Transcript IA-KKU-part1-2_Suwanna

การประเมินผลกระทบจากงานวิจัย
ในภาพรวม
สุวรรณา ประณีตวตกุล
ภาควิชาเศรษฐศาสตร์เกษตรและทรัพยากร
คณะเศรษฐศาสตร์
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
หัวข ้อในการนาเสนอ
•
•
•
•
ผลกระทบจากงานวิจัย
การประเมินผลกระทบในภาพรวม
การยอมรับเทคโนโลยี
การประเมินผลกระทบของงานวิจัยด ้าน
การเกษตร
การประเมินผลกระทบ
ผลกระทบ หรือ Impact เป็นการพิจารณา
้ :
การเปลีย
่ นแปลง “change” ทีเ่ กิดขึน
Mysterious
Events
INPUTS
ACTIVITIES
OUTPUTS
IMPACTS
Source: Templeton, 2005
รูปแบบการประเมินผลการวิจ ัย
การประเมินงานวิจ ัย (Research Evaluation)
การประเมินเพือ
่
พ ัฒนา
โครงการวิจ ัย
(Development
Evaluation)
การประเมิน
แผนงานวิจ ัย
(Design
Evaluation)
การประเมิน
กระบวนการและ
การจ ัดการวิจ ัย
(Process and
Management
Evaluation)
การประเมิน
ผลกระทบของ
งานวิจ ัย
(Impact
Evaluation)
Bennett’s Hierarchy
for R&D
Social, Economic and
Environmental Impact
Farm-level impact
Final user
practice change
Final user KASA
change
Who are the final users
of the outputs?
Passing on research
outputs
Next user KASA
change
What are the next users
reactions to the
outputs?
Who are the next users
of the outputs?
Research project
outputs
Research project
activities
Project Inputs
Impact starts at project planning
Feedback
Project Planning
7. Impact
6. Practices
Assess needs,
opportunities &
project design
Project Performance
7. Impact
Evaluate Impacts
6. Practices
5. KASA
5. KASA
Evaluate
Process
4. Reactions
3. Users
2. Outputs
1. Resources
KASA = knowledge, attitude, skills &/or aspirations
4. Reactions
3. Users
2. Outputs
1. Resources
Source: Templeton, 2005
้
่ ลกระทบ (Impact Pathways)
เสนทางสู
ผ
Change in
SEEC:
Communitylevel Impact
Final users:
Adoption and
practice change
Next users:
Research and
Extension Effort
Research
project: Inputs,
Activities and
Outputs
การประเมินผลกระทบในภาพรวม
การประเมินผลในภาพรวม
• เป็นวิธก
ี ารอย่างง่ายสาหร ับ
– ประเมินผลงานวิจ ัยทีไ่ ด้จ ัดสรรงบประมาณไป
แล้ว
้ งต้นเพือ
– ให้ขอ
้ เสนอแนะเบือ
่ จ ัดสรรงบประมาณ
การวิจ ัย
• เป็นวิธก
ี ารจ ัดการปัญหาของหน่วยงาน
– โครงการจานวนมาก
• โครงการต่อเนือ
่ ง
• โครงการใหม่ย ังไม่เห็นผล
– งบประมาณและบุคลากร (เวลา) จาก ัด
วิธก
ี ารประเมินผลกระทบในภาพรวม
• เป็นการหาข้อมูลในภาพกว้างเกีย
่ วก ับ
โครงการวิจ ัยแต่ละโครงการ
้ งต้นทีม
• เป็นวิธใี ห้ได้มาซงึ่ ข้อมูลเบือ
่ รี ายการ
ครอบคลุมประเด็นต่างๆทีเ่ หมือนก ันในแต่ละ
โครงการ
ั
่ ร้อยละ ค่าเฉลีย
• อาศยสถิ
ตเิ ชงิ พรรณนา เชน
่
ตารางไขว้ ในการประเมิน
องค์ประกอบของข ้อมูล
• สาหรับแต่ละโครงการ องค์ประกอบของข ้อมูล
มี 3 สว่ น
– ข ้อมูลพืน
้ ฐานของโครงการวิจัย
้
– ข ้อมูลเกีย
่ วกับทรัพยากรทีใ่ ชในการวิ
จัย
– ข ้อมูลเกีย
่ วกับผลผลิต และผลลัพธ์ของ
งานวิจัย
รวมทัง้ ตัวบ่งชเี้ บือ
้ งต ้นถึงผลกระทบของ
งานวิจัย
ทีม
่ าของข ้อมูล
้ ฐานของโครงการวิจ ัย
ข้อมูลพืน
- จากฐานข้อมูลของ
สถาบ ันวิจ ัย
ข้อมูลทร ัพยากรทีใ่ ชใ้ นการวิจ ัย
- จากเอกสาร
โครงการวิจ ัย
ข้อมูลผลผลิต ผลล ัพธ์ และ
้ งต้นจากการวิจ ัย
ผลกระทบเบือ
จากการสารวจหรือ
ั
สมภาษณ์
น ักวิจ ัย
ทีม
่ า: ด ัดแปลงจาก ปัทมาวดี ซูซูก,ิ 2548
ข ้อมูลพืน
้ ฐานของโครงการวิจัย
• ประเภทของงานวิจัย
การเกษตร / การแพทย์ / พลังงาน /....
• สถานภาพของโครงการ
จบแล ้ว / ดาเนินการอยู่ / ยังไม่เริม
่ ดาเนินการ
• หน่วยงานทีเ่ กีย
่ วข ้อง
กรมวิชาการเกษตร / มก. + กรมวิชาการเกษตร /
....
้
ข ้อมูลเกีย
่ วกับทรัพยากรทีใ่ ชในการวิ
จัย
• ระยะเวลาการวิจัย
ิ้ สุด
วันเดือนปี ทเี่ ริม
่ งานวิจัยจนถึงวันสน
• งบประมาณ
งบประมาณทัง้ โครงการ หรือ ต่อปี
• บุคลากร
• นั กวิจัย และผู ้ชว่ ยวิจัย
• คุณวุฒ ิ ประสบการณ์วจิ ัย(ปี ) ทีอ
่ ยูท
่ ต
ี่ ด
ิ ต่อได ้
ข ้อมูลเกีย
่ วกับผลผลิต ผลลัพธ์ และ
ผลกระทบของงานวิจัย
•
•
•
•
•
การค ้นพบเทคโนโลยีใหม่
การยอมรับและการนาเทคโนโลยีใหม่ไปใช ้
การเผยแพร่ผลงานวิจัย
ผลกระทบข ้างเคียง
ผลประโยชน์อน
ื่ ๆ
ผลผลิต
ผลผลิตทีไ่ ด้ร ับจากการวิจ ัย ในขนแรกและ
ั้
ั
ชดเจนที
ส
่ ด
ุ
Outputs are the first and most
immediate results of
a research project
ผลล ัพธ์
ผลล ัพธ์จากการวิจ ัย ทีม
่ ผ
ี น
ู ้ าผลผลิตจากงานวิจ ัยไป
้ ระโยชน์ ผูใ้ ชป
้ ระโยชน์ประกอบด้วยผูใ้ ช ้
ใชป
ประโยชน์ในขนต้
ั้ น ขนต่
ั้ อๆไป จนถึงขนสุ
ั้ ดท้าย
ทาให้เกิดการยอมร ับเทคโนโลยีเพือ
่ บรรลุผลกระทบ
ของการวิจ ัยต่อไป
The external use, adoption or influence of a
project’s outputs
by next and final users
that results in adopter-level changes
needed to achieve the intended impact
ผลกระทบ
ผลกระทบจากการวิจ ัย เป็นการเปลีย
่ นแปลงที่
้ จากการมีงานวิจ ัย ได้แก่ ผลกระทบทาง
เกิดขึน
ั
เศรษฐกิจ สงิ่ แวดล้อม และสงคม
The ‘big picture’ changes in economic,
environmental and social conditions that a
project is working toward.
