Transcript KURAM ( MODEL) - WordPress.com

ÖĞRETİM
MODELLERİ
( KURAMLARI )
Öğr. Gör. Osman ALBAYRAK- 2011
13.04.2015
192
KURAM
( MODEL)
STRATEJİ
Öğretimin örgütlenmesinde temele
alınan felsefeyi yansıtan bakış açısıdır
Hedeflere ulaşmak amacıyla ,
kullanılacak yöntem, teknik , araç ve
gereçlerin belirlenmesine yön veren
genel yoldur
YÖNTEM
Bir konunun öğrenilmesi için izlenen
yoldur
TEKNİK
Bir öğretme yöntemini uygulamaya
koyma da yapılan işlemlerin tümüdür
13.04.2015
193
13.04.2015
194
ÇOKLU ZEKA
KURAMI
( GARDNER)
13.04.2015
195
ÇOKLU ZEKA TEORİSİ
 Gardner,
çoklu zeka
teorisini ortaya atmış ve
insanların tek bir zekaya
sahip oluğu IQ denilen
anlayışı kırmıştır.
 Ona göre 8 zeka alanı
vardır

13.04.2015
196
13.04.2015
197
ÇOKLU ZEKÂ KURAMI’NIN
DAYANDIĞI TEMEL SAYILTILAR
 1.
Bütün bireyler çoklu zekâ alanlarına
potansiyel olarak sahiptir.
 2. Bireyler, çoklu zekâ alanlarını belli bir
düzeye kadar geliştirebilirler.
 3.
Çoklu zekâ alanları büyük sıklıkla
karmaşık bir şekilde ve korelasyon
örüntüleriyle çalışırlar.


13.04.2015
198
Sözel-Dil Zekası
Özellikleri:
13.04.2015
Yazılı-sözlü dil.
Dilin kullanımını.
Semantik, (anlambilim)
Ezberleme ve hatırlama.
Esprilidir.
Konuşmayı sever.Hitabeti iyidir.
İkna edicidir.
Meslekler:
Şair, Yazar, Öğretmen
Gazeteci, Politikacı Hukukçu
199
199
Mantıksal / Matematiksel Zeka
Özellikleri:
Soyut düşünme.
Tümevarım/tümdengelim.
yaşayarak öğrenme
Bilimsel düşünür.
Kategorize etme / sınıflandırmada.
Muhakeme yeteneği.
Formül ve örüntülerle düşünme/çalışma.
Karışık hesap işleri.
Meslekler:
Matematikçi, Bilim Adamı
Muhasebeci, Bilgisayarcı
13.04.2015
200
200
Görsel / Uzamsal Zeka / Resim Zekası
Özellikleri:
Nesneleri doğru bir şekilde algılama.
Nesneler arasındaki ilişkileri fark etme.
Görselleştirme yeteneği Görsel hafıza
Görüntü yaratma/değiştirme
Boşlukta yönünü bulma (Çöl, orman, uzay)
Renk, şekil ve çizgilere duyarlılık
Değişim ve dönüşümü fark etme
Meslekler:
Ressam, Mimar, İzci,
Rehber, Fotoğrafçı
13.04.2015
201
201
Müziksel / Ritmik Zeka
Özellikleri:
Ses tonu kalitesine duyarlılık.
Güfte yazma, beste yapma
Seslere duyarlılık
Ritim, nota, ahenke karşı duyarlılık
Müzik türlerini ayırdetme
Tempo tutma
Ritimleri yakalama/ tekrar yaratma
Meslekler:
Şarkıcı, Besteci, Müzisyen,
13.04.2015
202
202
Bedensel / Kinestetik zeka
Özellikleri:
Beyin ve beden irtibatı.
Ustaca taklit etme
Koordinasyon, kas hareketleri
Denge
Esneklik
Güçlü dokunma duyusu
El becerileri.
Meslekler: Atlet, Dansçı,
Heykeltraş, Cerrah, Aktör,
13.04.2015
203
203
Sosyal / Kişilerarası Zeka
Özellikleri:
Sinerji: meydana getirme/sürdürme.
Başkalarının bakış açısıyla bakabilme
Grup içinde başarılı ilişkiler kurma .
İnsanlar arasındaki farklılıkları fark
Diğer insanların ihtiyaç ve beklentilerini
fark etme.
Yüz ifadesi, jest ve sese duyarlılık
Meslekler:
Psikolog, rehber uzman,
Öğretmen, Siyasetçi
13.04.2015
204
204
İçsel / İçsel / Özedönük Zeka
Özellikleri:
Odaklaşma, yoğunlaşma
Düşünmeyi düşünme.
Yüksek düzeyde (ilişkisel) düşünme.
