Transcript บทที่ 7
สิทธิทางสุขภาพ ตามร ัฐธรรมนู ญและ กฎหมายต่างๆ รายวิชา: จริยธรรมวิชาชีพ และ กฎหมายสาธารณสุข (Ethics and Law in Public Health) รหัสวิชา: 474602 อ. ธนัชพร มุลก ิ ะบุตร NPRU ่ าวถึงสิทธิ กฎหมายของไทยทีกล่ ด้านสุขภาพ 1. ร ั ฐ ธ ร ร ม นู ญ แ ห่ ง ร า ช อ า ณ า จั ก รไ ท ย พุทธศ ักราช 2550 2. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 3. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพจิต พ.ศ.2551 4. พระราชบัญญัตส ิ ่งเสริมและพัฒนาคุณภาพ ชีวต ิ คนพิการ พ.ศ.2550 5. ประมวลกฎหมายอาญา 6. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2542) NPRU 1. ร ัฐธรรมนู ญแห่งราชอาณาจักร ไทย พ.ศ. 2550 ส่วนที่ ๙ สิทธิในการได้ร ับบริการสาธารณสุข และสวัสดิการจากร ัฐ มาตร า 51 NPRU มาตร า 52 มาตร า 53 มาตร า 54 มาตร า 55 2. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 หมวด 1 ่ าน สิทธิและหน้าทีด้ สุขภาพ มาตร า5 มาตร า6 NPRU มาตร า 12 มาตร า 11 มาตร า7 มาตร า8 มาตร า9 มาตร า 10 2. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 มาตร า5 NPRU บุ ค คลมี ส ิ ท ธิใ นการด ารงชี ว ิ ตใน ่ ่ อ้ สิงแวดล้ อมและสภาพแวดล้อมทีเอื ต่อสุขภาพ ่ วมกับหน่ วยงานของ บุคคลมีหน้าทีร่ ร ั ฐใ น ก า ร ด า เ นิ น ก า รใ ห้ เ กิ ด ่ สิงแวดล้ อมและสภาพแวดล้อมตาม วรรคหนึ่ง 2. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 สุ ข ภาพของหญิ งในด้า น สุ ข ภ า พ ท า ง เ พ ศ แ ล ะ สุ ข ภ า พ ข อ ง ร ะ บ บ เ จ ริ ญ มาตร พันธุ ์ า6 สุ ข ภาพของเด็ ก คนพิก าร คนสู งอายุ คนด้อยโอกาสใน สังคมและกลุ่มคนต่า ่ ความจาเพาะ ซ ับซอ้ นและมี งๆทีมี อิท ธิพ ลต่ อ สุ ข ภาพหญิง ตลอด ช่ ว งชี ว ิ ต ต้อ งได้ร บ ั การสร า ้ ง เ ส ริ ม แ ล ะ คุ ้ ม ค ร อ ง อ ย่ า ง NPRU สอดคล้องและเหมาะสม 2. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 ข้ อ มู ล ด้ า น สุ ข ภ า พ ข อ ง มาตร บุ ค คล เป็ นความลับ ส่ ว น า7 บุคคล ผู ใ้ ดจะนาไปเปิ ดเผย ใ น ป ร ะ ก า ร ที่ น่ า จ ะ ท า ใ ห้ ้ การเปิ ดเผยนันเป็ นไปตาม เว้น ้ บุคคลนันเสียหายไม่ได้ ้ ความประสงค ์ของบุคคล นัน แต่ โดยตรง หรือมีกฎหมาย เฉพาะบัญญัตใิ ห้ตอ ้ งเปิ ดเผย อาศ ย ั อ านาจหรือ สิ ท ธิต าม ห้าม กฎหมาย อ้า งว่ า เป็ นข้อ มู ล ข่ าวสาร ของราช การ หรือ ่ ่อขอเอกสาร กฎหมายอืนเพื NPRU 2. