‬
‫سه راهبرد اساسی منشور‪Ottawa‬‬
‫• حمایت همه جانبه برای تحقق سالمت با هدف فراهم‬
‫نمودن شرایط ضروری برای سالمت‬
‫• قادر سازی همه مردم جهان به فعاليت رساندن کامل‬
‫ظرفيت آنها در زمينه سالمت‬
‫• مداخله کردن در منافع مختلف جامعه در راستای سالمت‬
‫اقدامات اساسی برای تحقق راهبردهای منشور‬
‫‪Ottawa‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫سياست های عمومی سالم‬
‫ایجاد محيط حمایتی برای تقویت اجتماعی‬
‫توسعه مهارتهای شخصی‬
‫بازنگری خدمات بهداشتی‬
Health promotion
Life style
‫‪Life style‬‬
‫سبك زندگي عبارت است از يك شيوه زندگي مبتني بر الگوهاي‬
‫رفتاري قابل شناخت‪ ،‬كه اين الگو از تأثير متقابل بين‬
‫ويژگيهاي شخصيتي يك فرد با مداخالت اجتماعي وشرايط‬
‫اجتماعي‪ -‬اقتصادي حاصل مي شود‪.‬‬
Change in Life style
4E
Engenierring ‫فن آوري‬
Enviroment
‫محيط‬
ُEducation
‫آموزش‬
ُُُEnforcment
‫اجبار‬
‫‪ 5‬اولویت سالمت برای ارتقاء سالمت در‬
‫قرن بيست و یکم‬
‫‪-1‬اعتالء مسئوليت سالمت اجتماعی برای سالمت‬
‫‪ -2‬افزایش سرمایه گذاری برای ارتقاء سالمت‬
‫‪ -3‬گسترش ‪ ،‬مشارکت برای ارتقاء سالمت‬
‫‪ -4‬افزایش ظرفيت اجتماعی و توانمند سازی افراد‬
‫‪ -5‬تعيين ساختار مناسب برای ارتقاء سالمت ا‬
‫داستان مداد‬
‫پسرک پدر بزرگش را تماشا‬
‫کرد که نامه ای می نوشت‬
‫از او پرسيد‪:‬‬
‫ماجرای کارهای خودمان را‬
‫می نويسيد ؟‬
‫درباره من می نويسيد؟‬
‫پدر بزرگ از نوشتن دست کشيد ‪ ،‬لبخند زد و به نوه اش گفت ‪:‬‬
‫درست است درباره تو می نويسم ‪ .‬اما مهم تر از نوشته هايم‬
‫مدادی است که با آن می نويسم‬
‫می خواهم وقتی بزرگ شدی مانند اين مداد بشوی‬
‫پسرک با تعجب به مداد نگاه کرد و چيز خاصی در آن نديد‪:‬‬
‫«اما اين هم مثل بقيه مداد هايی است که ديده ام!»‬
‫پدر بزرگ گفت‪«:‬بستگی دارد چطور به آن نگاه کنی‪ .‬در اين مداد‬
‫پنج خاصيت است که اگر بدستشان آوری ‪ ،‬تمام عمرت در دنيا به‬
‫آرامش ميرسی‪.‬‬
‫خاصيت اول ‪:‬‬
‫ميتوانی کارهای بزرگ کنی ‪ ،‬اما نبايد هرگز فراموش کنی که دستی‬
‫وجود دارد که حرکت تو را هدايت ميکند ‪.‬‬
‫اسم اين دست خداست‬
‫‪ ،‬او تو را در مسير اراده اش حرکت می دهد‬
‫خاصيت دوم ‪:‬‬
‫گاهی بايد از آنچه می نويسی دست بکشی و از مداد تراش استفاده کنی ‪.‬‬
‫اين باعث می شود مداد کمی رنج بکشد اما آخر کار نوکش تيز تر ميشود‬
‫پس بدان بايد سختی هايی را تحمل کنی ‪ ،‬چرا که اين باعث می شود‬
‫انسان بهتری شوی‬
‫خاصيت سوم ‪:‬‬
‫مداد هميشه اجازه ميدهد برای پاک کردن يک اشتباه ‪ ،‬از پاک کن‬
‫استفاده کنيم‬
‫بدان که تصحيح يک خطا کار بدی نيست ‪ ،‬در واقع‬
‫برای اينکه خودت را در مسير درست نگه داری ‪ ،‬مهم است‬
‫خاصيت چهارم‪:‬‬
‫چوب يا شکل خارجی مداد مهم نيست زغالی اهميت دارد که داخل چوب است‬
‫پس هميشه مراقب باش درونت چه خبر است‬
‫و سرانجام خاصيت پنجم‪:‬‬
‫مداد هميشه اثری از خود به جای می گذارد ‪ .‬بدان هر کار در زندگيت می کنی ‪،‬‬
‫ردی بجای می گذارد‬
‫سعی کن نسبت به هرکار که ميکنی ‪ ،‬هوشيار باشی و بدانی که چه ميکنی‬
‫اگریادمان بودوباران گرفت‬
‫نگاهی به احساس گلها کنیم‬