Transcript ทฤษฎีความเป็นหน่วยงาน (Entity Theory)

Asst.Prof. Dr.
Panchat Akarak
www.accounting.crru.ac.th
หัวข้อสำคัญ
•
•
•
•
•
•
ทฤษฎีเกีย
่ วกับส่วนของเจ้ำของ
กำรเปลีย
่ นแปลงในส่วนของเจ้ำของ
แนวคิดของกำไรขำดทุนเบ็ดเสร็จ
ประเภทส่วนของเจ้ำของ
รำคำตำมบัญชีตอหุ
่ ้น
กำไรตอหุ
่ ้น
CRRU
ท ฤ ษ ฎี เ กี่ ย ว กั บ ส่ ว น ข อ ง เ จ้ ำ ข อ ง มี 6
ทฤษฎี ดังนี้
1. ทฤษฎีควำมเป็ นเจ้ำของ
(Proprietary
Theory)
2 . ท ฤ ษ ฎี ค ว ำ ม เ ป็ น ห น่ ว ย ง ำ น ( Entity
Theory)
3 . ท ฤ ษ ฎี ส่ ว น ข อ ง เ จ้ ำ ข อ ง ที่ เ ห ลื อ
(Residual Equity Theory)
4. ทฤษฎี ค วำมเป็ นกิ จ กำร (Enterprise
CRRU
1 . ท ฤ ษ ฎี ค ว ำ ม เ ป็ น เ จ้ ำ ข อ ง
(Proprietary Theory)
• ทฤษฎีควำมเป็ นเจ้ำของ (Ownership
Theory)
สิ นทรัพย ์ – หนี้สิน = ส่วน
ของเจ้ำของ
• ทฤษฎีควำมเป็ นเจำของ คือ คำนวณหำมูลคำสุทธิของ
้
•
•
•
•
่
เจ้ำของกิจกำร
สิ นทรัพ ย ์ มุ่ งเน้ นกำรใช้ มู ล ค่ ำเปลี่ย นแทนหรือ มู ล ค่ ำ
ยุตธ
ิ รรม
ส่วนของเจ้ำของคือ สิ นทรัพยสุ
่ ขึน
้
์ ทธิทเี่ พิม
กำไรสุทธิ เป็ นส่วนของเจ้ำของ ทำให้ส่วนของเจ้ำของ
เพิม
่ ขึน
้
งบก ำไรขำดทุน เป็ นส่ วนหนึ่ ง ของงบแสดงฐำนะกำรเงิน
CRRU
นั่น คือ ก ำไรขำดทุ น ถือ เป็ นส่ วนย่อยของบัญ ชีส่ วนของ
เจำของ
2. ทฤษฎีควำมเป็ นหน่วยงำน (Entity
Theory)
ทฤษฎี
ควำมเป็ นหน่วยงำน (Entity Theory)
•
• เจ้ำของและกิจกำรควรแยกจำกัน
• บุ ค คลก่อตั้ง หน่ วยงำนขึ้น มำ หน่ วยงำนนั้น จะเป็ นนิ ต ิ
บุคคลแยกตำงหำกจำกเจ
่
้ำของ
• ดัง นั้ นผู้ ถื อ หุ้ นที่ เ ป็ นเจ้ ำของ ถื อ ว่ ำเป็ นบุ ค คลแยก
ตำงหำกจำกกิ
จกำรหรือบริษท
ั
่
• สมกำรบัญชีตำมทฤษฎีนี้ เป็ นดังนี้
• กิ จ กำรจะมองเจ้ ำหนี้ แ ละเจ้ ำของเป็ นแหล่ งที่ ม ำของ
• เงิ
สิ น
นทรั
ทุนพย ์ (Assets) = สิ ทธิเรียกร้อง (Claims)
• สิ นทรัพย ์ (Assets) = ส่วนไดเสี
้ ย (Equities)
• สิ นทรัพ ย ์ (Assets) =
หนี้ สิ น + ส่ วนของเจ้ ำของ
(Liabilities + Owners’ Equities)
CRRU
•
2. ทฤษฎีควำมเป็ นหน่วยงำน (Entity
Theory)
แนวคิดนี้
กำไรสุทธิทไี่ ดรับมำจำกผลสุทธิทเี่ พิม
่ ขึน
้ ใน
้
กิจกำร ไมท
รั
่ ขึน
้
่ ำให้ผู้เป็ นเจ้ำของแตละคนได
่
้ บส่วนเพิม
(เป็ นของส่วนของผู้ถือหุ้น)
• แตกต่ำงจำกทฤษฎีค วำมเป็ นเจ้ ำของ คือ ก ำไรเป็ น
ส่วนทีเ่ พิม
่ ขึน
้ ของเจ้ำของ แตทฤษฎี
ควำมเป็ นหน่วยงำน
่
กำไรเป็ นของส่วนของผู้ถือหุ้ น (ผู้ถือหุ้ นได้รับเพียงเงิน
ปันผลเทำนั
่ ้ น)
• กำรก ำหนดมู ล ค่ ำสิ นทรัพ ย วิ
์ ธ ีนี้ เน้ นใช้ รำคำทุ น เดิม
(Historical Cost)
CRRU
3. ทฤษฎีส่ วนของเจ้ ำของที่เ หลือ (Residual
Equity Theory)
• แนวคิดนี้คลำยกั
บทฤษฎีควำมเป็ นหน่วยงำน แตกตำง
้
่
กันอยูที
่ ฤษฎีนี้ไมรวมส
ิ สิ ทธิไว้ใน
่ ท
่
่ วนของผู้ถือหุ้ นบุรม
ส่ วนของเจ้ ำของ แต่เน้ นในส่ วนของผู้ ถือ หุ้ นสำมัญ
เนื่องจำกผู้ถือหุ้นสำมัญเป็ นเจ้ำของแท้จริง
• ดังนั้น ส่วนของเจ้ ำของในทฤษฎีนี้ หมำยถึง ผู้ถือ
หุ้นสำมัญ และผู้ถือหุ้นสำมัญเทียบเทำ่
• เงินปันผลจ่ำยให้ผู้ถือหุ้ นบุรม
ิ สิ ทธิจะหักออกจำกกำไร
ขำดทุนในกำรคำนวณกำไรต่อหุ้ น เพือ
่ ให้เป็ นกำไร
สุทธิของผู้ถือหุ้นสำมัญเทำนั
่ ้น
สิ นทรัพญยชี์ ข–องแนวคิ
หนี้สิน-ดสนี่ วนของผู
ิ สิ ทธิ =
• สมกำรบั
้
้ถือหุ้นบุรม
ส่วนของผู้ถือหุ้นสำมัญ
CRRU
•
4 . ท ฤ ษ ฎี ค ว ำ ม เ ป็ น กิ จ ก ำ ร
เ ป็ (Enterprise
น ท ฤ ษ ฎี ท ี่ ข ย ำ ยTheory)
อ อ ก ไ ป ข อ ง ท ฤ ษ ฎี ค ว ำ ม เ ป็ น
หน่วยงำน (Entity Theory) เนื่องจำกทฤษฎีควำมเป็ น
หน่ วยงำนมีแ นว คิด ว่ ำกิจ กำรเป็ นหน่ วยเศรษฐกิจ
หน่วยหนึ่ ง ซึ่งดำเนินงำนเพือ
่ หวังผลประโยชน์ให้แก่
ผู้เป็ นเจ้ำของ
• ท ฤ ษ ฎี ค ว ำ ม เ ป็ น กิ จ ก ำ ร มี แ น ว คิ ด ว่ ำ กิ จ ก ำ ร เ ป็ น
หน่วยงำนทำงสั งคม (Social Entity) ดำเนินงำนเพือ
่
หวังผลประโยชนให
์ ้แกผู
