Transcript Powerpoint แลกเปลี่ยนเรียนรู้ เรื่อง การดูแลเฝ้าระวังโรคซึมเศร้า โดยคุณณัฐ

การดูแลเฝ้ าระวังโรคซึมเศร้ า
ณัฐปาณี แววทองคา
พยาบาลวิชาชีพชานาญการ งานสู ติกรรม
8 เมษายน 2553
Shibu lijack
อารมณ์เศร้า
Sadness
เป็นอารมณ์ดา้ นลบ
้
สภาวะอารมณ์ทเี่ กิดขึน
เป็นครงคราวก
ั้
ับบุคคล
ทว่ ั ไปทุกเพศทุกว ัย
ิ ก ับ
เมือ
่ เผชญ
ี
- การสูญเสย
- การพลาดในสงิ่ ทีห
่ ว ัง
- การถูกปฏิเสธ
้ ร่วมก ับ
และม ักเกิดขึน
ึ สูญเสย
ี
ความรูส
้ ก
ผิดหว ัง หรืออึดอ ัด
ทรมาน
(Gotlib 1992)
ึ เศร้า
ภาวะซม
Depression
อารมณ์เศร้าที่
มากเกินควรและ
นานเกินไป
ไม่ดข
ี น
ึ้ แม้ได้ร ับ
กาล ังใจหรืออธิบาย
ด้วยเหตุผล
ึ ด้อยค่า
ม ักมีความรูส
้ ก
ึ ผิด อยากตาย
รูส
้ ก
พบบ่อยว่ามีผลกระทบ
ต่อหน้าทีก
่ ารงาน
กิจว ัตรประจาว ันและ
ั
การสงคมท
ว่ ั ไป
(Stifanis 2002)
ึ เศร้า
โรคซม
Depressive disorder
ึ เศร้าตาม
ภาวะซม
เกณฑ์วน
ิ จ
ิ ฉ ัย ICD-10
• depressive episode
(F32)
• recurrent depressive
episode (F33)
• dysthymia(F34.1)
หรือ
เกณฑ์วน
ิ จ
ิ ฉ ัย DSM-IV
• Major depressive
disorder
• Dysthymic disorder
นิยาม
ึ เศร้า หมายถึง ประชาชนทีม
ผูป
้ ่ วยโรคซม
่ อ
ี าการสอดคล้องก ับ
 Depressive Disorders ตามมาตรฐานการจาแนกโรค
ระหว่างประเทศขององค์กรอนาม ัยโลก ฉบ ับที1
่ 0 (ICD–
10) หมวด F32, F33, F34.1, F38, F39
หรือ
 Major Depressive Disorder และ Dysthymic Disorder
ตามมาตรฐานการจาแนกโรคของสมาคมจิตแพทย์อเมริก ัน
ฉบ ับที4
่ (DSM-IV)
ึ เศร้า
โรคซม
 อาการสาคัญคือ อารมณ์เศร ้า ซมึ เศร ้าหด
หู่ สะเทือนใจร ้องไห ้ง่าย
 ความรู ้สกึ เบือ่ หน่าย ไม่มค
ี วามสุข จิตใจ
ื่ เหมือนเดิม สงิ่ ทีเ่ คยทาแล ้วมี
ไม่สดชน
ความสุขก็ไม่อยากทา
 มีอาการเกือบทัง้ วัน เกือบทุกวัน ติดต่อกัน
ั ดาห์
อย่างน ้อย 2 สป
 จนมีผลกระทบต่อชวี ติ การปฏิบต
ั ห
ิ น ้าที่
ต่างๆ ร่วมกับมีอาการทางร่างกายอืน
่ ๆ
ึ เศร้า:
อาการซม
1. ความรุนแรง
2. ระยะเวลา
3. ผลกระทบต่อความสามารถในการทางาน
ึ เศร้า
อาการทีพ
่ บบ่อยในผูป
้ ่ วยซม
 เบือ่ อาหาร น้ าหนักลด 5 % จาก
ของเดิม บางคนอาจกินมากขึน
้
น้ าหนักเพิม
่
 นอนไม่หลับ หรือหลับมากไป
อารมณ์ทางเพศลดลง