Project impacts - in line with the research
center’s
mission and vision statements and goals
ตัวอย่างการวิเคราะห์ผลกระทบเบือ
้ งต ้น
้ พยากร
• โครงสร ้างการใชทรั
่ สด
ั สว่ นการใชงบประมาณต่
้
– เชน
อจานวนนั กวิจัย
ั สว่ นนั กวิจัยต่อผู ้ชว่ ยวิจัย
– สด
• ผลกระทบและความสาเร็จของโครงการ
่ จานวนเอกสารผลงาน ความสาเร็จในการค ้นพบ
– เชน
ความรู ้ใหม่
ั สว่ นและประเภทโครงการทีก
– สด
่ อ
่ ให ้เกิดความรู ้ใหม่
ั สว่ นการยอมรับเทคโนโลยี
– สด
• ข ้อจากัดในการวิจัยและเผยแพร่ ข ้อจากัดของ
เทคโนโลยี
สถานภาพของโครงการวิจ ัยภายใต้
ั พช
ศูนย์วจ
ิ ัยควบคุมศตรู
ื โดยชวี น
ิ ทรีย ์
แห่งชาติ ปี งบประมาณ 2549 และ 2550
ประเภทของโครงการภายใต้ศน
ู ย์วจ
ิ ัยฯ
ในปี งบประมาณ 2549 และ 2550
ประเภทงานวิจัย
งานวิจัยทัง้ หมด
โครงการ
ร ้อยละ
(1) งานวิจัยพืน
้ ฐาน
3
6.82
(2) งานวิจัยและพัฒนา
6
13.64
(3) งานวิจัยเชงิ ประยุกต์
35
79.55
44
100.00
รวม
EC119592 (สุวรรณา ประณี ตวตกุล)
21
โครงการวิจ ัยภายใต้ศน
ู ย์วจ
ิ ัยฯจาแนกตาม
ิ ค้าศก
ึ ษา ในปี งบประมาณ 2549 และ 2550
สน
ึ ษา
พืช/แมลงทีศ
่ ก
จานวน
โครงการ
ร ้อยละ
พืชไร่
พืชผัก
14
11
31.82
25.00
ไม ้ผล
วัชพืช
ไม ้ดอก/ ไม ้ประดับ
5
2
2
11.36
4.55
4.55
ทุกชนิดพืช
1
2.27
ไม่ระบุพช
ื
แมลง
4
5
9.09
11.36
รวม
EC119592 (สุวรรณา ประณี ตวตกุล)
44
100.00
22
สภาพของโครงการภายใต้ศน
ู ย์วจ
ิ ัยฯ
ในปี งบประมาณ 2549 และ 2550
สภาพของการดาเนินงาน
จานวน
โครงการ
ร ้อยละ
ิ้ สุดระยะเวลาการวิจัย
โครงการทีส
่ น
40
90.91
โครงการทีก
่ าลังดาเนินการ
4
9.09
44
100.00
รวม
EC119592 (สุวรรณา ประณี ตวตกุล)
23
ปัจจ ัยป้อนเข้าของโครงการภายใต้ศน
ู ย์วจ
ิ ัยฯ
ในปี งบประมาณ 2549 และ 2550
ทรัพยากรการวิจัย
จานวนนักวิจัยและผู ้
ร่วมโครงการ (คน)
ค่าเฉลีย
่ ต่อ
โครงการย่อย
ค่าสูงสุด
ค่าตา่ สุด
4.2
10
2
งบประมาณ
(บาทต่อโครงการ)
408,676
ระยะเวลาทีใ่ ช ้ (ปี )
2.6
EC119592 (สุวรรณา ประณี ตวตกุล)
2,536,756 110,000
4
1
24
ผลผลิต และผลล ัพธ์ของ
โครงการวิจ ัยภายใต้ศน
ู ย์วจ
ิ ัยฯ
ในปี งบประมาณ 2549 และ 2550
รูปแบบเทคโนโลยี
จากโครงการวิจ ัยภายใต้ศน
ู ย์วจ
ิ ัย ปี 49-50
จานวน
เทคโนโลยี
ร ้อยละ
การเพาะเลีย
้ ง/การเพิม
่ ปริมาณ
17
48.57
้ ตราการนาไปใช ้
วิธก
ี ารนาไปใช/อั
11
31.43
รูปแบบผลิตภัณฑ์ทเี่ หมาะสม
5
14.29
่ ตัวอย่างแมลง
การสารวจและสุม
2
5.71
35
100.00
รูปแบบเทคโนโลยี
รวม
EC119592 (สุวรรณา ประณี ตวตกุล)
26
ผลผลิตด้านการจ ัดฝึ กอบรมให้ก ับหน่วยงาน
จากโครงการวิจ ัยภายใต้ศน
ู ย์วจ
ิ ัยฯ ปี 49-50
หน่วยงานทีไ่ ด ้รับการฝึ กอบรม
จานวนหน่วยงาน
ร ้อยละ
กลุม
่ เกษตรกร
13
59.09
หน่วยงานภาครัฐ
2
9.09
ึ ษา
สถาบันการศก
2
9.09
หน่วยงานเอกชน
1
4.55
ต่างประเทศ (ได ้แก่ พม่า ลาว เนปาล
เวียดนาม)
4
18.18
22
100.00
รวม
EC119592 (สุวรรณา ประณี ตวตกุล)
27
ผลผลิตด้านผลงานทางวิชาการจาก
โครงการวิจ ัยภายใต้ศน
ู ย์วจ
ิ ัยฯ ปี 49-50
ผลลัพธ์ของโครงการ
จานวนเรือ
่ ง
ร ้อยละ
บทความทีไ่ ด ้พิมพ์ในวารสารทีม
่ ก
ี รรมการ
กลัน
่ กรอง
5
4.90
บทความทีไ่ ด ้สง่ ให ้กับวารสารทีม
่ ก
ี รรมการ
กลัน
่ กรอง
2
1.96
แผ่นพับ หรือเอกสารทางวิชาการ
12
11.76
ั มนา
การบรรยายในการประชุมสม
38
37.25
การบรรยายในการประชุมเชงิ ปฏิบต
ั ก
ิ าร
9
8.82
ึ ษา หรือ
การอบรมให ้กับกลุม
่ เกษตรกร นักศก
ผู ้เกีย
่ วข ้อง
36
35.29
102
100.00 28
รวม
EC119592 (สุวรรณา ประณี ตวตกุล)
ผลล ัพธ์ดา้ นการเพิม
่ พูนความรูแ
้ ก่หน่วยงาน
จากโครงการวิจ ัยภายใต้ศน
ู ย์วจ
ิ ัยฯ ปี 49-50
ประเภทหน่วยงาน
จานวนหน่วยงาน
ร ้อยละ
หน่วยงานภาครัฐ
28
45.90
ึ ษา
สถาบันการศก
19
31.15
กลุม
่ เกษตรกร
7
11.48
หน่วยงานเอกชน
5
8.20
อืน
่ ๆ (ได ้แก่ ผู ้ทีส
่ นใจทั่วไป)
2
3.28
61
100.00
รวม
EC119592 (สุวรรณา ประณี ตวตกุล)
29
การประเมินผลกระทบจากงานวิจย
ั ของ
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
รูปแบบผลผลิตของโครงการวิจ ัยภายใต้การสน ับสนุนของ สวพ. มก.