่ ้สนใจ โดยขยำยเจ้ำของและ
เจ้ ำหนี้ ออกไปให้รวมถึงกลุ่มทำงสั งคมหรือผู้มีส่วนได้
เสี ยทุกฝ่ำย (Stakeholder)
• ทฤษฎีค วำมเป็ นกิจ กำร จึง เป็ นทฤษฎีก ำรบัญ ชีท ำง
CRRU
สั ง คม กำรบัญ ชี ต ำมควำมรับ ผิด ชอบต่ อสั ง คมของ
•
4 . ท ฤ ษ ฎี ค ว ำ ม เ ป็ น กิ จ ก ำ ร
(Enterprise
ก ำไรของแนวคิ
ด นี้ Theory)
เป็ นมู ล ค่ำเพิ่ม ของกิจ กำร เช่ น
เช่นมูลคำทำงกำรตลำดสิ
นค้ำ และ บริกำรทีผ
่ ลิตโดย
่
กิจ กำร หัก ด้ วยมู ล ค่ ำทำงกำรตลำดของสิ นค้ ำและ
บริกำรทีโ่ อนออกจำกกิจกำร มูลคำที
่ ขึน
้ จึงรวมถึง
่ เ่ พิม
จ ำนวนเงิน ที่ต้องช ำระในรูป ของเงิน ปันผล ดอกเบีย
้
จ่ำย เงินเดือนและค่ำจ้ ำง ภำษี และกำไรสะสมใน
กิจกำร
• ก ำไรของแนวคิด นี้ คือ ก ำไรที่ย งั ไม่หัก ดอกเบีย
้ จ่ำย
เงินเดือนและคำจ
่ ้ำง ภำษีของรัฐ
• กำไรสะสมไมใช
่ ่ ส่วนของผู้ถือหุ้ น อำจจะนำไปลงทุน
ขยำยกิจกำร
ผลกำไรก็ ไมได
่ ้เป็ นของผู้ถือหุ้ น ถ้ำ
CRRU
หำกกิจกำรไมจ
นปันผล
่ ำยเงิ
่
•
5 . ท ฤ ษ ฎี เ งิ น ก อ ง ทุ น ( Fund
Theory)
ทฤษฎีนี้แตกตำงจำกทฤษฎีอน
ื่ เนื่องจำกไมสนใจในตัว
่
่
บุ ค คลที่ เ กี่ ย วข้ องกับ เงิ น กองทุ น แต่ ให้ ควำมสนใจ
เฉพำะเงินกองทุน และภำระผูกพันในเงินกองทุนนั้น
• ทฤษฎีนี้พจ
ิ ำรณำวำกำรบั
ญชีพน
ื้ ฐำน คือ หน่วยงำน
่
ทีจ
่ ด
ั กำรกับเงินกองทุน (ทรัพยำกรเชิงเศรษฐกิจ)
สิ นทรัพย ์
= ขอจ
้ ำกัดของสิ นทรัพย ์
• สิ นทรัพ ย หมำยถึ
ง บริก ำรต่ำง ๆ ที่จ ะให้ กับ เงิน กองทุ น
์
หรือกำรดำเนินงำนของเงินกองทุน
• หนี้ สิ นหมำยถึ ง ข้ อจ ำกัด หรื อ ภำระผู ก พัน ที่ เ กิด ขึ้ น จำก
สิ นทรัพยนั
์ ้น
• ทฤษฎี นี้ ใ ช้ ประโยชน์ ส ำหรับ กิ จ กำรที่ เ ป็ นส่ วนรำชกำร
กิจกำรไมหวั
่ งผลกำไร
• ป ร ะ ยุ ก ต ์ ใ ช้ ใ น กิ จ ก ำ ร ธุ ร กิ จ ใ น เ รื่ อ ง ข อ ง ก ำ ร จั ดCRRU
สรร
รำยกำรระยะยำว เงินเงินสะสมทีน
่ ำไปลงทุน
•
6 . ท ฤ ษ ฎี ก ำ ร ป ฏิ บั ติ ต ำ ม ค ำ สั่ ง
(Commander
Theory)บ ัติง ำนในกิจ ก ำร
แนวคิ
ด นี้ เ กิ ด ขึ้ น เนื่ อ งจำกกำรปฏิ
จะต้ องมีผู้ ควบคุ ม กำรด ำเนิ น งำนตำมล ำดับ ขั้น โดย
ผู้บริหำรหรือประธำนบริษัทจะเป็ นผู้วำงนโยบำย
และ
จะสอดคล้ องกับ วัต ถุ ป ระสงค ของกิ
จ กำร กฎข้ อบัง คับ
์
ของกฎหมำย และควำมเห็ นของสำธำรณชน
• ดัง นั้ น กำรปฏิบ ัต ิ ง ำนจึ ง เป็ นตำมค ำสั่ งมำกกว่ ำควำม
ต้องกำรของเจ้ำของ
• แนวคิดนี้นำไปใช้ในกำรจัดทำรำยงำนตอผู
ั ษ์ทรัพย ์
่ ้พิทก
เช่น
-งบแสดงฐำนะกำรเงิน แสดงถึง กำรใช้ ทรัพ ยำกรของ
กิจกำรเพือ
่ ให้บรรลุเป้ำหมำย
CRRU
-งบกำไรขำดทุนแสดงแสดงผลกำรปฏิบต
ั ต
ิ ำมคำสั่ งของ
10.2 กำรเปลี่ย นแปลงในส่ วนของ
เจ
ำของ
้
• รำยกำร เหตุกำรณ์ และสภำวะแวดล้อมที่
มีผลกระทบตอกิ
่ จกำรในรอบระยะเวลำหนึ่ ง
แบงได
่
้ 3 ประเภทใหญ่ ๆ ดังนี้
• 1. รำยกำรที่ก่อให้ เกิด กำรเปลีย
่ นแปลงใน
สิ น ท รั พ ย ์ แ ล ะ ห นี้ สิ น ไ ม่ ไ ด้ เ กิ ด ก ำ ร
เปลี่ ย นแปลงในส่ วนของเจ้ ำของ มี 4
ประเภทคือ
1.1 กำรแลกเปลี่ย นสิ นทรัพ ย กั
์ บ สิ นทรัพ ย ์
(สิ นทรัพยเพิ
่ สิ นทรัพยลด)
์ ม
์
1.2 กำรแลกเปลีย
่ นหนี้สินดวยหนี้สิน
CRRU
(หนี้สิน
10.2 กำรเปลี่ย นแปลงในส่ วนของ
• 2 เจ
. ร้ำของ
ำ ย ก ำ ร ที่ ก่ อ ใ ห้ เ กิ ด ก ำ ร เ ป ลี่ ย น แ ป ล ง ใ น
สิ น ท รั พ ย ์ แ ล ะ ห นี้ สิ น ซึ่ ง ก่ อ ใ ห้ เ กิ ด ก ำ ร
เปลีย
่ นแปลงในส่วนของเจ้ำของดวย
ไดแก
้
้ ่
• 2.1 ก ำไรขำดทุ น เบ็ ด เสร็ จ (Comprehensive
Income)
• 2.2 รำยกำรทีก
่ อให
่ นแปลงในส่วน
่
้ เกิดกำรเปลีย
ของเจ้ำของ ซึ่งเกิดจำกกำรโอนระหวำงกิ
จกำร
่
และเจ้ำของ ประกอบดวย
้
-กำรลงทุนโดยเจ้ำของ (Contribution from
Owner)
CRRU
-กำรจ่ำยคืนให้เจ้ำของ (Distribution
to
•
10.2 กำรเปลี่ย นแปลงในส่ วนของ
3. เจ
รำยกำรที
้ำของ ่ก่อให้ เกิด กำรเปลี่ย นแปลงในส่ วนของ
เจ้ ำของ ซึ่ง ไม่ส่ งผลกระทบต่อสิ นทรัพ ย หรื
์ อ หนี้ สิ น
