Transcript eritemli10.78 MB
Slide 1
Psoriasis
Psoriasis, epidermiste proliferasyon artışıyla seyreden inflamatuar
bir deri hastalığıdır. Lezyonlar genellikle eritem üzerinde gümüş
renkli skuamlar şeklindedir. Skuamların renginden dolayı halk
arasında “Sedef hastalığı” adıyla anılmaktadır.
Slide 2
Psoriasis vulgaris
Sık rastlanan bir
deri hastalığı
olup, dirsek, diz,
saçlı deri, dış
genital organlar
ve gövde gibi
bölgeleri seçer.
Slide 3
Psoriasisin nedeni
Psoriasisin nedeni
henüz bilinmemektedir.
Bu hastalığın
tetiklenmesinde hem
genetik, hem de çevre
risk faktörlerinin
rolleri bulunmaktadır.
Slide 4
Kalıtsal
Hastalık belirli bir oranda
kalıtsal olarak geçer.
Psoriasisli ailelere bir çok
toplumda
rastlanabilmektedir.
Psoriasise duyarlılık geni,
HLA-C lokusunun
yakınındaki 6p kromozomu
üzerinde bulunur.
Slide 5
Travma
Travma önemli bir
tetikleyicidir.
Genel kanı,
hastalığın ilk
ortaya çıkışının
mekanik bir
travma sonucu
olduğu
yönündedir.
Slide 6
Köbner Fenomeni
Bazı deri hastalıklarında lezyonsuz deriye travma uygulandığında, travmanın
şekline uyar tarzda o hastalığın belirtilerinin ortaya çıkmasıdır. Bu belirtiler
ortalama 14 gün sonra ortaya çıkarlar. Psoriasis dışında liken planus, siğil,
vitiligo gibi hastalıklarda da gözlenir.
Slide 7
Diğer
Psoriasis,
infeksiyonlar, stres,
ilaçlar (özellikle bblokerler, antimalaryal
ilaçlar ve lityum),
gebelik-doğum ve
hipokalsemi ile de
tetiklenebilir.
Slide 8
Ayrıca sigara,
obezite, rejyonel
enterit, HIV
infeksiyonu gibi
faktörler,
psoriasisin
seyrini
etkileyebilirler.
Slide 9
Psoriasiste epidermal parametreler
Normal
Psoriasis
Mitoz
%0.4
%2.5
DNA sentezi
%3-5
%20-25
Hücre siklusu
457 saat
37 saat
Epidermal geçiş
zamanı
28 gün
3-4 gün
Hücre
metabolizması
Normal
Belirgin şekilde
artmıştır
Stratum korneum
Ortokeratotik
Hiper- ve parakeratotik
Slide 10
Klinik
Başlangıç lezyonu
genellikle eritemli makül
veya makülopapüller
olup, 2 mm gibi çok
küçük çapta olabilirler.
Bu lezyonların giderek
genişlemesiyle sonunda
üzeri skuamla kaplı
büyük plaklar ortaya
çıkar.
Slide 11
Bu lezyonlar normal deriden keskin bir kenar ile
ayrılırlar. Psoriatik skuamın rengi gümüş beyazı,
gümüşümsü gri veya sedef rengi olarak
tanımlanmıştır.
Slide 12
Skuam hafifçe kazınacak olursa gevrek ve tozumsu bir hal alır (Mum
lekesi belirtisi). Skuam tamamen kaldırılırsa altında nemli, ince, saydam
bir deri tabakası görülür. Lezyon bir sonraki tabakaya ulaşılana dek kuru
kalır (İnce zar belirtisi). Kazıma sürdürülür ve küçük kanama odakları
gözlenir (Auspitz belirtisi). Bu kanama alanlarının uzamış dermal
papillların uçlarına uyduğu söylenir.
Slide 13
Klinik
Başlangıçtaki papül
oluştuktan sonra çevreye
doğru genişlemeye başlar.
