Transcript ************************ (HIA)

บทบาทของท้องถิ่นในการคุม้ ครอง
สุขภาพของประชาชน
สุกานดา พัดพาดี
นักวิชาการสาธารณสุขชานาญการพิเศษ
กองประเมินผลกระทบต่อสุขภาพ กรมอนามัย
หัวข้อในการบรรยาย
1
ความคาดหวังต่ออปท.ในการคุม้ ครองสุขภาพประชาชน
2
สิทธิการทางสุขภาพของประชาชนตามกฏหมาย
3
หลักการกรอบแนวคิด HIA
4
HIA ตามพรบ.การสาธารณสุข พ.ศ.2535
องค์กรที่มีความใกล้ชิดกับประชาชน
องค์กรปกครอง
ส่วนท้องถิ่น
มีบทบาทสาคัญในการดูแลคุม้ ครอง
สุขภาพประชาชนในการดูแลคุม้ ครอง
สุขภาพประชาชนให้มีสุขภาพที่ดีใน
สภาพแวดล้อมที่ดี
 สิทธิของประชาชน/ชุมชน
 กฎหมายที่เกี่ยวข้อง
 บทบาทของอปท.ที่จะเปลี่ยนแปลงไป
ใช้กฎหมายหลายฉบับเป็ นเครื่องมือในการดาเนิ นงาน
ถ้าเกิดโครงการพัฒนาต่างๆเหล่านี้ ในพื้นที่
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจะดาเนิ นการอย่างไร ?
โครงการ/กิจการที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
ต้องอนุ มตั ิอนุ ญาต จะทาอย่างไร ?
สิทธิทางสุขภาพของประชาชน/ชุมชน
 สิทธิในการอยู่ในสิง่ แวดล้อมที่เอื้อต่อการมีสขุ ภาพดี
 สิทธิได้รบั ทราบและเข้าถึงข้อมูลหรือข่าวสารสาธารณะใน
ครอบครองของหน่ วยราชการ หน่ วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือ
ราชการส่วนท้องถิ่น
 สิทธิได้รบั ข้อมูล คาชี้แจง และเหตุผลจากหน่ วยงานของรัฐ ก่อน
การอนุ ญาตหรือการดาเนิ นโครงการ/กิจกรรที่อาจมีผลกระทบต่อ
คุณภาพสิง่ แวดล้อม สุขภาพอนามัย คุณภาพชีวติ
การคุม้ ครองสิทธิทางสุขภาพด้านอนามัยสิง่ แวดล้อม
พ.ร.บ.สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550
ม.5 บุคคลมีสทิ ธิในการดารงชีวติ ในสิ่งแวดล้อมและ
สภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อสุขภาพ
ม.11 บุคคลหรือคณะบุคคลมีสทิ ธิรอ้ งขอให้มีการทา HIA
พ.ร.บ.การกระจายอานาจ พ.ศ. 2542
ท้องถิน่ จะต้องจัดระบบการบริการสาธารณะเพือ่ ประโยชน์ของ
ประชาชนในท้องถิน่ ของตน
พ.ร.บ.การสาธารณสุข พ.ศ. 2535
การคุม้ ครองประชาชน
1) กิจการที่ตอ้ งควบคุมตามกฏหมาย
• กิจการตลาด
• กิจการร้านอาหาร
• กิจการเก็บ ขน/กาจัดสิ่งปฏิกลู /มูลฝอย
(ธุรกิจ)
• กิจการที่เป็ นอันตรายต่อสุขภาพ
(135 ประเภท)
• การขายสินค้าในที่/ทางสาธารณะ
• สถานที่สะสมอาหาร
• การเลี้ยงสัตว์หรือปล่อยสัตว์
2) กิจการทัว่ ไป
• บ้าน/ ครัวเรื่อง/ ชุมชน
• โรงเรียน/ สถานศึกษา
• วัด/ ศาสนสถาน
• สถานี ขนส่ง/ สถานี รถไฟ
• สถานพยาบาล
• สถานประกอบกิจการอืน่ ๆ
ก่อนประกอบการ
ต้องขออนุ ญาต /แจ้ง
เจ้าพนักงานท้องถิน่
ราชการส่วนท้องถิน่
มาตรการป้ องกันอันตราย
ต่อสุขภาพ
ต้องปฏิบตั ใิ ห้ถกู
สุขลักษณะ
ต้องกาจัด สิง่ ปฏิกูล/
มูลฝอย
ต้องดูแลอาคารให้ถกู
สุขลักษณะ
ต้องไม่กอ่ เหตุราคาญ
HIA
เครื่องมือคุม้ ครองสุขภาพของประชาชน