Düşünceli / duyarlı.
Hislerdeki değişimi fark etmek/ifade
Kendi kendini motive/disipline etme.
Sağlıklı benlik algısı.
Meslekler:
Şanatçı, Din adamı
Psikoterapist, Sosyal
13.04.2015
205
205
Doğa Zekası
Özellikleri:
Araştırma, inceleme; gezi - gözlem.
Hayvanlara ilgi.
Toprakla oynama.
Bitki yetiştirme.
Çevre bilinci .
Mevsim ve iklim olaylarına ilgi
Keşfetme.
Meslekler:
13.04.2015
Biyolog, Jeolog, Çiçekçi
Arkeolog, Meteorolog
206
206
GARDNER’A GÖRE ZEKÂNIN
ÖZELLİKLERİ:
1. Her insan kendi zekâsını arttırma ve geliştirme
yeteneğine sahiptir.
2. Zekâ sadece değişmekle kalmaz, aynı zamanda
başkalarına da öğretilebilir.
3. Zekâ insandaki beyin ve zihin sistemlerinin
birbirleriyle etkileşimi sonucu ortaya çıkan çok
yönlü olgudur.




13.04.2015
207
GARDNER’A GÖRE ZEKÂNIN
ÖZELLİKLERİ:




4. Zekâ çok yönlülük göstermesine rağmen kendi
içinde bir bütündür.
5. Her insan, çeşitli zekâ alanlarının tümüne
sahiptir.
6. Her insan zekâ alanlarından her birini belli bir
düzeyde geliştirebilir.
7. Çeşitli zekâ alanları, genellikle bir arada belli
bir uyum içinde çalışırlar.
13.04.2015
208
1.
Politikacıların, Öğretmenlerin, liderlerin ve
psikologların ihtiyaç duyduğu tartışma,
görüşme yapma, Öğretme ve toplantı
düzenleme
gibi
etkinliklerde,
bireyi
başarılı kılmada öncelikli rol oynayan zekâ
alanı aşağıdakilerden hangisidir? (2009)
A)
B)
C)
D)
E)
Sosyal
Dilsel
Öze dönük
Görsel
Mantıksal
A
13.04.2015
209
2. Çoklu zekâ kuramının ortaya koyduğu bilgileri dikkate
alarak mesleğini sürdüren bir öğretmen, bu kuramın
gereği olarak aşağıdakilerden hangisini yapmaya özen
göstermelidir? (2008)
A) Dersi sunuş biçimine öğrencilerin alışması için çaba
göstermelidir.
B) Öğrenciler, hazırbulunuşluk düzeylerine göre bir araya
getirilerek gruplanmalıdır.
C) Öğrencilerin kavrayabilmeleri için konuları tekrar tekrar
anlatmalıdır.
D) Farklı öğretim yöntem ve teknikleri kullanmaya çaba
göstermelidir.
E) Öğrenme gerçekleştiğinde pekiştireç vermelidir.
D
13.04.2015
210
3. Canlılarla ilgili kitapları okumayı seven, oyun
oynarken, ders çalışırken yalnız olmayı tercih
eden ve açık hava ortamlarında yapılan
yürüyüşlerden hoşlanan bireyin çoklu zekâ
kuramına göre hangi zekâ alanlarının daha
baskın olduğu söylenebilir? (2008)
A) Öze dönük ve doğacı
B) Doğacı ve mantıksal
C) Mantıksal ve sözel
D) Sözel ve öze dönük
E) Öze dönük ve müziksel
A
13.04.2015
211





4. Ressam olmaya eğilimli ve istekli olan
Sezgin'in anne ve babası onun bu isteğine karşı
çıkmış ve onu hukuk fakültesine
yönlendirmiştir.
Sezgin'in anne ve babası onun hangi çoklu
zeka alanıyla ilgili tercihini görmezden
gelmiştir? (2007)
A) Mantıksal
B) Kişisel
C) Sosyal
D) Sözel
E) Görsel
13.04.2015
212
E


Hasan ve Hüseyin saklambaç oynarken okula yurt dışından yeni
gelmiş, Türkçe konuşmakta güçlük çeken, saklambaç oynamak
isteyen fakat çekindiği için bir köşede oturan Sibel’ in onlara
baktığını görürler. Hasan utangaç bir yapıda olduğu için, Sibel’ in
yanına Hüseyin gider ve onu oyuna katılmaya davet eder.
Bu örnekte çoklu zekâ kuramına göre Hüseyin’ in hangi çoklu
zekâ alanı diğer alanlara göre daha gelişmiştir? (KPSS 2010)
Sözel
B. Görsel
C. Sosyal
D. Bedensel
E. Öze dönük
A.