 รู ้สกึ อ่อนเพลียไม่มแี รงเกือบตลอดวัน
้
 เคลือ่ นไหวชาลง
เฉื่อยชา พูดน ้อย
ึ ๆ บางคนอาจมีอาการ
คิดนาน ซม
ั กระสา่ ย
กระสบ
ึ เศร้า
อาการทีพ
่ บบ่อยในผูป
้ ่ วยซม
 ผู ้หญิงอาจมีประจาเดือนผิดปกติ
 คิดไม่คอ
่ ยออก สมาธิลดลง ทาให ้จาไม่คอ
่ ย
ื่ งชาลง
้
ได ้ หลงลืมง่าย ความคิดอ่านเชอ
ิ ใจไม่ได ้ ไม่มั่นใจตัวเอง
ลังเล ตัดสน
 มองโลกในแง่ลบ มองตัวเองไม่มค
ี ณ
ุ ค่า
มองชวี ต
ิ ไม่มค
ี วามหมาย เบือ
่ ชวี ต
ิ
 คิดเรือ่ งความตาย อยากตาย คิดฆ่าตัวตาย
หรือพยายามฆ่าตัวตาย
เกณฑ์การวินจ
ิ ฉ ัย Major depressive episode (DSM-IV-TR)
้ แทบทงว
มีอาการด ังต่อไปนี้ อย่างน้อย 5 อาการ เกิดขึน
ั้ ัน เป็นเกือบทุกว ัน
ั
ั
ี หน้าทีก
ติดต่อก ันไม่ตา่ กว่า 2 สปดาห์
และทาให้เสย
่ ารงานการสงคม
1.
ต้องมีอย่างน้อย
1 อาการของ
3.
4.
5.
6.
2.
ึ และคนอืน
มีอารมณ์เศร้า ทงที
ั้ ต
่ นเองรูส
้ ก
่
ั
สงเกตเห็
น
ความสนใจหรือความเพลิดเพลินในกิจกรรมปกติท ี่
เคยทาทงหมดหรื
ั้
อแทบทงหมดลดลงอย่
ั้
างมาก
้ (มากกว่า
นา้ หน ักลดลงหรือเพิม
่ ขึน
ร้อยละ 5 ต่อเดือน)/เบือ
่ อาหาร
้
หรืออยากอาหารมากขึน
นอนไม่หล ับหรือหล ับมาก
ทาอะไรชา้ เคลือ
่ นไหวชา้ ลง หรือ
ั
กระสบกระส
า่ ย อยูไ่ ม่สข
ุ
เหนือ
่ ยอ่อนเพลียหรือไม่มแ
ี รง
7.
8.
9.
ึ ตนเองไร้คา่ หรือรูส
ึ ผิด
รูส
้ ก
้ ก
มากเกินควร
สมาธิหรือความคิดอ่านลดลง
คิดถึงเรือ
่ งการตายอยูซ
่ า้ ๆ
หรือคิดฆ่าต ัวตาย หรือ
พยายามฆ่าต ัวตายหรือมีแผน
เกณฑ์การวินจ
ิ ฉ ัย DYSTHYMIC DISORDER (DSM-IV-TR)
A.
ึ เศร้าเป็นสว่ นใหญ่ของว ัน มีว ันทีเ่ ป็นมากกว่าว ันทีป
มีอารมณ์ซม
่ กติ โดย
ั
ทงจากการบอกเล่
ั้
าและการสงเกตอาการของผู
อ
้ น
ื่ นานอย่างน้อย 2 ปี
B.
่ งทีซ
ึ เศร้า มีอาการด ังต่อไปนีอ
้ ย่างน้อย 2 อาการขึน
้ ไป
ในชว
่ ม
(1) เบือ
่ อาหารหรือกินจุ
(2) นอนไม่หล ับหรือหล ับมากไป
(3) เรีย
่ วแรงน้อยหรืออ่อนเพลีย
(4) self-esteem ตา
่
ิ ใจยาก
ึ หมดหว ัง
(5) สมาธิไม่ด ี หรือต ัดสน
(6) รูส
้ ก
่ ง 2 ปี ของความผิดปกติ ผูป
่ งเวลาทีป
C. ในชว
้ ่ วยไม่มช
ี ว
่ ราศจาก
อาการตามเกณฑ์ A หรือ B นานเกินกว่า 2 เดือนในแต่ละครงั้
เกณฑ์วน
ิ จ
ิ ฉ ัย F32 Depressive episode (ICD-10)
อาการหล ัก
1.
2.
3.