- เชื่อมโยงสิง่ แวดล้อมและสุขภาพ
- คาดการณ์ผลกระทบต่อสมาชิกในชุมชนทุกคน หรือ
เฉพาะกลุม่ ใดกลุม่ หนึ่ ง/ให้ความสาคัญต่อกลุ่มอ่อนด้อย
- เน้นการมีสว่ นร่วมของประชาชนและผูม้ ีสว่ น
ได้สว่ นเสีย/สร้างความตระหนักต่อสุขภาพ
- กลยุทธ์ในการดาเนิ นงานโดยอาศัยการ
กระจายอานาจลงสูท่ อ้ งถิ่น
ความหมายของ HIA
ความหมาย : การประเมินผลกระทบต่อสุขภาพ (
Health Impact Assessment)
กระบวนการ วิธีการและเครื่องมือ ที่หลากหลาย ที่ใช้เพื่อการคาดการณ์
ถึงผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากนโยบาย แผนงานหรือโครงการที่มีต่อ
สุขภาพอนามัยของประชาชน และการกระจายของผลกระทบในกลุม่
ประชากร และการประเมินผลกระทบต่อสุขภาพจะกาหนดถึงกิจกรรมที่
เหมาะสมในการจัดการผลกระทบเหล่านั้น
(องค์การอนามัยโลก/IAIA 2006)
กรอบแนวคิด : ความเชื่อมโยงของการพัฒนาสิง่ แวดล้อมและสุขภาพ
โครงการ/
กิจการพัฒนา
สิง่ คุกคามจากกิจกรรมทัง้ ก่อน
ดาเนิ นการ ระหว่างดาเนิ นการ
ปิ ดโครงการ
ผลกระทบต่อสุขภาพ
ปัจจัยกาหนดสุขภาพเกิดการ
เปลี่ยนแปลง
ส่งผลต่อคนงานและประชาชนที่
อยู่โดยรอบ
ผลกระทบด้านบวก
ผลกระทบด้านลบ
มาตรการในการส่งเสริม
มาตรการในการลดผลกระทบ
ส่งเสริมการดาเนิ นงาน HIA ตาม พ.ร.บ.การสาธารณสุข พ.ศ. 2535
เพือ่ คุม้ ครองประชาชน ชุมชน ผูป้ ระกอบกิจการ คนงาน/ผูป้ ฏิบตั งิ าน
ได้อยู่ในสภาวะความเป็ นอยู่ท่เี หมาะสมกับการดารงชีพ ผ่านกลไก
คณะกรรมการสาธารณสุข
 ผลักดันให้มีการพัฒนาระบบและกลไกการดาเนิ นงานตามกฎหมาย
สาธารณสุขให้มีความชัดเจน
 สนับสนุ นและเสริมสร้างขีดความสามารถ และทักษะแก่บคุ ลากร อปท.
การคุม้ ครองสิทธิของปชช.จากกิจการภาครัฐและเอกชน
ก่อนประกอบกิจการ
กรมอนามัย
คาแนะนาทางวิชาการ
ศึกษาวิจยั HIA
กิจการภายใต้
พรบ.สาสุข
(ขนถ่ายถ่านหิน)
คณะอนุ กรรมการสาธารณสุข
แบบประเมินความเสีย่ งด้าน
อนามัยสิง่ แวดล้อม 8 กิจการ
(32 จังหวัด)
คณะกรรมการสาธารณสุข
(อูเ่ คาะพ่นสี,ตากมัน,ฟอกย้อม,โรงสีขา้ ว
,เลื่อยไม้,เลี้ยงไก่,สระว่ายน้ า,หอพัก )
เกิดเหตุ
ปกติ
ศึกษาวิจยั HIA
กิจการไม่อยู่
ภายใต้พรบ.สาสุข
ระหว่างดาเนิ นกิจการ
รมต.สาธารณสุข
• ประกาศกิจการที่ตอ้ งควบคุม
• มาตรฐาน หลักเกณฑ์ ในการ
ควบคุม
ให้คาแนะนา การคาปรึกษา
แก่ราชการท้องถิน่
คู่มือวิชาการ
ราชการท้องถิน่
(โรงไฟฟ้ า,อุตสาหกรรมเหล็ก,ปิ โตรเคมี)
• อนุ มตั /ิ อนุ ญาต
ข้อเสนอในการประกาศกิจการที่
ต้องควบคุม (โรงฟ้ าฟ้ าชีวมวล)
ฐานข้อมูลกิจการ
ผลกระทบต่อ
สุขภาพ
• กากับ/ติดตาม
การออก
ข้อบัญญัติ
ข้อร้องเรียน
ให้คาแนะนา ให้คาปรึกษาแก่ราชการท้องถิ่น
กากับ/ติดตาม
คาถาม & คาตอบ
ข้อเสนออืน่ ๆ
ขอขอบคุณ
กองประเมินผลกระทบต่อสุขภาพ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข
http://hia.anamai.mop
h.go.th/