Transcript 8. การจัดทำแผนยุทธศาสตร์การพัฒนา_1

กลยุทธ์หรือยุทธศาสตร์
ความหมายของ Strategy
การตงและก
ั้
าหนดวิธก
ี ารทีไ่ ปถึงเป้าหมายไว้
ล่วงหน้าอย่างมีเหตุผล
้ าว่า “กลยุทธ์” เชน
่ กลยุทธ์ทาง
ทางธุรกิจม ักใชค
การตลาด กลยุทธ์เพือ
่ เพิม
่ กาไรต่อหน่วย เป็นต้น
้ าว่า “ยุทธศาสตร์” เชน
่ การวาง
ทางราชการม ักใชค
ยุทธศาสตร์การรบ ยุทธศาสตร์การพ ัฒนาประเทศ
2
ยุทธศาสตร์
้ วามคิดเป็นพิเศษ
่ ธ
ไม่ใชว
ิ ก
ี ารธรรมดา มีการใชค
เพือ
่ กลน
่ ั เอาแนวทางทีด
่ ท
ี ส
ี่ ด
ุ และสามารถ
แปรเปลีย
่ นสถานการณ์ทก
ุ ประเภท ให้กล ับ
กลายเป็นประโยชน์แก่หน่วยงาน ไม่วา
่ ขณะนน
ั้
่ ง
องค์การจะอยูใ่ นสถานการณ์ใด ไม่วา
่ จะเป็นชว
ี เปรียบก็ตาม
ได้เปรียบหรือเสย
3
2
การวิเคราะห์
สงิ่ แวดล ้อม
1
วิเคราะห์สถาน
การองค์กร
พันธกิจ
วัตถุประสงค์
ยุทธศาสตร์
การวิเคราะห์
โอกาส
ภัยคุกคาม
6
วางแผน
ยุทธศาสตร์
4
การวิเคราะห์
ทรัพยากรของ
องค์กร
5
การวิเคราะห์
จุดแข็ง
จุดอ่อน
7
การนา
ยุทธศาสตร์
ไปปฏิบัต ิ
8
การควบคุม
ประเมินผล
เป้ าหมาย
องค์กรของเรา
เรา
อยูท
่ ี่
ไหน
เราจะจัดการ
ทรัพยากรที่
มีอยูอ
่ ย่างไร
เพือ
่ ให ้ถึง
เป้ าหมาย
กระบวนการบริหารแผนยุทธศาสตร์การพัฒนา
การนา
ยุทธศาสตร์ไป
ปฏิบ ัติ
การวางแผน
ยุทธศาสตร์
•
•
•
•
•
•
•
•
•
การวิเคราะห์ตนเอง
ั ทัศน์
วิสย
ประเด็นยุทธศาสตร์
การกาหนดแผนงาน
กลยุทธ์
เป้ าประสงค์
ตัวชวี้ ด
ั /ค่าเป้ าหมาย
แผนทีย
่ ท
ุ ธศาสตร์
ผู ้รับผิดชอบ
•
•
•
•
•
•
•
แผนปฏิบต
ั ก
ิ าร
โครงการ
กระบวนงาน
โครงสร ้าง
งบประมาณ
เทคโนโลยี
คน
การควบคุม
เชงิ
ยุทธศาสตร์
•กากับติดตาม
•การวัดผล
•การประเมินผล
•การทบทวน
สถานการณ์เพือ
่
ปรับแต่งยุทธศาสตร์
8
การสารวจสภาพแวดล ้อม
ปั จจัยภายในองค์กร
จุดแข็ง
จุดอ่อน
ปั จจัยภายนอกองค์กร
โอกาส
ภัยคุกคาม
SWOT/TOWS Matrix
กาหนดตาแหน่งทางยุทธศาสตร์ขององค์กร
จุดแข็ง
(Strengths)
จุดอ่อน
(Weaknesses)
โอกาส (Opportunities)
S-O Strategies
W-O Strategies
ภัยคุกคาม (Threats)
S-T Strategies
W-T Strategies
ขอบเขต
ขององค์กร
จุดแข็ง (S)
ศรี
บญ
ุ
จุเรื
ดอ่ออ
น (W)
ง
จังหวัด
หนองบัวลาภู
โอกาส (O)
ภัยคุกคาม (T)
จุดแข็ง (S) +
โอกาส (O) +
จุดอ่อน (W) -
ภัยคุกคาม (T) -
ข้อคาถาม
5
4
3
2
1
ข้อคาถาม
5
4
3
2
1
ข้อคข้
าถาม
5
4
3
2
1 1
อ
ค
าถาม
5
4
3
2
1. S1
ข้อค
าถาม
5
4
3
2
1. S1
S1 S1
2. W1 1. 1.

