Transcript 4- AYTEN FERAHBAŞ – Hirşutizmde non-farmakolojik tedavi

Prof. Dr. Ayten FERAHBAŞ
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi
Hastalıklar AD, KAYSERİ
Sunum Akışı
 Kıl anatomisi
 Kıl gelişim döngüsü
 Kıl giderme yöntemleri
 Geçici yöntemler
 Kalıcı yöntemler
aytenferahbas
2
Kıl follikülü anatomisi
aytenferahbas
3
aytenferahbas
4
Kıl tipleri
Lanugo
Fötal kıl
tipi
aytenferahbas
Vellus
Renksiz
İnce
Terminal
Renkli
Medullalı
Kalın
5
Vücut lokalizasyonuna göre kıl
döngüsü
Telogen (süre)
Sakal
Anagen oranı
(%)
70
Üst dudak
65
6 hafta
Aksilla
30
3 ay
Kollar
20
18 hafta
Bacaklar
20
24 hafta
Lokalizasyon
aytenferahbas
10 hafta
6
Kıl derinliği (mm)
aytenferahbas
7
Kıl giderilmesi
Depilasyon
Epilasyon
 Kıl gövdesinin bir bölümü
infundibulumdan itibaren
giderilir
aytenferahbas
 Kıl gövdesinin tamamen kıl
yuvasından çıkarılması
işlemidir
8
Non-farmokolojik tedavi
Geçici Yöntemler
Kalıcı Yöntemler
Mekanik
 Kesme
 Traş
 Cımbızla koparma
 Ağda
Kimyasal
 Soldurma
 Kimyasal depilasyon
 Elektrolizis-Termolizis
aytenferahbas
 Foto epilasyon
 Lazer
 IPL
 Fotodinamik tedavi
9
Kesme (Trimming)
 Kılların deri seviyesinde kesilme işlemi
 Genç ve çocuklardaki lokalize hipertrikozis için
uygun olabilir
 Güvenli bir yöntemdir ve kıl gelişimini artırmaz.
aytenferahbas
10
Traş
 Hızlı, kolay, etkili ve ucuz olması nedeni ile en
popüler yöntemlerden biridir
 Yaygın inanışın aksine kıl gelişimini hızlandırmaz
 Dezavantajları :
 günlük traş gerektirmesi
 irritasyona yol açması
 kıl diplerinin görünmesi
 Bayanlar bacak bölgesinde yüze göre daha çok
tercih etmektedir.
aytenferahbas
11
Cımbızla çekme (Tweezing)
 Sınırlı küçük alanlar için kullanılabilir
 Sakıncaları
 follikülit
 hiperpigmentasyon
 eritem
 folliküler distorsiyon
 skar
 Elektrikli mekanik cımbızlar diffüz alanlar için
kullanılabilmektedir
aytenferahbas
12
Ağda (Waxing)
 İstenmeyen kılların giderilmesi için sık kullanılan bir




yöntemdir
Erimiş ağda kıllı bölgeye sürülüp, kuruduktan sonra
kılın büyüme yönünün aksine hızla çekilir
Kılların belirli uzunlukta olması gerekir.
Pahalı olmayan ve diğer geçici yöntemlere göre
daha uzun etkili (ortalama 6 hafta) bir yöntemdir
Tekrarlayan folliküler travma sonucu zamanla kıl
büyümesi azalmaktadır
aytenferahbas
13
Ağda sakıncaları
 Allerjik kontakt dermatit:
 Balmumu
 Kolofoni
 Fragrance
 Benzokain
 Uygulama zorluğu
 Follikülit
 Deri irritasyonu
 Keloidal skar
aytenferahbas
14
Soldurma
 Dış kıl gövdesinin rengi soldurularak kıllar daha az fark edilir
hale gelir
 4 haftaya kadar etkisi sürer
 Ticari olarak nötral yağ, krem, pudra gibi ürünler
bulunmaktadır.
 Aktif madde olarak hidrojen peroksit içerir
 %6 lık peroksit kılı oksidize edip soldurup yumuşatır
 %28 lik amonyum soldurucu etkiyi artırır
 Bu solduruculara persulfat eklenmesi ,
 jeneralize ürtiker, astma, senkop ve şoka neden olabilir
 Sakıncaları
 irritasyon
 kılda hoş olmayan renk değişikliği
 Bu yöntem açık tenli kişilerin yüz veya kollarındaki aşırı
pigmente kıllar için en uygundur
aytenferahbas
15
Kimyasal depilasyon
 Etki mekanizması: Disülfit bağlarının kırılması yolu ile kılı
deri yüzeyi seviyesinden follikülden ayırarak etki eder
 İçerik:
 Kalsiyum, arsenik, antimon, baryum ve stronsiyum sülfür
bileşeni
 Merkaptan tiyoglikolik asit ile alkali karışımı
 Kılın yeniden büyümesi birkaç gün alır
 Küçük alanların haftalık olarak kıldan temizlenmesi için
uygundur
 Sakıncaları: İrritan ve Alerjik kontakt dermatit
 Hastaların %1’inden daha azı yüz bölgesinde bu
uygulamayı tolere edebilmektedir
aytenferahbas
16
aytenferahbas
17
Kalıcı kıl giderme
 Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA)’nın tanımına
göre:
“En azından bir saç döngüsü süresince tutarlı
kalan terminal kılların sayısında anlamlı
derecede azalma”
aytenferahbas
18
İğneli Epilasyon
 Elektrolizis
 Termolizis
 Kombinasyon
aytenferahbas
19
İğneli epilasyon-Uygulama
 Elektrolizis büyüyen anagen
kıllarda daha etkilidir;
 işlemden önceki 3-5 gün
içinde traş yapmak etkiyi
oldukça artıracaktır
 Kılların yeniden çıkma oranı
%15-50 arasında
değişmektedir ;
 Bu geniş aralık cihazlar arası
farklılık ve ve uygulama
deneyimine bağlı olabilir.
