Transcript ภาพนิ่ง 1

Chapter
Management Information System
ประเภทของระบบสารสนเทศ
1
Management Information System
บทนี้มีอะไรบ้าง ?
•
•
•
•
•
•
•
3.1 ระบบสารสนเทศจาแนกตามโครงสร้างองค์กร
3.2 การจาแนกตามหน้าที่ขององค์กร
3.3 การจาแนกตามการให้การสนับสนุนของระบบสารสนเทศ
3.4 ระบบสารสนเทศแบบประมวลผลรายการ
3.5 ระบบสารสนเทศแบบรายงานเพื่อการจัดการ
3.6 ระบบสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการตัดสิ นใจ
3.7 ระบบสารสนเทศสาหรับผูบ้ ริ หาร
2
Management Information System
บทนี้มีอะไรบ้าง ?
•
•
•
•
•
3.8 ระบบสารสนเทศสาหรับกลุ่มบุคคลในการตัดสิ นใจ
3.9 ระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์
3.10 ปัญญาประดิษฐ์
3.11 ระบบผูเ้ ชี่ยวชาญ
3.12 สรุ ป
3
Management Information System
ประเภทของระบบสารสนเทศ
ระบบสารสนเทศ
ระบบสารสนเทศจาแนก
ตามโครงสร้างขององค์กร
•ระบบสารสนเทศของหน่วยงาน
ระบบสารสนเทศจาแนก
ตามหน้าที่หลักขององค์กร
•ระบบสารสนเทศด้านบัญชี
Departmental IS
•ระบบสารสนเทศด้านการเงิน
•ระบบสารสนเทศขององค์กร
•ระบบสารสนเทศด้านการผลิต
Enterprise IS
•ระบบสารสนเทศระหว่างองค์กร •ระบบสารสนเทศด้านทรัพยากร
มนุษย์
Interorganizational IS
ระบบสารสนเทศจาแนก
ตามการสนับสนุน
•TPS
•MRS
•DSS
EIS
GDSS
GIS
ปัญญาประดิษฐ์
•Expert System
•Neural Networks
•Genetic Algorithm
4
Management Information System
3.1 ระบบสารสนเทศจาแนกตามโครงสร้างองค์กร
• ระบบสารสนเทศของหน่วยงานย่อย(Departmental IS)
• ระบบสารสนเทศขององค์กร(Enterprise IS)
• ระบบสารสนเทศระหว่างองค์กร(Interorganizational IS)
5
Management Information System
ระบบสารสนเทศระบบสารสนเทศของหน่วยงานย่อย
Departmental IS
• เป็ นระบบสารสนเทศที่ออกแบบมาสาหรับหน่วยงานใดหน่วยงานหนึ่ง
ขององค์กร โดยแต่ละหน่วยอาจมีโปรแกรมประยุกต์ใช้งานในงานใด
งานหนึ่งของตนโดยเฉพาะ เช่น ฝ่ ายบุคลากรอาจมีโปรแกรมสาหรับ
คัดเลือกบุคคลหรื อติดตามผลการโยกย้ายงานของเจ้าหน้าที่ในหน่วยงาน
ซึ่งโปรแกรมทั้งหมดของระบบอาจเรี ยกว่า
Human resources information system
6
Management Information System
ระบบสารสนเทศขององค์กร
Enterprise IS
• ระบบสารสนเทศของหน่วยงานี่มีการเชื่อมโยงกับหน่วยงานอื่น ทั้งหมด
ภายในองค์กร หรื ออีกนัยหนึ่งก็คือองค์กรนั้นมีระบบสารสนเทศที่
เชื่อมโยงทั้งองค์กร
7
Management Information System
ระบบสารสนเทศระหว่างองค์กร
Interorganizational IS
• เป็ นระบบสารสนเทศที่เชื่อมโยงกับองค์กรอื่นๆ ภายนอกตั้งแต่ 2 องค์กร
ขึ้นไป เพื่อช่วยให้การติดต่อสื่ อสารหรื อการประสานงานร่ วมมือมี
ประสิ ทธิภาพมากขึ้น ตลอดจนถึงใช้เพื่อการวางแผน ออกแบบ พัฒนา
การผลิต และการส่ งสิ นค้าและบริ การ
• ปัจจุบนั สารสนเทศระหว่างองค์กรนี้มีขอบข่ายเชื่อมโยงเป็ น GIS เช่น
ระบบการจองตัว๋ เครื่ องบิน
8
Management Information System
3.2 การจาแนกตามหน้าที่ขององค์กร
• ระบบสารสนเทศด้านบัญชี(Accounting Information System)
• ระบบสารสนเทศด้านการเงิน(Finance Information System)
• ระบบสารสนเทศด้านการผลิต(Manufacturing Information
System)
• ระบบสารสนเทศด้านการตลาด(Marketing Information System)