มีอารมณ์เศร้า
ความสนุกสนาน
เพลิดเพลินหรือ
ความสนใจใน
กิจกรรมลดลง
้ เพลีย
อ่อนเปลีย
แรง มีกจ
ิ กรรม
น้อยลง
อาการร่วม
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
สมาธิลดลง
ความมน
่ ั ใจและ
ความภาคภูมใิ จใน
ตนเองลดลง
ึ ผิดและไร้คา่
รูส
้ ก
มองอนาคตในทาง
ลบ
คิดฆ่าต ัวตายหรือ
ทาร้ายตนเองหรือ
ฆ่าตนเอง
มีความผิดปกติใน
การนอนหล ับ
เบือ
่ อาหาร
อาการทางกาย
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
เบือ
่ หน่าย ไม่สนุกสนาน
ในกิจกรรมทีเ่ คยเป็น
ไร้อารมณ์ตอ
่ สงิ่ รอบข้างที่
เคยทาให้เพลิดเพลินใจ
ตืน
่ เชา้ กว่าปกติ ≥ 2 ชม.
ึ เศร้าเป็นมาก
อาการซม
่ งเชา้
ชว
ทาอะไรชา้ เคลือ
่ นไหวชา้
ั
ลง หรือกระสบกระส
า่ ย
เบือ
่ อาหารอย่างมาก
นา้ หน ักลดลง
(5%ใน 1เดือน)
ความต้องการทางเพศ
ลดลง
Code ICD-10
รห ัส
F32.0 : mild
อาการหล ัก
อาการร่วม
อย่างน้อย 2 ใน 3
อย่างน้อย 2
อาการทางกาย
F32.00
< 4 อาการ
F32.01
≥ 4 อาการ
F32.1: moderate
อย่างน้อย 2 ใน 3
อย่างน้อย 3
F32.2 : Severe
ครบ 3 อาการหล ัก
อย่างน้อย 4
F32.3 : Severe with ครบ 3 อาการหล ัก
psychotic
อย่างน้อย 4
และ
มี Psychotic
symptom
การดาเนินโรค
 เรือ
้ รังและเป็ นซ้า: อาการเกิด
เป็ นชว่ ง, หาย/ทุเลาได ้, สามารถ
กลับเป็ นซ้า และกลับเป็ นใหม่ได ้
 ระยะเวลาของการเกิดอาการที่
ไม่ได ้รับการรักษาจะอยูป
่ ระมาณ
3-16 เดือน
 The median duration of
episode was 3 months
(Spijker 2002)
การดาเนินโรค
 สว่ นใหญ่เริม
่ ป่วยครงแรก
ั้
หล ังอายุ 20 และก่อน 50 ปี
 เป็นความเจ็บป่วยทีก
่ ล ับเป็น
ซา้ ได้บอ
่ ย มีเพียง 10-15%
ทีเ่ ป็น Single episode
 Standardization
mortality rate 1.37-2.49
ี ชวี ต
 การเสย
ิ จาการฆ่าต ัว
ตายเป็น 20.35 ของ
ประชากรทว่ ั ไป (Harris 1997)
 ในชว่ ั ชวี ต
ิ โดยเฉลีย
่ จะเกิด
อาการ 4 episodes แต่
หากไม่ได้ร ับการร ักษาและ
ป้องก ันการเกิดซา้ ของโรค
จะกาเริบถีข
่ น
ึ้ เรือ
่ ยๆ
(Judd,1997)
่ นมากจะ
 ผูป
้ ่ วยสว
incomplete remission
ซงึ่ จะมีโอกาสกล ับเป็นซา้
ถึง 3 เท่า เมือ
่ เปรียบเทียบ
ก ับกลุม
่ ที่ Complete
remission
Relapse : การกล ับเป็นซา้
Recurrent : การกล ับเป็นใหม่
 RELAPSE: หมายถึง หล ัง
ึ เศร้าทุเลาหรือ
อาการซม
หายไปแล้ว เกิดอาการ
ึ เศร้าขึน
้ อีกภายใน 6
ซม
เดือน
 RECURRENT : หมายถึง
การเกิด new episode หล ัง
ึ เศร้าครงก่
อาการโรคซม
ั้ อน
หายไปนานกว่า 6 เดือน
