Transcript Prezentacja ELEMENTY PRAWA DLA PEDAGOGOW

ELEMENTY PRAWA DLA
PEDAGOGÓW
KAROLINA SZOŁTYSEK
ADWOKAT
SYSTEM PRAWA W RP
1. System civil law i common law.
2. Gałęzie prawa w RP (prawo cywilne, prawo
rodzinne, prawo konstytucyjne, prawo
gospodarcze, prawo finansowe, prawo
administracyjne, prawo proceduralne)
ŹRÓDŁA PRAWA W RP
• Art. 87 Konstytucji
• 1. Źródłami powszechnie obowiązującego
prawa Rzeczypospolitej Polskiej są:
Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy
międzynarodowe oraz rozporządzenia.
• 2. Źródłami powszechnie obowiązującego
prawa Rzeczypospolitej Polskiej są na obszarze
działania organów, które je ustanowiły, akty
prawa miejscowego.
ROZPORZĄDZENIA
• Rozporządzenia nie są aktami pochodzącymi od
parlamentu. Prawo ich wydawania posiada Prezydent, Rada
Ministrów, Prezes Rady Ministrów i ministrowie. Są to
jednocześnie akty prawne o charakterze wykonawczym,
wydawane na podstawie upoważnienia zawartego w
ustawie (każda ustawa jeśli przewiduje konieczność
wydania do niej aktów wykonawczych wskazuje organ,
który zobowiązany jest go wydać i przedmiot regulacji,
czego ma on dotyczyć), bez którego rozporządzenie nie
może być wydane. Organ wymieniony w ustawie jako
upoważniony do wydania rozporządzenia nie może prawa
tego przekazać innemu organowi (np. Rada Ministrów ministrowi), czyli subdelegacja tych uprawnień nie jest
dopuszczalna.
Przykład delegacji ustawowej do wydania
rozporządzenia
Art. 97 § 4 kodeksu pracy; Minister Pracy i
Polityki
Socjalnej
określi,
w
drodze
rozporządzenia, szczegółową treść świadectwa
pracy oraz sposób i tryb jego wydawania i
prostowania.
Dz.U.96.60.282
pokaż informacje o zmianach (3)
2011-12-07
zm.Dz.U.2011.251.150
§1
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ
z dnia 15 maja 1996 r.
w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania.
(Dz. U. z dnia 30 maja 1996 r.)
Na podstawie art. 97 § 4 Kodeksu pracy zarządza się, co następuje:
komentarze
§ 1. 1. W świadectwie pracy, oprócz informacji określonych w art. 97 § 2 Kodeksu pracy, zamieszcza się informacje niezbędne do ustalenia uprawnień ze
stosunku pracy i uprawnień z ubezpieczenia społecznego, dotyczące:
1)
wymiaru czasu pracy pracownika w czasie trwania stosunku pracy,
(1) podstawy prawnej rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy,
1a)
(2) urlopu wypoczynkowego wykorzystanego przez pracownika w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy,
2)
(3) wykorzystania dodatkowego urlopu albo innego uprawnienia lub świadczenia, przewidzianego przepisami prawa pracy,
3)
4)
należności ze stosunku pracy uznanych i nie zaspokojonych przez pracodawcę do dnia ustania tego stosunku, z powodu braku środków
finansowych,
5)
okresu korzystania z urlopu bezpłatnego i podstawy prawnej jego udzielenia,
6)
wykorzystanego urlopu wychowawczego,
(4) liczby dni, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie, zgodnie z art. 92 Kodeksu pracy, w roku kalendarzowym, w którym ustał
7)
stosunek pracy,
8)
wykorzystania w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy, zwolnienia od pracy przewidzianego w art. 188 Kodeksu pracy,
9)
okresu, za który pracownikowi przysługuje odszkodowanie w związku ze skróceniem okresu wypowiedzenia umowy o pracę na podstawie
art. 361 § 1 Kodeksu pracy,
10)
okresu odbytej czynnej służby wojskowej lub jej form zastępczych,
11)
okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
12)
okresów nieskładkowych, przypadających w okresie zatrudnienia, którego dotyczy świadectwo pracy, uwzględnianych przy ustalaniu
prawa do emerytury lub renty,
13)
danych, które są zamieszczane na żądanie pracownika.