• ระบบสารสนเทศด้านทรัพยากรมนุษย์(Human Resource
Management Information System)
9
Management Information System
การไหลของสารสนเทศในซัพพลายเชน
ซัพพลายเออร์
โรงงาน
ผูจ้ ดั จาหน่าย
ร้านค้าปลีก
ลูกค้า
ซัพพลายเชน
10
Management Information System
3.3 การจาแนกตามการให้การสนับสนุนของระบบสารสนเทศ
• ระบบสารสนเทศแบบประมวลผลรายการ(Transaction
Processing System-TPS)
• ระบบสารสนเทศแบบรายงานเพื่อการจัดการ(Management
Reporting System-MRS)
• ระบบสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการตัดสิ นใจ(Decision Support
Systems-DSS)
11
Management Information System
ระบบย่อยของระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการ
ระบบปฏิบตั ิการทางธุรกิจ
Transaction processing system
ระบบจัดทารายงานสาหรับการจัดการ
Management reporting system
ระบบย่ อยของMIS
ระบบสนับสนุนการตัดสิ นใจ
Decision supporting system
ระบบสารสนเทศสานักงาน
Office information system
12
Management Information System
TPS MRS DSS
การตัดสิ นใจแบบ
ไม่มีโครงสร้าง
การตัดสิ นใจแบบ
กึ่งมีโครงสร้าง
การตัดสิ นใจแบบ
มีโครงสร้าง
ผู้บริหาร
ระดับสู ง
DSS
ผู้บริหารระดับกลาง
MRS
ระดับปฏิบัตกิ าร
TPS
ลักษณะสารสนเทศ
•ไม่ได้กาหนดล่วงหน้า
•นาเสนอแบบสรุ ป
•เกิดขึ้นไม่บ่อย
•มองในอนาคต
•แหล่งข้อมูลภายนอก
•ขอบเขตกว้าง
•กาหนดล่วงหน้า
•มีรายละเอียดมาก
•เกิดขึ้นประจา
•ข้อมูลในอตีต
•แหล่งข้อมูลภายใน
•ขอบเขตแคบชัดเจน
13
Management Information System
3.4 ระบบสารสนเทศแบบประมวลผลรายการ
Transaction Processing Systems-TPS
• ระบบสารสนเทศที่เน้นกระบวนการบันทึก ประมวลผลข้อมูลที่เกิดจาก
ธุรกรรมหรื อการปฏิบตั ิงานประจาหรื องานขั้นพื้นฐานขององค์กร เช่น
การซื้อขายสิ นค้า การบันทึกจานวนวัสดุคงคลัง
• จะต้องมีการบันทึกข้อมูลทันทีทุกครั้งที่มีการขายสิ นค้า ซึ่งจะเกี่ยวข้อง
กับข้อมูลลูกค้า จานวนของสิ นค้าที่ขายไป และการชาระเงิน
14
Management Information System
3.4 ระบบสารสนเทศแบบประมวลผลรายการ
วัตถุประสงค์
1) มุ่งจัดหาสารสนเทศทั้งหมดที่หน่วยงานต้องการตามนโยบายของ
หน่วยงาน หรื อตามกฎหมาย เพื่อช่วยในการปฏิบตั ิงาน
2) เพื่อเอื้ออานวยต่อการปฏิบตั ิงานประจาให้มีความรวดเร็ ว
3) เพื่อเป็ นหลักประกันว่าข้อมูลและสารสนเทศของหน่วยงานมีความ
ถูกต้องเป็ นอันหนึ่งอันเดียวกันและรักษาความลับได้
4) เพื่อเป็ นสารสนเทศที่ป้อนข้อมูลเข้าสู่ระบบสารสนเทศที่ใช้ในการ
ตัดสิ นในอื่น เช่น MRS หรื อ DSS
15
Management Information System
3.4 ระบบสารสนเทศแบบประมวลผลรายการ
หน้าที่
1) การจัดกลุ่มของข้อมูล(Classification)
2) การคิดคานวณ(Calculation)
3) การเรี ยงลาดับข้อมูล(Sorting)
4) การสรุ ปข้อมูล(Summarizing)
5) การเก็บ(Storage)
16
Management Information System
3.4 ระบบสารสนเทศแบบประมวลผลรายการ
ลักษณะสาคัญ
1) มีการประมวลผลข้อมูลเป็ นจานวนมาก
2) แหล่งข้อมูลส่ วนใหญ่มาจากภายในและผลที่ได้เพื่อตอบสนอง
ต่อผูใ้ ช้ภายในองค์กรเป็ นหลัก
3) กระบวนการประมวลผลข้อมูลมีการดาเนินการเป็ นประจา
เช่น ทุกวัน ทุกสัปดาห์ ทุกเดือน