1. S1
2. W1
W1 W1
3. S2 2. 2.

2. W1
3. S2
S2 S2
4. O1 3. 3.

3. S2
4. O1
4.
O1
5. T2
O1 O1

5. T2 4. 4.
T2 T2
6. S3 5. 5.

5. T2
6. S3
6.
S3
7. W2
S3 S3

7. W2 6. 6.
W2 W2
8. W3 7. 7.

7. W2
8. W3
W3 W3
9. S4 8. 8.

8. W3
9. S4
S4 S4
10. O2 9. 9.

9. S4
10. O2
O2 O2
11. T1 10. 10.

10. O2
11. T1
T1 T1
12. W4 11. 11.

11. T1
12. W4
12. 12.
W4 W4
12. W4
1
การสารวจสภาพแวดล ้อม
ปั จจัยภายในองค์กร
จุดแข็ง
จุดอ่อน
ปั จจัยภายนอกองค์กร
โอกาส
ภัยคุกคาม
SWOT/TOWS Matrix
กาหนดตาแหน่งทางยุทธศาสตร์ขององค์กร
จุดแข็ง
(Strengths)
จุดอ่อน
(Weaknesses)
โอกาส (Opportunities)
S-O Strategies
W-O Strategies
ภัยคุกคาม (Threats)
S-T Strategies
W-T Strategies
โอกาส Opportunity
จุดอ่อน
Weakness
จุดแข็ง
Strength
ภัยคุกคาม Threat
ตาแหน่งทาง
ยุทธศาสตร์
ดาวรุง่
(Star)
แม่วัวพันธุน
์ ม
(Cash Cow)
ศริ าณี
?
(Question mark)
สุนัขจนตรอก
(Dog)
เป้าหมาย
ใชเ้ มือ
่
เพิม
่ /ขยาย
พัฒนา
ั รู ผูกมิตร
กาจัดศต
สร ้างเครือข่าย
ลดการลงทุน
ิ ธิภาพ
เพิม
่ ประสท
สร ้างมาตรฐาน
องค์กร
ล ้ม เลิก หยุดนิง่
องค์กรเข ้มแข็ง
สถานการณ์เอือ
้ อานวย
องค์กรเข ้มแข็ง แต่ภัย
คุกคามมีมาก
องค์กรไม่เข ้มแข็งแต่
โอกาสอานวย
้ ไหว ภัยรอบด ้าน
สูไม่
Vision : ข ้อความกว ้าง ๆ ทีแ่ สดงให ้เห็นถึงเป้ าหมายที่
ต ้องการจะไปให ้ถึง หรือ อาจจะระบุกระบวนการพอ
สงั เขป
เมืองน่าอยู่ เคียงคูร่ ู ้ค่าธรรมชาติ
ประชาชนชาญฉลาดทากิน
ั ติสข
ในดินแดนสน
ุ
•
•
•
•
•
สร ้างแรงบันดาลใจ กระตุ ้นความสามารถขององค์กร
พิจารณาสถานการณ์ของตนเอง (SWOT)
มีความเป็ นไปได ้ในทางปฏิบต
ั ิ
ระบุประเด็นย่อย ๆ ทีจ
่ ะไปถึงได ้
่ ารวัดและประเมินได ้
สามารถนาไปสูก
โอกาส
จุดอ่อน
คะแนน
1.
O1
?
2.
O2
?
3.
O3
?
คะแนน
จุดแข็ง
คะแนน
1.
W1
?
1.
S1
?
2.
W2
?
2.
S2
?
3.
W3
?
3.
S3
?
ภ ัยคุกคาม
คะแนน
1.
T1
?
2.
T2
?
3.
T3
?
TOT
่ ารเป็ นผู ้ให ้บริการสอ
ื่ สารโทรคมนาคมแห่งชาติ
มุง่ สูก
ทีส