ปี งบประมาณ 2549-2552
เกษตรศาสตร์
ผลผลิตของโครงการวิจ ัย
วิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยี
เล็ก กลาง ใหญ่
ั
สงคมศาสตร์
และอืน
่ ๆ
เล็ก
กลาง
ใหญ่
เล่มรายงานวิจ ัย (เล่ม)
8
20
9
17
23
เทคโนโลยีใหม่ (เทคโนโลยี)
3
5
6
3
-
-
2
ยืน
่ คาขอจดแล้ว
สายพ ันธุ/
์ พ ันธุพ
์ ช
ื และจุลน
ิ ทรีย ์
(สายพ ันธุ/
์ พ ันธุ)์
ิ้ )
ผลิตภ ัณฑ์ (ชน
-
-
-
ิ้ )
สงิ่ ประดิษฐ ์ (ชน
-
2
3
1
2
1
1
-
นว ัตกรรม (เรือ
่ ง)
ข้อมูลในฐานข้อมูลระด ับ
นานาชาติ
แผนงาน คูม
่ อ
ื เอกสารเผยแพร่
ิ้ )
(ชน
สร้างน ักวิจ ัยใหม่ (คน)
-
-
-
1
1
-
-
-
2
-
-
-
-
-
-
3
-
4
ระด ับปริญญาเอก
-
1
-
-
ระด ับปริญญาโท
-
2
8
ระด ับปริญญาตรี
-
5
3
รวม
เล็ก
กลาง
ใหญ่
เล็ก
กลาง
ใหญ่
รวม
8
12
11
8
37
54
25
116
10
5
1
-
8
7
15
19
41
-
1
-
-
-
1
-
1
3
4
2
-
4
-
-
-
2
-
4
6
5
14 >5- แสนบาท
1
- มีความส
4าค ัญ2
โครงการขนาดใหญ่
1
-างผลผลิ
1
5ตจากงานวิ
3
6 จ ัย2มก.5
ต่อการสร้
-
10
16
26
8
3
12
23
-
2
4
4
10
-
1
1
1
1
3
-
-
-
-
2
-
2
-
4
-
1
4
4
4
12
-
5
-
1
-
-
2
5
7
1
9
8
1
4
7
2
15
23
40
3
-
6
-
0
8
3
5
17
25
ิ ทางปัญญา (เรือ
การจดทะเบียนทร ัพย์สน
่ ง)
ได้ร ับการจดแล้ว
เล็ก <=200,000 บาท
กลาง 200,001-500,000 บาท
ใหญ่ >500,000 บาท
การประเมินผลกระทบจากงานวิจย
ั ของ
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
รูปแบบผลงานทางวิชาการของโครงการวิจ ัย สวพ.มก.
ปี งบประมาณ 2549-2552
เกษตรศาสตร์
ผลงานทางวิชาการ
ื /ตาราทีไ่ ด้พม
หน ังสอ
ิ พ์เผยแพร่ (เล่ม)
ื /ตาราทีก
หน ังสอ
่ าล ังดาเนินการ (เล่ม)
ิ้ )
คูม
่ อ
ื /สงิ่ พิมพ์ทไี่ ด้พม
ิ พ์เผยแพร่ (ชน
1
12.50
3
37.50
4
50.00
1
50.00
-
-
1
50.00
2
4
10.81
2
5.41
31
83.78
37
9
26.47
11
32.35
34
15
48.39
7
22.58
31
-
-
3
60.00
5
6
66.67
1
11.11
9
15
19.48
77
58.82
14
27.45
51
30.77
6
46.15
13
9
29.03
2
22.22
ั
ิ้ )
เรือ
่ งทีไ่ ด้เข้าร่วมในการประชุม/สมมนาทางวิ
ชาการทงภาคบรรยายและโปสเตอร์
ั้
(ชน
39
50.65
23
29.87
ระด ับชาติ
ระด ับนานาชาติ
7
13.73
30
ั
ิ้ )
เรือ
่ งทีไ่ ด้เข้าร่วมในการประชุม/สมมนาเช
งิ ปฏิบ ัติการ/นิทรรศการ (ชน
3
23.08
4
ระด ับชาติ
ระด ับนานาชาติ
เรือ
่ งทีไ่ ด้อบรมให้ผอ
ู้ น
ื่ (เรือ
่ ง)
ื่ ต่างๆ (เรือ
เรือ
่ งทีไ่ ด้เผยแพร่ในสอ
่ ง)
รวม
ร้อยละ
่ ในวารสารวิชาการทีไ่ ม่มก
บทความทีไ่ ด้สง
ี รรมการกลน
่ ั กรอง (เรือ
่ ง)
2
40.00
ระด ับชาติ
ระด ับนานาชาติ
ั
สงคมศาสตร์
และอืน
่ ๆ
จานวน
ร้อยละ
จานวน
บทความทีไ่ ด้พม
ิ พ์ในวารสารวิชาการทีม
่ ก
ี รรมการกลน
่ ั กรอง (เรือ
่ ง)
14
41.18
ระด ับชาติ
ระด ับนานาชาติ
วิทยาศาสตร์
และเทคโนโลยี
จานวน ร้อยละ
จานว
น
8
2
50.00
-
-
2
50.00
4
7
15.22
6
13.04
33
71.74
46
4
20.00
5
25.00
11
55.00
20
การประเมินผลกระทบจากงานวิจย
ั ของ
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
้ ต่อน ักวิจ ัยเมือ
ผลประโยชน์ทเี่ กิดขึน
่ เข้าร่วมโครงการวิจ ัย
้ ต่อน ักวิจ ัย
ผลประโยชน์ทเี่ กิดขึน
เมือ
่ เข้าร่วมโครงการ
้ (คน)
เงินเดือนเพิม
่ ขึน
้ (คน)
ตาแหน่งทางวิชาการสูงขึน
ึ ษาสูงขึน
้ (คน)
คุณวุฒท
ิ างการศก
เพิม
่ พูนความรูค
้ วามสามารถในการวิจ ัย (คน)
รวม
เกษตรศาสตร์
2
12
14
วิทยาศาสตร์
และเทคโนโลยี
3
20
5
28
ั
สงคมศาสตร์
และอืน
่ ๆ
2
1
6
4
13
รวม
4
4
38
9
55
ึ ษา ปัญหาพิเศษ การค้นคว้า
โครงการวิจ ัยทีม
่ ส
ี ว่ นในการสน ับสนุนการศก
อิสระ และวิทยานิพนธ์
สาขางานวิจ ัย
สาขาเกษตรศาสตร์
สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ั
สาขาสงคมศาสตร์
และอืน
่ ๆ
รวม
จานวนโครงการ
29
36
10
75
ร้อยละ
38.67
48.00
13.33
64.66
การประเมินผลกระทบจากงานวิจย
ั ของ
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
โครงการวิจ ัยทีม
่ ก
ี ารจ ัดอบรมเผยแพร่ความรูแ
้ ก่กลุม
่ เป้าหมายและบุคคลทว่ ั ไป
การจ ัดอบรมเผยแพร่ความรูแ
