Transcript Document
1 Urinary Elimination 2 اهداف دانشجو در پایان قادر باشد: عملکرد سیستم ادراری را توضیح دهد. عواملی را که بر دفع ادراری اثر می گذارد را بیان نماید. بیماری گلومرونفریت حاد و مزمن را شرح دهد. سندروم نفروتیک را توضیح دهد. پاتوفیزیولوژی،درمان و مراقبت از بیماری گلومرونفریت حاد و مزمن و سندروم نفروتیک را توضیح دهد. Urinary Elimination Urinary elimination depends on the function of the kidneys,ureters, bladder, and urethra 4 The kidneys remove wastes from the blood. The ureters transport urine from the kidneys to the bladder. The bladder holds urine until the urge to urinate develops and urine leaves the body through the urethra. All of these organs must be intact and functional for the successful removal of urinary wastes. The normal range of urine production is 1 to 2 L/day 5 KIDNEYS: The kidneys are reddish-brown, bean-shaped organs that lie on either side of the vertebral column behind the abdominal peritoneum and against the deep muscles of the back. The kidneys are level with the twelfth thoracic and third lumbar vertebrae. The functional units of the kidney are the nephrons . Nephrons remove waste products from the blood and regulate water and electrolyte concentrations in body fluids. The kidneys efficiently filter the blood of waste products in part because of their high blood flow, which represents approximately20-25% 0f the cardiac 0utput. 6 .نفرون ها واحد عملکردی کلیه ها محسوب می شوند پیچیده نزدیک و دور و مجرای، لوله هنله، کپسول بومن،هر نفرون از گلومرول ها .جمع کننده ادرار ساخته شده است A cluster of capillaries forms the glomerulus, which is the initial site of urine formation. These capillaries filter water and glucose, amino acids,urea,uric acid, creatinine and major electrolytes . Protein does not normally filter through the glomerulus. Therefore proteinuria, protein in the urine, is a sign of glomerular injury. 7 تمام مواد تصویه شده توسط گلومرول ها به عنوان ادرار تلقی نمی شود ،بلکه %99 آن دوباره بازجذب می شود و فقط %1آن به صورت ادرار دفع می گردد. برون ده ادراری افراد بالغ 1600-1500میلی لیتر در روز می باشد .اما بستگی به میزان دریافت مایعات و دما بدن دارد. برون ده ادراری کمتر از 30میلی لیتر در ساعت نشان مشکل کلیوی می باشد. 8 رشد و تکامل نوزاد 6ماهه در روز 500-400میلی لیتر ادرار دفع می نماید. نوپایان قادر به احساس پر شدن و دفع هستند.کنترل دفع ادرار در روز آسان تر از شب می باشد. بالغین در روز 1600-1500میلی لیتر ادرار دفع می کنند. به علت کاهش جریان خون به کلیه ها در هنگام استراحت و توانایی کلیه جهت تغلیظ ادرار فرد در شب بیدار نمی شود. بزرگی پروستات در سالمندان :تکرر ادرار و احتباس ادرار حاملگی:تکرر ادرار و عفونت ادراری زایمان مکرر :کاهش تن عضالنی ،بی اختیاری ادراری یائسگی :کاهش استروژن و افزایش ریسک عفونت 9 Renal Function ترشح اریتروپویتین تولید سلول های خونی تولید ویتامین Dفعال معدنی شدن و محکم شدن استخوان ها تنظیم فشارخون ترشح رنین 10 URETERS: • A ureter is attached to each kidney pelvis and Carries urinary wastes in to the bladder. Urine draining from the ureters to the bladder is sterile. Peristaltic waves cause the urine to enter the bladder in spurts rather than steadily. Contractions of the bladder during urination compress the lower portion of the ureters to prevent urine from returning to the ureters. 