 ณ 6 เดือน พบอ ัตราการเกิด
 พบอ ัตรา Relapse
ประมาณ 19-22 %
(Keller 1981,1983)
ี่ งสูง
 ชว่ งเวลาทีม
่ ค
ี วามเสย
ทีส
่ ด
ุ คือ 3-6 เดือนแรก
หล ังอาการทุเลา
(Remission)
recurrent 19%
(Shapiro and Keller,1981)
 ณ 2 ปี พบอ ัตราการเกิด
recurrent 25%-40%
(Keller and Boland,1998)
 ณ 5 ปี พบอ ัตราการเกิด
recurrent 60 %
(Lavori et al, 1994)
สาเหตุการเกิดโรค
ั อ
้ น เกิด
ึ เศร้ามีความซบซ
 การเกิดโรคซม
จาก Interaction ของหลายๆ ปัจจ ัย
(Biopsychosocial)
 การเปลีย
่ นแปลงของชวี เคมีในสมอง
(Serotonin, Norepinephrine) ทาให้
เกิดอาการ Depression และพบบ่อยว่า
ั
ปัจจ ัยทางสงคมจิ
ตใจ เป็นต ัวกระตุน
้ ให้
เกิดการเปลีย
่ นแปลงด ังกล่าว
 ปัจจ ัยทางพ ันธุกรรมจะเอือ้ อานวยให้
ึ เศร้า
บุคคลมีแนวโน้มทีจ
่ ะเกิดโรคซม
แต่ปจ
ั จุบ ันย ังไม่ทราบยีนเฉพาะทีก
่ อ
่ โรคนี้
ั า
ปัจจ ัยชกน
ปัจจ ัยกระตุน
้
ี่ ง
ปัจจ ัยเสย
ปัจจ ัยด้านชวี เคมี
กายวิภาคของสมอง
พ ันธุกรรม
Neuroticism
้ ล ัว
เครียดง่าย ขีก
เจ้าอารมณ์ ก้าวร้าว
•เพศหญิง
•มองโลกในแง่ลบ
•แก้ไขปัญหา
แบบหลีกหนี
•ยากจน
•ไร้งาน
•การทะเลาะ
ในครอบคร ัว
•ถูกทารุณกรรม
ในว ัยเด็ก
•การตงครรภ์
ั้
•พ่อแม่ป่วย/
ขาดท ักษะ
•เจ็ บป่วยโรค
้ ร ัง
เรือ
ปัจจ ัยป้องก ัน
•ความคิดทางบวก
ั
่ ยเหลือก ันดี
•มีสงคมที
ช
่ ว
•ประสบความสาเร็ จ
ึ ษา
ในการศก
การงาน
•ครอบคร ัวอบอุน
่
ชวี เคมีในสมอง
•ได้ร ับการร ักษา
เปลีย
่ นแปลง
โรคจิตเวชทีม
่ อ
ี ยู่
•บุคลิกภาพที่
ผิดปกติได้ร ับการ
แก้ไข
•มีท ักษะชวี ต
ิ ทีด
่ ี
Substance use disorder
Conduct disorder
ั า
ปัจจ ัยชกน
ี่ ง
ปัจจ ัยเสย
ปัจจ ัยป้องก ัน
ปัจจ ัยด้านชวี วิทยา
พ ันธุกรรมและ
ประว ัติครอบคร ัว
บุคลิกภาพ
หุนห ันผล ันแล่น
impulsive
1. โรคจิตเวช
ึ เศร้า
-โรคซม
-ติดสุรายาเสพติด
-โรคจิตเภท
-ปัญหาการปร ับต ัว
2. โรคทางกาย
้ ร ัง
เรือ
3. เกิดวิกฤติ
ในชวี ต
ิ
•ความคิดยืดหยุน
่
ั
่ ยเหลือ
•สงคมช
ว
•ไม่มเี หตุกระตุน
้
ี
•ไม่มก
ี ารสูญเสย
•มีความหว ัง
•ได้ร ับการร ักษา
โรคจิตเวช
•บุคลิกภาพได้ร ับ
การแก้ไข
ปัจจ ัยกระตุน
้
ึ เศร้า
การร ักษาโรคซม
ึ เศร้า
 การร ักษาด้วยยาต้านซม
 Tricyclic antidepressants (TCA) : Amitryptylline, Imipramine,
Nortryptylline
 Selective Serotonin reuptake Inhibitor (SSRI): Fluoxetine, Sertaline
 Others:
 การรักษาด ้วยจิตบาบัด
 Cognitive Behavioral Therapy