2. Wzór świadectwa pracy zawiera załącznik do rozporządzenia.
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ
z dnia 15 maja 1996 r.
w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz
sposobu i trybu jego wydawania i prostowania.
(Dz. U. z dnia 30 maja 1996 r.)
Na podstawie art. 97 § 4 Kodeksu pracy zarządza się, co
następuje:
§ 1. 1. W świadectwie pracy, oprócz informacji
określonych w art. 97 § 2 Kodeksu pracy, zamieszcza się
informacje niezbędne do ustalenia uprawnień ze
stosunku pracy i uprawnień z ubezpieczenia
społecznego, dotyczące: […]
AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO
• źródła
powszechnie
obowiązującego
prawa
Rzeczypospolitej, ale tylko na obszarze działania
organu, który dany akt prawny ustanowił. Mają one
zatem moc obowiązującą wobec wszystkich osób
zamieszkujących daną jednostkę terytorialną.
• W grupie tej mieszczą się akty prawne wydawane bądź
to przez organy samorządu terytorialnego, bądź przez
terenowe organy administracji rządowej. Organy te
dysponują prawem ustanawiania aktów prawa
miejscowego, działając w tym zakresie na podstawie i
w granicach uprawnień przyznanych im w ustawie.
• Np.Uchwały rady gminy, uchwały rady powiatu
TRÓJPODZIAŁ WŁADZY art. 10
Konstytucji
1. Władza ustawodawcza (Parlament)
2. Władza wykonawcza (Rada Ministrów,
Ministrowie, Prezydent)
3. Władza sądownicza; sądy i trybunały.
TWORZENIE PRAWA
1. Inicjatywa
ustawodawcza
jako
prawo
określonego w Konstytucji podmiotu do
zgłoszenia projektu ustawy, z tym skutkiem, że
winien on stać się przedmiotem prac Sejmu.
2. Art. 118 Konstytucji
- posłowie – regulamin Sejmu
- Senat
- Prezydent
- Rada Ministrów
- obywatele, grupa co najmniej 100 tys.
obywateli mających czynne prawo wyborcze
• Sejm rozpatruje projekt ustawy w 3 czytaniach
• Sejm uchwala ustawy zwykłą większością głosów
w obecności co najmniej połowy ustawowej
liczby posłów (quorum), chyba że Konstytucja
przewiduje inną większość.
• Marszałek Sejmu przekazuje uchwaloną ustawę
Senatowi
• Senat: 30 dni;
–
–
–
–
przyjmuje bez zmian
uchwala poprawki
uchwala odrzucenie w całości
może nie podjąć żadnych działań
•
Uchwałę Senatu odrzucającą ustawę albo
poprawkę zaproponowaną w uchwale Senatu
uważa się za przyjętą, jeżeli Sejm nie odrzuci
jej bezwzględną większością głosów w
obecności co najmniej połowy ustawowej
liczby posłów.
• Marszałek Sejmu przekazuje ustawę do
podpisu Prezydentowi
• Prezydent (art. 122 Konstytucji):
- Podpisuje ustawę w ciągu 21 dni od dnia
przedstawienia jej przez Marszałka Sejmu
- Przed podpisaniem może wystąpić z pytaniem do
TK
- Odpowiedź TK wiążąca
- Jeżeli nie wystąpi z pytaniem do TK może zgłosić
veto.
- Sejm odrzuca veto Prezydenta większością 3/5
głosów w obecności co najmniej połowy
ustawowej liczby posłów.
BUDOWA TEKSTU PRAWNEGO
Księgi
Tytuły
Działy
Rozdziały
Artykuły (art.)
Paragrafy (§)
Punkty 1)
Ustępy (ust.)
Litery a), b)
Tiret „-”
PRZYKŁADY BUDOWY TEKSTU
PRAWNEGO
Kodeks Pracy
Art. 251. § 1. Zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest
równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas
nieokreślony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na
czas określony na następujące po sobie okresy, o ile przerwa między
rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie
przekroczyła 1 miesiąca.