เช่น หุ้ นปันผล กำรแปลงสภำพทุนหุ้ นบุรม
ิ สิ ทธิเป็ น
ทุนหุ้นสำมัญ
กำรเปลีย
่ นแปลงในส่วนของเจ้ำของ ตำมข้อ 2 มีดงั นี้
1 . ก ำ ไ ร ข ำ ด ทุ น เ บ็ ด เ ส ร็ จ ( Comprehensive
Income)
ก ำไรสุ ท ธิ ก ำไรขำดทุ น เบ็ ด เสร็ จ อื่น เช่ น
ส่วนเกินจำกกำรตีรำคำ
สิ นทรัพ ย ์
กำรปรับมูลค่ำหลักทรัพ ย ์
เผือ
่ ขำย
2. กำรลงทุนโดยเจ้ำของ (Investment by Owner)
CRRU
นำสิ นทรัพยลงทุนเพิม
่
รำยกำร เหตุกำรณ ์ และสภำวะ
แวดลอม
้
ที
ม
่
ผ
ี
ลกระทบต
อกิ
จ
กำรในรอบ
่
1. กำรเปลีย
่ นแปลง
2. กำร
3. กำร
ระยะเวลำหนึ
ในสิ นทรัพยและ
เปลีย
่ นแปลง ่ ง
เปลีย
่ นแปลง
์
หนี้สินซึง่ ไมได
่ ้
กอให
่
้เกิดกำร
เปลีย
่ นแปลงใน
ส่วนของเจ้ำของ
กำรแลกเปลีย
่ นสิ นทรัพย ์
ดวยสิ
นทรัพย ์
้
กำรแลกเปลีย
่ นหนี้สินดวย
้
หนี้สิน
กำรกอหนี
้สินเพือ
่ ให้ได้
่
สิ นทรัพย ์
กำรชำระหนี้ดวยสิ
นทรัพย ์
้
ในสิ นทรัพย ์
และหนี้สินซึง่
กอให
่
้เกิดกำร
เปลีย
่ นแปลง
ในส่วนของ
กำไรขำดทุ
น
เจ
เบ็้ำของ
ดเสร็จ
ในส่วนของ
เจ้ำของซึง่
ไมส
่ ่ งผล
กระทบตอ
่
สิ นทรั
พยหรื
กำรเปลี
ย
่ นแปลง
์ อ
หนี่ วนของ
้สิน
ในส
เจ้ำของซึง่
กิจกำรเกิดจำก
กำรโอนระหวำง
กำรลงทุนของ ่
กิจกำรกับ
เจ้ำของCRRU
เจ
กำรจ
ำยคื
นให้
้ำของ
่
1 0 . 3 แ น ว คิ ด ข อ ง ก ำ ไ ร ข ำ ด ทุ น
เบ็้ งบกำรเงิ
ดเสร็จ นโดยทั่วไปสนใจ “กำไร/ขำดทุน”
• ผู้ใช
•
•
•
•
ของกิจกำรมำกกวำ่
ควำมหมำยของ กำไร
หมำยถึง กำรเพิม
่ ขึน
้ ของเศรษฐทรัพยซึ
์ ่งประเมิน
ได้จำกฐำนะของเศรษฐทรัพ ย คงเหลื
อ ปลำยงวด
์
เปรียบเทียบกับฐำนะของเศรษฐทรัพยคงเหลื
อ ต้ น
์
งวด
ควำมหมำยของ กำไรขำดทุนเบ็ดเสร็จ
หมำยถึง กำรเปลี่ย นแปลงในส่ วนของเจ้ ำของ
จำก
ห รื อ สิ น ท รั พ ย ์ สุ ท ธิ ข อ ง กิ จ ก ำ ร เ นื่ อ ง ม ำCRRU
เห ตุ กำร ณ ห รื อ ร ำย กำร อื่ น ที่ ไ มไ ด เ กิ ด จำก
1 0 . 3 แ น ว คิ ด ข อ ง ก ำ ไ ร ข ำ ด ทุ น
ดเสร็จด เกี่ย วกับ ทุ น และกำรรัก ษำระดับ
• เป็เบ็
นแนวคิ
ทุน
• แ น ว คิ ด ใ น ก ำ ร วั ด ผ ล ก ำ ไ ร เ ชื่ อ ม โ ย ง กั บ
แนวคิด ทำงเศรษฐศำสตร ์ สิ นทรัพ ย สุ
์ ท ธิ
หรือทุนทีเ่ ปลีย
่ นแปลง กิจกำรสำมำรถรักษำ
ระดับทุนได้
ถ้ำหำกจำนวนทุนเมือ
่ วันสิ้ น
งวดบัญชีเท่ำกับจำนวนทุนเมือ
่ ต้นงวดบัญ ชี
จ ำ น ว น เ กิ น ก ว่ ำ ทุ น ที่ ร ั ก ษ ำ ร ะ ดั บ ไ ว้ คื อ
“กำไร”
CRRU
• ควำมหมำยของ กำไรขำดทุนเบ็ดเสร็จ
1 0 . 3 แ น ว คิ ด ข อ ง ก ำ ไ ร ข ำ ด ทุ น
เบ็ดกเสร็
จ บทุนมี 2 ประเภท คือ
• กำรรั
ษำระดั
• 1 . ก ำ ร รั ก ษ ำ ร ะ ดั บ ทุ น ท ำ ง ก ำ ร เ งิ น
(Financial Capital Maintenance)
• หมำยถึง ทุนทีว่ ด
ั ไดจำกมู
ลคำของสิ
นทรัพย ์
้
่
ลบหนี้ สิน เท่ำกับ สิ น ทรัพ ย สุ
์ ท ธิ หมำยถึง
ส่ ว น ข อ ง เ จ้ ำ ข อ ง
ดั ง นั้ น ก ำ ไ ร ท ำ ง
กำรเงินจึงหมำยถึงจำนวนทีก
่ จ
ิ กำรได้รับใน
ส่วนทีน
่ อกเหนือจำกส่วนทีผ
่ ้ลงทุ
ู
นนำมำลง
CRRU
1 0 . 3 แ น ว คิ ด ข อ ง ก ำ ไ ร ข ำ ด ทุ น
• 1เบ็
. ดกเสร็
ำ ร จรั ก ษ ำ ร ะ ดั บ ทุ น ท ำ ง ก ำ ร เ งิ น
(Financial Capital Maintenance)
• ตัวอยำงกำรรั
กษำทุนทำงกำรเงิน
่
• กิจกำรมีสินทรัพยสุ
์ ทธิต้นงวด 40,000 บำท
และสิ นทรัพยสุ
์ ทธิปลำยงวด 72,000 บำท
ในระหว่ำงงวดกิจ กำรลงทุ น เพิ่ม 12,000
บ ำ ท ต ำ ม แ น ว คิ ด ก ำ ร รั ก ษ ำ ร ะ ดั บ ทุ น
กิจกำรมีกำไรเทำใด
่
• กำรรักษำระดับทุน กำไร=20,000 บำท
CRRU
1 0 . 3 แ น ว คิ ด ข อ ง ก ำ ไ ร ข ำ ด ทุ น
เบ็ดกเสร็
จ บทุนมี 2 ประเภท คือ
• กำรรั
ษำระดั
• 2 . ก ำ ร รั ก ษ ำ ร ะ ดั บ ทุ น ท ำ ง ก ำ ร ผ ลิ ต
(Physical Capital Maintenance)
• หมำยถึง ทุนทีว
่ ด
ั ได้จำกควำมสำมำรถของ
กิจ กำรในกำรจัด กำรสิ นค้ ำ หรื อ บริก ำร
ตำมแนวคิด นี้ ก ำไรเกิด ขึ้น เมื่อ ก ำลัง กำร
ผลิตทีก
่ จ
ิ กำรสำมำรถใช้ในกำรผลิต หรือที่
ใช้ผลิตจริงเมือ
่ สิ้ นรอบระยะเวลำบัญชีสูงกวำ่
กำลังผลิตเมือ
่ เริม