4) มีความสามารถในการเก็บฐานข้อมูลจานวนมาก
17
Management Information System
3.4 ระบบสารสนเทศแบบประมวลผลรายการ
ลักษณะสาคัญ
5) มีการประมวลผลข้อมูลที่รวดเร็ ว
6) TPS จะคอยติดตามและรวบรวมข้อมูลภายหลังจากที่ผลิต
ข้อมูลออกมาแล้ว
7) ข้อมูลที่ป้อนเข้าไปและที่ผลิตออกมามีลกั ษณะมีโครงสร้างที่
ชัดเจน(structured data)
8) ความซับซ้อนในการคิดคานวณมีนอ้ ย
9) มีความแม่นยาและความน่าเชื่อถือค่อนข้างสูง
18
Management Information System
3.4 ระบบสารสนเทศแบบประมวลผลรายการ
กระบวนการของ TPS มี 3 วิธี
1) Batch Processing
2) Online Processing
3) Hybrid System
19
Management Information System
Batch Processing
•
การประมวลผลเป็ นชุดโดยการรวบรวมข้อมูลที่เกิดจาก
ธุรกรรมที่เกิดขึ้นและรวบรวมไว้เป็ นชุด เพื่อตรวจสอบความ
ถูกต้อง หรื อจัดลาดับให้เรี ยบร้อยก่อนที่จะส่ งไปประมวลผล
โดยการประมวลผลนี้จะทาเป็ นระยะๆ
20
Management Information System
Batch Processing
ข้อมูลของ
ธุรกรรมที่
จัดชุดไว้
ป้ อนข้อมูลเข้า
แฟ้ มข้อมูล
ของธุรกรรม
แฟ้ มข้อมูลหลักเดิม
Old Master File
(Transaction file)
ที่จดั เรี ยงแล้ว
ตรวจสอบความถูกต้อง &
ปรับปรุ งให้ทนั สมัย
รายงานที่มี
ความผิดพลาด
ปรั บจาก Laudon & Laudon.(1996:215).
รายงาน
แฟ้ มข้อมูลหลักใหม่
New Master File
21
Management Information System
Online Processing
•
ข้อมูลจะได้รับการประมวลผลและทาให้เป็ นเอาท์พทุ ทันทีที่มี
การป้ อนข้อมูลของธุรกรรมที่เกิดขึ้น เช่น การเบิกเงินจากตู้
ATM
ธุรกรรม
ป้ อนข้อมูลผ่านคียบ์ อร์ด
ประมวล/ปรับปรุ ง
ข้อมูลให้ทนั สมัย
ในแฟ้ มข้อมูลหลัก
แฟ้ มข้อมูลหลัก
ป้ อนข้อมูลทันที
ประมวลผลทันที
ปรับปรุ งแฟ้ มข้อมูลทันที
Immediate Input
Immediate Processing
Immediate File Update
22
Management Information System
Hybrid Systems
•
เป็ นวิธีการผสมผสานแบบที่ 1) และ 2) โดยอาจมีการรวบรวม
ข้อมูลที่เกิดขึ้นทันที แต่การประมวลผลจะทาในช่วงระยะเวลา
ที่กาหนด เช่น แคชเชียร์ ที่ป้อนข้อมูลการซื้อขายจากลูกค้าเข้า
คอมพิวเตอร์ ณ จุดขายของ
23
Management Information System
3.4 ระบบสารสนเทศแบบประมวลผลรายการ
Customer Integrated Systems(CIS)
เป็ นระบบสารสนเทศที่พฒั นามาจาก TPS โดยลูกค้าสามารถ
ป้ อนข้อมูลและทาการประมวลผลด้วยตนเองได้ เช่น ATM
การลงทะเบียนโดยผ่านโทรศัพท์มือถือ และการจ่ายค่าไฟฟ้ า
จากคอมพิวเตอร์ที่บา้ นได้
24
Management Information System
3.4 ระบบสารสนเทศแบบประมวลผลรายการ
Example
บริ ษทั Avon นาเทคนิคการป้ อนข้อมูลแบบสแกนบาร์โค้ด
สิ นค้าเพื่อลดความผิดพลาดของการคียข์ อ้ มูลใบสัง่ สิ นค้า ซึ่ง
ทาให้มีความแม่นยามากขึ้น 76% ผลผลิตเพิ่มขึ้น 75% เวลา
ของการสัง่ ซื้ อสิ นค้าลดลง 67% ลดต้นทุนลง 65%(Haag et
al.,2000)\
25
Management Information System
3.5 ระบบสารสนเทศแบบรายงานเพื่อการจัดการ
Management Reporting Systems-MRS
ระบบสารสนเทศที่ช่วยในการทางานงานตามระยะเวลาที่
กาหนดไว้ โดยการสรุ ปสารสนเทศที่มีอยูไ่ ว้ในฐานข้อมูล(Haag
et al., 2000: 54) หรื อช่วยในการตัดสิ นใจในลักษณะที่มี
โครงสร้างชัดเจน และเป็ นเรื่ องที่ทราบล่วงหน้า
26
Management Information System
