Transcript ergonomic
ارگونومی در محیط کار اداری تهیه و تنظیم : مرتضی مراثی )ارگونومی (مهندسی انسانی Ergonomics (Human Factors Engineering) ارگونومی چیست ؟ واژه ارگونومی از یک لغت یونانی است که به معنای کار و قاعده و قانون می باشد در واقع رابطه انسان با کار را بررسی می کند . در تعریفی می توان گفت هدف ارگونومی افزایش و بهبود ایمنی بهداشت ،سالمتی ،راحتی و کارایی انسان است . اهداف ارگونومی کارفرما (بهره وری) سازمان مشتری (کیفیت) کارگر(شرایط کار) بررسی های ارگونومی در محیط کار اداری محیط کار عامل مهمی است که در کارآیی کارکنان تاثیر مستقیم دارد .با توجه با اینکه اکثریت محیط های کاری اصول اولیه ارگونومی را رعایت نمی کنند و این عدم توجه مسبب ایجاد ریسک فاکتورهای ارگونومی و سبب بروز ایجاد مشکالتی برای کارکنان می گردد و سالمتی کارکنان را به خطر می اندازد . هر ارزیابی قبل از شروع به تهیه امکانات نیازمند داشتن اطالعات کامل در خصوص وضیعت موجود می باشد این اطالعات عبارتند از • • • • • • وضیعت روشنایی محیط کار رنگ و دکوراسیون در محیط کار نوع میز و صندلی مورد استفاده وضیعت و امکانات محیط کاردر خصوص تهویه موضعی و عمومی تعداد کارکنان شاغل مساحت و فضای موجود وضیعت روشنایی محیط کار • استاندارد روشنایی در محیط کار اداری برار با 500لوکس یا بیشتر محاسبه می گردد . • زاویه پخش المپ و منابع روشنایی بویژه آن هایی که دارای پخش کننده نور نیستند تا منبع دید کاربر باید کمتر از 50درجه باشد . • پنجره ها به عنوان روشنایی با نحوه نشتسن کاربر طوری فاصله داشته باشد که ایجاد خیرگی نکند . کاربرد رنگ در محیط کار تاثیر رنگ در محیط کار بر کارآیی کارکنان اثر بسزایی دارد براین اساس ما باید از رنگ هایی استفاده نماییم که برای کارکنان و کارگران آرام بخش و مطلوب بوده و از طرفی هیچ فشار عصبی و روانی بر کارکنان وارد نشود . اثر رنگ ها در افراد مختلف متفاوت است و هر کدام رفتار کار و عملکرد افراد را تحت تاثیر قرار می دهد . خاکستری : خنثی است هیچ گرایشی را بر نمی انگیزد به همین دلیل در صنعت کاربرد فراوان دارد . آبی : به دلیل تاثیری که در اعصاب پاراسمپاتیک می گذارد منجر به کاهش فشار خون و تعداد تنفس شده و احساس امنیت کارمند را افزایش می دهد . سرخ : منجر به باال رفتن سرعت نبض ،افزایش تعداد دم و بازدم این رنگ به معنای تمایل و رغبت است این رنگ به شرطی می تواند کارآیی افراد را افزایش دهد که سایر شاید مساعد باشد . زرد : روشن ترین رنگ است ،شادی افزاست ،اثرش خوش رویی و شادمانی است وجود رنگ زرد در محیط کار افراد رهایی از مشکالت و موانع است . قهوه ایی : سرخ تیره به جای زنده دلی رنگ سرخ دل مردگی و تسلیم می شود کارایی و کار و فعالیت افراد را کاهش می دهد بنابراین برای محیط کاررنگ مناسبی نیست . سیاه : پایان دهنده ،نفی کننده ،متوقف کننده بنابراین این رنگ هم در محیط کار مناسب نیست . صندلی • نوع صندلی مورد استفاده و طراحی آن نقش بسیار مهمی در جلوگیری از بروز خستگی و ناراحتی های اسکلتی عضالنی دارد . • یک صندلی خوب زمانی می تواند نقش خود را خوب ایفا کند که بتواند حالت انحنای قوس کمر را در حالت نشستن حفظ بنماید . • همچنین در محیط کار دسترسی به صندلی متناسب با نوع کار افراد باشد . نمونه ایی از یک صندلی مناسب میز • عمق میز و فضای داخل میز اهمیت زیادی در راحت بودن پا برای انجام یکسری حرکات دارد .پا باید کافی فضای آزاد در زیر میز داشته باشد . • اگر ارتفاع میز باالتر از ارتفاع شانه باشد باعث باال بردن شانه ودست می شود و این سبب خستگی و درد در ناحیه شانه می شود . • برای هرنوع کاری با توجه به نوع فعالیت و مشخصات آنتروپومتری شاغلین میزمناسب قابل تنظیم طراحی گردد . نمونه ایی از یک میز مناسب طریقه صحیح نشستن پشت میز موقعیت صحیح دست ها هنگام کار با کیبورد تهویه در محیط کار یکی ازدالیل خستگی مفرط افراد خصوصا افرادی که در ادارات کارمی کنند جریان نداشتن هوا و افزایش CO2که همین یون های مثبت در بروز خستگی افراد تاثیر فراوان می گذارد . یکی از دالیلی که افراد در هنگام باران شاداب تر و سرزنده تر هستند این است که تهویه مطلوب ریوی صورت گرفته ، جابجایی یون ها اتفاق می افتد که از نظر روحی و روانی در افراد تاثیر فراوان می گذارد . فضا و مساحت برای افراد در محیط کار مساحت و فضای موجود جابجایی صحیح بار ازدیدگاه ارگونومی ارگونومی در خودرو منابع و مراجع : ایزو (9000آخرین ویرایش) سیستم های مدیریت کیفیت ،مبانی و واژگان ارگونومی در صنایع کاربردی – مهندس خدیجه رحمانی راهکارهای ارگونومیک در صنایع فرآیندی – مترجمین(جهانگیری – آقابیگی – خواجی – پارساراد –جعفری )