่ รอบระยะเวลำบัญชี
CRRU
• (วัด จำกทรัพ ยำกรหรือ ทุน ทีต
่ องจำยเพือ
่ ให
1 0 . 3 แ น ว คิ ด ข อ ง ก ำ ไ ร ข ำ ด ทุ น
เบ็ทำงกำรผลิ
ดเสร็จ ต
• ทุน
• ตัวอยำง
กิจกำรซือ
้ เครือ
่ งจักรมำใช้ผลิต
่
สิ นค้ ำ ก ำลัง กำรผลิต ต้ นงวด 250,000
หน่ วย กิ จ กำรได้ เพิ่ ม ประสิ ทธิ ภ ำพของ
เครือ
่ งจัก รระหว่ำงงวด โดยจ่ำยเพือ
่ ท ำให้
เครือ
่ งจัก รมีก ำลัง กำรผลิต เพิม
่ ขึน
้
ณ วัน
สิ้ นงวด มีกำลังกำรผลิต 370,000 หน่วย
• ดัง นั้ น ระดับ ทุ น ทำงกำรผลิต 120,000
หน่ วย กิจ กำรมี ก ำไรเท่ ำกับ 120,000
CRRU
หน่วย
รำยกำรที่ แ สดงในงบก ำไรขำดทุ น
เบ็ดเสร็จ ่ อ ยู่ ในงบก ำไรขำดทุ น เบ็ ด เสร็ จ
• ส่ วนประกอบที
เช่น
1. กำไรขำดทุนสุทธิสำหรับงวด
2. กำไรขำดทุนเบ็ดเสร็จอืน
่
-ส่วนเกินทุนจำกกำรตีรำคำสิ นทรัพย ์
-ผลตำงจำกกำรแปลงค
ำงบกำรเงิ
น
่
่
-ก ำไร(ขำดทุ น ) จำกกำรประมำณตำมหลัก
คณิตศำสตร ์
ประกัน ภัย ส ำหรับ โครงกำร
บำนำญ
CRRU
•
1 0 . 3 แ น ว คิ ด ข อ ง ก ำ ไ ร ข ำ ด ทุ น
เบ็ด
ตัวเสร็
อยจ
ำง
งบกำไรขำดทุนเบ็ดเสร็จ
่
1. รำยได้
1.1 รำยไดจำกกำรขำยหรื
อกำรให้บริกำร
้
1.2 รำยไดอื
่
้ น
รวมรำยได้
2. คำใช
่
้จำย
่
2.1 ต้นทุนขำยหรือต้นทุนกำรให้บริกำร
2.2 คำใช
่
้จำยในกำรขำย
่
2.3 คำใช
หำร
่
้จำยในกำรบริ
่
2.4 คำใช
น
่
่
้จำยอื
่
2.5 ต้นทุนทำงกำรเงิน
รวมคำใช
่
้จำย
่
CRRU
1 0 . 3 แ น ว คิ ด ข อ ง ก ำ ไ ร ข ำ ด ทุ น
ด
เสร็
จ
• ตัเบ็
วอยำง
งบกำไรขำดทุนเบ็ดเสร็จ
่
3. ส่วนแบงก
่ ำไร (ขำดทุน) จำกเงินลงทุน
ในบริษท
ั รวม
กำรรวมค
ำ้
่
่
4. กำไร (ขำดทุน) กอนภำษี
เงินได้
่
5. คำใช
(รำยได)้ ภำษีเงินได้
่
้จำย
่
6. กำไร(ขำดทุน)สำหรับปี จำกกำร
ดำเนินงำนตอเนื
่ ่ อง
7. กำไร(ขำดทุน)สำหรับปี จำกกำร
CRRU
ดำเนินงำนทีย
่ กเลิก
1 0 . 3 แ น ว คิ ด ข อ ง ก ำ ไ ร ข ำ ด ทุ น
9. กเบ็
ำไรขำดทุ
นเบ็ดจ
เสร็จอื่น* :
ดเสร็
9.1 ผลต่างของอัตราแลกเปลี่ยนจากการแปลงค่างบการเงิน
9.2 ผลกาไร(ขาดทุน)จากการวัดมูลค่าเงินลงทุนเผื่อขาย
9.3 ผลกาไร(ขาดทุน)จากเครื่ องมือป้องกันความเสี่ยงกระแสเงินสด
9.4 ผลกาไร(ขาดทุน)จากการตีมลู ค่าสินทรัพย์ใหม่
9.5 ผลกาไร(ขาดทุน)จากการประมาณการตามหลักคณิตศาสตร์
ประกันภัยสาหรับโครงการผลประโยชน์พนักงาน
(กรณีที่รับรู้ในกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จอื่น)
9.6 ส่วนแบ่งกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จอื่นในบริ ษัทร่วม การร่วมค้ า
9.7 ภาษีเงินได้ เกี่ยวกับองค์ประกอบของกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จอื่น
(กรณีเลือกแสดงองค์ประกอบรายการกาไรขาดทุนเบ็ดเสร็จด้ วยยอดก่อน
หักผลกระทบทางภาษีที่เกี่ยวข้ อง)
10. กำไร(ขำดทุน)เบ็ดเสร็จอื่นสำหรั บปี – สุทธิจำกภำษี
11. กำไร(ขำดทุน)เบ็ดเสร็จรวมสำหรั บปี
CRRU
งบกำไรสะสม
• ปัจจุบน
ั ไมต
ำงบกำไรสะสม
่ องท
้
• เนื่ อ งจำกได้ ก ำหนดให้ ท ำงบแสดงกำร
เปลี่ ย นแปลงในส่ วนของผู้ ถื อ หุ้ น (มี
รำยละเอียดทีช
่ ด
ั เจนกวำ)
่
• เป็ นงบเชือ
่ มโยงระหวำงงบก
ำไรขำดทุน
่
เบ็ดเสร็จและงบแสดงฐำนะกำรเงิน
• ตำมมำตรฐำนกำรบัญชีฉบับที่ 1 กำร
นำเสนองบกำรเงิน
CRRU
กำไรขำดทุนเบ็ดเสร็จกับกำรเปลีย
่ นแปลง
ในส่วนของเจ้ำของ
• มำตรฐำนกำรบัญชี ฉบับที่ 1 กำหนดให้
จัด ท ำงบแสดงกำรเปลี่ย นแปลงในส่ วนของ
เจ้ำของ มีวธ
ิ แ
ี สดง 2 วิธ ี
• วิ ธี ที่ 1 แ ส ด ง ไ ว้ ใ น ง บ แ ส ด ง ก ำ ร
เปลีย
่ นแปลงในส่วนของเจ้ำของ มีรำยกำร
ดังนี้
1. กำไร/ขำดทุนสำหรับงวด
2. รำยได้ ค่ ำใช้ จ่ ำย รำยกำรก ำไรที่
กำหนดให้รับรูโดยตรงไปส
้
่ วนของเจ้ำของ
CRRU
กำไรขำดทุนเบ็ดเสร็จกับกำรเปลีย
่ นแปลง
ในส่วนของเจ้ำของ
4. รำยกำรเกีย
่ วกับเงินทุนทีไ่ ดรั
้ บจำกเจ้ำของ
และกำรแบงปั
่ นส่วนทุนให้เจ้ำของ
5. ยอดคงเหลือ ของก ำไรหรือ ขำดทุน สะสม
ณ วัน ต้ นงวด ณ วัน ที่ใ นงบแสดงฐำนะ
กำรเงิน รวมกำรเปลีย
่ นแปลงระหวำงงวด
่