้ ก่
กลุม
่ เป้าหมาย/บุคคลทวไป
่ั
จานวนโครงการทีม
่ ก
ี ารจัดฝึ กอบรม
(ร ้อยละ)
งบประมาณในการจัดฝึ กอบรม (บาท)
จานวนผู ้เข ้ารับการฝึ กอบรม (คน)
ั สว่ นค่าใชจ่้ ายในการฝึ กอบรมต่อ
สด
งบประมาณวิจัยรวม (ร ้อยละ)
4
(13.79)
230,000.00
107
วิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยี
12
(41.38)
770,300.00
506
ั
สงคมศาสตร์
และอืน
่ ๆ
13
(44.83)
8,613,035.00
3,808
29
(25.00)
9,613,335.00
4,421.00
9.38
11.47
51.87
37.30
เกษตรศาสตร์
รวม
หน่วยงานทีเ่ ข้าร ับการฝึ กอบรมเผยแพร่ความรูจ
้ ากโครงการวิจ ัย
กลุม
่ เป้าหมาย
เกษตรกร
ภาคเอกชน
ภาครัฐ
นักวิจัย นักวิชาการ
ิ นั กศก
ึ ษา
นิสต
ึ ษา
สถาบันการศก
หน่วยงาน
จานวน (คน)
ร้อยละ
กลุม
่ แม่บ ้านเกษตรกรเขตจตุจักร เกษตรกรผู ้ปลูกข ้าว หน่อไม ้ฝรั่ ง อ ้อย
กล ้วยไม ้ ไม ้ดอกไม ้ประดับ เกษตรกรผู ้สนใจและประชาชนทั่วไป
ี เี อฟ เทรนนิง่ เซ็นเตอร์ จากัด ผู ้ประกอบการ SMEs วิสาหกิจ
บริษัท ซพ
ชุมชนและ OTOP ผู ้ประกอบการแปรรูปอาหาร และผู ้ประกอบการธุรกิจ
สง่ ออก ผู ้ประกอบธุรกิจเมล็ดพันธุพ
์ ช
ื
ั ว์ กรมวิชาการเกษตร สานั กงานปรมาณู
กรมชลประทาน องค์การสวนสต
ั ติ สานักงานคณะกรรมการการศก
ึ ษาขัน
เพือ
่ สน
้ พืน
้ ฐาน (สพฐ.) กรมสง่ เสริม
การเกษตร กรมแพทย์แผนไทย สานั กงานทหารพัฒนา หน่วยบัญชาการ
ทหารพัฒนา กรมประมง
สถาบันวิจัยจุฬาภรณ์ นักวิจัย และนักวิชาการทั่วไป
2,668
60.35
979
22.14
342
7.74
333
7.53
ิ ปริญญาโทในสาขาเคมีอต
ิ
นิสต
ุ สาหกรรม คณะอุตสาหกรรมเกษตร นิสต
ึ ษา คณะศก
ึ ษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ Asian
ภาควิชาอาชวี ศก
Institute of Technology มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน
มหาวิทยาลัยมหิดล University of Tsukuba ,Japan
รวม
99
2.24
4,421
100.00
ข ้อจากัดและปั ญหาในการประเมิน
• ความไม่สมบูรณ์ของข ้อมูล
• ผู ้ให ้ข ้อมูลประเมินโดยคาดคะเน
• ความลาเอียงในการให ้ข ้อมูล
การยอมรับเทคโนโลยี
Adoption Path of Technology
Research and Development Process
Level of
Adoption 100%
Ceiling Level
0
T
Basic Research
Applied Research
Adoptive Research
Adoption of technology
Research Development Adoption Lags
% Adoption of
New Technology
100
AMAX
5
Research
Lag
Development
Lag
10
15
20
Adoption Process
Figure 2.2: Research, development, and adoption lags
25
30
years
่ าร
รูปแบบของระยะเวลาจากงานวิจ ัยสูก
้ ระโยชน์
นามาใชป
Gross annual
benefits
($/year)
5
Annual costs
(-$/year)
10
Research & Development
Lag
Net research benefits over time
15
20
Adoption Process
25
30
years
การประเมินผลกระทบของงานวิจัย
ด ้านการเกษตร
จุดมุง
่ หมายของการวิจ ัยด้านการเกษตร
• การวิจ ัยด้านการเกษตรหรืออุตสาหกรรมเกษตรมี
ิ ธิภาพด้านเศรษฐกิจ
จุดมุง
่ หมายหล ักเพือ
่ เพิม
่ ประสท
(economic efficiency) ด ังนี้
– เพิม
่ รายได้ให้ก ับเกษตรกร (increase income)
ั
– กระจายความเท่าเทียมก ันในสงคม
(equity) โดยมี
การกระจายรายได้สภ
ู่ าคชนบท สร้างโอกาสการมี
งานทา
– สร้างความมน
่ ั คงทางการเงิน (security) โดยลด
ความแปรปรวนของรายได้คร ัวเรือนเกษตรกร
ผลกระทบของงานวิจ ัยด้าน
การเกษตร
เพิม
่ ความมน
่ ั คงด้านอาหาร (food security)
บรรเทาความยากจน (poverty alleviation)
เพิม
่ รายได้ฟาร์ม (increase farm income)
ี (employment creation)
สร้างอาชพ
เพิม
่ ความยง่ ั ยืนของผลิตภาพ (sustainable
productivity)
• ลดปัญหาสุขภาพมนุษย์และสงิ่ แวดล้อม (health and
environment)
่ น
• เกิดการกระจายผลประโยชน์ไปสูพ
ื้ ทีอ
่ น
ื่ (spillover
effects)
• ผลประโยชน์ตอ
่ เพศหญิง (benefits to women)
•
•
•
•
•
การวางแผนการประเมินผลกระทบ
• ใครเป็นผูป
้ ระเมินผลกระทบของงานวิจ ัย?
– บุคคลภายใน หรือ บุคคลภายนอก
• ขอบเขตของระด ับผลประโยชน์?