3.5 ระบบสารสนเทศแบบรายงานเพื่อการจัดการ
Management alerting systems)
เป็ นระบบสารสนเทศที่ให้รายงานให้ทราบถึงสถานการณ์และ
ปั ญหา ตลอดจนโอกาสที่เกิดขึ้น
สรุ ปสถานการณ์หรื อปัญหา
บางครั้งเรี ยกว่า Management Information System-MIS
27
Management Information System
3.5 ระบบสารสนเทศแบบรายงานเพื่อการจัดการ
หน้ าที่
• ช่วยในการตัดสิ นใจในงานประจาของผูบ้ ริ หารระดับกลาง
• ช่วยในการทารายงาน
• ช่วยในการตัดสิ นใจที่เป็ นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นบ่อยๆ และมี
โครงสร้างแน่นอน เช่น การอนุมตั ิสินเชื่อให้กบั ลูกค้า
28
Management Information System
3.5 ระบบสารสนเทศแบบรายงานเพื่อการจัดการ
ลักษณะ
ช่วยในการจัดทารายงานซึ่งมีรูปแบบที่กาหนดไว้เป็ นมาตรฐานตายตัว
ใช้ขอ้ มูลภายในที่เก็บไว้ในฐานข้อมูล
ช่วยในการวางแผนงานประจา และควบคุมการทางาน
ช่วยในการตัดสิ นใจที่เกิดขึ้นประจาหรื อเกิดขึ้นบ่อยๆ
มีขอ้ มูลในอดีต ปัจจุบนั และวิเคราะห์แนวโน้มในอนาคต
ติดตามการดาเนินงานภายในหน่วยงานเปรี ยบเทียบผลการดาเนินงานกับ
เป้ าหมายและส่ งสัญญาณหากมีจุดใดที่ตอ้ งการปรับปรุ งแก้ไข
29
Management Information System
3.5 ระบบสารสนเทศแบบรายงานเพื่อการจัดการ
จัดทารายงาน
MRS
ที่มา:ปรั บจาก Haag et al.(2000: 54)
เพื่อให้ผใู้ ช้ทราบ
สถานการณ์
หรื อปัญหา
30
Management Information System
ระบบจัดทารายงานเพื่อการจัดการ
สนับสนุนการตัดสิ นใจ
ผลิตรายงานตามตารางที่กาหนด
ระบบจัดทารายงาน
สาหรับการจัดการ
Management reporting system
ผลิตรายงานตามรู ปแบบที่กาหนด
รวบรวมและประมวลผลข้อมูล
ผลิตรายงานออกมาในรู ปแบบกระดาษ
31
Management Information System
3.5 ระบบสารสนเทศแบบรายงานเพื่อการจัดการ
ประเภท
รายงานที่จดั ทาเมื่อต้องการ(Demand report)
รายงานที่ทาตามระยะเวลากาหนด(Periodic reports)
รายงานสรุ ป(Summarized reports)
รายงานเมื่อมีเงื่อนไข(Exception reports)
32
Management Information System
ระบบจัดทารายงานเพื่อการจัดการ (ต่อ)
ตรงประเด็น
คุณสมบัติของสารสนเทศ
ความถูกต้อง
ถูกเวลา
สามารถพิสูจน์ได้
รู ป คุณสมบัติของ MRS
ประเภทของงานสานักงาน
การตัดสิ นใจ
การจัดเอกสาร การเก็บรักษา
รู ป ประเภทของงานสานักงาน
การจัดเตรี ยมข้อมูล
การติดต่อสื่ อสาร
33
Management Information System
3.6 ระบบสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการตัดสิ นใจ
Decision Support Systems-DSS
ลักษณะของ DSS
1. ใช้สาหรับประกอบการตัดสิ นใจที่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์ที่มี
ลักษณะเป็ นแบบไม่มีโครงสร้าง(unstructured situations) โดย
จะมีการนาวิจารณญาณของมนุษย์กบั ข้อมูลจากคอมพิวเตอร์
มาใช้ประกอบในการตัดสิ นใจ
2. ระบบ DSS ช่วยในการตอบสนองความต้องการที่ไม่ได้
คาดการณ์มาก่อน
3. ช่วยในการตัดสิ นในที่ตอ้ งความรวดเร็ วสูง
34
Management Information System
3.6 ระบบสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการตัดสิ นใจ
Decision Support Systems-DSS
ลักษณะของ DSS
4. จัดการเก็บข้อมูลซึ่งมาจากหายแหล่งได้ ทั้งภายในและ
ภายนอกหน่วยงาน
5. นาเสนอได้ท้ งั รายงานที่เป็ นข้อความและกราฟิ ก