13.04.2015
213
YAPILANDIRMACI
( OLUŞTURMACI)
ÖĞRENME
KURAMI
13.04.2015
214
13.04.2015
215
Bu kuram Wittrock tarafından
geliştirilmiş olup,
Ausubel’in öğrenmeyi etkileyen en
önemli etken öğrencinin mevcut bilgi
birikimidir, yeni öğrenilen bilgiler
bunlar üzerine inşa edilir şeklinde
ifade edilen düşüncesi üzerine
odaklanmıştır.
13.04.2015
216
önemli
temsilcileri
Piaget, Vygotsky, Bruner ,
Ausubel
ve
Gestalt
gösterilebilir.
En
13.04.2015
217
Bu düşünceye göre öğrenci yeni
kazandığı bilgileri daha önceden
sahip olduğu bilgilerle
karşılaştırarak yorumlar ve
anlamlı hale getirerek zihnine
yerleştirir.
13.04.2015
218
Geleneksel Görüş
Yapılandırmacı Görüş
Bilgi, bireylerin dışındadır ve
öğretmenlerden öğrencilere
aktarılır.
Öğrenciler duyduklarını ve
okuduklarını öğrenirler.
Öğrenme daha çok öğretmenin
iyi anlatmasına bağlıdır.
Bilgi, kişisel anlama sahiptir.
Bireysel olarak öğrenciler tarafından
oluşturulur.
Öğrenciler kendi bilgilerini
oluştururlar. Duyduklarını ve
okuduklarını önceki öğrenmelerine
ve alışkanlıklarına dayalı olarak
yorumlarlar.
Öğrenme, öğrenciler kavramsal
Öğrenme, öğrenciler
öğretilenleri tekrar ettiği zaman anlamayı gösterebildiklerinde
başarılıdır.
başarılı olur.
13.04.2015
219
Yapılandırmacı öğretimin temel öğeleri
5 başlık altında toplanır:
1.
2.
3.
4.
5.
Önceki bilgilerin harekete geçirilmesi
Yeni bilginin kazanılması
Bilginin anlaşılması
Bilginin uygulanması
Yeni bilginin farkında olunması
13.04.2015
220
Yapılandırmacı öğrenme kuramına göre
öğrenme şu şekilde gerçekleşir:





Özümleme
Yerleştirme
Zihinde yapılanma (Zihinsel Denge)
Sürekli özümleme
Oluşturmacılık (Kendi Kendine Sorular
Üretme)
13.04.2015
221
Geleneksel Sınıflar
Yapılandırmacı Sınıflar
Eğitim

programını, temel
becerilerin kazanılması ağırlık
verir ve parçadan bütüne doğru
işlenir.
Önceden
hazırlanmış
bir
öğretim programına sıkı sıkıya
bir bağlılık söz konusudur.
Eğitim
programıyla
ilgili
etkinlikler, ders kitapları ile
sınırlıdır.
Öğrenciler, öğretmenin bilgi
ile dolduracağı boş kutular veya
boş13.04.2015
depolar olarak algılanır.
Eğitim programı, kavramlara
ağırlık verir ve bütünden
parçaya doğru işlenir.
• Öğretim sürecinde
öğrencilerin istekleri, ilgileri,
ihtiyaçları ve çeşitli konularla
ilgili soruları geniş yer tutar.
Öğrenciler kendi
öğrenmelerinden sorumlu
olan,edindikleri bilgilere kendi
zihinlerinde anlam veren ve bu
nedenle de öğrenimde aktif
olan bireyler olarak algılanırlar.
222
Geleneksel Sınıflar
Öğretmenler
bilgiyi
öğrencilere aktaran tek kaynak
olarak algılanır.
Öğretmenler, öğrenci
başarısını ve öğrenmesini
değerlendirmek için sorulara
kesin ve tek doğru cevap
beklerler.
Öğrenci değerlendirilmesi,
öğretimden ayrı bir süreç
olarak algılanır ve genellikle
eğitim sonunda
13.04.2015
gerçekleştirilir.
Yapılandırmacı Sınıflar
Öğretmenler,
öğrenme
sürecinde bir öğren olarak
öğrencilerle karşılıklı
etkileşime girerler ve öğrenme
çevresini düzenlerler.
Öğretmenler, öğrencilerin
çeşitli görüş ve fikirlerini
anlamak için çaba harcarlar.
Öğrenci değerlendirilmesinin
öğretim sürecine kaynaşması
sağlanır, öğrenciler sınıfta
genellikle grup içinde ve
223
diğerleriyle birlikte çalışırlar.