11 BLADDER The urinary bladder is a hollow distensible, muscular organ that is a reservoir for urine. When empty, the bladder lies in the pelvic cavity behind the symphysis pubis. In the male the bladder rests against the rectum posterior and in the female it rests against the anterior wall of the Uterus and vagina. 12 BLADDER When the bladder is full, its superior surface expands up into a dome and pushes above the symphysis pubis. A greatly distended bladder may reach the umbilicus. In a pregnant woman the fetus pushes against the bladder, causing a feeling of fullness and reducing its capacity. 13 URETHRA: Urine travels from the bladder through the urethra and passes to the outside of the body through the urethral meatus. The external urethral sphincter made up of straight muscles that, permits voluntary flow of urine. 14 Act of Urination A person senses a desire to urinate when the bladder contains only a small amount of urine (150 to 200 mL in an adult and 50 to 100 mL in a child). As the volume of urine increases the bladder wall stretches. If the person chooses not to void, the external urinary sphincter remains contracted, inhibiting the reflex. When a person is Ready to void, the external sphincter relaxes the micturition reflex stimulates the detrusor muscle to contract, and urination occurs. 15 مثانه پر،التهاب مثانه،عفونت،تنش روانی فوریت در دفع التهاب مثانه،عفونت ،آسیب اسفنگتر ادراری درد حین دفع ادرار مصرف مایعات زیاد،حاملگی ،تنش روانی URGENCY DISURIA تکرر ادرار (< 2ساعت) FREQUENCY بزرگی پروستات،اضطراب ،ادم مجرای ادرار مشکل در شروع دفع ادرار HESITANCY مصرف مایعات ،بیماری کلیه ،بزرگی پروستات دفع ادرار در شب NOCTURIA بی اختیاری ،جریان بیش از حد ناشی از احتباس ادراری قطره قطره ادرار کردن DRIBBLING نئوپالسم کلیه یا مثانه،عفونت ،ضربه و... التهاب مثانه ناشی از عفونت،بزرگی پروستات، صدمات مثانه 16 خون در ادرار حجم ادرار باقی مانده >از 100میلی لیتر HEMATURIA RESIDUAL URINE گلومرونفریت حاد بیماری هایی که گلومرول های کلیه را تخریب می کنند،علت شایع بیماری های کلیه گلومرونفریت حاد گروهی از بیماری های غیرعفونی کلیه با واکنش التهابی در گلومرولها همراه و منجر به آسیب وسیع کلیه ها می شود. گلومرونفریت التهاب مویرگ های گلومرولی است که به شکل حاد و مزمن رخ می دهد. در افراد مذکر 2برابر افراد مونث شایع در کودکان 17 پاتوفیزیولوژی شایع ترین شکل گلومرونفریت حاد پس از عفونت استریپتوکوکی بتا همولیتیک گروه)PSGN( A وجود عامل عفونی در ناحیه گلو (گلودرد استرپتوکوکی) یا پوست (زرد زخم) محصوالت آزاد شده از استریپتوکوک ها به عنوان آنتی ژن عمل کرده و تشکیل کمپلکس آنتی ژن آنتی بادی می دهد. 18 پاتوفیزیولوژی گردش کمپلکس در تمام بدن و گیر افتادن در گلومرول