่ นองตอบต่อความต ้องการของลูกค ้าและ
ิ ทัง้ ด ้านเศรษฐกิจและสงั คม
สาธารณชนอย่างใกล ้ชด
่ เสริมอุตสาหกรรม
กรมสง
เป็ นองค์กรหลักในการนาภูมป
ิ ั ญญา
นวัตกรรม องค์ความรู ้ เพือ
่ การพัฒนาธุรกิจ
อุตสาหกรรมไทย ให ้มั่นคง และพึง่ พา
ตนเองได ้อย่างยั่งยืน
กรมสรรพากร
ระบบงานมาตรฐานสากล เพือ
่ บริการประชาชน
และเก็บภาษี ทั่วถึง เป็ นธรรม
ั ทัศน์มาพิจารณารายละเอียดประเด็นย่อย ๆ
การนาเอาวิสย
่ าร
ทีจ
่ ะทาให ้ความฝั นเป็ นจริง เพือ
่ สะดวกต่อการนาไปสูก
ปฏิบต
ั ต
ิ อ
่ ไป
วางแผนปฏิบต
ั ิ
โครงการ
โครงการ
โครงการ
โครงการ
เมืองน่าอยู่ เคียงคูร่ ู ้ค่าธรรมชาติ
ประชาชนชาญฉลาดทากิน
ั ติสข
ในดินแดนสน
ุ
1. การพัฒนาสงั คมและคุณภาพชวี ต
ิ
2. การเสริมสร ้างการบริหารจัดการบ ้านเมืองทีด ี และ
พัฒนาคุณภาพการบริการภาครัฐ
3. การอนุรักษ์ ฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดล ้อม
4. การเสริมสร ้างเศรษฐกิจให ้เข ้มแข็ง
5. การรักษาความมั่นคง ความสงบเรียบร ้อย และ
สมานฉั นท์ในสงั คม
การกาหนดกลยุทธ์
้
การอธิบายถึงวิธก
ี ารอันแยบยลทีจ
่ ะใชในกระบวนการปฏิ
บต
ั ิ
ประเด็นยุทธศาสตร์
กลยุทธ์
• ประเด็นการค ้าการลงทุน พัฒนาอุตสาหกรรมเน ้นการแปรรูป
ิ ค ้าการเกษตร
และการท่องเทีย
่ ว
สน
ิ ค ้าเกษตรหลัก ข ้าว มัน
สง่ เสริมสน
อ ้อย
ิ้ ค ้า OTOP 5 ดาวสูเ่ วที
สง่ เสริมสน
สากล
้
พัฒนาเสนทางการท่
องเทีย
่ ว และ
แหล่งท่องเทีย
่ วทางศาสนา
ิ้ ค ้า (Logistic)
จัดระบบพักสน
สร ้างการมีสว่ นร่วมกับองค์กร
ภาคเอกชน
ประเด็นยุทธศาสตร์
• พัฒนาการเกษตร
กลยุทธ์
เร่งรัดปั ญหาทีด
่ น
ิ ทากิน
พัฒนาปั จจัยพืน
้ ฐานการผลิต ดิน น้ า
และ ปุ๋ย
สง่ เสริมการเกษตรอินทรีย ์
ิ้ ค ้าการเกษตร
พัฒนามาตรฐานสน
หลัก GAP
การจัดการความรู ้ของเกษตรกร
ประเด็นยุทธศาสตร์
• พัฒนาระบบนิเวศ
กลยุทธ์
สร ้างการมีสว่ นร่วมภาคประชาชน
พัฒนาแหล่งน้ าเพือ
่ การเกษตรและ
การท่องเทีย
่ ว
เพิม
่ พืน
้ ทีป
่ ่ าเศรษฐกิจ
การจัดพัฒนาดิน
ลดและกาจัดมลภาวะ ขยะ ควัน
คือการกาหนดขอบเขต วิธก