YAPILANDIRMACI SINIF
13.04.2015
224
YAPILANDIRMACI SINIF
13.04.2015
225
13.04.2015
226
YAPILANDIRMACI
ÖĞRENME
KURAMININ SINIFTA
UYGULANMA
MODELLERİ
13.04.2015
227
DÖRT AŞAMALI MODEL
Birinci Aşama: Bu aşamada öğrencilerin dikkatleri öğrenilecek
kavram üzerine çekilir ve onların kavrama yönelik yaşantıları ve
varsa yanlış öğrenmeleri belirlenmeye çalışılır.
İkinci Aşama (Odaklama Aşaması): Bu aşamada öğrencilerin
öğretilecek kavramla ilgili zengin yaşantılar geçirmeleri sağlanır.
Öğretmen öğrencilerin aktif olduğu veya öğrencilerin dikkatini
çekip onları konuya odaklayacak değişik öğretim yöntemlerinden
yararlanılır.
Üçüncü Aşama (Mücadele Aşama): Bu aşama öğrencilerin
kavramla ilgili yeni öğrendiklerini ön bilgileriyle karşılaştırdığı,
sorguladığı, değerlendirdiği ve yorumladığı aşamadır.
Dördüncü Aşama (Uygulama Aşaması): Bu aşama öğrencilerin
öğrendikleri bilgileri yeni ve farklı durumlara uyguladıkları
aşamadır. Bunun sağlanması için kavramla ilgili öğrencilere farklı
örnek ve etkinlikler sunulur, değişik uygulamalar yaptırılır.
13.04.2015
228
5E MODELİ
1. Girme (enter/engage) aşaması :
Öğrencilerin
eski
fikirlerinin
farkında
olmalarının sağlanması amacıyla, konu hakkında
bildiklerini tanımlamalarına yardımcı olunur.
Bu aşamada yapılabilecek etkinlikler
1. Ön bilgilere erişim sağlanır
2. Merak uyandırılır
3. Neden? Sorusu sorulur
4. Öğrenme isteği yönünde motive edirlirler
5. İlgileri çekilir
13.04.2015
229


1.
2.
3.
4.
2. Keşfetme (explore) aşaması : Öğrenciler
birlikte çalışarak sorunu çözmek için düşünceler
üretirler. Bu düşünceler öğretmenin süzgecinden
geçtikten sonra olayı çözümlemek beceriler ve
çözüm yollarına dönüştürülür. Öğrencilerin en
aktif oldukları aşamadır.
Bu aşamada yapılabilecek etkinlikler
Ön bilgileri kullanmalarına yardımcı olacak laboratuar
etkinlikleri yapılır
Öğrenciler birlikte çalışırlar
Kendi kararlarını kendileri verirler
Soru ve fikir üretirler
13.04.2015
230
3. Açıklama (explain) aşaması : Bu aşamada
öğretmen
öğrencilerin
yetersiz
olan
eski
düşüncelerini
daha
doğru
olan
yenileriyle
değiştirmelerine yardımcı olur. Modelin en öğretmen
merkezli evresidir.
Bu aşamada yapılabilecek etkinlikler
1. Ulaştıkları yargılar konusunda sorular sorulur
2. Sınıfta tartışma yaratılır
3. Daha fazla soru sorulur
4. Yeni tanımlar araştırılır
13.04.2015
231
. 4. Derinleşme (elaborate) aşaması :
Bu aşamada öğrenciler kazandıkları bilgileri
veya problem çözme yaklaşımını yeni olaylara
ve
problemlere
uygularlar.
Bu
yolla
zihinlerinde daha önce varolmayan yeni
kavramları öğrenmiş olurlar.
Bu aşamada yapılabilecek etkinlikler
1. Öğrenciler kendi yargılarını oluştururlar, bu
konuda baskı yapılmaz
2. Diğer kavramlarla bağlantı kurarlar
13.04.2015
232


1.
2.
3.
4.
5.
Değerlendirme (evaluate) aşaması : Bu
dönem öğretmenin problem çözerken öğrencileri
izlediği ve onlara açık uçlu sorular sorduğu bir
aşamadır. Bu aynı zamanda yeni kavram ve
becerileri
öğrenmede,
öğrencilerin
kendi
gelişmelerini değerlendirdikleri evredir.
