خانم دکتر رضوان حجازی
Download
Report
Transcript خانم دکتر رضوان حجازی
مدیریت هزینه در صنعت بانکداری
ارائه کننده:
دکتر رضوان حجازی
استاد گروه حسابداری دانشگاه الزهرا(س)
مفهوم مدیریت هزینه ابعاد وسیعی را در بر می گیرد .این مفهوم محدود به
کنترل مستمر هزینه ها نمی شود .بلکه برنامه ریزی و کنترل هزینه ها
معموال با برنامه ریزی سود و درامد درهم امیخته اند .مثال مدیران اغلب
برای افزایش در امد و سو د اگاهانه متحمل هزینه های تبلیغات و تعدیل
محصول می شوند
از طرفی مدیریت هزینه به صورت ایزوله مورد استفاده قرار نمی گیرد .بلکه
یک بخش پیوسته از استراتژی عمومی مدیریت است مثال برنامه هایی که
افزایش رضایت مشتری و توسعه محصول را در بر دارد .بسیاری از مفاهیم
هزینه ناگزیر با مفاهیم محصول و تولید گره می خورد .مثل حسابداری ناب
تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش حسابداری ساخت وتوان عملیاتی و تئوری
محدودیت
ودر نهایت
مدیریت هزینه فرایندی است که به موجب آن شرکت های
استفاده کننده از حسابداری بهای تمام شده ،برای گزارش
و یا کنترل هزینه های مختلف از آن بهره می گیرند.
ت همدیممممممریت ممممزینه
کنترل هزینه
کنترل هزینه بخشی از مدیریت هزینه است که امروزه
کنترل هزینه و قطع برخی ازهزینه ها،در سر لوحه امور
جهت بهبود عملکرد سوددهی در میان بانک ها در سطح
بین المللی دنبال می شود.
ساختار هزینه در بانک
نمونه ساختار هزینه در شعبه بانک
%هزینه کل
%درآمد کل
حقوق پرسنلی
50
34
حقوق بازنشستگی
15
10
وام های دارای تخفیف
5
3
کل هزینه های کارکنان
70
47
سرقفلی
5
3
اجاره
3
2
تجهیزات
3
2
استهالک
5
3
ارتباطات
5
3
متفرقه
4
3
ذخیره
5
3
جمع هزینه ها
100
68
درآمد کل
150
100
قطع هزینه ها :روش ها و کنترل ها
کاهش هزینه ها می تواند ساده ترین راه برای رسیدن به
این جمله باشد: .
“معرفی یک سیستم کنترل هزینه می تواند موجب صرفه
جویی فوری و قابل اطمینان باشد ،به طوری که بقای
سازمان را در بلند مدت در میان بانک های رقیب تضمین
کند”.
قطع هزینه ها :روش ها و کنترل ها
کنترل هزینه باید با دقت مدیریت شود .در شرایطی که از بین بردن
فعالیت های بدون ارزش افزوده به وضوح موجب افزایش سود
بانکها می شود ،کاهش بی رویه هزینه می تواند به کاهش کیفیت
(خدمات) و همچنین منجر به ضعیف شدن روحیه کارکنان شود
مدیریت کردن کنترل هزینه
تمرکز بر روی شناسایی اقدامات اصلی
مشخص کردن فرصت های خاص در کنترل هزینه
شناسایی مشکالت اصلی
بخش های کلیدی به منظورکاهش هزینه ها
آربیتراژ
تجدید ساختار مالی
استراتژی
بهبود فرایند
تجدید ارزیابی
کاهش
هزینه
خدمات به مشتری منطبق
با اصول عقالنی
فرایند
تثبیت /
تکنولوژی
کاال/خدمات منطبق با
اصول عقالنی
تعویق
دریافت منابع
از خارج
مقیاس زمانی کنترل هزینه
اثرات
ترکیب/ادغام
قوی
تجدید ارزیابی
برونسپاری
بهبود فرایند
متوسط
کاال/خدمات منطبق با
اصول عقالنی
خدمات به مشتری منطبق
با اصول عقالنی
آربیتراژ
تجدید ساختار مالی
تعویق
ضعیف
زمان
دراز مدت
میان مدت
کوتاهمدت
هزینه ها
یکی از بهترین بخش های روتین فعالیت های مدیریت مالی
مربوط به کارهای کنترل هزینه است که اولین اقدام با
بررسی هزینه های موجود اغاز می شود .به همین منظور:
مراکز بزرگ هزینه ر اشناسایی کنید
نوع عمده از هزینه در هر مرکز هزینه را شناسایی کنید
هزینه هایی را که در درجه اول باید بر انها تمرکز کنید
را انتخاب نمایید
به همین منظور
کنترل هزینه سیستماتیک
•
•
•
•
•
با اهداف کسب و کار شروع کنید.