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 มาตร า8 บุคลากรด้านสาธารณสุข ต้องแจ้งข้อมู ล ่ ยวข้ ่ ด้านสุขภาพทีเกี องกบ ั การให้บริการ ่ ให้ผู ร้ บ ั บริก ารทราบอย่ า งเพีย งพอ เพือ ประกอบการตั นใจในการร ับหรือรไม่ ใช้ และในกรณี ที่ผู ร ้ ดบ ั สิบริ ก ารปฏิเ สธไม่ บ ั ้ ได้ ร ับบริ การใด บริ การใด จะให้บริการนันมิ ใ น ก ร ณี ที่ เ กิ ด ค ว า ม เ สี ย ห า ย ห รื อ อ ั น ต ร า ย แ ก่ ผู ร้ ับบริการเพราะเหตุทผู ี่ ร้ ับบริการปกปิ ด ข้อเท็จจริงที่ ตนรู แ้ ละควรบอกให้แจ้ง หรือแจ้งข้อความอน ั เป็ นเท็จ ผู ใ้ ห้บ ริก ารไม่ ต อ ้ งร บ ั ผิด ชอบในความเสีย หายหรือ อน ั ตรายนั้ น เว้น แต่ เ ป็ นกรณี ท ี่ผู ใ้ ห้บ ริก ารประมาท NPRU เลินเล่ออย่างร ้ายแรง 2. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 มาตร า 8 ่ ่ กรณี ทไม่ ี บงั ค ับใช้ตามวรรคหนึ ง ่ ยงอ ่ 1. ผู ร้ ับบริก ารอยู ่ ใ นภาวะทีเสี น ั ตรายถึงชีว ต ิ และมีค วามจ าเป็ นต้อ งให้ค วามช่ว ยเหลือ เป็ น การรีบด่วน ่ 2. ผู ร้ ับบริการ ไม่อยู ่ในฐานะทีจะร ับทราบข้อมู ลได้ ่ นทายาทโดยธรรม และไม่อาจแจ้งให้บุคคลซึงเป็ ต า ม ป ร ะ ม ว ล ก ฎ ห ม า ย แ พ่ ง แ ล ะ พ า ณิ ช ย ์ ผู ้ป กครอง ผู ้ป กครองดู แล ผู ้พ ิ ท ก ั ษ ์ หรื อ ผู ้ NPRU 2. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 มาตร า9 ในกรณี ที่ผู ป ้ ระกอบวิช าชีพ ด้า นสาธารณสุ ข ประสงค ์จะใช้ผูร้ ับบริก ารเป็ นส่ว นหนึ่ งของการ ทดลองในงานวิจ ัย ผู ป ้ ระกอบวิชาชีพ ด้า นสาธารณสุข ต้องแจ้งให้ ผู ร้ บ ั บริก ารทราบล่ ว งหน้ า และต้อ งได้ร บ ั ความ ยิน ยอมเป็ นหนั ง สือ จากผู ร้ บ ั บริก ารก่ อ นจึง จะ ดาเนิ นการได้ ความยินยอมดังกล่าว ผู ร้ ับบริการ NPRU ่ 2. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 มาตร า 10 เ มื่ อ มี ก ร ณี ที่ จ ะ มี ผ ล ก ร ะ ท บ ต่ อ สุ ข ภ า พ ข อ ง ้ หน่ วยงานของร ฐั ที่มีข อ ประชาชนเกิด ขึน ้ มู ล ่ เกียวก บ ั กรณี ดงั กล่าว ต้องเปิ ดเผยข้อมู ลนั้นและ วิธ ีป้ องกัน ผลกระทบต่ อ สุ ข ภาพให้ป ระชาชน ทราบและจัดหาข้อมู ลให้โดยเร็ว การเปิ ดเผยข้อ มู ล ต้อ งไม่ ม ี ล ก ั ษณะเป็ นการ ละเมิ ด สิ ท ธิ ส่ ว นบุ ค คลของบุ ค คลใดเป็ นการ เฉพาะ NPRU 2. