Transcript 17a. Porez na dobit preduzeca u Srbiji

Porez na dobit preduzeća u Srbiji
- predavanja -
Poreski obveznik i poreska osnovica
•
Pravni osnov – Zakon o porezu na dobit pravnih lica
•
Poreski obveznici – pravna lica (društva kapitala – a.d., d.o.o. i dr.):
– Rezidenti - za dobit ostvaren u Republici i u inostranstvu
– Nerezidenti - za dobit ostvarenu u Republici
•
Poreska osnovica = oporeziva dobit
– Dobit (gubitak) iz bilansa uspeha
OPOREZIVA DOBIT
korekcije prihoda i rashoda
– Korekcija prihoda i rashoda se vrši kroz Poreski bilans
•
Cilj korigovanja rezultata iz bilansa uspeha je sprečavanje erozije
poreske osnovice
Korekcije rashoda
•
Troškovi materijala i nabavne vrednost robe priznaju se samo po metodi
prosečne cene i FIFO metodi
•
Računovodstvena amortizacija iz BU se ne priznaje, ali se priznaje tzv.
poreska amortizacija:
– Nepokretnosti (I grupa) se amortizuju po pravolinijskom metodom, po stopi
od 2,5%
– Ostala stalna sredstva (II do V grupa) se amortizuju degresivnom metodom
po diferenciranim stopama (10% do 30%)
Korekcije rashoda
•
Rashodi koji se priznaju u ograničenom procentu:
•
Rashodi koji se priznaju uz dokaze:
•
Rashodi koji se uopšte ne priznaju:
–
–
–
–
za humanitarne, zdravstvene, obrazovne, ekološke svrhe do 5% ukupnog prihoda
za kulturu do 5% ukupnog prihoda
za reklamu, propagandu do 10% ukupnog prihoda
za reprezentaciju do 0,5% ukupnih prihoda
– ispravka vrednosti potraživanja starijih od 60 dana i direktan otpis potraživanja
– plaćene kamate – osim po osnovu fiskalnih obaveza
– plaćeni porezi – osim poreza koji zavise od rezultata poslovanja
–
–
–
–
–
novčane kazne i penali
kamata za neblagovremeno plaćene javne prihode
troškovi koji nisu nastali u svrhu obavljanja delatnosti
nedokumentovani troškovi
donacije političkim organizacijama, i dr.
Poreska osnovica
•
Oporeziva dobit (poreska osnovica)
– pozitivan rezultat u poreskom bilansu, nakon svih korekcija
•
Poreski gubici
– poreski gubitak postoji ukoliko je rezultat iz BU, nakon sprovedenih
korekcija prihoda i rashoda u poreskom bilansu negativan
– poreski gubitak iz tekuće godine može se preneti i umanjiti oporezivu dobit
u narednih 5 godina
•
Kapitalni dobici
– oporezuju se odvojeno o rezultata iz redovnog poslovanja, a (neiskorišćeni)
kapitalni gubici se mogu prenositi u narednih 5 godina
Poreska stopa
•
Zakonska (nominalna) poreska stopa u Srbiji iznosi 15%
– Prosečna stopa poreza na dobit u EU iznosi 24,5%
– Prosek Centralne i Istočne Evrope (15,2%)
Poreske olakšice (podsticaji)
•
Najznačajniji podsticaj je poresko oslobođenje za velike investicije
•
Uslovi za ovu olakšicu:
–
–
•
Ulaganje u osnovna sredstva od preko 1 mlrd. dinara
Najmanje 100 zaposlenih radnika
Preduzeće koje ispuni ove uslove ima pravo na oslobođenje od
poreza na dobit u period od 10 godina srazmerno izvršenom
ulaganju
Grupno oporezivanje i transferne cene
•
Dozvoljena je poreska konsolidacija matičnih i zavisnih preduzeća, sa
ciljem da grupa preduzeća plati manje poreza na dobit, nego što bi u
zbiru platili da plaćaju odvojeno
•