هزینه های استاندارد برای دستیابی به اهداف فوق را
تعیین کنید
تنظیم واقع بینانه بودجه هزینه ها ،بر اساس تجارب
واقعی.
ثبت هزینه های واقعی و مقایسه آنها با هزینه های
استاندارد و بودجه شده.
مرور دوباره تمام مراحل به طور دوره ای.
چه کسانی دخیل هستند
معموالمسئولیت هر مرکز هزینه به عهده یک مدیر
است.
کارکنان را در کنترل هزینه ها دخالت دهید
مشتریان و تامین کنندگان را در کنترل هزینه ها (کاال یا
خدمات) در نظر بگیرید
مشاوره با مشاوران خارج از سازمان می تواند یک منبع
مفید باشد
کاهش آسان هزینه
رسیدگی به فاکتورهای تامین کنند گان کاال ها و خدمات
مورد نیاز شما ،ممکن است نشان دهنده قیمت های غیر
واقعی باشد.
حذف هزینه های غیر ضروری.
سختگیری نسبت به هزینه های کمر شکن.
ریشه کن کردن بی کفایتی در کارمندان.
فرصت ها ی کاهش هزینه
کاهش هزینه های حقوق و دستمزد.
یافتن راه هایی برای افزایش کارآیی بیشتر .
بازدید مجدد فایل های مالی.
دریافت بیشترمنابع از خارج از سازمان.
کاهش هزینه های روابط عمومی
مشکالت کاهش هزینه ها
کاهش هزینه های که به طور مستقیم بر روی کارکنان تاثیر می
گذارد،بامشکالت زیاد همراه است.
به عنوان مثال :در شرایط بد اقتصادی ،عدم پرداخت حقوق و مزایا
نمی تواند موجب جذب و حتی حفظ کارکنان خوب شود.
تقریبا هر صرفه جویی در هزینه یک حرکت بالقوه رکودی است.
به عنوان مثال :قطع برخی ازهزینه (مثل آموزش ،تبلیغات،
تجهیزات و یا توسعه خدمات جدید) می تواند به درطوالنی مدت به
یک ضعف منجر شود.
نتیجه
همانطور که در اسالید 5مشاهده فرمودید.
٪70 از هزینه های بانک ،مربوط به کارکنان می باشد،
به عنوان مثال -نیروی انسانی.
درحالیکه درآمد حاصل از نیروی انسانی 47درصد
است.
نتیجه -ادامه
پیاده سازی کنترل هزینه در بانک ها دشوار است .این
در حالی است که امکان کاهش هزینه بیشتر امکان پذیر
است
مراکز هزینه باید به افزایش بهره وری در کسب سود
مرتبط شوند مثل ایجاد تعادل بین ارائه خدمات بانکی به
صورت های مختلف ومحصوالت مالی مانند گواهی نامه
سپرده واورق بهادار دیگر
کاهش هزینه حقوق و دستمزد درهر جایی که ممکن باشد
نتیجه -ادامه
تمرکز بر روی بهبود فرآیند.
انتخاب روش های نوآورانه و مقرون به صرفه برای
ارائه خدمات به مشتریان.