35
Management Information System
ปัจจัย
เปรี ยบเทียบ MRS และ DSS
MRS
DSS
-ประเภทของการตัดสิ นใจ
-การตัดสิ นใจที่มีลกั ษณะกึ่ง
มีโครงสร้าง
(semi-structured decision)
หรื อมีโครงสร้าง
-การตัดสิ นใจที่ไม่มีโครงสร้าง
-ผูใ้ ช้ (users)
-องค์กร
-บุคคล กลุ่มคน และองค์กร
-ระบบ(systems)
-ระบบจะพิมพ์รายงานออกมาตาม
ระยะเวลาที่กาหนด จึงไม่ได้ให้ผล
ที่ตอ้ งการทันที
-online และ realtime
36
Management Information System
ปัจจัย
เปรี ยบเทียบ MRS และ DSS
MRS
DSS
-การประมวลผล
-ดึงข้อมูล(retrieve) จาก
ฐานข้อมูล
-ใช้โมเดล(Model)
ในการวิเคราะห์
-เอาท์พทุ
-กาหนดไว้ล่วงหน้า
-เป็ นรู ปแบบของรายงาน
หรื อเอกสาร
-รู ปแบบยืดหยุน่ ตามความต้องการ
-มีลกั ษณะโต้ตอบได้(interactive)
-รายงานส่ วนใหญ่อยูบ่ นหน้าจอ
(Screen) ซึ่งสามารถพิมพ์ออกทาง
พริ นเตอร์ได้
37
Management Information System
3.6 ระบบสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการตัดสิ นใจ
ส่ วนประกอบและโครงสร้างของ DSS
การจัดการข้อมูล(Data Management)
การติดต่อระหว่างผูใ้ ช้และคอมพิวเตอร์(User Interface)
การจัดการโมเดล(Model management)
การจัดการกับความรู ้(Knowledge management)
38
Management Information System
ความสัมพันธ์ระหว่าง TPS,MRS และ DSS
ฐานข้อมูล
ของหน่วยงาน
ธุรกรรม
TPS
ฐานข้อมูล
จากภายนอก
DSS
ฐานข้อมูล
ของธุรกรรม
ที่ถูกต้อง
MRS
ฐานข้อมูลของ
แอพพลิเคชัน
EIS
GDSS
ฐานข้อมูล
การปฏิบตั ิงาน
รายงาน
ที่มา:ปรั บจาก Stair & Reynolds.(1999:391).
39
Management Information System
3.6 ระบบสารสนเทศเพื่อสนับสนุนการตัดสิ นใจ
ประเภทของ DSS
ระบบที่สนับสนุนการตัดสิ นใจของบุคคล(Executive Information
Systems-EIS)
ระบบที่สนับสนุนการตัดสิ นใจของกลุ่ม(Group Decision Support
Systems-GDSS)
ระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์(Geographic Information Systems-GIS)
ระบบผูเ้ ชี่ยวชาญ(Expert Systems-ES)
40
Management Information System
3.7 ระบบสารสนเทศสาหรับผูบ้ ริ หาร
Executive Information Systems-EIS
Executive Support Systems-ESS
เป็ นระบบสารสนเทศประเภทหนึ่งของ DSS ที่สนับสนุนการทางาน
ของผูบ้ ริ หารระดับสูงโดยเฉพาะเรื่ องที่มีความสาคัญขององค์กร หรื อ
เรื่ องทิศทางการดาเนินงานขององค์กร โดยทาให้การเข้าถึงสารสนเทศ
ต่างๆ เป็ นไปอย่างรวดเร็ ว
มีรูปแบบที่ใช้งานง่าย
41
Management Information System
3.7 ระบบสารสนเทศสาหรับผูบ้ ริ หาร
หน้าที่ของ EIS
ช่วยในการวางแผนกลยุทธ์
ช่วยในการควบคุมเชิงกลยุทธ์(Strategic control)
การสร้างเครื อข่าย(Networks)
ช่วยในการติดตามสถานการณ์อย่างใกล้ชิด
ช่วยในการจัดการกับวิกฤต(Crisis management)
42
Management Information System
Executive Information Systems-EIS
ดาต้าแวร์เฮาส์
•สารสนเทศจากภายใน
•สารสนเทศจากภายนอก
สามารถเข้าถึงสารสนเทศ
ได้ทุกประเภท
EIS
•วิเคราะห์/ตัดสิ นใจ
•เจาะลึกข้อมูล
•ซอฟต์แวร์สาเร็ จรู ป
•ใช้ DSS และ AI
สนับสนุนการทารายงาน
ช่วยผูบ้ ริ หารระบุปัญหา
ในลักษณะยืดหยุน่ และ
และสร้างโอกาส
เป็ นเครื่ องมือวิเคราะห์สารสนเทศ
ที่มา:ปรั บจาก Haag et al.(2000:68).