6. รำยกำรกระทบยอดในส่ วนทุ น แต่ ละ
ประเภท ส่วนเกินมูลคำหุ
ๆ
่ ้น สำรองตำง
่
ดูต ำมตัว อย่ำง งบแสดงกำรเปลี่ย นแปลงใน
ส่วนของผู้ถือหุ้น
CRRU
กำไรขำดทุนเบ็ดเสร็จกับกำรเปลีย
่ นแปลง
ในส่วนของเจ้ำของ
วิ ธ ี ท ี่ 2 แ ส ด ง ไ ว้ ใ น ง บ ก ำ ไ ร ข ำ ด ทุ น
เบ็ดเสร็จ
รำยกำรที่ 1-3 แสดงในงบ ส่วน
รำยกำรที่ 4-6 แสดงทีห
่ มำยเหตุประกอบ
งบกำรเงิน
ดู ตั ว อ ย่ ำ ง ง บ แ ส ด ง ก ำ ร รั บ รู้ ร ำ ย ไ ด้ แ ล ะ
คำใช
่
้จำย
่
CRRU
ตัวอยำงงบ
แสดงกำรรับรูรำยได
และ
่
้
้
ค
ำใช
จ
ำย
่
้
• รำยกำรทีย
่ ่ งั ไมรั
ำไรขำดทุน
่ บรูในงบก
้
-ส่วนเกินจำกกำรตีรำคำสิ นทรัพย ์
2
กำไรสุทธิสำหรับงวด
11
กำไรเบ็ดเสร็จกอนปรั
บปรุง
่
13
ผลสะสมจำกกำรแก้ ไขข้ อผิด พลำดในงบ
กำรเงินงวดกอน
12
CRRU
่
10.4 ประเภทส่วนของเจ้ำของ
• ส่วนของเจ้ำของ แบงได
่
้ 3 ประเภท
ตำมรูปแบบธุรกิจทีจ
่ ด
ั ตัง้ ตำมกฎหมำย
1 . กิ จ ก ำ ร เ จ้ ำ ข อ ง ค น เ ดี ย ว ( Single
Proprietorship)
มี
2 บั ญ ชี คื อ บั ญ ชี ทุ น
บัญชีถอนใช้ส่วนตัว
2. กิจกำรห้ำงหุ้นส่วน (Partnership)
มี 3 บัญ ชี คือ บัญ ชีทุน ผู้เป็ น
หุ้ น ส่ ว น บั ญ ชี เ ดิ น ส ะ พั ด / ก ร ะ แ สCRRU
ทุ น
หุนสวน บัญชีกำไรสะสมทีย
่ งั ไมไดแบง
10.4 ประเภทส่วนของเจ้ำของ
• 3. บริษัท จำกัด (Corporation Company)
ส่ วนของผู้ ถือ หุ้ น ประกอบด้ วย ทุ น เรือ นหุ้ น
ส่วนเกินทุน กำไรสะสม
1. ทุนเรือนหุ้น (Capital Stock)
ทุนทีจ
่ ดทะเบียนและชำระแลว
้
ส่วนเกินทุน/ส่วนตำ่ มูลคำหุ
่ ้น
2. กำไรสะสม
จัดสรรเป็ นสำรองตำมกฎหมำย
จัดสรรเป็ นสำรองตำมขอผู
้ กพัน
จัดสรรเป็ นรองรองตำมนโยบำยของผู้บริหำร
CRRU
10.5 รำคำตำมบัญ ชีต่อหุ้ น (Book
Value per share)
• ควำมหมำยของรำคำตำมบั
ญชีตอหุ
่ ้น
• หมำยถึง สิ ทธิส่ วนได้เสี ยในเงิน ลงทุ น ต่อ
หุ้ น ห รื อ ส่ ว น ไ ด้ เ สี ย ข อ ง มู ล ค่ ำ สุ ท ธิ ข อ ง
สิ นทรัพ ย ที
์ ่เ ป็ นของผู้ ถือ หุ้ นสำมัญ หรือ หุ้ น
บุรม
ิ สิ ทธิตอหุ
่ ้น
• กำรคำนวณรำคำตำมบัญชีตอหุ
่ ้น
เงินลงทุนทัง้ สิ้ นของบร
รำคำตำมบัญชีต=อหุ
่ ้น
จำนวนหุ้นทีอ
่ ยูในมื
อขอ
่
ถ้ าบริษัทมีห้ นุ รับคืน (Treasury Stock) ให้ นามาหักจากเงินทุนทังสิ
้ ้น
และนาหุ้นที่รับคืนมาหักจากหุ้นที่ออกจาหน่าย
CRRU
10.6 กำไรตอหุ
่ ้ น (Earnings
share
:
EPS)
• ควำมหมำยของกำไรตอหุน
่
้
Per
• หมำยถึง ส่ วนเฉลี่ย ของก ำไรต่อหุ้ นสำมัญ หนึ่ ง
หุ้น
หรือ
ก ำไรสุ ท ธิป ระจ ำงวดที่เ ป็ นของหุ้ นสำมัญ
หนึ่งหุ้น
(ไมมี
ิ สิ ทธิ)
่ หุ้นบุรม
• กำรคำนวณกำไรตอหุ
่ ้น มี 2 ประเภท คือ
้ พืน
้ ฐำน (Basic Earnings
1. กำไรตอหุ
่ ้ นขัน
Per Share)
CRRU
2. กำไรตอหุ
นปรั
บ
ลด
(Diluted
Earning
Per
่ ้
10.6 กำไรตอหุ
่ ้ น (Earnings
share : EPS)
Per
้ พืน
้ ฐำน (Basic Earnings Per
• กำไรตอหุ
่ ้นขัน
Share)
• กำรคำนวณกำไรตอหุ
่ ้น
ิ สิ ทธิ
-ไมมี
่ หุ้นบุรม
=
กำไรตอหุ
่ ้น
กำไรสุทธิ
จำนวนหุ้นสำมัญถัวเฉลีย
่ ถวงน
่ อ
ื โด
้ำหนักทีถ
่
CRRU
กำไรตอหุ
่ ้น
• กำรคำนวณกำไรตอหุ
้ พืน
้ ฐำน (Basic
่ ้นขัน
Earnings Per Share) -กรณีมห
ี ุ้นบุรม
ิ สิ ทธิ
กำไรตอหุ
่ =้น
กำไรสุทธิ-เงินปันผลของหุ้น
จำนวนหุ้นสำมัญถัวเฉลีย
่ ถวงน
่ อ
ื โด
้ำหนักทีถ
่
CRRU
กำไรตอหุ
่ ้น
• กำรคำนวณจำนวนหุ้นสำมัญถัวเฉลีย
่ ถวงน
้ำหนัก
่
• ตัวอยำง
่
วันที่
กำรเปลี่ยนแปลงจำนวนหุ้นสำมัญ
ม.ค. 1
เม.ย. 1
ก.ค.1
ธ.ค. 31
จานวนหุ้นสามัญคงเหลือต้ นงวด
ออกและจาหน่ายหุ้นเพิ่ม 5,000 หุ้น
ซื ้อหุ้นคืน 1,000 หุ้น
จานวนหุ้นคงเหลือ
จำนวนหุ้นสำมัญที่ถือโดย
บุคคลภำยนอก
50,000 หุ้น
5,000 หุ้น
(1,000 หุ้น)
54,000 หุ้น
CRRU
กำไรตอหุ
่ ้น
• กำรคำนวณจำนวนหุ้นสำมัญถัวเฉลีย
่ ถวงน
้ำหนัก
่
• วิธท
ี ี่ 1 นับเวลำตอเนื
่ อง
่
วันที่ถือหุ้น
จำนวนหุ้นสำมัญที่ถือ สัดส่ วนของเวลำ จำนวนหุ้นสำมัญถัว
โดยบุคคลภำยนอก
เฉลี่ยถ่ วงนำ้ หนัก
1ม.ค. -1 เม.ย.