تمرکز بیشتر بر روی امکانات ATMوتسهیالت
بانکداری اینترنتی.
کاهش تعداد کارکنان در شعبه ها .
سيستم هاي اندازه گيري عملکرد نقش حياتي در ارزيابي عملکرد استراتژيک سازمانها بازي
مي کنند اما بسياري بر این عقیده اند که سيستم هاي ارزيابي عملکردشان اين کارکرد را
به درستي انجام نمي دهد .در سالهای اخير استفاده از کارتهاي ارزيابي متوازن به عنوان
يک رويکرد مديريتي براي ارزيابي عملکرد سازمانها مطرح شده است.
هدف اصلی در این سخنرانی معرفی سیستم ارزیابی متوازن به عنوان یکی از ابزارهای
مدیریت هزینه در ارزیابی عملکرد بانک همسو با استراتژیهای ان است.
طي دهه هاي اخير اندازه گيري عملکرد ،موضوع داغي براي فعاالن حرفه و دانشگاهي
بوده است .يکي از مهمترين انتفادهايي که به سيستم هاي اندازه گيري عملکرد سنتی وارد
شده است تمرکز آنها روي اندازه گيري عملکرد مالي شرکتهاست .بسياري از نويسندگان
اندازه گيري عملکرد مالي را به داليل زير مورد انتقاد قرار داده اند :کوتاه مد ت بودن،
گذشته نکر بودن ،ناسازگاري با محيط تجاري امروز ،تاکيد و تمرکز روي موارد غيرقابل
ملس و نامربوط در تمام سطوح سازماني.
بنابراين محققان به دنبال رويکردهايي هستند که عملکرد مالي و غيرمالي را همزمان به
صورت کارا و اثربخش اندازه گيري کنند.
به منظور حفظ مزيتهاي رقابتي و مشتريان ،سازمانها بايد از نوآوري در عملياتشان استفاده
کنند تا بتوانند نيازهاي در حال تغيير مشتريانشان را برآورده سازند .تامين رضايت مشتريان در
نوآوري بسيار مهم است که اين خود باعث تقويت بنيه مالي شرکتها مي شود .سازمانها بايد
استراتژیهاي مناسبي را براي حفظ قدرت موقعيت مالي خود تدوين نمايند .اما بهترين
استراتژي در صورتيکه به درستي اجرا و ارزيابي نگردد سودمند نخواهد بود و در بسياري از
موارد ،مديريت استراتژي را فرمول بندي کرده اما اجراي آنها ضعيف است.
تحقیقات نشان می دهد (آناند( ، )2004موانع اصلي اجراي موثر استراتژیها در سازمانها
عبارتند از:
-1درک استراتژ یهاتوسط تعداد کمی از افراد در سازمان
-2بين اهداف کارکنان و اهداف استراتژی ارتباط وجود ندارد
-3تخصيص نامناسب زمان ،انرژي و پول به فرآيندهايي که حياتي هستند
-4تخصيص زمان کمتر به استراتژي از سوي مديريت و زمان بيشتر به تاکتيک هاي
تصميم گيري کوتاه مدت
در همين ارتباط
کاپالن و نورتون معتقدند که بيشتر شرکتها به داليل زير در اجراي استراتژیهاي خود
شکست مي خورند:
-1تنها %5از کارکنان استراتژي شرکت را درک مي کنند
-2تنها %25از مديران انگيزه هايي که دارند که با اهداف شرکت مرتبط هستند
%60 -3سازمانها بودجه خود را به استراتژي مرتبط نمي سازند
%86 -4تيم هاي اجرايي کمتر از يک ساعت در ماه را صرف بحث پيرامون استراتژي
شرکت مي کنند
در مقاله دکتر نمازي و ابهري ( )2010اشاره می شود تا قبل از دهه 1980سازمانها از معیارهای مالي (مثل
سود خالص ،بازده داراييها و حقوق صاحبان سهام) براي ارزيابي عملكرد استفاده مي كردند كه اين معیارها
ی مالي تنها در كوتاه مدت مناسب هستند .اين تاكيد سازمانها بر معيارهاي مالي باعث به وجود آمدن شكاف
ميان توسعه استراتژي سازمانها و اجراي آن مي شود .تنها تكيه بر معيارهاي مالي براي قضاوت در خصوص
عملكرد استراتژيك سازمانها و عملكرد ضعيف آنها در اجراي استراتژیهاي تدوين شده باعث شد تا كاپالن و
نورتن در سال 1992كارتهاي ارزيابي متوازن را براي برقراري ارتباط ميان معيارهاي مختلف ارزيابي عملكرد از
جنبه هاي مختلف با استفاده از استراتژي سازمانها پيشنهاد كنند:
مالي – مشتري – فرآيندهاي داخلي -يادگيري و رشد
جنبه مالي :معيارهاي مالي نشان دهنده پيامدهاي اقتصادي اعمال شركت است كه بر اندازه هاي
مرتبط با سود تمركز دارد كه بر مبناي آنها سهامداران سودآوري سرمايه گذاري شان را ارزيابي مي
كنند.