 Interpersonal Psychotherapy
 การรักษาโรคซมึ เศร ้าด ้วยวิธอี นื่ ๆ
 การรักษาด ้วยไฟฟ้ า (ECT)
 การออกกาลังกาย
After care and relapse prevention
Acute Phase:
ึ เศร ้าหายดี ไม่มอ
1. รักษาจนอาการซม
ี าการ
ตกค ้างหลงเหลือ
2. รักษาด ้วยขนาดยาทีเ่ หมาะสม
3. รักษานานพอ (อย่างน ้อย 3 เดือน)
Continuation Phase:
1. หลังจากทีท
่ เุ ลาดีแล ้วต ้องให ้ยาต่อเนือ
่ ง
6-9 เดือน
2. มีโปรแกรมป้ องกันการกลับซ้า (relapse)
Maintenance Phase:
1. มีการติดตามเฝ้ าระวังต่อเนือ
่ ง ป้ องกันการ
กลับเป็ นใหม่ (recurrent)
ึ เศร ้า
แนวทางในการคัดกรองโรคซม
1. การค ัดกรองในประชาชนทว่ ั ไป
้ บบค ัดกรอง
ี่ ง โดยใชแ
2. การค ัดกรองในกลุม
่ เสย
2 คาถาม (2Q)
ี่ งทีค
กลุม
่ เสย
่ วรได ้รับการคัดกรอง
ั
1. ผูท
้ ม
ี่ อ
ี าการเศร้าชดเจน
้ ร ังหลายอาการทีไ่ ม่ทราบ
2. ผูท
้ ป
ี่ ่ วยเป็นโรคเรือ
สาเหตุ
่ โรคเบาหวาน ความด ัน
้ ร ัง เชน
3. ผูป
้ ่ วยโรคเรือ
ื่ ม อ ัมพาต มะเร็ง ฯลฯ
ข้อเสอ
4. ผูป
้ ่ วยสูงอายุ
5. หญิงตงครรภ์
ั้
/ คลอดบุตร
6. ผูท
้ ม
ี่ ป
ี ญ
ั หา สุรา ยาเสพติด
ี ทีร่ น
7. ผูท
้ ป
ี่ ระสบก ับการสูญเสย
ุ แรงมาไม่นาน
ึ เศร ้า
แบบคัดกรองภาวะซม
ด ้วย 2คาถาม (2Q)
คาถาม
1.
ั
ึ
ใน 2 สปดาห์
ทีผ
่ า่ นมา รวมว ันนี้ ท่านรูส
้ ก
ิ้ หว ัง หรือไม่
หดหู่ เศร้า หรือท้อแท้สน
2.
ั
ึ
ใน 2 สปดาห์
ทีผ
่ า่ นมา รวมว ันนี้ ท่านรูส
้ ก
เบือ
่ ทาอะไรก็ไม่เพลิดเพลิน หรือไม่
มี
ไม่ม ี
้
ขัน
้ ตอนการใชแบบคั
ดกรอง 2 Q
ั
่ ง 2 สปดาห์
้ ในชว
1. ต้องถามถึงอาการทีเ่ กิดขึน
ท ี่
้ ถ
ผ่านมาจนถึงว ันนีท
ี่ าม
2. ขณะถาม หากผูถ
้ ก
ู ถามไม่เข้าใจ ให้ถามซา้ ไม่
ควรอธิบาย /ขยายความ
3. การแปลผล
ึ เศร้า
- ถ้าตอบว่า “ไม่ม”ี ทงั้ 2 ข้อ ถือ ไม่เป็นโรคซม
- ถ้าตอบว่า “มี” ข้อใดข้อหนึง่ หรือทงั้ 2 ข้อ
ถือว่าเป็นผลบวก
ผลเป็ นบวก
หมายถึง
ึ เศร้า
เป็นผูท
้ ม
ี่ แ
ี นวโน้มทีจ
่ ะเป็นโรคซม
ซงึ่ ต้อง
1. แจ้งผลการค ัดกรอง
2. แนะนาให้ร ับการประเมินด้วยแบบประเมินโรค
ึ เศร้าด้วย 9 คาถาม (9Q)
ซม
* ผูท
้ ม
ี่ ผ
ี ลบวก ควรได้ร ับการประเมินด้วย 9 Q ภายใน
ั
2 สปดาห์
และไม่เกิน 3 เดือน *
ึ เศร ้าด ้วย
แบบประเมินโรคซม
9 คาถาม (9Q)
ลาด ับ
คาถาม
คาถาม
ั
่ ง 2 สปดาห์
ในชว
ทผ
ี่ า
่ นมารวมทงว
ั้ ันนี้
้ อ
ท่านมีอาการเหล่านีบ
่ ยแค่ไหน
ไม่มเี ลย
เป็นบางว ัน
1-7 ว ัน
เป็นบ่อย
> 7 ว ัน
เป็น
ทุกว ัน
1.
