Transcript کنترل
1 بيماري هاي موز 2 نام فارسي:موز نام انگليسيBanana: نام علميMusa sapientum: نام خانوادهMusaceae: 3 مشخصات گياه شناسي: موز گياهي است علفي تك لپه كه مانند درختچه است .برگهاي آن بسيار بزرگ و پهن و گاهي تا 2مترمي رسد.گلهاي آن مجتمع و بصورت سنبله است ميوه آن ابتدا سبز و بعد از رسيدن برنگ زرد در مي آيد. 4 موز گياهی گرمسيری است .با اين وجود در نواحی با محدوده رطوبتی وسيع از نواحی خشک تا گرم و مرطوب رشد می کند. محدوده زمانی ظهور برگ های جديد و رشد ميوه به شدت به درجه حرارت بستگی دارد .بهترين محدوده حرارتی برای جوانه زنی برگ ها حدود 30_25درجه سانتيگراد است.رطوبت نسبی نيز از 85_75 درصد نبايد کمتر باشد. 5 ارقام تجاري موز: گروس ميشل ،والري ،الكاتان ،گرند فاين(جينت كاونديشن) ،پويو - روبوستا ،پتيت نين(دارف كاونديشن) 6 _1 آنتراکنوز موزBanana anthracnose بيماری ناشی از قارچ Colleotrichum musaeکه روی پوست ميوه توليد لکه های قهوه ای تا سياه می دهد .در بعضی موارد اين قارچ دم ميوه را در خوشه آلوده ميکند که در اين صورت بيماری بنام black endيا crown rotناميده می شود. 7 کنترل : -1 حذف شاخه های خشکيده -2 تقويت گياه -3 استفاده از قارچ کش های زينب و فربام 2 - ۱.۵در هزار -4کنترل آفات و ساير بيماريها 8 _2 پوسيدگی مرکزی یا زردی مسری ( Heart rot or )infections chlorosis مهمترين عالئم اين بيماری وجود عالئم کلروتيک در برگهای جوان است که در اين حالت نوارهايی از خطوط سبز روشن تا متمايل به زرد مشاهده می شود که به سمت خارج از رگبرک ميانی کشيده شده اند در طی ماههای سردتر يك نوع پوسيدگی سياه و نرم ممکن است تمام دمبرگ را فراگيرد و به سمت قسمت مرکزی گياه پيشرفت نمايد. 9 کنترل: وقتی عالئم بيماری مشاهده شد می توان از يك حشره کش استفاده نمود و به محض اتمام کار بايد تمام بقايای گياه کنده شده و از بين برده شوند. 10 _3 بيماری پانامایي ()Panama disease عامل اين بيماری قارچ Fusarium oxysporiumمی باشد ظهور رنگ زرد تيره در حواشی برگهای پائينی که بعداً به رنگ قهوه ای و نهايتا ً خشک می شوند از عالئم وجود اين بيماری است. برای تشخيص خوب و دقيق بيماری پانامايي موز می توان با ايجاد شکاف در قاعده تنه و دو نيم نمودن ساقه ،حلقه يا خطوط مدور قهوه ای متمايل به سياه روی ريزوم و در تمام جهات در بين بافتهای سفيد مشاهده نمود. 11 کنترل: -1از بين بردن بقايای گياهان آلوده -2 قارچ کش های واپام و تيرام و مرکوريک کلرايد -3 بهترين روش کنترل اين بيماری استفاده از ارقام مقاوم است. 12 _4 پوسيدگی ساقه کاذب Pseudostem Rot Rot or Heart اين بيماری بوسيله قارچ ،Botryodiplodia Fusarium Gloeosporiumايجاد می شود در گياهان آلوده برگهاي داخلی پوسيده و می ميرند و برگهای جديد مجدداً بوجود می آيند پوسيدگی به تدريج به سمت پائين ريزوم پيشرفت نموده و