جنبه مشتري :اين جنبه نشان دهنده ديد مشتريان از شركت است .جنبه مربوط به مشتريان يكي از
عناصر اصلي استراتژي سازمانها است.
دهيم؟
جنبه فرآيندهاي تجاري داخلي :معيارهايي است كه نشاندهنده
ابزارهاي به كار گرفته شده در شركت براي حصول عملكرد مورد
انتظار است :به منظور فراهم آوردن رضايت مشتريان و سهامداران،
بايد در چه فرآيندهاي تجاري سرآمد شويم؟
جنبه يادگيري و رشد :در اين جنبه مديران معيارهايي را شناسايي مي
كنند كه به اين سوال پاسخ مي دهند :براي دستيابي به رسالت
شركت ،چگونه بايد توانايي هاي خود را تغيير و بهبودداد؟
مشكل مدل اوليه آنها چگونگي انتخاب و تعيين معيارهاي هر يك از جنبه هاي چهارگانه بود .كاپالن
و نورتن در سال 1996نسخه جديدي از كارتهاي ارزيابي متوازن را ارايه ميكنند كه مشكالت مدل
اوليه را برطرف مي كند .اين ورژن جديد شامل همان 4جنبه مدل قبلي است اما هر يك از اين
چهار جنبه شامل چهار پارامتر مي شود تا تعيين معيارهاي هر يك از اين جنبه ها در عمل آسانتر
شود:
اهداف()Goalاهداف عینی ( ٰ ) Objectivesمقداری کردن اهداف(ٰ )Targets
ابتکارات()Initiative
بنابراين در مدل جديد معيارها بر مبناي نقشه
استراتژي سازمان مشخص .مي شودشوند
مطالعات نشان مي دهد که تمايل زيادي براي استفاده از روش کارتهاي ارزيابي متوازن
براي ارزيابي عملکرد در بانکها به وجود آمده است .علي رغم اين موضوع تاکنون
تحقيقي در اين خصوص دربانکها ی ایرانی صورت نگرفته است.