ี าร และเกณฑ์ความสาเร็จ
ของแผนและโครงการ
เกณฑ์/ค่า
ประเด็น
เป้ าหมายและ
เป้ าหมาย
ยุทธศาสตร์
ตัวชวี้ ัดวัด
การย ้ายถิน
่ ออกนอกเขต
เมืองน่าอยู่
ร ้อยละ 20
พืน
้ ลดลง
ประชาชนพอใจกับ
บริการภาครัฐ
ร ้อยละ 80
คดีอาชญากรรม 3 กลุม
่
ร ้อยละ 50
ลดลง
ประเด็น
ยุทธศาสตร์
พิทักษ์
ธรรมชาติ
เป้ าหมายและ
ตัวชวี้ ัดวัด
เกณฑ์/ค่า
เป้ าหมาย
มีแผนการป้ องกันไฟป่ า
มี 5 ขัน
้ ตอน
ความสาเร็จของแผน
ป้ องกันภัยธรรมชาติ
มี 5 ขัน
้ ตอน
จานวนอาสาสมัคร
พิทักษ์ป่าเพิม
่ ขึน
้
จานวน 200 คน
ต่อปี
จานวนพืน
้ ทีป
่ ่ าเพิม
่ ขึน
้
200 ไร่/ปี
ประเด็น
เป้ าหมายและ
เกณฑ์/ค่า
ยุทธศาสตร์
ตัวชวี้ ัดวัด
เป้ าหมาย
คุณภาพชวี ต
ิ รายได ้เฉลีย
่ ต่อครัวเรือน
150,000 บาท
ทีด
่ ี
ต่อปี
จานวนการเพิม
่ ของครัวเรือนที่
มีทอ
ี่ ยูอ
่ าศัยตามเกณฑ์
มาตรฐาน
50 หลัง
ร ้อยละของครัวเรือนทีม
่ ี
น้ าดืม
่ สะอาดใช ้
100%
ร ้อยละเฉลีย
่ ทีล
่ ดลง
ของอัตราการเจ็บป่ วย
ด ้วยโรคติดต่อ 3 กลุม
่
10%
1.
2.
3.
4.
ร ้อยละ
จานวน
ขัน
้ ตอน
ผสมผสาน
S
W
O
T
ั ทัศน์
วิสย
ประเด็นยุทธศาสตร์
เป้ าหมาย/ วัตถุประสงค์
แผนงาน
โครงการและงบประมาณผู ้รับผิดชอบ
การติดตามและประเมินผล
คาร ับรองการปฏิบ ัติราชการ
46
ั ทัศน์
วิสย
ประเด็น
ยุทธศาสตร์ท ี่ 1
ประเด็น
ยุทธศาสตร์ท ี่ 2
ประเด็น
ยุทธศาสตร์ท ี่ 3
ตัวชวี้ ด
ั ที่ 1
ตัวชวี้ ด
ั ที่ 2
ตัวชวี้ ด
ั ที่ 3
ตัวชวี้ ด
ั ที่ 4
ตัวชวี้ ด
ั ที่ 5
ตัวชวี้ ด
ั ที่ 6
ตัวชวี้ ด
ั ที่ 7
แผนปฏิบต
ั งิ าน
โครงการที่ 1
โครงการที่ 2
โครงการที่ 3
แผนปฏิบต
ั งิ าน
โครงการที่ 4
โครงการที่ 5
แผนปฏิบต
ั งิ าน
โครงการที่ 6
โครงการที่ 7
โครงการที่ 8
ั ทัศน์
วิสย
ประเด็น
ยุทธศาสตร์ท ี่ 1
ประเด็น
ยุทธศาสตร์ท ี่ 2
ประเด็น
ยุทธศาสตร์ท ี่ 3
ตัวชีว้ ัดที่ 1
ตัวชีว้ ัดที่ 2
ตัวชีว้ ัดที่ 3
ตัวชีว้ ัดที่ 4
ตัวชีว้ ัดที่ 5
ตัวชีว้ ัดที่ 6
ตัวชีว้ ัดที่ 7
แผนปฏิบต
ั งิ าน
โครงการที่ 1
โครงการที่ 2
โครงการที่ 3
แผนปฏิบต
ั งิ าน
โครงการที่ 4
โครงการที่ 5
แผนปฏิบต
