Transcript ergenlere üreme sağlığı - Jinekolog Op. Dr.Kenan Ertopçu

ERGENLERE
ÜREME
SAĞLIĞI
ANA BAŞLIKLAR



Üreme Sağlığı
Üreme Organları
Ergen ve Ergenlik
Dönemi Değişimleri
•Aile Planlaması
•Cinsel Yolla Bulaşan
Hastalıklar
•Çözüm İçin Nereye
Başvurabilirim
ÜREME SAĞLIĞI
Yalnızca üreme sistemi işlevleri ve
süreci ile ilgili hastalık ve sakatlığın
olmaması değil, üremenin fiziksel,
ruhsal ve sosyal yönden tam bir
iyilik hali içinde tamamlanmasıdır.
*Dünya Sağlık Örgütü
Ergenlik



Çocukluktan çıkıp
gençliğe adım atma
dönemidir.
Zamanı biraz farklı
olsa da herkes yaşar.
Büyümenin doğal bir
parçasıdır.
ÇOCUKLUKTAN
GENÇLİĞE
BÜYÜRKEN
•Vücudumuz,
•Duygularımız,
•Davranışlarımız
değişmeye başlar.
Nasıl
görünüyorum?
kilo
ergen
?
Sivilce!!!!
boy
?
Kimim?
Adet
kanaması
Herkes nasıl göründüğünü biliyor,
gene de kim olduğunu sadece bazıları biliyor
Ergenlikte


Vücudunuz gelişirken diğer taraftan
düşünce ve duygularda da değişim olur.
Bir gün tüm dünyayı ben yarattım derken,
ertesi gün kendinizi bütün dünyanın
altında kalmış hissedebilirsiniz.
ANCAK
Bu dönemde
duygular ve
düşünceler hızlı
değişir.
Aile ve arkadaşlarınızla
bazen
anlaşamayabilirsiniz.
BÜTÜN DÜNYADA BİR TEK
GÜZEL ÇOCUK VARDIR . BÜTÜN
ANNELER DE ONA SAHİPTİR .
ÇİN ATASÖZÜ
BEN ONDÖRT YAŞIMDAYKEN BABAM O
KADAR CAHİLDİ Kİ , YAKINIMDA
OLMASINA DAYANAMAZDIM . AMA
YİRMİBİRİME GELDİĞİMDE ÖYLE ÇOK
ŞEY BİLİYORDU Kİ , YEDİ YILDA NASIL
ÖĞRENDİĞİNE ŞAŞTIM .
MARK TWAIN
Merak
Ederiz
Yaşamda sevinçler kadar hüzünlerin
de olduğunu biliyoruz.
Güvendiğiniz
insanlarla
konuşmanız size
iyi gelebilir.
Paylaşmanın kendini azaltmak
olmadığını bilelim.
Kendimiz ve bütün dünyayla barışık
olalım
Ergenliğe giriş
 Kızlarda
ortalama 9-14
yaşlar arası,
 Erkeklerde ortalama 1115 yaşlar arasındadır.



Kızlar ergenlik dönemine erkeklerden
yaklaşık iki yıl daha önce girerler.
Boy ve kilo artışında erkeklerle kızlar
arasında fark vardır.
Tüm ergenlik dönemi boyunca kızlar
18-23 cm. erkekler ise 25-30 cm.
uzar.
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
ERGENLİK
DÖNEMİ
DEĞİŞİMLERİ
ERKEKLERDE
Boy
Ses önce
çatallanır,
sonra
kalınlaşır
Kas gücü
gelişir
Sakal
ve
bıyık
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
Kilo
Kasık,
koltuk altı
ve göğüs
bölgelerin
de yoğun
kıllanma
ERKEKLERDE
Üreme
organları
Penis sertleşmesi
ve sperm üretimi
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
Sivilceler ve
siyah noktalar
oluşabilir
Saç ve
deride
yağlanma
ERKEK ÜREME
ORGANLARI