§ 2. Uzgodnienie między stronami w trakcie trwania umowy o pracę na czas
określony dłuższego okresu wykonywania pracy na podstawie tej umowy
uważa się za zawarcie, od dnia następującego po jej rozwiązaniu, kolejnej
umowy o pracę na czas określony w rozumieniu § 1.
§ 3. Przepis § 1 nie dotyczy umów o pracę na czas określony zawartych:
1)
w celu zastępstwa pracownika w czasie jego
usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
2)
w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub
sezonowym albo zadań realizowanych cyklicznie.
Ustawa o własności lokali
Art. 3a. 1. Przy oddawaniu w użytkowanie wieczyste ułamkowej części gruntu, jako
prawa związanego z odrębną własnością lokali, stosuje się następujące zasady:
1) nie oddaje się gruntu we współużytkowanie wieczyste, jeżeli stanowi on przedmiot
współwłasności związanej z własnością uprzednio wyodrębnionych lokali,
2) nie sprzedaje się udziału we współwłasności gruntu, jeżeli grunt ten stanowi
przedmiot współużytkowania wieczystego związanego z własnością uprzednio
wyodrębnionych lokali,
3) ustala się jeden termin trwania prawa użytkowania wieczystego w odniesieniu do
wszystkich udziałów we współużytkowaniu wieczystym, niezależnie od daty
wyodrębnienia lokalu, z którym jest związany udział w tym prawie.
2. Jeżeli przy ustanowieniu odrębnej własności lokali ustanowiono różne terminy
trwania prawa współużytkowania wieczystego przynależnej do tych lokali działki
budowlanej, właściciele wyodrębnionych lokali mogą żądać zmiany terminów przez
przyjęcie jednego terminu dla wszystkich udziałów we współużytkowaniu
wieczystym tej działki. Z żądaniem takim może wystąpić także właściwy organ.
Termin ten ustanawia się stosownie do najdalszego terminu ustalonego dla
pozostałych udziałów.
PODMIOTY PRAWA
Ogólnie podmioty, które są stronami stosunku prawnego
(stosunek prawny: swego rodzaju stosunek społeczny,
który jest uregulowany przez prawo i którego stronami
są podmioty prawa) możemy podzieli na 2 kategorie:
• osoby fizyczne – jednostki ludzkie, które można
scharakteryzować za pomocą 2 określeń: zdolności
prawnej i zdolności do czynności prawnych.
• osoby prawne – jednostki organizacyjne, którym
przepisy prawnej przyznają zdolność prawną. Mogą
zatem nabywać prawa i obowiązki we własnym
imieniu, niezależnie od osób fizycznych wchodzących w
ich skład.
OSOBY PRAWNE
- posiadają odrębny majątek, którym odpowiadają za swoje
zobowiązania,
- nie mogą być podmiotem obowiązków i praw, które są specyficzne
dla osób fizycznych np. zawarcie małżeństwa.
- realizują swą zdolność prawną za pomocą organów, które składają się
z osoby bądź osób.
Możemy wyróżnić następujące kategorie osób prawnych:
• Skarb Państwa,
• państwowe osoby prawne np. państwowe przedsiębiorstwa, szkoły
wyższe, banki, instytucje badawcze,
• Inne osoby prawne; grupa ta jest bardzo zróżnicowana np. jednostki
samorządu terytorialnego, spółki handlowe, fundacje, partie
polityczne, stowarzyszenia.
Zdolność prawna a zdolność do
czynności prawnych
• Zdolność prawna; jest to zdolność do bycia
podmiotem praw i obowiązków. Nabywa się ją
z chwila urodzenia i traci z momentem śmierci.
Zdolność prawną posiada także dziecko
poczęte (ale prawa i obowiązki nabywa pod
warunkiem, że urodzi się żywe). Art. 8 kc.
• Zdolność do czynności prawnych to zdolność
do nabywania praw i obowiązków za
pośrednictwem własnych działań.