50,000 หุ้น
3/12
12,500
1 เม.ย.- 1 ก.ค.
3/12
13,750
55,000 หุ้น
1 ก.ค.-31ธ.ค.
54,000 หุ้น
6/12
27,000
รวมจานวนหุ้น
54,000 หุ้น
รวมจานวนหุ้น
53,250 หุ้น
CRRU
กำไรตอหุ
่ ้น
• กำรคำนวณจำนวนหุ้นสำมัญถัวเฉลีย
่ ถวงน
้ำหนัก
่
• วิธท
ี ี่ 2 นับไมต
่ อง
่ อเนื
่
วันที่ถือหุ้น
จำนวนหุ้นสำมัญที่ถือ สัดส่ วนของเวลำ จำนวนหุ้นสำมัญถัว
โดยบุคคลภำยนอก
เฉลี่ยถ่ วงนำ้ หนัก
1 ม.ค. -31ธ.ค.
50,000 หุ้น
12/12
50,000
1 เม.ย.-31 ธ.ค.
9/12
3,750
5,000 หุ้น
1 ก.ค.-31ธ.ค.
(1,000 หุ้น)
6/12
(500)
รวมจานวนหุ้น
54,000 หุ้น
รวมจานวนหุ้น
53,250 หุ้น
CRRU
กำไรตอหุ
่ ้น
• กำรคำนวณกำไรตอหุ
่ ้นปรับลด
• กิ จ กำรมี โ ครงสร้ ำงทุ น ซั บ ซ้ อน (Complex
Capital Structure)
• หมำยถึง โครงสรำงทุ
นทีป
่ ระกอบดวยหุ
้
้
้นสำมัญ
และหุ้นสำมัญเทียบเทำปรั
บลด
่
• หุ้ นสำมั ญ เที ย บเท่ ำปรั บ ลด หมำยถึ ง หุ้ น
สำมัญ เทีย บเท่ำที่ท ำให้ ก ำไรต่อหุ้ นขั้น พืน
้ ฐำน
ลดลง เช่ น ใบส ำคัญ แสดงสิ ท ธิซื้อ หุ้ นสำมัญ
ก
ำไรสุ
ท
ธิ
เงิ
น
ปั
น
ผลของหุ
น
ตรำสำรที
แ
่
ปลงสภำพเป็
นหุ
นสำมั
ญ
กำไรต
อหุ
นปรั
บ
ลด
้
้
=
่ ้
จำนวนหุ้นสำมัญถัวเฉลีย
่ ถวงน
่ อ
ื โดยบุคคลภ
้ำหนักทีถ
่
+จำนวนหุ้นสำมัญเทียบเทำ่
CRRU
กำไรตอหุ
่ ้นปรับลด
• 2.1 ตรำสำรแปลงสภำพ
• ตัว อย่ ำง
กิจ กำรออกหุ้ นสำมัญ 100,000
หุ้ น มูลค่ำหุ้ นละ 100 บำท และเมือ
่ วันที่ 1
พฤษภำคม ออกหุ้ นบุ ร ม
ิ สิ ท ธิแ ปลงสภำพชนิ ด
9% จำนวน 15,000 หุ้ น มูลคำหุ
่ ้ นละ 100
โดยให้แปลงสภำพในอัตรำ 1 : 1 ตอมำวั
นที่
่
1 ตุ ล ำคม กิจ กำรได้ ออกจ ำหน่ ำยหุ้ นกู้ ชนิ ด
แปลงสภำพเป็ นหุ้ นสำมัญ 1,000,000 บำท
โดยให้ แปลงสภำพเป็ นหุ้ นสำมัญ ได้ ในมู ล ค่ ำ
100 บำทตอ
่ 1 หุ้น
CRRU
กำไรตอหุ
่ ้นปรับลด
• 2.1 ตรำสำรแปลงสภำพ
• กำรคำนวนจำนวนหุ้นสำมัญเทียบเทำ่
ชนิดหุ้น
วันที่
จำนวน
หุ้น
สั ดส่วน จำนวนหุ้น
ของเวลำ สำมัญถัว
เฉลีย
่ ถวง
่
น้ำหนัก
หุ้นสำมัญ
1
100,000 12/12
100,000
ม.ค.
หุ้น
หุ้นบุรม
ิ สิ ทธิ
1
15,000
8/12
10,000
แปลงสภำพ
พ.ค.
หุ้น
หุ้นกูแปลงสภำพ
1
10,000
3/12
2,500
้
CRRU
ต.ค.