43
Management Information System
3.7 ระบบสารสนเทศสาหรับผูบ้ ริ หาร
ความสามารถทัว่ ไปของ EIS
การเข้าถึงดาต้าแวร์เฮาส์(Data Warehouse)
ใช้ความสามารถในการเจาะข้อมูล(Drill down)
การนาเสนอข้อมูลในลักษณะที่มีความยืดหยุน่
การเข้าถึงสารสนเทศที่หลากหลาย
การใช้โมเดลในการวิเคราะห์แนวโน้ม(Trend analysis)
44
Management Information System
คุณสมบัติของ EIS
สนับสนุนการวางกลยุทธ์ และการวางแผนกลยุทธ์
เชื่อมโยงกับสิ่ งแวดล้อมภายนอกองค์การ โดยเฉพาะข่าวสารที่เกิด
จากสิ่ งแวดล้อมภายนอก
มีความสามารถในการคานวณภาพกว้าง เนื่องจากต้องเกี่ยวข้องกับ
ปัญหาที่มีโครงสร้างไม่แน่นอนและขาดความชัดเจน
ง่ายต่อการเรี ยนรู ้และใช้งาน เนื่องจากผูบ้ ริ หารมีกิจกรรมที่หลา
หลายหรื ออาจจะกล่าวได้วา่ เวลาของผูบ้ ริ หารมีค่ามาก
พัฒนาเฉพาะสาหรับผูบ้ ริ หาร
45
Management Information System
ความสัมพันธ์ระหว่าง EIS กับ DSS
EIS - ผูบ
้ ริ หารระดับสู ง
ผูบ้ ริ หารระดับกลาง
EIS ออกแบบให้ง่ายต่อใช้งาน โดยมีตาราง กราฟ DSS จะให้
ข้อมูลการตัดสิ นใจตามลักษณะงาน
ความแตกต่างในเรื่ องของทักษะการใช้ระหว่าง EIS และ DSS
DSS -
46
Management Information System
3.8 ระบบสารสนเทศสาหรับกลุ่มบุคคลในการตัดสิ นใจ
Group Decision Support Systems-GDSS
GDSS เป็ นระบบสารสนเทศประเภทหนึ่งของ DSS ซึ่งมีลกั ษณะเป็ น
ระบบคอมพิวเตอร์แบบโต้ตอบได้(interactive) ในการสนับสนุนงาน
แก้ปัญหาที่ไม่มีโครงสร้าง สาหรับผูต้ ดั สิ นใจที่ทางานเป็ นกลุ่ม
เป้ าหมายเพื่อปรับปรุ งประสิ ทธิภาพการประชุมและการตัดสิ นใจ ทาให้
รวดเร็ วขึ้น
สนับสนุนการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ช่วยกระตุน้ ความคิด
ระดมความคิดและการแก้ปัญหาความขัดแย้ง
47
Management Information System
3.8 ระบบสารสนเทศสาหรับกลุ่มบุคคลในการตัดสิ นใจ
ประเภทของ GDSS
แบบห้องการตัดสิ นใจ(Decision room)
การตัดสิ นใจโดยใช้เครื อข่ายวงแลน(Local Area Decision)
การประชุมทางไกล(Teleconferencing)
เครื อข่ายการตัดสิ นใจแบบ (Wide Area Decision Network –
WAN)
48
Management Information System
ประเภทของ GDSS
สูง
Local area
Decision networks
Wide area
Decision network
Decision room
Teleconferencing
ความถี่ในการ
ตัดสิ นใจ
ต่า
ใกล้
ไกล
ระยะทางของผูต้ ดั สิ นใจ
49
Management Information System
3.8 ระบบสารสนเทศสาหรับกลุ่มบุคคลในการตัดสิ นใจ
ประโยชน์ของ GDSS
ทาให้เกิดการมีส่วนร่ วมในการประชุมเพิ่มขึ้น
สร้างบรรยากาศของความร่ วมมือ
การประเมินมีลกั ษณะเป็ นวัตถุวสิ ยั มากขึ้น
ช่วยให้มีการเข้าถึงแหล่งข้อมูลภายนอกได้อย่างรวดเร็ ว
ผลของการประชุมมีการบันทึกไว้
50
Management Information System
ระบบสารสนเทศสาหรับสานักงาน
ระบบจัดการเอกสาร
ระบบสารสนเทศ
สาหรับสานักงาน
ระบบควบคุมและส่ งผ่านข่าวสาร
ระบบประชุมทางไกล
ระบบสนับสนุนการดาเนินงาน
ในสานักงาน
51
Management Information System
ระบบสารสนเทศสาหรับสานักงาน (ต่อ)
การประมวลคา
การผลิตเอกสารหลายชุด
การออกแบบเอกสาร
ระบบจัดการเอกสาร
การประมวลรู ปภาพ
การเก็บรักษา
รู ป ระบบจัดการเอกสาร
ระบบควบคุมและส่ งผ่านข่าวสาร
โทรสาร
ไปรษณี ยอ์ ิเล็กทรอนิกส์
รู ป ระบบควบคุมและส่ งผ่ านข่ าวสาร
ไปรษณี ยเ์ สี ยง
52
Management Information System
ระบบสารสนเทศสาหรับสานักงาน (ต่อ)
การประชุมทางไกลที่ใช้ท้ งั เสี ยงและภาพ