– ระด ับฟาร์ม ระด ับภูมภ
ิ าค ระด ับประเทศ หรือ ระด ับ
โลก
• ผลประโยชน์ของโครงการมีอะไรบ้าง?
• เกิดการยอมร ับเทคโนโลยี (adoption) หรือไม่?
• ข้อมูลทีต
่ อ
้ งเก็บรวบรวม: สถานทีแ
่ ละวิธก
ี าร?
ขนตอนการประเมิ
ั้
นผลกระทบ
งบประมาณในการวิจยั
อนุมตั ิโครงการ
โครงการวิจยั
ผลผลิตและผลลัพธ์ที่ได้จากโครงการ
(เทคโนโลยี, ความรู้)
การผลิต การบริ โภค
Research spillover
การยอมรับเทคโนโลยีโดยกลุ่มเป้ าหมาย
การเปลี่ยนแปลงสวัสดิการ
จากการมีโครงการ
ผูผ้ ลิต
ผูบ้ ริ โภค
แนวคิดในการวัดการเปลีย
่ นแปลง
“Change”
Double Delta Approach or Difference in Difference model
เป็ นความแตกต่างก่อนและหลังการมีโครงการ (before-after)
และความแตกต่างของการมีและไม่มโี ครงการ (with-without)
่
ผลประโยชน์ทไี่ ด ้รับวิเคราะห์โดยวิธ ี เชน
• การวิเคราะห์โดยวิธส
ี ว่ นเกินทางเศรษฐกิจ (Economic
Surplus)
• การวิเคราะห์โดยวิธท
ี างเศรษฐมิต ิ (Econometrics)
ั ตัวชวี้ ด
• วิเคราะห์ความคุ ้มค่าของการลงทุน โดยอาศย
ั
NPV, BCR, IRR.
การวิเคราะห์โดยวิธส
ี ว่ นเกินทางเศรษฐกิจ
(Economic Surplus)
ผลประโยชน์ของงานวิจ ัย
a) The value of extra production
b) The value of inputs saved
Price
P0
0
Price
S0
S1
a
b
Q0
Q1
D
Quantity/Year
P0
0
Implicit assumptions in cost-benefit analysis
D
a
S0
b
S1
Q0
Quantity/Year
Impact of Technology
Price/unit
F
S0
P
0P
1
CS
S1
a
b
PS
I0
D
I1
0
Q0 Q1
Cost-reducing or yieldenhancing research and
adoption of the
resulting new
technologies shift the
supply curve S0 to S1,
resulting in a new
equilibrium price and
quantity of P1, and Q1
Quantity/year
่ นเกินทางเศรษฐกิจ
สว
กรณีแบบจาลองอย่างง่าย CS
= P0Q0Z(1+0.5Z)
PS = P0Q0(K-Z)(1+0.5Z)
ES = CS + PS = P0Q0K(1+0.5Z)
่ นเกินทางเศรษฐกิจ = สว
่ นเกินผูผ
่ นเกินผูบ
สว
้ ลิต + สว
้ ริโภค
Economic Surplus=Producer Surplus+Consumer Surplus
ตัวอย่าง
การประเมินผลกระทบชุดโครงการ
้ ทีเ่ พือ
การจ ัดการธาตุอาหารพืชเฉพาะพืน
่ การผลิต
พืชอย่างยง่ ั ยืน
แบ่งออกเป็น 5 ประเด็น ได้แก่
(1) ผลประโยชน์ดา้ นการเพิม
่ พูนองค์ความรูท
้ างวิชาการต่อ
วงการวิชาการ
(2) ผลประโยชน์ดา้ นเทคโนโลยี
(3) ผลประโยชน์ดา้ นเศรษฐกิจต่อเกษตรกรในการประหย ัด
ต้นทุนและการ เพิม
่ ผลผลิต
(4) ผลประโยชน์ดา้ นทร ัพยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดล้อม
ั
(5) ผลประโยชน์ดา้ นสงคมต่
อชุมชน
ผลประโยชน์ด ้านการเพิม
่ พูนองค์ความรู ้ทางวิชาการ
รายการ
จานวน (เรื่อง)
เอกสารทีต่ ีพมิ พ์ในวารสารต่ างประเทศ (international journal)
5
เอกสารทีต่ ีพมิ พ์ในวารสารภายในประเทศ (local journal)
5
เอกสารทีน่ าเสนอในทีป่ ระชุ มประจาปี และเชิงปฏิบตั ิการระหว่ างประเทศ
เอกสารทีน่ าเสนอในทีป่ ระชุ มประจาปี และเชิงปฏิบตั ิการภายในประเทศ
12
4
รายงานวิจัย
บทความภาษาไทย
วิทยานิพนธ์ นิสิต
-ระดับปริญญาเอก
-ระดับปริญญาโท
6
41
2
4
เทคโนโลยีใหม่ทเี่ กิดขึน
้ ภายใต ้ชุดโครงการจัดการธาตุ
อาหารพืชเฉพาะพืน
้ ที่
โครงการ
การพัฒนาระบบคาแนะนา
การใช้ปุ๋ยเคมีสาหรับการ
ผลิตข้าวโพด ระยะที่ 1
1.
2.
3.
4.
เทคโนโลยีใหม่
คู่มือการตรวจสอบชุดดิน
ชุดตรวจสอบธาตุอาหาร N P K ในดินสาหรับการปลูก
ข้าวโพด ซึ่ งเรี ยกว่า KU Soil Test Kit
คู่มือการใช้ชุดวิเคราะห์ดินอย่างง่าย (บรรจุไว้ในกล่อง
ชุดวิเคราะห์ดิน)
คู่มือคาแนะนาการใช้ปุ๋ยเคมีสาหรับข้าวโพด
เทคโนโลยีใหม่ทเี่ กิดขึน
้ ภายใต ้ชุดโครงการจัดการธาตุ
อาหารพืชเฉพาะพืน
้ ที่
โครงการ
การพัฒนาระบบ
คาแนะนาการใช้ปุ๋ยเคมี
สาหรับการผลิต
ข้าวโพด ระยะที่ 2
เทคโนโลยีใหม่
1.
คู่มือการใช้โปรแกรมคาแนะนาการใช้ปุ๋ยเคมี
สาหรับข้าวโพด (SimCorn)
เทคโนโลยีใหม่ทเี่ กิดขึน
้ ภายใต ้ชุดโครงการจัดการธาตุ
อาหารพืชเฉพาะพืน
้ ที่
โครงการ
การพัฒนาระบบ
คาแนะนาการใช้ปุ๋ยเคมี
สาหรับการผลิต
ข้าวโพด ระยะที่ 3
เทคโนโลยีใหม่
1.
2.
คาแนะนาปุ๋ ยโพแทสเซี ยมเฉพาะพื้นที่สาหรับ
38 ชุดดิน ใน 4 จังหวัด
บรรจุโปรแกรมคาแนะนาปุ๋ ย NPK ใน
คอมพิวเตอร์พกพา
เทคโนโลยีใหม่ทเี่ กิดขึน
้ ภายใต ้ชุดโครงการจัดการธาตุ
อาหารพืชเฉพาะพืน
้ ที่
โครงการ
การพัฒนาคาแนะนาการ
ใช้ปุ๋ยสาหรับข้าวนา
ชลประทาน ถัว่ เหลือง ถัว่
ลิสง และทานตะวัน โดย
ใช้โปรแกรมจาลองการ
ปลูกพืชระบบ DSSAT
1.