เบือ
่ ไม่สนใจอย่างทาอะไร
0
1
2
3
2.
ึ เศร้า ท้อแท้
ไม่สบายใจ ซม
0
1
2
3
3.
หล ับยาก หรือหล ับๆตืน
่ ๆ หรือหล ับมากไป
0
1
2
3
4.
เหนือ
่ ยง่าย หรือ ไม่คอ
่ ยมีแรง
0
1
2
3
5.
เบือ
่ อาหาร หรือ กินมากเกินไป
0
1
2
3
6.
ึ ไม่ดก
รูส
้ ก
ี ับต ัวเอง คิดว่าตนเองล้มเหลว
หรือทาให้ตนเองและครอบคร ัวผิดหว ัง
0
1
2
3
7.
่ ดูโทรท ัศน์ ฟังวิทยุ
สมาธิไม่ดเี วลาทาอะไร เชน
หรือทางานทีต
่ อ
้ งให้ความตงใจ
ั้
0
1
2
3
8.
ั
พูดชา้ หรือทาอะไรชา้ ลงจนคนอืน
่ สงเกตเห็
นได้ หรือ
ั
กระสบกระส
า่ ยไม่สามารถอยูน
่ งิ่ ได้เหมือนทีเ่ คยเป็น
0
1
2
3
9.
คิดทาร้ายต ัวเอง หรือคิดว่าตายไปก็คงจะดี
0
1
2
3
ึ เศร ้า
การแปลผลการประเมินโรคซม
ด ้วย 9 คาถาม (9Q)
คะแนนรวม
7 – 12 คะแนน
13 – 18 คะแนน
> 19 คะแนน
การแปลผล
ึ เศร้า ระด ับน้อย
เป็นโรคซม
ึ เศร้า ระด ับปานกลาง
เป็นโรคซม
ึ เศร้า ระด ับรุนแรง
เป็นโรคซม
้ ไป ควรได้ร ับการประเมินการฆ่า
ถ้ามีคะแนนตงแต่
ั้
7 ขึน
ต ัวตายด้วย แบบประเมินการฆ่าต ัวตาย 8คาถาม(8Q)
ซงึ่ แพทย์และพยาบาลจะเป็นผูป
้ ระเมิน
้ ระเมินอาการเศร้าในชว
ั
่ ง 2 สปดาห์
# ใชป
ทผ
ี่ า่ นมาเท่านน
ั้ #
การป้ องกันตนเอง
แบบประเมินการฆ่าตัวตายด ้วย
8 คาถาม (8Q)
ไม่ใช่
ใช่
้ ด
1. ในเดือนทีผ
่ า
่ นมารวมทงว
ั้ ันนีค
ิ อยากตายหรือคิดว่าตายไปจะดีกว่า
0
1
้ ยากทาร้ายต ัวเองหรือทาให้ต ัวเองบาดเจ็ บ
2. ตงแต่
ั้
เดือนก่อนจนถึงว ันนีอ
0
2
้ ด
3. ตงแต่
ั้
เดือนก่อนจนถึงว ันนีค
ิ เกีย
่ วก ับการฆ่าต ัวตาย (ถ้าตอบว่าคิดเกีย
่ วก ับการ ฆ่าต ัวตายให้ถาม
ต่อ....)