از ظهور گل آذين جلوگيری می کند. 13 کنترل: -1اقدامات بهداشتی در هنگام کاشت ،زهکش خوب و فواصل مناسب کاشت -2سمپاشی به موقع گياهان با مخلوط بوردو مفيد است و از انتشار بيماری جلوگيری می کند. 14 _5 لکه برگی یا بيماری سيکاتوکا اين بيماری غالبا ً به برگها حمله می کند و عالئم اين بيماری که بوسيله قارچ Cercospora musaايجاد می شود شامل ظهور خطوط زرد يا زرد کمرنگ که بطور وضوح در هر دو سطح برگ (بيشتر در سطح برگ) می باشد اين خطوط ،لکه های باريک و بيضی شکل يا عرضی به رنگ قهوه ای متمايل به سياه ايجاد مي كنند. 15 کنترل: -1 حذف و انهدام برگهای آلوده -2 مخلوط بوردو و ساير ترکيبات مسي -3کاربرد اکسی کلرومس ،زنيب و اکسيدمس بفواصل 3هفته يکبار 16 _بيماري رگه سياه برگ موز6 : عامل بيماري Maycosphoerella fijiensis Maycosphoerella musicola 17 عالئم بيماري به صورت لكه هاي قرمز مايل به قهوه اي كم رنگ به قطر كمتر از 25ميلي متر در سطح پائين برگ ظاهر مي شود.اين لكه ها دراز و كمي پهن تر شده و به نوار قرمز مايل به قهوه اي باريكي تبديل مي گردند كه محور طولي آن موازي با رگبرگ هاي برگ و به اندازه ي 20*2ميليمتر است. 18 كنترل: با انجام عمليات زراعي و استفاده از قارچكش هاي مناسب مي توان با بيماري مبارزه نمود.مهمترين عمليات زراعي كاهش سطح اينوكلوم در موزستان مي باشد.براي اين منظور بايدبرگهاي بافت مرده و خشك را از پايه هاي موز جدا نمودهمچنين لكه هاي برگ را مي توان از سطح بريده و حذف كرد.براي كاهش رطوبت سطح برگ ها زهكشي مناسب و همچنين آبياري به روش قطره اي باراني الزامي بوده و از ميزان آلودگي مي كاهد. 19 قارچكش هاي بنوميل،مانكوزب،كلروتالونيل،و قارچكش هاي سيستميك از گروه بنزيميدازول نظير مرتكت(تكتو)60در مبارزه عليه اين بيماري موثر است. 20 _7 بيماري پوسيدگي ته سيگاري موز عامل بيماريverticillium theobromae: بيماري ازگل آذين به نوك ميوه هاي نارس گسترش مي يابد.نوك ميوه هاي نارس دچار بافت مردگي شده خشك مي شود.بخش انتهايي ميوه چين خوردگي پيدا كرده ميسليوم قارچ به رنگ خاكستري روي آن را مي پوشاند. 21 كنترل: حذف برگهاي آلوده و گلهاي مرده به عنوان منبع آلودگي قبل از توليد ميوه در مبارزه عليه اين بيماري بسيار موثر است مكان بسته بندي بايد تميز باشد تا احتمال آلودگي به اين بيماري را در بعد از برداشت كاهش دهدحذف ميوه هاي آلوده در خوشه ضروري مي باشد. در صورت شدت آلودگي استفاده از قارچكش متاالكسيل بسيار موثر است. 22 _8 بيماری بونچی تاپ اين بيماری وسيله ويروس بونچی تاپ ايجاد می شود و بوسيله شته موز در مزارع موز منتشر می گردد عالئم بيماری بونچي تاپ در پاجوشهای آلوده توليد برگهای باريک ،خيلی کوتاه می کنند که عالئم زردی و موزائيک را نشان می دهند و حاشيه برگها بطور قابل مالحظه ای به سمت باال خم می شوند اين برگها قابليت خم شدن از سمت باال را