Bu aşamada yapılabilecek etkinlikler
Öz değerlendirme
Öğretmen gözlemi
Performans değerlendirme
Portfolyo
Rubrik
13.04.2015
233
7E MODELİ
Teşvik Etme (excite) aşamasi : Bu basamakta öğretmen öğrencinin derse ilgisini
çekmek için çeşitli sorular sorar ve öğrencilerin yeni öğretilecek kavram hakkında ne
bildiklerini, hangi ön bilgilere sahip olduklarını ve ne düşündüklerini ortaya çıkarmak için
değerlendirme yapar
Keşfetme (explore) aşaması : Bu aşamada öğrenciler yeni karşılaştıkları olayı
keşfetmek ve gözden geçirmek için sorgulama yöntemini kullanıp, serbest düşünerek
tahminler yapar ve hipotezler kurarlar.
Açıklama (explain) aşaması : Öğrencilerin grup tartışmaları ile seçilen kavramları
açıklamaya ve tanımlamaya çalıştıkları , öğretmenin ise sorduğu sorularla onlardan daha
derin açıklamalar yapmalarını istediği aşamadır.
Genişletme (expand) aşaması : Öğrencilerin önceki bilgilerinin yardımıyla yeni
sorular oluşturdukları, çözüm yolları önerdikleri, kararlar aldıkları ve deneyler tasarlayıp
yaptıkları aşamadır.
Kapsamına alma (extend) aşaması : Öğretmen mevcut kavramların diğer
alanlardaki anlamlarını da hatırlatır, karşılaştırır ve bu yolla yeni kavramlar oluşturur.
Değiştirme (exchange) aşaması : Öğrencilerin grup tartışmaları ile kavramlar
hakkında bilgi paylaşımı yaptıkları, diğer gruplar veya kendi grubundaki arkadaşlarıyla iş
birliği yaptıkları aşamadır.
İnceleme / Sınama (examine) aşaması : Bu modelin son basamağında öğretmen
yeni kavram ve becerilerini uygulayan öğrencileri inceler, bilgi ve becerilerini ölçerek
davranış değişikliklerinin sebeplerini açıklamaya çalışır.
13.04.2015
234
1. Uygulanmakta olan ilk ve ortaöğretim programlarının
temelini yapılandırmacılık kuramının oluşturduğu
belirtilmektedir.
Yapılandırmacılık kuramına göre hareket eden bir
öğretmenin, sınıfında aşağıdakilerden hangisini
yapmaması beklenir? (2009)
A) Çeşitli testler kullanarak öğrencilerin hazırbulunuşluk
düzeylerini belirleme
B) Öğrencilerin konuyla ilgili bilgi sahibi olmadıklarını
varsayma ve derse temel kavramları öğreterek başlama
C) Yeni bir konu ya da üniteye başlarken öğrencileri hedeften
haberdar etme
D) Öğrencilere proje çalışmalarında ve işbirliğine dayalı
etkinliklerde daha fazla rol verme
E) Öğrencilerin görüşlerini ve bakış açılarını dikkate alarak
dersi planlama
B
13.04.2015
235
2. 2005'te uygulamaya konulan ilköğretim programlarının
dayandığı belirtilen' yapılandırmacı (oluşturmacı)
öğrenme yaklaşımı için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
(2008)
A) Öğretmen, bilgileri yapılandırarak sistematik bir biçimde
Öğrenciye sunmalıdır.
B) Bilginin nasıl yapılandırılacağını ve nasıl kulanılacağını, ders
kitapları ve öğretmen kılavuzları ayrıntılı olarak
anlatmalıdır.
C) Öğrencilerin, önceden öğrendikleri bilgileri zaman zaman
tekrar edip hatırlamaları önemlidir.
D) Öğrenciler, öğretmenden, öğretim araçlarından ve
kitaplardan öğrendikleri bilgileri gerektiği zaman ve
kendilerinden istendiğinde bir düzen içinde sunmalıdır.
E) Bilişsel etkinlikler içinde öğrenilen yeni bilgiler eski
öğrenilenlerle birlikte yorumlanır, geliştirilir ve sentezlenir.
E
13.04.2015
236
Öğrenenlere, bilgiye ulaşma yollarını keşfetmelerinde
yardımcı olur. Yukarıdaki özelliklere sahip olan bir
öğretmenin, aşağıdaki öğretme-öğrenme
yaklaşımlarından hangisini benimsediği söylenebilir?
(2007)
A) Proje tabanlı
B) Davranışçı
C) Konu merkezli
D) Geniş alan
E) Yapılandırmacı
E
13.04.2015
237
İŞBİRLİKÇİ
(KUBAŞIK )
ÖĞRENME
Önemli savunucuları
( J. Dewey- Vygotsky )
13.04.2015
238
İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME

Öğrencilerin ortak amaç için , küçük kümeler içinde
birbirilerin öğrenmesine yardım ederek çalışmasıdır.

Grupla öğrenme modelidir.