0
6
- ท่านสามารถควบคุมความอยากฆ่าต ัวตาย..ทีท
่ า
่ นคิดอยูน
่ นได้
ั้
หรือไม่หรือ
ได้
ไม่ได้
- บอกไม่ได้วา
่ คงจะไม่ทาตามความคิดนน
ั้ ในขณะนี้
0
8
้ แ
4. ตงแต่
ั้
เดือนก่อนจนถึงว ันนีม
ี ผนการทีจ
่ ะฆ่าต ัวตาย
0
8
5. ตงแต่
ั้
เดือนก่อนจนถึงว ันนีไ้ ด้เตรียมการทีจ
่ ะทาร้ายต ัวเองหรือเตรียมการจะฆ่าต ัวตายโดยตงใจว่
ั้
า
จะให้ตายจริงๆ
0
9
ี ชวี ต
6. ตงแต่
ั้
เดือนก่อนจนถึงว ันนีไ้ ด้ทาให้ตนเองบาดเจ็ บแต่ไม่ตงใจที
ั้
ท
่ าให้เสย
ิ
0
4
7. ตงแต่
ั้
เดือนก่อนจนถึงว ันนี้ ได้พยายามฆ่าต ัวตาย โดยคาดหว ัง/ตงใจที
ั้
จ
่ ะให้ตาย
0
10
8. ตลอดชวี ต
ิ ทีผ
่ า
่ นมาท่านเคยพยายามฆ่าต ัวตาย
0
4
คาถาม
การแปลผลการประเมิน
การฆ่าตัวตายด ้วย 8 คาถาม (8Q)
แนวโน้มทีจ
่ ะฆ่าต ัวตายในปัจจุบ ัน
1-8 คะแนน
9-16 คะแนน
≥17 คะแนน
น้อย
ปานกลาง
ระด ับรุนแรง
# ในรายทีม
่ แ
ี นวโน้มจะฆ่าต ัวตายไม่วา
่ ความรุนแรงระด ับใด ควรน ัดติดตามเฝ้า
ึ เศร้าให้ดแ
ระว ัง กรณีโรคซม
ู ลตามแนวทางทีก
่ าหนด #
วิธีการและขั้นตอนการให้ สุขภาพจิตศึกษา
เรื่องโรคซึมเศร้ า
1.ประเมินความรู้ของผู้ป่วยในเรื่อง โรคซึมเศร้ า
ประเด็นที่ผู้ป่วยมีความเข้ าใจถูกต้ อง ปฏิบัติได้ ถูกต้ อง
เหมาะสม ควรส่ งเสริมให้ กาลังใจ
* ประเด็นที่เข้ าใจไม่ ถูกต้ อง ปฏิบัติไม่ ถูกต้ อง ควรแก้ ไข
* ใช้ ทักษะการถาม เช่ น “คุณเคยได้ ยนิ หรือรู้จักโรคซึมเศร้ า
หรือไม่ เข้ าใจว่ าอย่ างไร ” หรือ “เท่ าที่คุณรู้ โรค
ซึมเศร้ า
คืออะไร” หรือ “โรคซึมเศร้ ามีอาการอย่ างไร”
*
วิธีการและขั้นตอนการให้ สุขภาพจิตศึกษา
เรื่องโรคซึมเศร้ า
2. ให้ ข้อมูลเกีย่ วกับโรคซึมเศร้ าในประเด็นที่จาเป็ นอย่ างถูกต้ อง
โดยใช้ ภาษาที่เข้ าใจง่ าย หากมีรูปภาพหรือเอกสารใบความรู้หรือ
แผ่ นพับประกอบการให้ ข้อมูล ด้ วยจะช่ วยทาให้ ผู้ป่วยมีความ
ชัดเจนมากขึน้
วิธีการและขั้นตอนการให้ สุขภาพจิตศึกษา
เรื่องโรคซึมเศร้ า
3. ตรวจสอบความเข้ าใจเกีย่ วกับข้ อมูลที่ผู้ป่วยได้ รับโดย ใช้ ทักษะ
การถาม ทักษะการสรุปความ เช่ น “เท่ าที่ดฉิ ันอธิบายให้ ฟัง
เกีย่ วกับการดูแลตนเอง คุณเข้ าใจว่ าอย่ างไรบ้ าง”
หรือ “ดิฉันอยากให้ คุณช่ วยสรุปว่ าเมื่อสั กครู่นีเ้ ราคุยกันเกีย่ วกับ
อะไรบ้ าง”
นามาใช้ ในงานประจา
มารดาตั้งครรภ์ /หลังคลอด/คลินิกนมแม่
ดูแลเฝ้ าระวังภาวะซึมเศร้ าในกลุ่มเป้าหมายที่ให้ การดูแล
BYE BYE