ั งิ าน
โครงการที่ 6
โครงการที่ 7
โครงการที่ 8
กระบวนการบริหารแผนยุทธศาสตร์การพัฒนา
การนา
ยุทธศาสตร์ไป
ปฏิบ ัติ
การวางแผน
ยุทธศาสตร์
•
•
•
•
•
•
•
•
•
การวิเคราะห์ตนเอง
ั ทัศน์
วิสย
ประเด็นยุทธศาสตร์
การกาหนดแผนงาน
กลยุทธ์
เป้ าประสงค์
ตัวชวี้ ด
ั /ค่าเป้ าหมาย
แผนทีย
่ ท
ุ ธศาสตร์
ผู ้รับผิดชอบ
•
•
•
•
•
•
•
แผนปฏิบต
ั ก
ิ าร
โครงการ
กระบวนงาน
โครงสร ้าง
งบประมาณ
เทคโนโลยี
คน
การควบคุม
เชงิ
ยุทธศาสตร์
•กากับติดตาม
•การวัดผล
•การประเมินผล
•การทบทวน
สถานการณ์เพือ
่
ปรับแต่งยุทธศาสตร์
49
Corporate War Room
53
ต ัวชว้ี ัดผลการปฏิบ ัติงาน
1
2
3
4
5
6
มิตท
ิ ี่ 1 เศรษฐกิจ
ร ้อยละของจานวนแปลง/ฟาร์มทีไ่ ด ้รับ
ใบรับรองมาตรฐานจากจานวนทีข
่ อ
ตรวจประเมิน
ปริมาณผลผลิตข ้าวเหนีย
่ วนาปี /ไร่
จานวนแหล่งท่องเทีย
่ วทีไ่ ด ้รับการ
พัฒนา
มิตท
ิ ี่ 2 คุณภาพชวี ต
ิ
ระดับความสาเร็จของการแก ้ไขปั ญหา
สงั คมและพัฒนาคุณภาพชวี ต
ิ
ระดับความสาเร็จในการดาเนินงานเพือ
่
รักษาความปลอดภัยในชวี ต
ิ และ
ิ ของประชาชน
ทรัพย์สน
นา้ หน ัก
เกณฑ์การให้คะแนน
1
2
3
4
5
ค่า
ผลการ
คะแนนที่
ดาเนินงาน
ได้
3
2.50
1
80% 85% 90% 95% 100%
80%
1
1
420 423 425 427
430
n/a
0
6
4
3
1
2
3
4
5
4
4.25
2
1
2
3
2
1
2
X
100
4
5
X+2 X+4
5
5
75%
3.5
3.20
รายงานการประเมินผลตนเอง
(Self Assessment Report : SAR)
55
ิ ธิผล
มิตท
ิ ี่ 1 ด้านประสท
• ผลสาเร็ จตามแผนปฏิบ ัติราชการของกระทรวง
• ผลสาเร็ จตามแผนปฏิบ ัติราชการของกลุม
่ ภารกิจ
• ผลสาเร็ จตามแผนปฏิบ ัติราชการ/
่ น
ภารกิจหล ัก/เอกสารงบประมาณรายจ่ายของสว
ราชการระด ับกรมหรือเทียบเท่า
มิตท
ิ ี่ 2 ด้านคุณภาพการให้บริการ
• ความพึงพอใจของผูร้ ับบริการ
่ นร่วมของประชาชน
• การมีสว
• ความเปิ ดเผย โปร่งใส
มิตท
ิ ี่ 2
(ร้อยละ 20)
มิตท
ิ ี่ 1
(ร้อยละ 50)
มิตท
ิ ี่ 3
(ร้อยละ 10)
มิตท
ิ ี่ 4
(ร้อยละ 20)
มิตท
ิ ี่ 4 ด้านการพ ัฒนาองค์กร
• การบริหารจ ัดการองค์การ
ิ ธิภาพ
มิตท
ิ ี่ 3 ด้านประสท
ของการปฏิบ ัติราชการ