หุ้น
กำไรตอหุ
่ ้นปรับลด
• 2.2 ใบสำคัญแสดงสิ ทธิหรือสิ ทธิทจ
ี่ ะเลือก
ซือ
้ หุ้น
• หมำยถึ ง กิจ กำรให้ สิ ทธิบุ ค คลใดบุ ค คล
หนึ่ งซื้อหุ้ นสำมัญของบริษัท โดยตกลงให้
ช ำระค่ ำหุ้ นตำมรำคำและภำยในเวลำที่
ก ำหนด บุ ค คลที่ ม ีสิ ทธิซื้ อ หุ้ นสำมัญ ของ
กิจกำรอำจเป็ นพนักงำนหรือผู้ถือหุ้นเดิม
• กำรค ำนวณก ำไรต่ อหุ้ นปรับ ลด กิจ กำร
จะต้ องค ำนึ ง ถึง กรณี ท ี่บุ ค คลได้ รับ สิ ทธิใ ช้
CRRU
สิ ทธิซอ
ื้ หุ้นของตนเต็มที่
กำไรตอหุ
่ ้นปรับลด
• ตัวอยำง
่
• กิจกำรออกหุ้ นสำมัญ 100,000 หุ้ น มูลคำหุ
่ ้น
ล ะ 1 0 0 บ ำ ท แ ล ะ เ มื่ อ วั น ที่ 1 เ ม ษ ำ ย น
กิจ กำรจดทะเบีย นเพิ่ม ทุ น อี ก 100,000 หุ้ น
โดยให้ผู้ถือหุ้ นเดิมมีสิทธิซอ
ื้ หุ้ นสำมัญได้เทำกั
่ บ
10% ของจำนวนหุ้นทีต
่ นถือมีอยูและให
่
้ สิ ทธิแก่
พนักงำนอีก 10,000 หุ้ น สิ ทธิ 1 ใบ ใช้ซือ
้
หุ้นสำมัญได้ 1 หุ้น ในรำคำ 110 บำท ทัง้ นี้
ให้ เริ่ม ใช้ สิ ทธิไ ด้ ตั้ง แต่วัน ที่ 1 เมษำยน ณ
วั น ที่ ใ น ง บ ดุ ล คื อ วั น ที่ 3 1 ธั น ว ำ ค ม
ปรำกฎว่ำยังไม่มีผู้ใดมำใช้ สิ ทธิและรำคำตลำด
ถัวเฉลีย
่ ของหุ้นสำมัญ 150 บำทตอหุ
่ ้น
เงิ
น
• สมมติ ณ วันที่ 1 เมษำยน บริษัทได้รับ
CRRU
จ ำ ก ก ำ ร ใ ช้ สิ ท ธิ ซื้ อ หุ้ น
(10%
กำไรตอหุ
่ ้นปรับลด
• 2.2 ใบสำคัญแสดงสิ ทธิหรือสิ ทธิทจ
ี่ ะเลือก
ซือ
้ หุ้น
• กำรค
ยบเทจำ่ ำนวนหุ้น
ชนิดหุ้น ำนวนจ
วันที่ ำนวนหุ
จำนวนหุ้ นสำมั
้น
สัญ
ดส่ วเที
นของ
เวลำ
หุ้นสามัญ
สิทธิซื ้อหุ้น
รวมจานวนหุ้น
1 ม.ค.
1 เม.ย.
100,000 หุ้น
5,333 หุ้น
105,333 หุ้น
12/12
9/12
รวมจานวนหุ้น
สำมัญถัวเฉลี่ย
ถ่ วงนำ้ หนัก
100,000
4,000
104,000 หุ้น
CRRU
จบบทที่ 10
• 1. ทฤษฎีใดทีใ
่ ห้ควำมเห็ นวำเจ
่ ้ำหนี้และเจ้ำของ
ไมแตกต
ำงกั
น
่
่
ก. ทฤษฎีควำมเป็ นเจ้ำของ
ข. ทฤษฎีควำมเป็ นหน่วยงำน
ค. ทฤษฎีเงินกองทุน
ง. ทฤษฎีควำมเป็ นกิจกำร
คำตอบ
ข. ทฤษฎีควำมเป็ นหน่วยงำน
CRRU
• 2. หนี้สินแตกตำงจำกส
่
่ วนของเจ้ำของอยำงไร
่
ก . ห นี้ สิ น ก ำ ห น ด มู ล ค่ ำ ไ ด้
คอนข
่
้ำงแน่นอน
ข. หนี้สินระบุตวั ผู้รับได้
ค. หนี้สินแสดงสิ ทธิเรียกร้องเหนือสิ นทรัพย ์
ง. หนี้ สิ นปิ ดบัญ ชีแ ล้ วต้ องมีย อดคงเหลือ ด้ ำน
เครดิต
คำตอบ
ก. หนี้สินกำหนดมูลคำได
่
้
คอนข
่
้ำงแน่นอน
CRRU
• 3. สมกำรบัญชีทว
ี่ ำ่ A=L+OE เกิดจำกทฤษฎี
อะไร
ก. ควำมเป็ นเจ้ำของ
ข. ควำมเป็ นหน่วยงำน
ค. ควำมเป็ นกิจกำร
ง. ควำมเป็ นส่วนของเจ้ำของทีเ่ หลือ
คำตอบ
ข. ควำมเป็ นหน่วยงำน
CRRU
่ ำให้เกิด
• 4. ทฤษฎีเกีย
่ วกับส่วนของเจ้ำของใดทีท
กำรบัญชีส่ิ งแวดลอม
้
ก. ควำมเป็ นเจ้ำของ
ข. ควำมเป็ นหน่วยงำน
ค. ควำมเป็ นกิจกำร
ง. ควำมเป็ นส่วนของเจ้ำของทีเ่ หลือ
คำตอบ
ค. ควำมเป็ นกิจกำร
CRRU
• 5. ทฤษฎีเ กี่ย วกับ ส่ วนของเจ้ ำของใดซึ่ง ใช้ เป็ น
แนวทำงในกำรคำนวณกำไรตอหุ
่ ้น
ก. ควำมเป็ นเจ้ำของ
ข. ควำมเป็ นหน่วยงำน
ค. ควำมเป็ นกิจกำร
ง. ควำมเป็ นส่วนของเจ้ำของคงเหลือ
ค ำตอบ
คงเหลือ
ง. ควำมเป็ นส่ วนของเจ้ ำของ
CRRU
• 6. หำกกิจกำรอยูในสภำวะที
จ
่ ะลมละลำย
ทฤษฎี
่
้
เกีย
่ วกับส่วนของเจ้ำของใดน่ำจะเหมำะสมทีส
่ ุด
ก. ควำมเป็ นเจ้ำของ
ข. ควำมเป็ นกิจกำร
ค. กำรปฏิบต
ั ต
ิ ำมคำสั่ ง
ง. กำรพิทก
ั ษทรั
์ พย ์
คำตอบ
ค. กำรปฏิบต
ั ต
ิ ำมคำสั่ ง
CRRU
• 7. ในกำรหำจ ำนวนหุ้ นเพื่อ ค ำนวณก ำไรต่อหุ้ น
้ ไ มต
เรือ
่ งใดตอไปนี
่ ้องคำนึงถึงเวลำทีเ่ กิดรำยกำร
่
ก. กำรออกหุ้น
ข. กำรจำยเงิ
นสดปันผล
่
ค. กำรซือ
้ หุ้นคืน
ง. กำรแปลงสภำพหุ้น
คำตอบ
ผล
ข. กำรจำยเงิ
นสดปัน
่
CRRU
• 8. กิจกำรมีสินทรัพยสุ
์ ทธิต้นงวด 40,000 บำท
และสิ นทรัพยสุ
์ ทธิปลำยงวด 72,000 บำท ใน
ระหว่ ำงงวดกิ จ กำรลงทุ น เพิ่ ม 12,000 บำท
ตำมแนวคิด กำรรัก ษำระดับ ทุ น กิจ กำรมีก ำไร
เทำใด
่
ก. 40,000 บำท
ข. 72,000 บำท