Heterojen kümelerle çalışılır

13.04.2015
239
13.04.2015
240
İşbirliğine Dayalı Öğrenmenin ( Kubaşık )
Eğitim Uygulamasında Yer Alma Nedenleri:
Başarıyı arttırma
Üst düzey düşünme becerilerini geliştirme
Özsaygı geliştirme
Olumlu tutum geliştirme
Toplumsal beceriler kazandırma
Sosyal beceriler
Grup bilinci geliştirme
13.04.2015
241
!!! İşbirliğine dayalı öğrenme sürecinde öğrenciler, çoklu
öğrenme ortamları içerisinde kendi öğrenmelerini
yapılandırmaktadır.
İşbirlikli Kümenin Özellikleri
Küme ortak amaç doğrultusunda çalışmalıdır. (Küme amaçları)
Öğrenciler arasında olumlu bağlılık olmalıdır. (Pozitif dayanışma.
Olumlu bağlılık)
Öğrenciler arasında yüz yüze bir etkileşim olmalıdır. (Yüzyüze
Destekleyici İletişim)
Öğrenciler bireysel sorumluluklarının farkında olmalıdır. (Bireysel
Sorumluluk)
13.04.2015
242
Kubaşık öğrenme kümelerinde, üyeler birbirlerinin
öğrenme sorumluluğunu taşırlar. (Geleneksel kümelerde,
nadiren diğerlerinin öğrenmesi için sorumluluk duyulur).
Öğrencilerde sosyal beceri (liderlik, iletişim yeteneği,
çatışma çözme vb.) olmalıdır ve bunlar kümede öğrenilir.
(Sosyal Beceriler)
Kubaşık öğrenme kümelerinde her üyenin en üst
düzeyde öğrenebilmesi ve üyeler arasında iyi çalışma
ilişkilerinin
yapılandırılması
amaçlanır.
(Geleneksel
kümelerde, öğrenciler genellikle tek başlarına çalışır).
13.04.2015
243
Öğretmen
kümeleri
ve
çalışmalarını
izler,
sorunlar
çıktığında rehberlik eder, dönüt
verir.
13.04.2015
244
Kubaşık öğrenme kümelerinde paylaşılmış bir liderlik söz
konusudur. Tüm üyeler küme içindeki liderlik etkinliklerini yerine
getirmek için sorumluluklarını paylaşırlar, (geleneksel küme - tek
lider)
2 - 6 kişilik öğrenme grupları idealdir. (Küme büyüklüğü)
Kubaşık öğrenme kümelerinde yetenek ve kişilik özellikleri
açısından karma (heterojen) kümeler oluşturulması gereklidir.
(Karma Küme)
Gruptaki
öğrenciler
ilerleyişlerini
değerlendirebilmeli
ve
gerektiğinde kararlar alabilmelidirler. Öğrenciler birbirlerinin ilerleme
düzeyleriyle ilgili dönütler vermelidir. Kime yardım edilmesi, kimin
güdülenmesi gerektiği gibi. (Küme İşleyişinin Değerlendirilmesi)
13.04.2015
245
•Etkili Kullanım İlkeleri
Öğrenciler arasında yarışma yoktur, rekabet takımlar
ve gruplar arasındadır. Başarı ya da başarısızlık
öğrencinin değil grubundur. Grup performansları
değerlendirilir.
İşbirliğine dayalı öğrenme yönteminde öğretmen
rehberdir. Öğrencileri yönlendirme, gruplar arasındaki
ilişkileri düzenleme ve grup içindeki işbirliğine ve
etkileşime rehberlik etmektir.
13.04.2015
246
Öğrencileri gruplara öğretmen yerleştirmelidir.
Grup üyeleri heterojen (farklı yetenek, kişilik,
zekâ seviyesi) olmalıdır.
Öğrenciler arasındaki işbirliği ve etkileşimi
sağlamak için planlı çalışma gerekir.
Öğrencinin öğrenciden öğrenmesi için grup
atmosferi düzenlenmelidir.
İşbirlikçi
gruplarda
kişisel
sorumluluk
duygusunun anlamı, tüm grup üyelerinin
hazırladığı malzemelerin, tüm grubun başarısı
için olduğunu bitmesidir.
13.04.2015
247
Faydaları
Bu
yaklaşımda
öğrenciler
birbirlerinden
öğrenirler.
Öğrencilerin öğrenmeye güdülenmelerine ve
dikkatlerini sürdürmelerine yardım eder.
Öğrenciler, birlikten doğan başarılarını kutlarlar.
Özelikle yavaş öğrenen ve düşük yetenekli
öğrencilere, problem çözme ve üst düzey
düşünme becerilerinin kazandırılmasında etkili
olmaktadır.
13.04.2015
248
Öğrencinin
kendine
güvenini,
özsaygısını
ve
motivasyonunu artırır.