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 NPRU บุ ค คลหรือ คณะบุ ค คลมีส ิท ธิร อ ้ ง ขอให้มก ี ารประเมิน และมีสท ิ ธิรว ่ ม มาตร ในกระบวนการประเมิน ผลกระทบ า 11 ด้ า น สุ ข ภ า พ จ า ก นโ ย บ า ย สาธารณะ ้ มีส ท ิ ธิไ ด้ร ับรู ข ้ อ ้ มู ล ค าชีแจง และเหตุ ผ ล จากหน่ วยงานของร ฐั ก่ อ นการอนุ ญาต หรือการดาเนิ นโครงการหรือกิจกรรมใดที่ อาจมีผ ลกระทบต่ อ สุ ข ภาพของตนหรือ ของชุมชนและแสดงความเห็นของตนใน ่ เรืองดั งกล่าว 2. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550 บุคคลมีสท ิ ธิทาหนังสือแสดงเจตนาไม่ มาตร ประสงค จ ์ ะร บ ั บริก ารสาธารณสุ ข ที่ า 12 เป็ นไปเพี ย งเพื่อยื ด การตายในวาระ ่ ตก สุ ด ท้า ยของชีว ต ิ ตน หรือ เพือยุ ิ าร บป่ วยได้ ต้อ งให้เ ทรมานจากการเจ็ ป็ นไปตามหลัก เกณฑ แ์ ละวิธ ก ี ารที่ กาหนดในกฎกระทรวง ่ ป เมือผู ้ ระกอบวิชาชีพด้านสาธารณสุ ข ได้ ปฏิบต ั ต ิ ามเจตนาของบุ คคลตามวรรคหนึ่ ง แล้ว มิให้ถอ ื ว่า การกระทานั้นเป็ นความผิด ้ และให้พน ้ จากความร ับผิดทังปวง NPRU 3. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพจิต พ.ศ.2551 หมวด 2 สิทธิผูป ้ ่ วย มาตร า 20 มาตร า 15 มาตร า 16 NPRU มาตร า 17 มาตร า 18 มาตร า 19 3. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพจิต พ.ศ.2551 ผู ป ้ ่ วยย่อมมีสท ิ ธิด ังต่อไปนี ้ มาต รา 15 NPRU 1.ได้ร บ ั การบ าบัด ร ก ั ษาตามมาตรฐานทาง ์ ค วามเป็ น การแพทย ์ โดยค านึ งถึ ง ศ ก ั ดิ ศรี มนุ ษย ์ ่ 2.ได้ร ับการปกปิ ดข้อ มู ล เกียวก บ ั การเจ็ บ ป่ วย และการบ าบัด ร ักษาไว้เ ป็ นความลับ เว้น แต่ ม ี กฎหมายบัญญัตไิ ว้ให้เปิ ดเผยได้ 3.ได้ร ับการคุม ้ ครองจากการวิจย ั ตามมาตรา 20 4.ได้ร บ ั การคุ ม ้ ครองในระบบประกัน สุ ข ภาพ 3. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพจิต พ.ศ.2551 มาต รา 16 ห้ามมิให้ผูใ้ ดเปิ ดเผยข้อมู ลด้านสุขภาพ ของผู ป ้ ่ วยในประการที่น่ าจะท าให้เ กิด ความเสียหายแก่ผูป ้ ่ วย เว้นแต่ 1. ในกรณี ท ี่อาจเกิด อ น ั ตรายต่ อ ผู ป ้ ่ วยหรือ ผู อ ้ น ื่ ่ 2. เพือความปลอดภั ยของสาธารณชน 3. มีกฎหมายเฉพาะบัญญัตใิ ห้ตอ ้ งเปิ ดเผย NPRU 3. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพจิต พ.