ندارند و معموالً راست و مستقيم می ايستند و نهايتا ً به هم پيوسته شده و حالتی پيدا می کنند که محور برگ طول آن کاهش يافته و حالت رزت مانند به گياه می دهد و نام اين بيماری نيز به همين علت است. 23 کنترل: -1دقت در انتخاب پاجوشهای عاری از آلودگی به بيماری -2 از بين بردن گياهان آلوده به محض مشاهده عالئم بيماری -3 به منظور از بين بردن شته ناقل می توان روغن کروزل روی موزهای آلوده پاشيد تا روغن از طريق قاعده برگ به درون ساقه کاذب نفوذ نمايد. -4تزريق محلول 1درصد D2،4به ميزان 15ميلی ليتر برای هر بوته در ارتفاع 30سانتيمتر از سطح خاک 24 _9 پژمردگی باکتریایی موز Moko بيماری موکو ناشی از Pseudomonas solanacerarumکه باعث تغيير رنگ آوندها و زردی و نکروز برگ می شود .پاجوشها زرد و سپس سياه می شوند .بيماری در مناطق موزکاری چابهار ديده شده است. كنترل :در صورت مشاهده عالئم بيماری ريشه کن کردن درختان توصيه ميشود. 25 انواع آسيب دیدگي هاي موز: آسيب ديدگي عبارتست از آثار ناشي از عوامل مكانيكي مانند ضربه ,فشار و ساير عواملي كه باعث بدشكلي ,ترك خوردگي و تغيير شكل ظاهري ميوه موز ميگردد. 26 _1 بدشكلي: انواع بد شكلي ها معموال بدليل اختالالت ژنتيكي بوجود مي آيند كه عموما ً بصورت چند قلوئي كامل و يا ناقص نمايان گرديده و عدم بازار پسندي محصول را نيز در پي دارند. 27 -2 نارسي: عبارتست از عدم رشد كافي ميوه و سبز ماندن رنگ قسمتي از سطح ميوه يا نرم نشدن گوشت آن. 28 -3 رسيدن بيش از حد) لهيدگي): عبارتست از نرم شدن بيش از حد گوشت ميوه كه ممكن است در اثر كوچكترين فشار يا ضربه به روي گوشت ميوه موجب پارگي پوست و متالشي شدن بافت ميوه گردد. 29 _4 ترك خوردگي: اين نوع ترك خوردگي در اثر تنش هاي گرمائي بوجود مي آيد ،ترك خوردگي و خراشيدگي موجب ميشود عوامل بيماري زا براحتي بافت ميوه را مورد حمله قرار داده و خسارت وارده بر آن را افزايش دهند. 30 _5 سوختگي: آثار ناشي از آفتاب زدگي است كه بصورت تغيير رنگ قسمتي از پوست قابل رويت بوده و در كيفيت بافت مياني(گوشت ميوه) نيز موثر مي باشد. 31 32 منابع و مراجع: فيتوپاتولوژي و بيماري هاي مهم گياهي ايران /تاليف ابراهيم بهداد /ناشر عطر عترت /چاپ بهار1385 اطلس رنگي آفات درختان ميوه /تاليف مهندس مجيد ميراب بالو/حميد رضا پوريان/اميد كالبتونچي /پريسا حيدري/ناشر مرز دانش /تابستان1387 بيماريهاي درختان ميوه و برخي از گياهان باغي و روشهاي مبارزه با آنها / تاليف دكتر سيدعلي الهي نيا/ انتشارات دانشگاه گيالن /چاپ1386 استاندارد شماره( 1252چيدمان ،بسته بندي و نگهداري موز )موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران استاندارد شماره( 9028شرايط رسانيدن موز )موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران www.isiri.org 33 استاد راهنما: جناب آقاي دكتر خديوي تهيه كننده: سيما شجري 8814221210 34