هدف تشويق صنعت بانکداری در جهت استفاده از روش BSCبه عنوان
یکی از تکنیکهای مدیریت هزینه به منظور طراحي مدلي براي ارزيابي
عملکرد بانک ها است
داده هاي مورد نياز از صورتهاي مالي و گزارشهاي بانک استخراج می شود
براي تهیه مدل از گامهاي زير استفاده می شود :
-1با استفاده از نقشه استراتژي بانک و با مشاوره با مديران بانک ،معيارهاي ارزيابي
عملکرد در هر يک از چهار جنبه BSCتعيين می شوند
منظر مالي :نسبت نقدينگي ،بازده سرمايه گذاريها ،بازده حقوق صاحبان سهام ،حاشيه
سود و نسبت اهرمي
منظرفرآيندهاي داخلي :رشد بهره وري ،رشد خدمات بانکي ،رشد ارايه اعتبارات ،رشد
استفاده از نرم افزار ،رشد تعداد كاركنان صف
منظرمشتري :رضايت مند ی مشتريان ،رشد تعداد مشتريان بانک ،رشد حسابهاي
جاري ،رشد حسابهاي پس انداز ،رشدحسابهاي مدت دار
منظرياد گيري و رشد :بهره وري کارکنان ،نرخ گردش کارکنان ،رشد شعب بانک،
ميزان مشارکت کارکنان در برنامه هاي توسعه اي بانک
-2با استفاده از نقشه استراتژي بانك و هر يك از معيارهاي تعيين شده در مرحله اول،
شاخص و ميزان مورد هدف براي هر شاخص مشخص می شود .در جمع يك شاخص 50
امتيازي براي هر يك از جنبه ها تعريف می شود كه اين امتيازها ميان تمام شاخص هاي
هر جنبه توزيع خواهد شد .در نتيجه شاخص كل برابر 1000واحد مي باشد 20 (:
شاخص* 50امتياز هر شاخص)
-3با استفاده از داده های مربوط به عملكرد بانك معيارهاي تعيين شده در گام يك
محاسبه شدند.
initiative
objective
measure
s
targets
objective
measure
s
targets
initiative
يادگيري و
رشد
رسالت و
استراتژي
فرآيندهاي
داخلي
initiative
objective
measure
s
targets
initiative
objective
measure
s
targets
مالي
مشتريان
جنبه مالي
2009
2008
2007
2006
معيارها
50
50
50
50
نسبت نقدينگي
50
10
10
10
ROI
50
50
20
10
ROE
50
50
10
10
حاشيه سود
50
40
20
20
نسبت اهرمي
250
200
110
100
جمع
جنبه فرآيندهاي داخلي
2009
2008
2007
2006
معيارها
20
50
20
0
رشد بهره وري
0
0
40
50
رشد خدمات بانكي
50
0
50
0
رشد ارايه اعتبارات
10
0
20
50
رشد استفاده از نرم
افزار
20
10
20
50
رشد تعداد كاركنان صف
100
60
150
150
جمع
جنبه مشتريان
2009
2008
2007
2006
معيارها
30
30
20
50
رضايت مشتري
0
0
0
0
رشد تعداد مشتريان
بانک
10
20
10
50
رشد حسابهاي جاري
50
10
30
10
20
50
0
0
110
110
60
110
رشد حسابهاي
پس انداز
رشد حسابهاي
مدت دار
جمع
جنبه ياد گيري و رشد
2009
2008
2007
2006
معيارها
20
10
30
10
بهره وري کارکنان
30
30
30
40
نرخ گردش کارکنان
0
0
0
0
رشد شعب بانک
20
10
30
50
ميزان مشارکت کارکنان در برنامه
هاي توسعه اي بانک
50
50
20
10
تعداد كاركناني كه از ITدر كار
خود استفاده مي كنند
120
100
110
110
جمع
جمع امتيازها
2009
2008
2007
2006
معيارها
250
200
110
100
مالي
100
60
150
150
فرآيندهاي داخلي
110
110
60
110
مشتريان
120
100
110
110
يادگيري و رشد
580
470
430
470
جمع كل امتيازها
با توجه به معيارهاي ارزيابي و امتياز شاخص ها ،امتياز بدست آمده براي
هر يك از سالهاي مورد بررس ي به ترتيب 470 ،430 ،470و 580بدست
خواهد امد كه اگر آنها را بر مبناي مقياس ي از 100بيان نماييم به ترتيب
خواهيم داشت %47 ،%43 ،%47 :و %58كه ميانگين آن برابر با %48.8
است كه نشاندهنده عملكرد نسبتا ضعيف در بانك نمونه است.
سایر تکنیکهای مدیریت هزینه
از توجه شما متشکرم