ระบบประชุมทางไกล
การประชุมทางไกลใช้เฉพาะเสี ยง
การประชุมโดยใช้คอมพิวเตอร์
โทรทัศน์ภายใน
การปฏิบตั ิงานผ่านระบบสื่ อสารทางไกล
รู ป ระบบประชุ มทางไกล
ระบบสนับสนุนการดาเนินงานในสานักงาน
ชุดคาสั่งสาหรับกลุ่ม ระบบจัดระเบียบงาน คอมพิวเตอร์ช่วยในการออกแบบ การนาเสนอประกอบภาพ
รู ป ระบบสนับสนุนการดาเนินงานในสานักงาน
กระดานข่าวสารใน
สานักงาน
53
Management Information System
3.9 ระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์
ระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ หรื อ GIS ย่อมาจากคาว่า
Geographic Information System
การนาเอาระบบคอมพิวเตอร์มาใช้ในการรวบรวมข้อมูล ซึ่งกระจายอยูใ่ น
รู ปต่าง ๆ เช่น แผนที่ สถิติ - ตาราง และคาบรรยายมาจัดเก็บไว้ให้เป็ น
หมวดหมู่ในระบบที่อา้ งอิงพิกดั ภูมิศาสตร์ เพื่อสะดวกในการแสดงผล
และเรี ยกค้นข้อมูลได้รวดเร็ วถูกต้องง่ายต่อการประมวลผล ตลอดจนการ
วิเคราะห์เพื่อที่จะนาไปใช้ในการวางแผนหรื อแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ตาม
วัตถุประสงค์ของผูใ้ ช้ต่อไป
ทีม่ า http://www.gis.deqp.go.th/eqpdimsthai/html/IntroductiontoGIS.html
54
Management Information System
3.9 องค์ประกอบระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์
Software
Hardware
Data
GIS
People
Process
ทีม่ า http://www.gis.deqp.go.th/eqpdimsthai/html/IntroductiontoGIS.html
55
Management Information System
3.10 เรานา GIS ไปใช้ทาอะไรบ้าง
1. Location เป็ นการสอบถามข้อมูลจากแผนที่ เช่น อยากรู ้วา่ ใครเป็ นเจ้าของบ้าน
2.
3.
4.
5.
หลังนี้ เป็ นต้น หรื อค้นหาตาแหน่งที่ตอ้ งการ เช่น อยากรู ้วา่ บ้านนายสมชายอยูท่ ี่
ไหน เป็ นต้น
Condition เป็ นการค้นหาข้อมูลในระดับที่สูงขึ้นมาโดยการให้เงื่อนไขในการ
ค้นหาข้อมูล เช่น หาว่าแปลงที่ดินแปลงใดบ้างในจังหวัดนนทบุรีที่มีพ้นื ที่มากกว่า
20 ไร่ เป็ นต้น
Trends เป็ นการวิเคราะห์รูปแบบการเปลี่ยนแปลงทางพื้นที่ ณ เวลาต่างๆ เช่น
เปรี ยบเทียบการขยายตัวของเขตเมืองระหว่างปี 2520 ถึง 2540 เป็ นต้น
Patterns เป็ นการวิเคราะห์เพื่อดูรูปแบบทางพื้นที่ของเหตุการณ์ที่สนใจ เช่น
รู ปแบบการกระจายของโรคพืช เป็ นต้น
Modeling เป็ นการวิเคราะห์เพื่อให้ได้คาตอบว่า "จะเกิดอะไร ถ้า...." เช่น การหา
พื้นที่ที่เหมาะสมในการ...... โดยกาหนดตาม criteria นั้นๆ เป็ นต้น
ที่มา http://www.gis.deqp.go.th/eqpdimsthai/html/IntroductiontoGIS.html
56
Management Information System
ปัญญาประดิษฐ์และระบบผูเ้ ชี่ยวชาญ
ปัญญาประดิษฐ์
- ประมวลสัญลักษณ์และ
ตัวเลข
- ไม่ดาเนินตามขั้นตอนทาง
คณิ ตศาสตร์
- ให้ความสาคัญกับการรับรู้
แบบแผน
ปัญญาประดิษฐ์
VS
ระบบสนเทศทั่วไป
ระบบสารสนเทศทั่วไป
- ประมวลทางคณิ ตสาสตร์
- วิเคราะห์และแก้ปัญหา
ตามขั้นตอนโดยใช้หลัก
คณิ ตศาสตร์
57
Management Information System
ประเภทของ AI
การประมวลภาษาธรรมชาติ(Natural Language Processing) เป็ นการ
พัฒนาใช้ระบบคอมพิวเตอร์เข้าใจภาษาที่มนุษย์ใช้ประจาวัน
ระบบการมองเห็น(Vision Systems) ถูกพัฒนาเพื่อลอกเลียนการมองเห็น
ของบุคคล
ระบบเครื อข่ายเส้นประสาท(Neural Network) เป็ นระบบคอมพิวเตอร์ที่
ถูกพัฒนาให้จาลองการทางานของเส้นประสาทสามารถสังเกต เรี ยนรู ้
การจดจา การทาซ้ า
หุ่นยนต์(Robotics) ซึ่งสามารถนามาใช้ในโรงงานอุตสาหกรรมต้องการ