ค. 12,000 บำท
คำตอบ
ง. 20,000 บำท
ง. 20,000 บำท
CRRU
ย
่ นแปลงใน
้ไมกระทบกำรเปลี
• 9. รำยกำรใดตอไปนี
่
่
ส่วนของเจ้ำของโดยตรง
ก. ส่วนเกินทุนจำกกำรตีรำคำสิ นทรัพย ์
ข. ผลสะสมจำกกำรแก้ไขข้อผิดพลำดทีส
่ ำคัญ
ค. ผลสะสมจำกกำรเปลีย
่ นแปลงนโยบำยกำรเงิน
ง. กำรจำยช
ำระหนี้
่
คำตอบ
ง. กำรจำยช
ำระหนี้
่
CRRU
ำไรขำดทุน
้ทไี่ มอยู
• 10. รำยกำรใดตอไปนี
่
่ ในงบก
่
เบ็ดเสร็จ
ก. ส่วนเกินมูลคำหุ
่ ้น
ข. กำไรสุทธิสำหรับงวด
ค. กำรตีรำคำทีด
่ น
ิ เพิม
่
ง. กำรตีรำคำหลักทรัพยเผื
่ ขำย
์ อ
คำตอบ
ก. ส่วนเกินมูลคำหุ
่ ้น
CRRU
ทำแบบฝึ กหัด
ทำยบท
10
้
• ขอ
้ 2
• ขอ
3
้
• ขอ
้ 4
ขอ
2
้
บริษท
ั โสภำ จำกัด มีข้อมูลบำงส่วนในงบแสดงฐำนะ
กำรเงิน
ณทรัพวัยนรวม
(หน่วย: ลำน
สิ น
้
์ ที่ 31 ธันวำคม 25x2 ดังนี้ 100
หนีบำท)
้สินรวม
30
ส่วนของผู้ถือหุ้น.ทุนหุ้นบุรม
ิ สิ ทธิ
10
ส่วนเกินมูลคำหุ
ิ สิ ทธิ
2
่ ้นบุรม
ทุนหุ้นสำมัญ
50
ส่วนเกินมูลคำหุ
3
่ ้นสำมัญ
สำรองตำมกฎหมำย
1
กำไรสะสมทีย
่ งั ไมได
่ จั
้ ดสรร
4
70
ใหทำ จงคำนวณหำสวนของเจำของบริษท
ั โสภำ จำกัด ตำม
ขอ
2
้
ทฤษฎี ค วำมเป็ นเจ้ ำของ (Ownership
Theory)
สิ นทรัพย ์ – หนี้สิน = ส่วน
ของเจ้ำของ
100 – 30
= 70
ขอ
2
้
ทฤษ ฎี ค วำมเป็ นหน่ วยงำน
Theory)
( Entity
สิ นทรัพย ์ = หนี้สิน + ส่วนของ
เจ้ำของ
100 = 30 + 70
ขอ
2
้
ทฤษฎีส่วนของเจ้ำของทีเ่ หลือ (Residual
Equity Theory)
สิ นทรัพย ์ – หนี้สิน- ส่วนของผู้ถือหุ้นบุรม
ิ สิ ทธิ =
ส่วนของผู้ถือหุ้นสำมัญ
100-30-10 = 40
ขอ
3
้
บริษั ท สุ ท ธิ จ ำกัด มี สิ นทรัพ ย ์สุ ท ธิ ณ วัน ที่ 1
มกรำคม 25x1
เท่ำกับ 760,000 บำท และมี
สิ น ท รั พ ย ์ สุ ท ธิ ณ วั น ที่ 3 1 ธั น ว ำ ค ม 2 5 x1
เท่ำกับ 800,000 บำท ในระหว่ำงปี บริษั ท ออก
หุ้ นสำมัญ เพิ่ม เติม เป็ นมู ล ค่ำ 110,000 บำท และ
ประกำศจำยเงิ
นปันผล 80,000 บำท
่
ให้ทำ คำนวณกำไรสุทธิประจำปี 25x1
สิ นทรัพยสุ
800,000
์ ทธิปลำยงวด (ทุน)
หัก เพิม
่ ทุนระหวำงงวด
110,000
่
690,000
บวก จำยเงิ
นปันผล
80,000
่
รวม
770,000
ขอ
3
้
ทดสอบคำตอบกำรคำนวณกำไรสุทธิประจำปี 25x1
สิ นทรัพยสุ
(ทุน)
760,000
้
์ ทธิตนงวด
บวก เพิม
่ ทุนระหวำงงวด
110,000
่
กำไรสุทธิ
10,000 120,000
รวม
880,000
หัก
จำยเงิ
นปันผล
80,000
่
สิ นทรัพยสุ
800,000
์ ทธิปลำยงวด (ทุน)
ขอ
4
้
ต่ อ ไ ป นี้ เ ป็ น ข้ อ มู ล ข อ ง บ ริ ษั ท ธี ร วั ฒ น์ จ ำ กั ด
สำหรับปี 25x7
-กำไรสุทธิสำหรับปี 25x7 เทำกั
่ บ 16,500,000
บำท
-จำนวนหุ้นสำมัญทีถ
่ อ
ื โดยบุคคลภำยนอก
15,000,000 หุ้น
-2 ม.ค. 25x7 บริษท
ั ออกใบมอบสิ ทธิกำรซือ
้ หุ้นสำมัญ
4,000,000 หุ้น โดยมีรำคำใช้สิ ทธิซอ
ื้ หุ้นละ 11.25
บำท ในปี 25x7
หุ้นสำมัญมีมล
ู คำยุ
ิ รรมถัว
่ ตธ
เฉลีย
่ หุ้นละ 18 บำท
-2 ม.ค. 25x7 บริษท
ั จำหน่ำยหุ้นกูแปลงสภำพชนิ
ด
้
10% ในรำคำตำมมูลคำ่ 70,000,000 บำท โดย
มูลคำหุ
่ ้นกู้ 1,000 บำท แปลงเป็ นหุ้นสำมัญได้ 50
ขอ
4
้
กำไรสุทธิทใ
ี่ ช้คำนวณกำไรตอหุ
่ ้ นหลังภำษี
เงินได้
-กำไรสุทธิสำหรับปี 25x7
16,500,000 บำท
หัก อัตรำภำษีเงินได้ 30%
4,950,000 บำท
กำไรสุทธิหลังภำษี
11,550,000 บำท
ขอ
4
้
1. กำรค ำนวณจ ำนวนหุ้ นสำมัญ ในมื อ
บุคคลภำยนอก
-จำนวนหุ้นสำมัญทีถ
่ อ
ื โดยบุคคลภำยนอก
15,000,000 หุ้น
2. กำรคำนวณจำนวนหุ้นสำมัญและหุ้น
สำมัญเทียบเทำ่
-จำนวนหุ้นสำมัญทีถ
่ อ
ื โดยบุคคลภำยนอก
15,000,000 หุ้น
-จำนวนหุ้นสำมัญจำกใบสิ ทธิกำรซือ
้ หุ้นสำมัญ
4,000,000 หุ้น
-จำนวนหุ้นสำมัญจำกกำรแปลงหุ้นกูแปลงสภำพ
้
ขอ
4
้
1. คำนวณกำไรตอหุ
้ พืน
้ ฐำน ณ วันสิ้ นปี 25x7
่ ้นขัน
กำไรตอหุ
้ พืน
้ ฐำน =
11,550,000 บำท
่ ้นขัน
15,000,000 หุ้น
=
0.77 บำท/หุ้น
2. คำนวณกำไรตอหุ
่ ้นปรับลด ณ วันสิ้ นปี 25x7
กำไรตอหุ
่ ้นปรับลด
=
=
11,550,000 บำท
22,500,000 หุ้น
0.51 บำท/หุ้น