Erkeğin cinsel organı içinde süngere
benzer yapılar vardır.
Sünger nasıl suyu içine çekerek emerse
penisteki süngere benzer yapılar da kan
çekerek şişer, sertleşir.
Bu tür sertleşme cinsel uyarılmanın
sonucunda olur.
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı


Penis boyutu, erkeklik gücünün
simgesi değildir.
Bedenin diğer organları gibi farklı
kişilerin penisleri de farklı
boylardadır.
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
• Erkek tohum hücreleri, ergenlik dönemine
girilmesiyle üretilmeye başlar.
• Testislerde üretilen tohum hücrelerinin ve
bunların içinde bulunduğu “meni” denilen özel
sıvının dışarı atılmasına
“boşalma ” denir.
.
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
Bazı geceler
uyurken
kendiliğinden
boşalma olabilir.
ERKEKLERDE
OLUŞABİLECEK
ERGENLİK
DÖNEMİ
SORUNLARI

Sivilcelenme, siyah nokta?
Erkeklerde tüylenme?
Erkeklerde sakallar?
Seslerde çatallanma ve çatlamalar?
Gece boşalmaları?

Memelerde büyüme?




*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
KIZLARDA
Kilo
Boy
Sivilceler
ve siyah
noktalar!!
Meme
gelişimi
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
Kasık ve
koltuk altı
bölgelerinde
kıllanmada
artış
Adet
kanamaları
Ergenlikte Kızlarda
Önce göğüsler büyür,
Sonra tüylenme artar,
En son adet kanaması
oluşur.
KIZLARDA ÜREME ORGANLARI
ADET KANAMASI

Belli zaman aralıklarıyla
rahim iç yüzeyini
kaplayan ince dokunun
hazneden dışarı
dökülmesidir*.
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
ADET KANAMASI NASIL OLUR?
ADET KANAMASI


İlk adet görme 9 ile 16 arasında
herhangi bir yaşta olabilir.
Genellikle memelerin büyümeye
başlamasından bir yıl sonra
başlar.
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
ADET KANAMASI
•İki adet arası süre 21 ile 35
gün arası değişen günlerde olur.
•Her gün farklı miktarda
kanama olması normaldir*.
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
YİNE
BAŞLADI
Cinsellik

Ruhsal ve bedensel katılım ile gerçekleşen,
bireyin doyuma ve üremeye yönelik
yaşadıklarıdır.






Duygular
Düşünceler
Davranışlar
Doyum
Bir kişiyle yakınlaşma arzusu
Çocuk sahibi olabilme arzusu
 gibi
öğeleri içerir*.
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
Cinsellik


Cinsel birleşme, cinsel
etkinliğe katılan bireylerin
birbirlerine duydukları
ilginin sonucunda
paylaştıkları bir yaşantıdır.
İki insanın duygularını ve
sevgilerini iletmesinin bir
yoludur*.
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
MASTÜRBASYON



Bireyin cinsel doyumunu kendi kendine
sağlamasıdır.
Mastürbasyon, yaşamın her döneminde normal
bir eylemdir.
Bedensel ya da ruhsal bir hastalığa ya da
alışkanlığa yol açtığı doğru değildir*.
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
GEBELİK NEREDE OLUR?
Milyonalarca atom birleşerek DNA yı oluşturdu....
Milyonlarca DNA birleşerek Hücreleri Oluşturdu.
Ve iki Hücre birleşti...
+
Sonra böyle bir hücre oluştu.
Bölündü,
Bölündü,
Tekrar,tekrar bölündü, milyarlarca kere...
Ve sonra bu hücreler tekrar birleşti. Ne mi oldu
?.........
Böyle bir şey oldu...
BESLENME
Beslenme



İyi ve dengeli beslenme rejim yapmaktan çok
daha önemlidir.
Değişik yiyecek gruplarıyla (sebze, meyve,
süt, et) beslenmek gerekir.
Hamburger, ekmek arası besinler, patates
kızartması, bisküvi gibi besinler; daha çok
kalori içerikleri yüksek maddelerdir.
Sabah
Kahvaltınızı
Yapmaya
Çalışın.
Annede



