Transcript Şekil Faydası

Fayda, Maliyet, İş Planlama,
Raporlama, İş Tatmini
Yrd.Doç.Dr.Yaşar Akça
Bartın Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
MALİYET


Belirli bir amaca ulaşmak için katlanılan
parasal fedakârlıkların tümüdür.
Söz konusu amaç; mal ve hizmetlerin
satın alınması yada üretimi olabilir.
FAYDA




Herhangi bir mala insanların ihtiyacını
karşılayacak özellikler kazandırılmasıdır.
Şekil faydası,
Zaman faydası,
Mekân faydası biçimlerinde ortaya çıkar.
Şekil Faydası:

Bir malın fiziksel, kimyasal tekniklerle
değişikliğe uğratılarak insanların
istifadesine sunulmasıdır. Endüstri
işletmeleri şekil faydası oluşturur.
Örneğin buğdayın una, unun
ekmeğe/bisküviye dönüştürülmesi gibi.
Zaman Faydası:

Bir malın daha fazla ihtiyaç duyulduğu
zamanda insanlara sunulmasıdır.
Örneğin yazın taze toplanan meyve ve
sebzelerin kışın dondurulmuş sebze ve
meyve şeklinde satılması.
Mekân faydası:


Bir malın daha çok ihtiyaç duyulan
yerlere ulaştırılmasıdır. Örneğin Bartın
çileğinin İstanbul’da satılması.
Özetle faydanın oluşturulabilmesi için
belli bir maliyete katlanılması
gerekmektedir.
İŞ PLANLAMA



“Eğer nereye gitmek istediğinizi
bilmiyorsanız ne tarafa gittiğinizin bir
anlamı yoktur”
“Her şeyden önce plan! Nuh Peygamber
gemisini yapmaya başladığı zaman daha
yağmur başlamamıştı.”
İş planlaması iki aşamadan oluşur.
Bunlar; plan ve planlamadır.
Plan:

Bir karardır. Gelecek zaman dilimleri
içinde gerçekleştirilmek istenen belli
durumlara işaret eder. Bugünden
gelecekte nereye ulaşılmak istendiğinin
kararlaştırılmasıdır.
Planlama:

Planı ortaya çıkarmak için sarf edilen gayrettir.
Bir süreçtir. Planı gerçekleştirmek üzere
izlenecek yolları, araçları, yöntemleri seçmek
ve geliştirmektir. Planlama sayesinde ne,
nasıl, nerde, kim tarafından, hangi maliyetle,
ne zaman yapılacağı sorularına cevap verilir.
Bu soruların cevabı da plandır. Planlama
gelecekteki muhtemel olaylar karşısında ne
yapılacağının belirlenmesidir. Planlama
sayesinde kaynaklar verimli kullanılır.
Planlama Sürecinin Safhaları




1) Amaç ve hedeflerin belirlenmesi.
2) Amaç ve hedeflere ulaştıracak
alternatif yolların belirlenmesi.
3) Alternatif yollar arasından seçim
yapılması.
4) Uygulama ve sonuçların
değerlendirilmesi.
Zaman Süresine Göre Plan
Çeşitleri



1) Kısa vadeli planlar: Bir yıla kadar olan
süreyi kapsar.
2) Orta vadeli planlar: Bir ile beş yıl
arasındadır.
3) Uzun vadeli planlar. Beş yıl sonrasını
kapsar.
Nitelik Açısından Plan Çeşitleri




1) Politikalar: Faaliyetlerin yerine
getirilmesinde yol gösteren hareket
planlarıdır.
2) Yöntemler: İşin nasıl yapılacağını
açıklar.
3) Programlar: Planın aşamalarını,
sorumlu kişileri, her bir adımın zamanını
belirler.
4) Projeler: Programı
gerçekleştirebilmek için oluşturulur.
Planın Özellikleri




- Amaca yönelik olmalıdır.
- Değişen koşullara hızla
uyarlanabilmelidir.
- Basit ve anlaşılır olmalıdır.
- Tüm yönetim birimlerini bağlayıcı
nitelikte olmalıdır.
Raporlama

Herhangi bir konuya ilişkin inceleme
sonuçlarının yazıya dökülmesidir. Elde
edilen yargılar ifade edilir. Yetkililere
bildirilir. Faaliyetin usulüne ve
yöntemine uygun yapılıp yapılmadığını
ortaya koyar. Yönetim hazırlanan
raporlara göre karar verir ve
uygulamaya geçer.
İş Planlamasını Etkileyen
Faktörler


1) Duygular: Kızgınlık, korku,
memnuniyet, sevgi, keder, sürpriz
şeklinde kişilere ve olaylara yönelik
hisleri ifade eder.
2) Değerler: İnsanların iyiyi, doğruyu,
güzeli tanımlamak için oluşturdukları
standartlardır. Kendine güven,
dürüstlük, itaat, eşitlik, hürriyet gibi.

3) Tutumlar: Bireyin belirli bir objeye
veya kimseye karşı zihinsel açıdan
vaziyet almasıdır.
İş Tatmini

Bireyin işine karşı geliştirdiği tutumdur.
Bu tutum olumluysa iş tatmini yüksektir.
Birey işini zevk veren bir duygu olarak
değerlendirmektedir. İş tatmininin
önemi yapılan işte verimlilik, işe
zamanında gelme şeklinde ortaya
çıkmaktadır.
İş Tatmininin Unsurları






İş tatmini beş unsurdan oluşur:
1) İşin kendisi,
2) Ücret,
3) Terfi sistemi,
4) Yöneticiler
5) İş arkadaşları
İş Tatminsizliği



Çalışanlar işyerine karşı tatminsizliklerini
çeşitli fiillerle ifade ederler. Bunlar:
1) İşten ayrılma: İşten istifa ederek yeni
iş arama biçimindedir.
2) Sesini yükseltme: İşdeki durumu
iyileştirmeye yönelik tavsiyeler, amirlerle
sorunu tartışma, sendikal faaliyetlere
katılım başlıca örneklerdir.


3) Bağlılık: Kurumu dışarıdan gelen
eleştirilere karşı savunma ve yönetime
güvenme şeklindedir.
4) Kayıtsızlık: İşe geç kalma,
devamsızlık, düşük verim, yüksek hata
oranları görülür. Sık hastalanma, baş
ağrıları ve kalp rahatsızlıkları ortaya
çıkmaktadır.