2.
3.
4.
เทคโนโลยีใหม่
คาแนะนาการใช้ปุ๋ยสาหรับข้าวหอมมะลิ
คาแนะนาปุ๋ ยสาหรับข้าวนาชลประทานของจังหวัด
นครสวรรค์และสุ พรรณบุรี ที่ปลูกข้าวพันธุ์ชยั นาท 1
คาแนะนาปุ๋ ยสาหรับถัว่ เหลืองและถัว่ ลิสง
คาแนะนาปุ๋ ยสาหรับทานตะวัน ในพื้นที่เพาะปลูก
จังหวัดลพบุรี
ผลประโยชน์ด ้านเศรษฐกิจต่อเกษตรกรจากการมีการจัดการธาตุ
อาหารพืชฯ
รายการผลประโยชน์
ปริมาณที่เปลี่ยนแปลง
มูลค่าผลประโยชน์
(กิโลกรัม/ไร่)
17
22.5
25
21.5
(บาท/ไร่)
404.76
441.84
525
457.2
(ลิตร/ไร่)
1.29
0.7
1.2
1.06
(บาท/ไร่)
41.32
50.28
22.44
38.01
การใช้เมล็ดพันธุ์ลดลง
- ฉะเชิงเทรา
- สุพรรณบุรี
- พิษณุโลก
- การใช้เมล็ดพันธุ์ลดลงเฉลี่ย
(กิโลกรัม/ไร่)
10
5
15
10
(บาท/ไร่)
97.2
56.9
187.5
113.87
ผลผลิตข้าวเฉลี่ยเพิ่มขึ้น
- ฉะเชิงเทรา
- สุพรรณบุรี
- พิษณุโลก
- ผลผลิตข้าวเฉลี่ยเพิ่มขึ้นเฉลี่ย
(กิโลกรัม/ไร่)
159.85
130.25
200
163.37
(บาท/ไร่)
1,830.05
1,483.55
2,088
1,800.53
ปริมาณและมูลค่าปุ๋ยที่ลดลง
- ฉะเชิงเทรา
- สุพรรณบุรี
- พิษณุโลก
- ปริมาณและมูลค่าปุ๋ยที่ลดลงเฉลี่ย
ปริมาณและมูลค่าสารเคมีกาจัดแมลงลดลง
- ฉะเชิงเทรา
- สุพรรณบุรี
- พิษณุโลก
- ปริมาณและมูลค่าสารเคมีกาจัดแมลงลดลงเฉลี่ย
ผลประโยชน์ด ้านสงิ่ แวดล ้อมของการมีการจัดการธาตุอาหารพืชฯ
• ผลประโยชน์ ในด้ านลดการปนเปื้ อนปุ๋ ยเคมีสู่ สิ่งแวดล้ อม
1.ลดการปนเปื้ อนของสารเคมีในดิน เช่น ตกค้างของปริ มาณอาร์เซนิคและแมงกานีส
2.ลดการปนเปื้ อนของสารเคมีลงสู่ แหล่งน้ า ก่อให้เกิดสาหร่ ายมีพิษ หรื อเกิด Eutrophication
3.ลดผลกระทบต่อสุ ขภาพมนุษย์ เช่น โรค Baby blue โรคมะเร็งทางเดินอาหาร เป็ นต้น
• ผลประโยชน์ ในด้ านเพิม่ ความอุดมสมบูรณ์ ของดินจาการไถกลบปุ๋ ยพืชสด
1.ปรับปรุ งสมบัติทางกายภาพของดิน ทาให้ดินโปร่ ง ร่ วนซุย
2.ปรับปรุ งสมบัติทางเคมีของดิน เป็ นการเพิ่มธาตุอาหารให้แก่ดินโดยตรง
3.ปรับปรุ งสมบัติทางชีวภาพของดิน เพิ่มอินทรี ยวัตถุ
4.ลดการการเผาในที่โล่ง (open burning) เป็ นแหล่งกาเนิดมลพิษทางอากาศ
• ผลประโยชน์ ในด้ านลดความเสื่ อมโทรมของดินจากการปลูกข้ าวต่ อเนื่องตลอดทั้งปี
1.ลดปัญหาการระบาดของโรคแมลง
2.ลดปัญหาโครงสร้างดินเสี ยเนื่องจากมีน้ าขังตลอดทั้งปี ทาให้ดินมีความอุดมสมบูรณ์มากขึ้น
3.ลดปัญหาการเร่ งเก็บเกี่ยว ทาให้ขา้ วมีระดับความชื้นสูง เกษตรกรขายผลผลิตได้ราคาต่า
ผลประโยชน์ด ้านสงั คมต่อชุมชนของการมีการจัดการธาตุอาหารพืช
เฉพาะพืน
้ ที่
• การเพิม่ ความเข้ มแข็งให้ กบั ชุมชน (empowerment)
เกษตรกรได้ปรับทัศนคติ และได้รับความรู ้ในเชิงวิชาการ ทาให้เกิดการสร้างทัศนคติใน
การพึ่งพาตนเองและการช่วยเหลือผูอ้ ื่น ซึ่ งนาไปสู่การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของเกษตรกร
• การเพิม่ พูนความรู้ และทักษะในการจัดการฟาร์ ม
เกษตรกรมีความตื่นตัวในการหาความรู ้เพิ่มมากขึ้น และก่อให้เกิดเกษตรกรผูน้ าจานวน
125 คน ที่มีความรู้และสามารถประยุกต์ใช้เทคโนโลยีได้ดว้ ยตนเอง ทั้งยังสามารถเผยแพร่ ความรู้
ดังกล่าวให้กบั เพื่อนเกษตรกรได้
• การเสริมสร้ างทัศนคติที่ดตี ่ อชีวติ
เกษตรกรเริ่ มมีการจดบันทึกต้นทุนในการเพาะปลูก และพยายามลดต้นทุนในการผลิต
ตามคาแนะนาจากโครงการ ทาให้สามารถลดปั ญหาหนี้สิน ทาให้ฐานะความเป็ นอยูแ่ ละคุณภาพ
ชีวติ ดีข้ ึน และยังก่อให้เกิดการสร้างเครื อข่ายและกลุ่มเกษตรกร
การประเมินผลกระทบทางเศรษฐกิจของโครงการ
การจัดการธาตุอาหารพืชเฉพาะพืน
้ ที่
• การวิเคราะห์ ต้นทุนและผลประโยชน์ ต่อสั งคมของโครงการฯ ในระยะสั้ น
(พ.ศ. 2540-2554)