Grup üyeleri "birlikte kazanır ve kaybeder."
Öğrencilerin
soru
sorma,
cevaplama,
düşünme,
tartışma, sorumluluk yüklenme, iş başarma, görev
paylaşma, dinleme, eleştirel düşünme, hoşgörülü olma
ve başkalarına saygılı olma becerileri gelişir.
13.04.2015
249
Birlikte çalışıldığı için toplumsal değer ve
demokratik değerleri kazandırır.
Toplumsal davranışlar kazandırılır.
Öğrencilerin empati kurma yeteneği gelişir.
Öğrencilerin "ait olma ve bağlılık" gereksinimlerini
karşılamalarına yardım eder.
En pasif öğrenciler için bile yapılabilecek bir iş
vardır.
13.04.2015
250
Sınırlılıkları ( Olumsuz Yönleri )
Çalışmanın bir kişinin üzerine kalma tehlikesi vardır.
Değerlendirme zordur.
Grupta kendinin iş yükünün fazla olduğunu
düşünen öğrenciler gruba katkılarını azaltabilir.
işbirlikli öğrenmenin yanlış algılanıp geleneksel
grup çalışmasıyla karıştırılabilir.
13.04.2015
251
SORU:
• Ortak ürün ya da grup ödülü
• Olumlu bağımlılık
• Bireysel değerlendirilebilirlik
• Yüz yüze etkileşim
• Sürecin değerlendirilmesi
• Eşit başarı fırsatı
Bu becerileri kazandırmaya olanak sağlayan yöntem, teknik
ya da yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir? (2009)
A) Büyük grup tartışması
B) Yaratıcı drama
C) Rol oynama
D)İstasyon
E)İşbirlikli öğrenme
E
13.04.2015
252
Aşağıdaki tabloda iki farklı öğrenme yaklaşımının özellikleri verilmiştir.
I
Öğrenciye öğretim sürecinde
bireysel olarak sorumluluk verilmez.
Sosyal becerilerin geliştirilmesi
öncelikle hedeflenmez.
Bir lider belirlenir.
Öğretmen, süreci yönetir.
II
Birlikte öğrenme önemlidir.
Sosyal becerilerin geliştirilmesi
önemlidir.
Liderlik paylaşılmıştır.
Öğretmen, süreci gözler ve
yönlendirir.
Bu öğrenme yaklaşımları aşağıdakilerden hangisinde verilenler olabilir? (KPSS
2008)
I
A) Geleneksel
B) Geleneksel
C) Büyük grupla
D) Büyük grupla
E) İşbirlikli
13.04.2015
II
Bireyselleştirilmiş
İşbirlikli
Bireyselleştirilmiş
Düzey gruplarında
Geleneksel
253
B
PROBLEME
DAYALI
ÖĞRENME
13.04.2015
254
13.04.2015
255
•PDÖ
•John Dewey
tarafından ortaya
atılmıştır.
13.04.2015
256
• PDY,
öğrencilerin,
gerçek
yaşamla ilişkili problem durumları
üzerinde problem çözme ve
eleştirel düşünme gibi becerileri
kullanarak belirlenen hedeflere
ulaşması sürecidir
13.04.2015
257
Probleme dayalı öğrenme bir
bakıma kendi kendine
yönlendirilen öğrenmedir.
Bireysel ve grupla uygulanabilir
13.04.2015
258
• Probleme dayalı öğrenmenin
adımları
1. Problemin farkına varılması
2. Problemin tanımlanması
3. Olası çözümlerin (hipotezlerin) oluşturulması
4. Veri toplama
5. Verilerin analiz edilmesi ve değerlendirilmesi
6. Sonuç ve genellemelere varma, raporlaştırma
13.04.2015
259
• Ele alınan problemin sahip olması
gereken özellikler
 Gerçek yaşamla ilgili olması ve çok yönlü
düşünmeyi gerektirmesidir.
 Hedefe ulaştırıcı ve öğrencinin zihinsel yapısına
uygun olmalıdır
 Problemler yapılandırılmamış olmalıdır (Problem
senaryo olarak verilir. Tanımlanması ve açıklanması
öğrenciye bırakılır.)
 Problem öğrencinin ilgisini çekmeli ve güdülenmeyi
artırmalıdır.
 Çok sayıda çözüm üretilecek yapıda olmalıdır.
13.04.2015
260
Probleme dayalı öğrenmenin ilkeleri
1. Öğretmen problem senaryosunu sunar
2. Öğrenciler öğrenme sürecinde problem durumunu
merkeze alırlar.
3. Problem durumu, birçok beceri ve fikri bütünleştirerek
kullanmayı gerektirir.