ها و پیدایش واکنش التهابی آسیب غشا گلومرول و تغییر در نفوذپذیری انتخابی غشا گلومرول بروز گلومرونفریت حاد 2تا3هفته پس از عفونت اولیه استریپتوکوکی بهبودی 14روز بعد از بروز عالئم طوالنی شدن بیماری سبب بروز گلومرونفریت مزمن می 19 گردد. تظاهرات بالینی بروزعالئم بیماری به صورت ناگهانی تب ،لرز ،ضعف خستگی ،بی قراری ،بی اشتهایی رنگ پریدگی ،تهوع و استفراغ و سردرد همراه هماچوری ،پروتیئنوری ،ادم عمومی(دور چشم ها) هیپر تانسیون 20 تظاهرات بالینی افزایش وزن مخصوص ادرار ،اولیگوری ،افزایش اوره کراتینین سرم ،افزایش تیتر آنتی استرپتولیزین O آنمی گاهی عالئم CHD آسیت پلورال افیوژن 21 عوارض بیماری گلومرونفریت مزمن CRF CHF ادم ریه 22 یافته های تشخیصی کلیه ها بزرگ،دردناک ،متورم و پرخون هستند. وجود عفونت زمینه ای افزایش تیتر استرپتولیزین ،Oافزایش ESR در آزمایش UAهماچوری و پروتئین اوری یافته کلیدی آنمی ،افزایش پتاسیم ،افزایش اوره خون و کراتینین سرم ادرار کم و تیره رنگ 23 تدابیر درمانی هدف از درمان: رفع آنتی ژن ها و تسکین التهاب به منظور پیشگیری از آسیب بیشتر به کلیه ها درمان عفونت استرپتوکوکی با آنتی بیوتیک (پنی سیلین) تا رفع عالیم حاد بیمار استراحت در بستر استفاده از داروهای دیورتیک برای رفع ادم کنترل هیپرتانسیون بوسیله داروهای کاهنده فشار خون 24 تدابیر درمانی محدودیت مصرف آب و نمک در صورت نارسائی کلیه و افزایش BUNو Crکاهش مصرف پروتئین مصرف ویتامینها و آهن تکمیلی استفاده از کورتون ها و مهار کننده های سیستم ایمنی پیشگیری: درمان هر چه سریعتر عفونتهای استرپتوکوکی (گلودرد چرکی ،زرد زخم) 25 گلومرولونفریت مزمن 26 گلومرولونفریت مزمن معموال به دنبال بیماری گلومرولونفریت حاد رخ می دهد. اکثر بیماران تاریخچه قبلی بیماری را نمی دهند. با نابود شدن گلومرولها و توبولها به واسطه فرایندهای پاتولوژیک کلیه کوچک شده و به شدت جمع می گردد. بافت فیبرواسکار جانشین بافت کلیوی فعال می شوند. 27 گلومرولونفریت مزمن شروع آن تدریجی و این بیماری از علل شایع نارسایی کلیه اما اکثر بیماران تا مدت ها ممکن است بدون عالئم باشند. 28 تظاهرات بالینی بدون عالیم بوده و بعد از مدتی عالیم به صورت احساس ناخوشی ،ضعف و خستگی ، گیجی ،سردرد ،تحریک پذیری ،و اختالل گوارشی از عالیم مهم این بیماری ادم عمومی (خصوصا دور چشم) شب ادراری ،پلی اوری، کاهش وزن می باشد . هیپرتانسیون هم از نشانه مهم بیماری است .شروع بیماری با خونریزی از بینی،شبکیه و مغزی همراه می باشد. 29 تظاهرات بالینی در آزمایشات خونی افزایش اوره ،کراتینین ،پتاسیم و منیزیم دیده می شود. آلبومین کاهش می یابد . اسیدوز و آنمی وزن مخصوص ادرار در حدود 1010میلی گرم/لیتر ثابت باقی می ماند. نارسایی قلب و کلیه 30 یافته های تشخیصی آزمایش تجزیه ادرار و بیوپسی کلیه رادیوگرافی قفسه سینه هایپرکالمی اسیدوز متابولیک کم خونی ،افزایش فسفر سرم و کاهش کلسیم 31 تدابیر درمانی هیچ درمان اختصاصی برای جلوگیری یا تخفیف سیر بیماری وجود ندارد. جهت حفظ عملکرد کلیه از عفونت پیشگیری گردد. بستری بیمار با تشدید عالئم هایپرتانسیون ،هماچوری و ادم کنترل عالئم حیاتی و الکترولیت ها در صورت بروز نارسایی کلیه دیالیز و سایر اقدامات 32 سندروم نفروتیک 33 سندروم نفروتیک مجموعه ای از عالیم است که در اثر آسیب منتشر گلومرولی ایجاد می شود. یک نوع نارسایی کلیه با افزایش نفوذیری گلومرولی افزایش قابل توجه دفع پروتئین در ادرار کاهش آلبومین خون(هیپوآلبومینمی) ادم تجمع بیشتر آب و نمک در بدن 34افزایش سطح کلسترول سرم و لیپوپروتئین علل بیماری گلومرولونفریت مزمن دیابت SLE برخی عفونتها پره اکالمپسی نارسایی احتقانی قلب 35ترمبوز ورید های کلیوی تظاهرات بالینی چهارعالئم بالینی در سندروم نفروتیک : پروتئین اوری هایپوآلبومینی ادم هایپرلیپدمی %60از مبتالیان در صورت پیشرفت بیماری پس از 5سال دچار نارسایی کلیه می گردند. 