ในการประเมินผลกระทบเบื้องต้นของการจัดการธาตุอาหารพืชเฉพาะพื้นที่ จะ
อาศัยโปรแกรม Dynamic Research Evaluation for Management: DREAM
ผลจากการวิเคราะห์ตน้ ทุนและผลตอบแทนของโครงการการจัดการธาตุอาหาร
เฉพาะพื้นที่ในช่วงพ.ศ. 2540-2554 พบว่า
• มูลค่าปั จจุบนั ของผลตอบแทนสุ ทธิ (NPV) เท่ากับ 7,796,200 บาท
• B-C ratio เท่ากับ 1.48
• และอัตราผลตอบแทนภายในโครงการ (IRR) เท่ากับ ร้อยละ 13.4
การเปลีย
่ นแปลงระยะเวลาในการพยากรณ์ต ้นทุน
ผลตอบแทนไปในอนาคต
ระยะเวลาในการพยากรณ์ ต้นทุนผลตอบแทนไปในอนาคต
ระยะเวลาโครงการ
(พ.ศ. 2540-50)
10 ปี
แบบจาลองฐาน
(พ.ศ. 2540-54)
15 ปี
พ.ศ. 2540-64)
20 ปี
(พ.ศ. 2540-74)
30 ปี
-
1,052,805
1,052,805
1,052,805
PVB (บาท)
PVC (บาท)
NPV (บาท)
10,917,900
12,384,100
-1,466,100
23,843,000
16,046,700
7,796,200
33.970,100
16,046,700
17,923,300
48,122,100
16,046,700
32,075,400
B-C ratio
IRR %
0.88
3.2
1.48
13.4
2.11
16.8
2.99
18.3
การยอมรับเทคโนโลยี
(พืน้ ทีป่ ลูกข้ าว:ไร่ )
ตัวอย่าง
ผลกระทบของโครงการวิจัยด ้านการเกษตร:
้ อ
ื้ ราไตรโคเดอร์มาเพือ
โครงการใชเช
่ ควบคุม
โรคพืช
การประเมินผลกระทบโครงการไตรโคเดอร์มา
ความนา
้ อ
ื้ ราไตรโคเดอร์มาเพือ
โครงการการใชเช
่ ควบคุมโรคพืช
จัดเป็ นโครงการวิจัยในสาขาเกษตรศาสตร์ทม
ี่ ก
ี ารสนับสนุนทุนวิจัยมา
อย่างต่อเนือ
่ ง
้ อ
ื้ ฯไปสูเ่ กษตรกร
เป็ นโครงการวิจัยทีม
่ ก
ี ารถ่ายทอดเทคโนโลยีการใชเช
และเจ ้าหน ้าทีใ่ นหน่วยงานภาครัฐทีเ่ กีย
่ วข ้อง
้ ระโยชน์โดย
เป็นโครงการวิจ ัยทีม
่ ก
ี ารยอมร ับเทคโนโลยีไปใชป
กลุม
่ เป้าหมาย
การประเมินผลกระทบโครงการไตรโคเดอร์มา
ั
ื้ ราไตรโคเดอร์มา การลงพืน
้ ทีส
จากการเก็บรวบรวมฐานข้อมูลการให้บริการเชอ
่ ารวจและสมภาษณ์
ื้ ราไตรโคเดอร์มา สามารถประมาณการระด ับการยอมร ับ
ผูเ้ กีย
่ วข้องและเกษตรกรทีใ่ ชเ้ ชอ
ื้ ราไตรโคเดอร์มาในการควบคุมโรคพืช ระหว่าง พ.ศ. 2543-2553 ด ังนี้
เทคโนโลยีการใชเ้ ชอ
้ ทีเ่ พาะปลูก
พืน
2543
2544
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
ข ้าว
-
-
-
-
102.00
577.00
1,107.00
1,482.00
1,857.00
2,007.00
2,032.00
กล ้วยไม ้
-
-
-
-
25.00
50.00
100.00
428.00
444.40
460.80
469.00
มะนาว
-
-
-
-
-
-
-
25.00
100.00
200.00
270.00
หน่อไม ้ฝรั่ง
-
-
12.00
52.00
72.00
92.00
112.00
132.00
152.00
154.00
210.00
มันสาปะหลัง
10.00
17.00
17.00
17.00
37.00
37.00
37.00
57.00
57.00
57.00
77.00
พริก
5.00
6.00
7.20
8.00
8.00
18.00
19.80
21.78
23.96
30.50
30.50
อ ้อย
10.00
10.00
10.00
10.00
30.00
30.00
30.00
30.00
30.00
30.00
30.00
มะเขือเทศ
0.50
1.50
3.00
4.50
6.00
7.50
8.00
9.00
9.00
9.00
14.50
แตงกวา
1.00
2.00
3.00
4.00
5.00
7.00
8.00
8.00
8.00
8.00
8.00
มะกรูด
3.00
3.00
3.00
3.00
3.00
4.00
5.00
6.00
7.00
7.00
8.00
-
-
-
-
-
0.50
1.50
3.50
5.50
6.50
7.00
ไผ่
3.00
3.00
3.00
3.00
3.00
3.00
3.00
3.00
3.00
3.00
3.00
ถั่วฝั กยาว
0.50
0.75
1.00
1.25
1.50
1.75
2.00
2.25
2.50
2.50
2.50
ไม ้ผลอืน
่ ๆ
-
-
-
-
-
-
-
-
-
720.00
850.00
พืชไร่อน
ื่ ๆ
-
-
-
-
-
-
-
-
-
340.00
360.00
ไม ้ดอกอืน
่ ๆ
-
-
-
-
-
-
-
-
-
195.00
240.00
พืชผักอืน
่ ๆ
-
-
-
-
-
-
-
-
-
61.00
63.50
102.75
292.50
827.75
1,433.30
2,207.53
2,699.36
4,291.30
4,675.00
ไฮโดรโปนิกส์
้ ที่ (ไร่)
รวมพืน
33.00 43.25 59.20
การประเมินผลกระทบโครงการไตรโคเดอร์มา
ปี
เงินทุนสน ับสนุนการวิจ ัย
สวพ. มก.