4. Problem çözme sürecinde işbirlikli çalışma sürecinin
kolay ve etkili olmasını sağlar.
5. Öğrenci, kendi öğrenmesinden sorumludur.
6. Öğrenciler, aktif problem çözücüdür. Öğretmenler ise,
öğrencilerin Öğrenmesini yönlendiren bir "bilişsel
rehber" rolüne bürünürler.
7. Öğrenme süreci, disiplinler arası bir yaklaşım ile planlanır
ve uygulanır.
13.04.2015
261
Probleme Dayalı Öğrenmenin Yararları
 Problem çözme becerilerini geliştirir, "nasıl
öğrenileceğini öğrenme" ye teşvik eder.
 Yüzeysel
öğrenmeyi
değil,
derinlemesine
öğrenmeyi geliştirir.
 Öğrencilerin öğrenme yaşantıları ile gerçek hayat
arasında bağ kurabilmesine, uygulama \ teoriyi
birleştirebilmelerine olanak sağlar.
 Öğrenci bilimsel düşünme becerileri kazanarak,
yaşamdaki problemlere bu pencerede bakmayı
öğrenir.
13.04.2015
262
• Probleme Dayalı Öğrenmenin Yararları
 Karar verme ve eleştirel düşünme gibi
bilişsel alanın üst düzey becerilerini
geliştirir.
 Yaşam boyu öğrenme için temel oluşturur.
 Bilgiyi elde etme, yorumlayabilme
kullanabilme becerilerini geliştirir.
13.04.2015
ve
263
Değerlendirme öğrenme
sürecinin içindedir ve
performansa dayalıdır.
13.04.2015
264
13.04.2015
265
• 1.
Aşağıdakileden hangisi "probleme dayalı
öğrenme" yaklaşımının temel özelliklerinden biri
değildir? (2007)
A) Hem öğrenme ürünü hem de süreç önemlidir.
B) Öğretmen ve öğrenci birlikte öğrenirler.
C) Bilgi derinlemesine çalışılarak anlamlandırılır.
D) Öğrenci, alt düzey düşünme becerilerini kullanır.
E) Eğitim programı esnek bir biçimde hazırlanır.
D
13.04.2015
266
• 2- Öğrencilerin, karşılaştıkları toplumsal durumlar
için yaratıcı çözüm yollarını nasıl ürettikleri
hakkında bilgi edinmek isteyen bir öğretmen,
aşağıdaki öğretme-öğrenme
yaklaşımlarının
hangisini öncelikle tercih etmelidir? (2006)
A) Sunuş yoluyla öğrenme
B) Probleme dayalı öğrenme
C) Tam öğrenme
D) Buluş yoluyla öğrenme
E) Bireyselleştirilmiş öğretim
B
13.04.2015
267
• 3. Aşağıdakilerden hangisi probleme dayalı
öğrenme senaryolarında bulunması gereken en
önemli özelliktir? (2005)
• A) Her biri uygulanabilir nitelikte birçok çözümünün
•
olması
• B) Araştırmayı gerektirmesi
• C) Merak uyandırıcı ve ilgi çekici olması
• D) Gerçek yaşamla ilgili olması ve çok yönlü
•
düşünmeyi gerektirmesi
• E) Gözlem yapmayı gerektirmesi
D
13.04.2015
268
• SORU : Dersinde probleme dayalı öğrenmeyi kullanmayı planlayan
öğretmen, öğrencileri küçük gruplara ayırmış ve öğrencilerin ilgisini
çekebilecek bir problem durumu vermiştir. Grupların, verilen metinde
geçen olumsuzlukları tartışarak belirlemelerini, çözüm yolları
• önermelerini ve olmasını önerdikleri biçimde metni yeniden
yazmalarını istemiştir.
• Bu öğretmenin küçük gruplarda uyguladığı yöntem, teknik ya da
yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir? ( KPSS 2009 )
•
•
•
•
•
A) Problem oluşturma
B) Senaryo yazma
C) Örnek olay inceleme
D) Tartışma
E) Görüş geliştirme
13.04.2015
269
• 5. Aşağıdakilerden hangisi, probleme dayalı
öğrenmenin özelliklerinden biri değildir?2001
• A) Öğretmenin değişik çözüm yollarını öğrencilere sunması
• B) Düşünme süreçlerinin kullanılması için zengin fırsatlar
sağlaması
• C) Problemin çözümü için belli bir formül ya da kalıbın
olmaması
• D) Öğrencilerin bilgi toplamada aktif olarak rol alması
• E) Öğrencilerin, problemin çözümünde bireysel olarak ya da
grup içinde sorumluluk alması
A
13.04.2015
270