Uslovi za poresku konsolidaciju:
– su sva preduzeća rezidenti Srbije
– između njih postoji naposredna ili posredna vlasnička kontrola od najmanje 75%
akcija ili udela
– konsolidacija mora da traje min. 5 godina
•
Transakcije između povezanih lica se iskazuju u poreskom bilansu po
transfernim cenama i cenama “van dohvata ruke”
– razlika između “cene van dohvata ruke” i transferne cene uključuje se u
oporezivu dobit
•
cilj: sprečavanje erozije poreske osnovice
– metode za utvrđivanje cene van dohvata ruke: metod uporedive tržišne cene,
metod troškovi plus i metod preprodajne cene i sve druge metode propisane
“OECD uputstvom za primenu transfernih cena”
Utanjena kapitalizacija
•
Finansijska struktura preduzeća: sopstveni i pozajmljeni kapital
– Prinos na sopstveni kapital – dividenda
– Prinos na pozajmljeni kapital – kamata
•
Povoljniji poreski tretman kamate od dividende dovodi do rasta
učešća pozajmljenog kapitala u finansijskoj strukturi preduzeća –
utanjena kapitalizacija
– Kamata je reshod u bilansu uspeha, i umanjuje oporezivu dobit, a dividend se
isplaćuje iz dobiti nakon oporezivanja, pa kao takva ne umanjuje oporezivu
dobit
•
Ovaj vid izbegavanja plaćanja poreza se suzbija uvođenjem pravila o
sprečavanju utanjene kapitalizacije
Sprečavanje utanjene kapitalizacije
•
Kod duga prema poveriocu sa statusom povezanog lica, poreskom
obvezniku se priznaje kao reshod, u poreskom bilansu, iznos kamate i
pripadajućih troškova na zajam, odnosno kredit do visine četvorostruke
vrednosti obveznikovog sopstvenog kapitala (za banke – do
desetostrukog iznosa)
– ...osim toga, rashodi kamata prema povezanim licima iznad iznosa “van dohvata
ruke” se uopšte ne priznaju kao rashod u poreskom bilansu
Oporezivanje prihoda nerezidentnih pravnih lica
- Porez po odbitku
•
Na isplate koju rezidentno pravno lice vrši nerezidentnom licu, po osnovu
dividende, kamate, autorske naknade, zakupnine i kapitalnih dobitaka, plaća se
porez po stopi od 20% (ukoliko međunarodnim sporazumom o izbegavanju
dvostrukog oporezivanja nije propisano drugačije).
–
–
Poreski obveznik – pravno lice primalac prihoda, a poreski platac – isplatilac prihoda
Ako je primalac prihoda iz zemlje “Poreskog raja”, poreska stopa je 25%
RSD
1. Dobit pre oporezivanja
20.000.000
2. Porez na dobit (1)x15%
3.000.000
3. Neto dobit posle oporezivanja (1)-(2)
17.000.000
4. Raspodeljena dividenda
17.000.000
5. Porez po odbitku (4)x20%
6. Neto prihod ino-akcionara od dividende (4)-(5)
3.400.000
14.600.000
Unilateralne mere za ublažavanje
dvostrukog oporezivanja
•
Dvostruko oporezivanje – kada se na istu ili sličnu osnovicu više puta plaća
porez
•
Mere za ublažavanje dvostrukog pravnog oporezivanja
– umanjenje po osnovu poreza na dobit koji je poslovna jedinica platila u inostranstvu
– Priznavanje poreza plaćenog u inostranstvu kao poreskog kredita u zemlji
•
Mere za ublažavanje dvostrukog ekonomskog oporezivanja
– Poreski kredit za porez plaćen na dividendu u inostranstvu
– Dividenda naplaćena od zavisnog preduzeća u zemlji se ne uključuje u poresku
osnovicu