หน่วยงานภายนอก
รวมเงินทุนสน ับสนุนการวิจ ัย
ผลประโยชน์
ผลประโยชน์สท
ุ ธิ
2528
-
80,750.00
80,750.00
-
-80,750.00
2529
-
80,750.00
80,750.00
-
-80,750.00
2530
59,285.71
80,750.00
140,035.71
-
-140,035.71
2531
59,285.71
80,750.00
140,035.71
-
-140,035.71
2532
59,285.71
-
59,285.71
-
-59,285.71
2533
59,285.71
-
59,285.71
-
-59,285.71
2534
59,285.71
-
59,285.71
-
-59,285.71
2535
59,285.71
1,450,000.00
1,509,285.71
-
-1,509,285.71
2536
59,285.71
1,450,000.00
1,509,285.71
-
-1,509,285.71
2537
-
1,450,000.00
1,450,000.00
-
-1,450,000.00
2538
-
1,450,000.00
1,450,000.00
-
-1,450,000.00
2539
-
800,000.00
800,000.00
-
-800,000.00
2540
-
800,000.00
800,000.00
-
-800,000.00
2541
-
500,000.00
500,000.00
-
-500,000.00
2542
60,000.00
300,000.00
360,000.00
-
-360,000.00
2543
513,333.33
300,000.00
813,333.33
326,682.20
-486,651.13
2544
513,333.33
300,000.00
813,333.33
449,372.03
-363,961.30
2545
513,333.33
-
513,333.33
831,883.64
318,550.31
2546
800,000.00
180,000.00
980,000.00
1,866,918.49
886,918.49
2547
650,000.00
150,000.00
800,000.00
3,184,909.78
2,384,909.78
2548
200,000.00
1,200,000.00
1,400,000.00
6,155,959.10
4,755,959.10
2549
300,000.00
350,000.00
650,000.00
9,540,877.90
8,890,877.90
2550
200,000.00
-
200,000.00
14,978,830.21
14,778,830.21
2551
250,000.00
-
250,000.00
18,922,583.92
18,672,583.92
2552
-
3,500,000.00
3,500,000.00
30,820,989.82
27,320,989.82
2553
-
3,500,000.00
3,500,000.00
34,936,036.26
31,436,036.26
มูลค่ารวม
4,415,000.00
18,003,000.00
22,418,000.00
122,015,043.34
99,597,043.34
มูลค่าปัจจุบ ัน
1,890,986.99
8,171,329.38
10,062,316.37
37,772,649.28
27,710,332.91
อ ัตราส่วนผลตอบแทนต่อต้นทุน (B-C ratio)
อ ัตราผลตอบแทนภายใน (IRR)
3.75
18.48%
ต ัวอย่าง ผลประโยชน์ของโครงการ
ควบคุมไมยราบย ักษ์โดยชวี วิธ ี
•
•
•
•
•
•
•
เพิม
่ ผลผลิตข้าวนาปร ัง
ิ ธิภาพและยืดอายุอา
เพิม
่ ประสท
่ งเก็บนา้
่ มบารุงเสาไฟฟ้าและสายไฟฟ้า
ลดต้นทุนการซอ
ลดต้นทุนกาจ ัดไมยราบย ักษ์สองข้างถนนสายหล ัก
อนุร ักษ์ความหลากหลายทางชวี ภาพ
เพิม
่ พูนความรูแ
้ ก่ผเู ้ กีย
่ วข้อง
ผลิตเอกสารเผยแพร่ความรูส
้ ส
ู่ าธารณะ
ข้อมูลประกอบการวิเคราะห์ผลประโยชน์ดา้ นการเพิม
่ ผลผลิตข้าว
ผลผลิตข้ าวรวมทังหมด
้
(พันตัน, เฉลี่ยช่วงปี 2538-2540)
ผลผลิตข้ าวนาปรัง (พันตัน, เฉลี่ยช่วงปี 2538-2540)
ร้ อยละของผลผลิตข้ าวที่ได้ รับผลกระทบจากไมยราบยักษ์
ปริมาณผลผลิตข้ าวที่ได้ รับผลกระทบจากไมยราบยักษ์ (พันตัน)
ผลผลิตต่อไร่ก่อนมีงานวิจยั (ตัน/เฮกเตอร์ )
ต้ นทุนการผลิตข้ าวก่อนมีงานวิจยั ($/เฮกเตอร์ )
ค่าใช้ จา่ ยในการกาจัดไมยราบยักษ์ก่อนมีงานวิจยั ($/เฮกเตอร์ )
ต้ นทุนการผลิตข้ าวต่อหน่วยก่อนมีงานวิจยั ($/ตัน)
ค่าใช้ จา่ ยในการกาจัดไมยราบยักษ์โดยชีววิธี ($/เฮกเตอร์ )
ต้ นทุนการผลิตข้ าวต่อหน่วยหลังมีงานวิจยั ($/ตัน)
ต้ นทุนข้ าวต่อหน่วยที่ประหยัดหลังมีงานวิจยั ($/ตัน)
ราคาข้ าว ($/ตัน)
ค่าความยืดหยุน่ ของอุปทาน
ค่าความยืดหยุน่ ของอุปสงค์
22260.00
911.40
1.00
222.60
3.69
660.50
71.00
179.00
4.00
160.80
18.20
196.00
0.23
0.43
ปี ที่
ปี พ.ศ.
ข้ าว
1
2527
2
2528
3
2529
4
2530
5
2531
6
2532
7
2533
8
2534
9
2535
10
2536
11
2537
12
2538
13
2539
14
2540
15
2541
16-30
2542-2556
มูลค่าปั จจุบน
ั สุทธิ (NPV)
อัตราผลตอบแทนภายใน (IRR)
ผลประโยชน์ตอ่ ต้ นทุน (B/C)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
202.2
404.6
607.2
607.2
607.2
ผลประโยชน์
อ่างเก็บน ้า ถนนหลัก
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
4.1
35
8.2
70
12.3
105
12.3
105
12.3
105
ต้ นทุน
รวม
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
297.1
612.2
942.3
942.3
942.3
297
297
0
0
196
196
196
1.5
1.5
1.5
1.5
1.5
1.5
1.5
1.5
1.5
ผลประโยชน์
สุทธิ
-297
-297
0
0
-196
-196
-196
-1.5
-1.5
-1.5
-1.5
239.8
481.3
723.0
723.0
723.0
1793
16 %
2.97
้ ระโยชน์
มูลค่าผลประโยชน์ปจ
ั จุบ ันสุทธิการผลิตและการใชป
แตนเบียนหนอนเพือ
่ การควบคุมหนอนเจาะลาต้นและยอด
ั DREAM
อ้อย ปี 2541-52 โดยอาศย
Year
Producer
Consumer
Total Benefit
Costs
Net Benefit
2541
0.00
0.00
0.00
800.00
-800.00
2542
0.00
0.00
0.00
800.00
-800.00
2543
0.00
0.00
0.00
800.00
-800.00
2544
54.50
28.30
82.90
800.00
-717.10
2545
125.60
65.30
190.90
800.00
-609.10
2546
280.30
145.80
426.10
488.52
-62.42
2547
586.90
305.20
892.20
502.30
389.90
2548
1093.90
568.80
1662.80
1523.50
139.30
2549
1725.70
897.30
2623.10
1200.00
1423.10
2550
2285.00
1188.20
3473.20
800.00
2673.20
2551
2648.80
1377.40
4026.30
1420.00
2606.30
2552
2840.60
1477.10
4317.70
7,513.33
3,906.87
11,420.56
4317.70
NPV
(,000 Baht)
7,676.73
3,743.84
สรุปและข้อเสนอแนะ
• ข้อมูลทีส
่ าค ัญในการประเมินผลกระทบ
ประกอบด้วย
– ผลประโยชน์ของโครงการ
– อ ัตราการยอมร ับของโครงการ
– ขอบเขตของผลกระทบของโครงการ
• ควรมีการประเมินผลกระทบในระยะยาว
• ในกรณีทโี่ ครงการย ังไม่มค
ี วามคุม
้ ค่าใน
การลงทุน ควรพิจารณาด้านระยะเวลาจาก
อ ัตราการยอมร ับเทคโนโลยี
ขอบคณ
ุ ค่ ะ
Thank you