aytenferahbas
20
Elektro-Epilasyon Yan Etkileri
 Ağrı
 Enfeksiyon
 Skar
 Hipopigmentasyon
 Hiperpigmentasyon
aytenferahbas
21
Seçici fototermolizis
IPL
 Intense
 Pulse
 Light
Lazer
Light
Amplification by
Stimulated
Emission of
Radiation
 Monokromatik
 Polikromatik
aytenferahbas
22
Lazer epilasyon
aytenferahbas
23
Fotoepilasyon etki mekanizması
aytenferahbas
24
Fotoepilasyon etkinliği
 Lazer Sistemi
 Altta yatan klinik problem
 Kılın
 Rengi
 Çapı
 Derinliği
 Kıl siklusu (anagen fazda en etkili)
aytenferahbas
25
/
aytenferahbas
26
Ruby lazer
• Dalga boyu: 694nm
• Puls süresi: 5 ms
• Hedef kromofor melanin
• kıl follikülü
• epidermis
• Epidermis soğutulmalıdır
• Yüksek yan etki riski nedeniyle epilasyon için ilk
seçenek değildir
aytenferahbas
27
Alexandrite
 Dalga boyu:755nm
 Epidermal melanin tarafından daha az absorbe edilir
 Özellikle koyu tenlilerde epidermal hasar riski daha
azdır
 Epidermal soğutma sistemi kullanılmalıdır.
 Spot genişiliği 5 to 12.5 mm ve büyük alanların daha
hızlı tedavi edilmesini sağlar
 Puls süresi: 2±20ms
aytenferahbas
28
aytenferahbas
29
Diod
 Dalga boyu: 800/ 810 nm
 Kıl follikülü tarafından enerji yeterince absorbe edilir
 3mm penetrasyon derinliği sağlar
 Epidermis tarafından absorbe edilmediğinden koyu
tenli kişilere de önerilebilir.
 Uzun pulse süresi (50ms’ye kadar) ve yüksek akıma
bağlı ağrı ve yan etkileri azaltmak için ilave
epidermal soğutma sistemi gerektirir
aytenferahbas
30
aytenferahbas
31
Nd:YAG
 Dalga boyu: 1064 nm
 Derin penetrasyon: 5-7mm
 Epidermal absorbsiyonu minimal
 Koyu tenli kişilerde de (deri tipi IV-VI) minimal yan
etki ile uygulanabilir
 Yüzeyel soğutma uygulanmalıdır
 En az yan etki ancak en fazla ağrı
aytenferahbas
32
IPL (590-1200nm)
 Geniş dalga boyu: Derin penetrasyon
 En geniş spot genişliği: hızlı uygulama
 Epidermis absorpsiyon: minimal
 Puls aralığı 0.5-25ms arasındadır, epilasyon için
20ms tercih edilir.
 Tüm deri tiplerinde en az yan etki ile uygulanabilir
aytenferahbas
33
Soğutucu sistemler
Deri yüzeyindeki sıcaklığı azaltarak pigmente
epidermisin termal hasarını azaltır ve derin dermisde
ışık yoğunluğunu maksimize eder
Bazı sistemler özel olarak tasarlanmış contakt
soğutucu el proplarına sahiptirler
Soğutulmuş jel
Soğutulmuş hava üfleyen cihazlar
aytenferahbas
34
Kimlere hangi fotoepilasyon ?
Açık tenli (deri tipi I-II)
bronzlaşmamış,ve koyu
renk kılları bulunan
kişiler;
 Lazer sistemi ile
epilasyona ideal adaylar
aytenferahbas
Koyu tenli kişiler
(deri tipi IV-VI)
 düşük akımlı alexandrite
ve diod lazer
 1064 uzun pulseli
Nd:Yag lazer
35
Yan etkiler
 Minimal erken eritem ve geçici eritem (ilk 24-48 saatte)
aytenferahbas
36
Peteşi, kurutlanma, vezikül
aytenferahbas
37
Postinflamatuar hiperpigmentasyon
(6 ay > )
aytenferahbas
38
IPL sonrası
Geçici hiperpigmentasyon
aytenferahbas
Kalıcı hipopigmentasyon
39
Paradoksal hipertrikozis
aytenferahbas
40
Sonuç
 Kıl azalması :%40-80 arasında
 Seans araları :4-6 hafta veya daha uzun
 İdame: birkaç aylık aralar ile tekrarlayan tedaviler
gerekir
 Koyu ve kalın kıllar ince ve açık renkli kıllara göre
daha iyi sonuç verir
 Kıl genellikle daha ince ve açık renkli olarak büyür
 Kalıcı epilasyon mümkün ancak garanti değildir
aytenferahbas
41
aytenferahbas
42