18 yaşından önce
35 yaşından sonra
3 yıldan sık aralarla
oluşan gebelikler
•Kansızlık
•Beslenme
bozukluğu
•Zor
doğumların
artmasına
neden olur.
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
AİLE PLANLAMASININ AMAÇLARI


Doğumlar arası sürenin uzamasını
sağlayarak anne sağlığını korumak
Sağlıklı çocuklar yetiştirmek ve bebek
ölümlerini azaltmak
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
AİLE PLANLAMASI YÖNTEMLERİ
Geleneksel
Yöntemler:




Geri Çekme
Takvim
Emzirme
Diğer Geleneksel
Yöntemler
AİLE PLANLAMASI
YÖNTEMLERİ
Modern Yöntemler:
•Kondom (Kadın/Erkek)
•Hap
•Rahim İçi Araç
•İmplant
•Acil Korunma Hapı
•Aylık/3 Aylık iğne
•Tüplerin/Kanalların Bağlanması
ERKEK PREZERVATİFİKONDOM




Kolay bulunur.
Kullanımı kolaydır.
Güvenlik özelliği
yüksektir.
Cinsel yolla bulaşan
hastalıklarda özellikle
önerilir.
RİA (spiral)

Plastik ve bakırdan
yapılan rahim içine
yerleştirilen araçtır.
RAHİM İÇİ SİSTEM
MİRENA


Hormon salgılar.
Adet kanaması ve adet
sancısı daha azdır.
DOĞUM KONTROL HAPLARI

Her gün unutulmadan
alınması gerekir.
AYLIK ENJEKSİYON
(Mesigyna)


Ayda bir defa uygulanır.
Hapı unutanlar için
uygundur.
3 AYLIK ENJEKSİYON

3 ayda bir uygulanır..
IMPLANON


Ön kol iç yüzeyine takılır.
3 yıl gebelikten korur.
KALICI YÖNTEMLER
(geri dönüşümsüz)
KANALLARIN BAĞLANMASI



Küçük bir operasyonla
uygulanır.
Aynı gün taburcu
edilmektedir.
Kadında herhangi bir
hastalığa sebep olmaz.
ERKEKTE KANALLARIN
BAĞLANMASI

Kadınların
operasyonundan daha da
kolaydır..
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar
(CYBH)

Cinsel ilişki yoluyla ,hasta olan
kişilerden sağlıklı insanlara geçen
hastalıklara verilen isimdir.
Korunma:
Cinsel Yolla Bulaşan
Hastalıklardan
korunmada
-Riskli davranışlardan
kaçınmak
en etkili ve tek yoldur.
*TSK Üreme Sağlığı - 2003
KAN YOLU İLE BULAŞMADA
KORUNMAK İÇİN;

Ortak tıraş bıçağı kullanılmamalı,


Kan kardeşi olunmamalı,
Başkasının yarasına çıplak elle
dokunulmamalı*.
*TSK Üreme Sağlığı - 2003
KAN YOLU İLE BULAŞMADA
KORUNMAK İÇİN;
Berberlerin eşyalarının temizlenmiş
olduğundan emin olunmalı
Aşı ya da ilaç için ortak iğne
kullanılmamalı*
*TSK Üreme Sağlığı - 2003
Hepimiz sorunlarımızı abartabilir
ya da küçümseyebiliriz.
Toplumumuzda da üreme sağlığı
konusunda
utangaçlık ve çekingenlik ya da ihmal
çok kolay olabilecek çözümleri
güçleştirmektedir*.
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
Nasıl ki dişiniz ağrıdığında bunu
büyükleriniz ile paylaşıyor, diş
hekimine gitme yolları arıyorsanız;
üreme organlarınıza ilişkin soru ve
sorunlarınızı
uygun kişilerle paylaşıp çözümlemeniz
gerekir.
*MEB Ergenlik Döneminde Değişim- Öğrenci Kitabı
Sabrınıza Teşekkürler