ศ.2551 มาต รา 17 การบาบัดร ักษาโดยการผู กมัดร่างกาย การ กัก บริเ วณ หรือ แยกผู ป ้ ่ วย จะกระท าไม่ ไ ด้ ่ องกันการเกิด เว้นแต่เป็ นความจาเป็ น เพือป้ อ ัน ต ร า ย ต่ อ ผู ้ ป่ ว ย เ อ ง บุ ค ค ล อื่ น ห รื อ ทร ัพย ์สินของผู อ ้ น ื่ โดยต้องอยู ่ภายใต้การดู แลอย่างใกล้ชด ิ ของ ผู บ ้ าบัดร ักษาตามมาตรฐานวิชาชีพ NPRU 3. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพจิต พ.ศ.2551 มาต การร ักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้า การกระทาต่อ รา สมองหรือ ระบบประสาทหรือ การบ าบัด ร ก ั ษา ่ ด้วยวิธอ ี นใด ื่ ทีอาจเป็ นผลทาให้รา่ งกายไม่อาจ 18 กลับคืนสู ่สภาพเดิมอย่างถาวร ให้กระทาได้ ใน ่ 1. ก ร ณี ผู ้ ป่ ว ยใ ห้ ค ว า ม ยิ น ย อ ม เ ป็ น ห นั ง สื อ เ พื อ ก า ร ้ กรณี ดงั ้ ต่อไปนี NPRU บาบัดร ักษานัน โดยผู ป ้ ่ วยได้ร ับทราบเหตุผลความจาเป็ น ความเสี่ ยงที่ อาจเกิ ด ภาวะแทรกซ อ ้ นที่ เป็ นอ น ั ตราย ร ้ายแรง หรืออาจเป็ นผลทาให้ไม่สามารถแก้ไขให้รา่ งกาย กลับคืนสู ่สภาพเดิม และประโยชน์ของการบาบัดร ักษา ่ 2. กรณี มเี หตุ ฉุ กเฉิ น หรือ มีค วามความจ าเป็ นอย่ า งยิง่ เพือ ประโยชน์ของผู ป ้ ่ วยหากมิได้บาบัดร ักษาจะเป็ นอ ันตรายถึง ้ ้ โดยความเห็นชอบเป็ นเอกฉันท ์ แก่ชว ี ต ิ ของผู ป ้ ่ วย ทังนี ของคณะกรรมการสถานบาบัดร ักษา 3. พระราชบัญญัตส ิ ุขภาพจิต พ.ศ.2551 มาต รา 19 มาต รา 20 NPRU การท าหมัน ผู ป ้ ่ วยจะกระท าไม่ ไ ด้ เว้นแต่ได้ปฏิบต ั ต ิ ามมาตรา 18 (1) (การร ักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้า) ่ การวิจย ั ใดๆ ทีกระท าต่อผู ป ้ ่ วย จะกระทา ่ ได้ต่อเมือได้ ร ับความยินยอมเป็ นหนังสือ จากผู ป ้ ่ วย และต้อ งผ่ า นความเห็ น ชอบ ่ าเนิ นการเกียวก ่ ของคณะกรรมการทีด บ ั จริยธรรมการวิจย ั ในคนของหน่ วยงานที่ ่ เกียวข้ อง ความยินยอมตามวรรคหนึ่ งผู ป ้ ่ วยจะเพิก 4. พระราชบัญญัตส ิ ง่ เสริมและ พัฒนาคุณภาพชีวต ิ คนพิการ พ.ศ.2550 มาตรา 20 คนพิการมีสท ิ ธิเข้าถึงและใช้ประโยชน์ได้จากสิง่ อานวยความสะดวกอน ั เป็ นสาธารณะตลอดจน ่ สวัสดิการและความช่วยเหลืออืนจากร ัฐ NPRU 5. ประมวลกฎหมายอาญา พระราชบัญญัตใิ ห้ใช้ประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ. 2499 ่ พ.