ิ ธิภาพการบริหาร
• ประสท
งบประมาณ
ิ ธิภาพของการใช ้
• ประสท
พล ังงาน
• การร ักษามาตรฐาน
ระยะเวลาการให้บริการ
• การพ ัฒนากฎหมาย กฎ
ระเบียบ
2552
2553
2554
2555
2556
2553
2553
2554
2555
2556
2557
2554
2554
2555
2556
2556
2558
การพิจารณาปั ญหาตามกระบวนการทางยุทธศาสตร์
ื่ มโยงระหว่าง การ
1) แผนยุทธศาสตร์ขาดความเชอ
วางแผน การนาแผนไปปฏิบต
ั ิ การควบคุม ตลอดจนการ
สร ้างแรงจูงใจตอบแทน
2) ในสว่ นของการวางแผน พบว่า ในแต่ละประเด็นขาด
ื่ มโยง เชน
่ การวิเคราะห์ SWOT
ความสอดคล ้องเชอ
Vision Mission การกาหนดตาแหน่งทางยุทธศาสตร์
การกาหนดประเด็นยุทธศาสตร์ การกาหนดกลยุทธ์ การ
กาหนดเป้ าประสงค์และตัวชวี้ ด
ั การจัดทา BSC การ
มอบหมายกาหนดผู ้รับผิดชอบ
3) ในกระบวนการนาแผนยุทธศาสตร์ไปปฏิบต
ั ิ พบว่า การ
กาหนดโครงในแต่ละประเด็นยุทธศาสตร์ ขาดความ
สอดคล ้องโดยเฉพาะอย่างยิง่ ตัวชวี้ ด
ั และค่าชวี้ ด
ั ใน
ระดับโครงการไม่สอดคล ้องกับตัวชวี้ ด
ั และค่าชวี้ ด
ั ใน
ระดับแผนยุทธศาสตร์ ซงึ่ สว่ นใหญ่เกิดจากมองภาพ
ั เจน
แผนทีย
่ ท
ุ ธศาสตร์ไม่ชด
4) ในสว่ นของการประเมินผล ยังขาดการรายงานผลโดย
BSC กับผู ้บริหารเป็ นระยะ ๆ สว่ นใหญ่รายงานผลเมือ
่
ิ้ สุดแผนงาน ทัง้ นีส
สน
้ าเหตุใหญ่มาจากการการจัดเก็บ
ข ้อมูลทีด
่ แ
ี ละเป็ นระเบียบ แต่ขาดการวิเคราะห์หลักฐาน
เชงิ ประจักษ์ ในผลของงาน
การพิจารณาปั ญหาตามระดับการรับผิดชอบทางยุทธศาสตร์
1) ผู ้บริหารระดับสูงไม่ให ้ความสนใจในรายละเอียดในการ
สร ้าง พัฒนาและปรับปรุงกลยุทธ์ในการดาเนินงาน ให ้
ความสนใจกับผลมากกว่าวิธก
ี ารดาเนินงาน ขาดการ
จัดทาคารับรองการปฏิบต
ั งิ านกับผู ้ปฏิบต
ั งิ าน
2) ผู ้รับผิดชอบขาดความรู ้ในเชงิ ปฏิบต
ั ิ และขาดความ
รับผิดชอบต่อผลการดาเนินงาน ตลอดจนการวิเคราะห์
ลูกค ้าเป้ าหมาย โดยเฉพาะอย่างยิง่ การวิเคราะห์งาน
และหลักฐานการปฏิบต
ั งิ านเพือ
่ ยืนยันผลการปฏิบัตงิ าน
3) ประชาชนขาดความเข ้าใจการปฏิบต
ั งิ านของภาครัฐ
มองเฉพาะผลทีจ
่ ะได ้รับสว่ นตนเท่านัน
้