ความเที่ยงตรงในการผลิตสิ นค้าจานวนมากหรื อใช้ในงานที่เสี่ ยง
58
Management Information System
ประเภทของ AI
Genetic Algorithms ที่ช่วยในการสร้างทางเลือกจานวนมากในการ
แก้ปัญหา
ระบบการเรี ยนรู ้(Learning Systems)เป็ นระบบที่ทาให้คอมพิวเตอร์
สามารถเรี ยนรู ้จากประสบการณ์โดยสามารถโต้ตอบหรื อมีปฏิกิริยากับ
สถานการณ์แวดล้อมได้
59
Management Information System
3.11 ระบบผูเ้ ชี่ยวชาญ
ทาหน้าที่เป็ นที่ปรึ กษาแก่ผใู ้ ช้ ในการให้คาแนะนาที่ตอ้ งอาศัยความ
เชี่ยวชาญในบางสาขา
มีลกั ษณะเป็ นโปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่เก็บรวบรวมความรู ้ของ
ผูเ้ ชี่ยวชาญเอาไว้(Knowledge based)
โปรแกรมจะพยายามหาคาตอบจากสิ่ งที่ผใู ้ ช้ได้ป้อนเข้าไป หรื อให้
คาแนะนาที่ได้จากกฏที่กาหนดไว้
60
Management Information System
3.11 ระบบผูเ้ ชี่ยวชาญ
ประโยชน์ของ ES
ให้คาแนะนาเกี่ยวกับความรู ้หรื อความชานาญเฉพาะด้านแก่ผใู ้ ช้
โดยทัว่ ไป
ให้ความช่วยเหลือผูเ้ ชี่ยวชาญ
ทดแทนผูเ้ ชี่ยวชาญ
61
Management Information System
3.11 ระบบผูเ้ ชี่ยวชาญ
กระจายความรู ้ โดยเฉพาะสาขาที่ตอ้ งอาศัยบุคลากรที่มีความชานาญ
เช่น แพทย์ นักการเงิน นักธรณี วิทยา
ความแน่นอน เป็ นการสร้างความแน่นอนและความเที่ยงตรงให้
เกิดขึ้น เช่น การวิเคราะห์หลักทรัพย์ หรื อการวิเคราะห์แหล่งแร่ เป็ น
ต้น
เตรี ยมการสาหรับอนาคต ลดความเสี่ ยงและป้ องกันการขาดแคลน
ความรู ้และประสบการณ์ในการตัดสิ นใจเมื่อเกิดความต้องการขึ้น
62
Management Information System
ตัวอย่างของระบบผูเ้ ชี่ยวชาญ
ด้านการแพทย์
ด้านการผลิต
ด้านธรณี วิทยา
ด้านกระบวนการผลิต
ด้านกระบวนการทางานของบริ ษทั บัตรเครดิต
ด้านกฎหมายระหว่างประเทศ
ด้านการค้าระหว่างประเทศ
63
Management Information System
องค์ประกอบของระบบผูเ้ ชี่ยวชาญ
ฐานความรู ้(Knowledge base)
เครื่ องมือในการการอนุมาน(Inference Engine)
อุปกรณ์ช่วยในการอธิบาย(Explanation facility)
อุปกรณ์ในการหาความรู ้(Knowledge acquisition facility)
การติดต่อกับผูใ้ ช้(User Interface)
64
Management Information System
องค์ประกอบของระบบผูเ้ ชี่ยวชาญ
อุปกรณ์ช่วย
ในการอธิบาย
Inference
Engine
ฐานความรู้
อุปกรณ์ในการเก็บ
รวบรวมความรู้
User
interface
ผูเ้ ชี่ยวชาญ
ผูใ้ ช้
ที่มา:ปรั บจาก Stair&Reynolds.(1999:494).
65
Management Information System
ข้อจากัดของระบบผูเ้ ชี่ยวชาญ
การเก็บความรู ้จากผูเ้ ชี่ยวชาญทาได้ยาก
การสร้างกฎต่างๆ ทาได้ยาก
ใช้แก้ปัญหาได้เฉพาะจุดเท่านั้น
66
Management Information System
Neural Network
โครงข่ายประสาท หรื อโครงข่ายประสาทประดิษฐ์ หรื อ Artificial Neural
Network (ANN) เป็ นรู ปแบบการประมวลผลสารสนเทศที่
เลียนแบบมาจากการประมวลผลของระบบประสาทภายในสมองของ
มนุษย์
67
Management Information System
Neural Network
• การคิดค้นโครงข่ายประสาทในอดีตไม่เป็ นที่ยอมรับมากนัก แต่
อย่างไรก็ตามได้มีผพู ้ ยายามที่จะค้นหาความจริ ง จนกระทัง่ ในปี ค.ศ.
1943 Warren McColloch และ Walter Pits ได้คิดโครงสร้างของ
โครงข่ายประสาทเพื่อใช้งานจริ งๆ ออกมา แต่กไ็ ม่ได้รับการยอมรับอีก
เช่นกัน
• การเรี ยนรู ้ของโครงข่ายประสาทเรี ยกว่า การเทรน(trained) ซึ่งจะ
เปรี ยบเทียบได้กบั การคิดของผูเ้ ชี่ยวชาญ หรื อวิเคราะห์ขอ้ มูลที่มีอยู่
68