36 درمان هدف کاهش دفع پروتئین از طریق ادرار و کنترل ادم داروهای کورتیکواستروئید جهت کاهش دفع پروتئین داروهای دیورتیک تجویز آلبومین داروهای ضد انعقاد داروهای سرکوب گر سیستم ایمنی رژیم غذایی پرپروتئین،پرکالری و کم سدیم 37 38 UTI عفونت مجاری ادراری شامل عفونت تحتانی و فوقانی مجاری ادراری می باشد. عفونت مجاری تحتانی ادراری شامل : Cystitis Prostatitis Urethritis عفونت مجاری فوقانی ادراری شامل : Acute Pyelonephritis Chronic Pyelonephritis 39 UTI عفونت مجاری ادراری دومین علت عمده عفونت در بدن می باشد. بیشتر موارد در زنان دیده می شود. معمول ترین محل جهت عفونت های بیمارستانی مجاری ادراری می باشد. عوامل مستعد کننده جهت عفونت های بیمارستانی کاتتریزاسیون می باشد. 40 UTI عفونت مجاری تحتانی ادراری : مکانیسم های متعددی استریلیته مثانه را حفظ می نماید: سد فیزیکی پیشابراه جریان ادرار آنتی بادی های موجود در مثانه با اعمال آثار ضد چسبندگی خود ایمونوگلوبولین Aدر پیشابراه 41 پاتوفیزیولوژی ورود باکتری ها به مثانه و چسبیدن به اپیتلیوم مثانه و تولید کولونی و ایجاد التهاب علت ارگانیسم های مدفوعی ریفالکس پیشابراه به مثانه (سرفه ،عطسه ،یائسگی و)... ریفالکس مثانه به میزنای جریان خون بیش از %95موارد عامل بیماری E.coli 42 تظاهرات بالینی باکتری یوریا بیش ؟؟؟ DISURIA Frequency Nocturia Urgency Hematuria درد کمردرد خستگی و ضعف عمومی 43 یافته های بالینی U/C باکتری یوریا پیوری CT SCAN سونوگرافی سیستوسکوپی بیماران با باکتری یوریا بدون عالمت زیر انجام کشت ادراری ضروری می باشد: همه مردان کودکان بیماران دیابتی بیمارانی که اخیرا سوند ادراری داشته اند. بیماران در خانه سالمندان زنان باردار 44و... تدابیر درمانی آنتی بیوتیک درمانی دوره درمان کوتاه مدت (3تا4روز) یا 7تا 10روز مصرف مایعات فراوان تخلیه کامل مثانه تشخیص سریع و درمان به موقع عفونتهای ادراری جلوگیری از بروز مجدد عفونت بهداشت مناسب پرینه مصرف ویتامین C 45 عفونت دستگاه ادراری فوقانی پیلونفریت عفونت باکتریایی لگنچه کلیه ،توبول ها و بافت بینابینی یک یا هر دو کلیه می باشد. به صورت حاد و مزمن می باشد. انتقال باکتری ها از طریق مثانه یا خون انسداد مجاری ادراری( تومورها،سنگ و)... 46 عفونت دستگاه ادراری فوقانی در اثر پروسه التهاب کلیه ها متورم و بزرگ شده تشکیل آبسه آتروفی گلومرول و توبول های کلیه نارسایی کلیه 47 تظاهرات بالینی تب ولرز ،لکوسیتوز،باکتری یوریا و پیوری تهوع،استفراغ،سردرد،ضعف و خستگی و... حساسیت کلیه ها در لمس سوزش ادرار،فوریت در دفع،تکرر ادرار و... 48 یافته ای تشخیصی سونوگرافی،سی تی اسکن (Intravenous Pyelography (IVP U/A, U/C 49 تدابیر درمانی آنتی بیوتیک درمانی (2هفته) بیماران باردار بستری می گردند. برطرف کردن دردو ناراحتی و اسپاسم داروهای ضد اسپاسم ،گرمای موضعی تشویق به مصرف مایعات تخلیه کامل ادرار 50 51