ศ. 2551) ลักษณะ ๑๑ ความผิดเกียวกั ่ (ฉบับปร ับปรุงเมือ บ ่ ยง หมวด ๒ ความผิดฐานเปิ ดเผยความลับ เสรีภาพและชือเสี ่ มาตรา 323 ผู ใ้ ดล่วงรู ห้ รือได้มาซึงความลั บ ของ ผู อ ้ นโดยเหตุ ื่ ทเป็ ี่ นเจ้าพนักงานผู ม ้ ห ี น้าที่ โดยเหตุทประกอบ ี่ อาชีพ เป็ นแพทย ์ เภสัชกร คนจาหน่ ายยา นางผดุ งครรภ ์ ผู ้ พยาบาล นัก บวช หมอความ ทนายความ หรือ ผู ส ้ อบบัญ ชี ้ หรือโดยเหตุทเป็ ี่ นผู ช ้ ว ่ ยในการประกอบอาชีพนันแล้ วเปิ ดเผย ้ ่ าจะเกิดความเสียหายแก่ผูห ความลับนันในประการที น่ ้ นึ่ งผู ใ้ ด ต้อ งระวางโทษจ าคุกไม่เ กินหกเดือ น หรือ ปร ับไม่ เ กิน หนึ่ งพัน ้ าทังปร ้ บาท หรือทังจ ับ NPRU ผู ร ้ บ ั การศึก ษาอบรมในอาชีพ ด งั กล่ า วในวรรคแรก 6. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับ ที่ 3 (พ.ศ. 2542) ่ ชนิ ดหรือประเภทของการร ักษาพยาบาล • เรือง ่ ของสถานพยาบาลและสิท ธิ การบริก ารอืน ่ ร้ บ ของผู ป ้ ่ วยซึงผู ั อนุ ญาตจะต้อ งแสดง ตาม ม า ต ร า 3 2 ( 3 ) ซึ่ ง อ า ศ ั ย อ า น า จ แ ห่ ง พระราชบัญญัตส ิ ถานพยาบาล พ.ศ. 2541 NPRU 6. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับ ที่ 3 (พ.ศ. 2542) ผู ร ้ บ ั อนุ ญาตให้ป ระกอบกิจ การ ข้อที่ 1 ส ถ า น พ ย า บ า ล ต้ อ ง แ ส ด ง ร า ย ล ะ เ อี ย ด ข อ ง อ ั ต ร า ค่ า ่ ดให้ ร ักษาพยาบาลตามบริการทีจั มีของสถานพยาบาล 1.1 กาบริการทาง การแพทย ์ (Hospital Medical E xpenses) NPRU 6. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับ ที่ 3 (พ.ศ. 2542) ผู ร ้ บ ั อนุ ญาตให้ป ระกอบกิจ การ ข้อที่ 1 ส ถ า น พ ย า บ า ล ต้ อ ง แ ส ด ง ร า ย ล ะ เ อี ย ด ข อ ง อ ั ต ร า ค่ า ่ ดให้ ร ักษาพยาบาลตามบริการทีจั 1.2 ค่าธรรมเนี ยมบุคลากร มีของสถานพยาบาล ทางการแพทย ์ (Health Professional Fe es) NPRU 6. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับ ที่ 3 (พ.ศ. 2542) ผู ้ร บ ั อนุ ญาตให้ป ระกอบกิ จ การ ข้อที่ 2 ส ถ า น พ ย า บ า ล ต้ อ ง แ ส ด ง ่ รายละเอียดของค่า บริก ารอืนของ ่ ดให้ สถานพยาบาลตามบริการทีจั มีไว้ NPRU 6. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับ ที่ 3 (พ.ศ. 2542) ข้อ ๓ ผู ้ร บ ั อ นุ ญ า ตใ ห้ป ร ะ ก อ บ ข้อที่ 3 กิจ การสถานพยาบาล ต้อ งแสดง รายละเอีย ดถึง สิท ธิข องผู ป ้ ่ วย ที่ พึงได้ร ับจากผู ป ้ ระกอบวิชาชีพ NPRU ยังไม่จบนะคะ เด็กๆ.... ่ มีอก ี เรืองก่ อน กลับบ้าน NPRU