Genişleyen psoriatik
lezyonlar çeşitli şekiller
meydana getirebilirler. Bazı
plaklar ortalarından iyileşme
göstermeye başlar, bunun
sonucunda sirsine veya ark
şeklinde lezyonlar ortaya
çıkar. Bu değişik şekiller
serpijinöz, annüler, girat,
guttat (damla şeklinde) ve
rupial (midye kabuğu
şeklinde) gibi isimler alırlar.
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Psoriasis plaklarının
yerleşmediği bir deri
alanı olmamakla
birlikte, lezyonların
özellikle bazı bölgeleri
seçtikleri gözlenir.
Karakteristik olarak
dizler, dirsekler,
lumbosakral bölge,
saçlı deri ve genital
bölge, en sık olarak
tutulan alanlardır.
Slide 17
Woronoff halkası
Psoriatik lezyonlar iyileştiği zaman, çoğu post-inflamatuar
durumda olduğu gibi hiperpigmentasyon, hipopigmentasyon veya
depigmentasyon ortaya çıkar. Hipopigmante zon sık gözlenir ve
Woronoff halkası adını alır.
Slide 18
İntertriginöz
psoriasis
Sıcak ve terleme bozukluğu
sonucu izomorfik irritasyona
bağlı olarak intertriginöz
alanlarda oluşur. Buradaki sıcak
ve nem nedeni ile skuamlar
kaybolur. Keskin sınırlı ve hafif
infiltre eritemli-skuamlı plaklar
oluşur. Anal bölgede gelişirse
anal ekzema ile karışır. Fissürlü
plakların keskin sınırlı olması,
psoriasis için tanı koydurucudur.
İntertrijinöz psoriasis ekzema,
kandidoz ve masere tinea
pedisten ayrılmalıdır.
Slide 19
Saçlı Deri Psoriasisi (Psoriasis capillitii)
Psoriasis sıklıkla saçlı deride de görülür. Keskin sınırlı ve şiddetli skuamlı
yamalar şeklindedir. Şiddetli sebore durumunda seboreik dermatitten ayırt
edilemeyebilir. Bu durum Köbner fenomeni nedeni ile oluşabilir
(Sebopsoriasis). Tanı, histopatolojik olarak Munro mikroabselerinin
görülmesi ile konur. Genellikle alopesi oluşmaz. Ancak uzun süreli yaygın
skuamlı von Zumbusch tipi püstüler psoriasiste toksik kaynaklı diffüz saç
kaybı oluşabilir.
Slide 20
Penis
Penis genç hastaların
büyük bir kısmında
hastalığın ilk başlangıç yeri
olabilir. Nadir vakada tek
başına penis tutulumu
mevcuttur. Penisteki
psoriasis lezyonu hafif
skuamlı, parlak yüzeyli
infiltre bir plaktır. Liken
planus, Zoon balaniti,
Bowen hastalığı,
Bowenoid papüloz ve
kandidiyazisten ayırt
edilmelidir.
Slide 21
Tırnak Psoriasisi
Slide 22
Psoriatik Eritroderma
Nadirdir. Tüm deri inflamatuar eritem ve skuam gösterir. Bazı psoriatik
hastalarda kendiliğinden ya da altın, ultraviyole, penisilin, klorokin, yerel
kortikosteroidlerin fazla kullanılması gibi tedaviler sonucu gelişir. Bu
eritroderma bir izomorfik yanıt veya ilaç reaksiyonu olarak ortaya çıkar. Sistemik
kortikosteroid tedavisinin kesilmesi de buna bir örnek olarak gösterilebilir.
Tırnak değişiklikleri çok şiddetli olabilir. Dermatopatik lenfadenopati ve şiddetli
pruritus görülebilir.
Slide 23
Püstüler Psoriasis
1. Generalize püstüler psoriasis (von Zumbusch
tipi)
2. Avuç İçi ve Ayak Tabanı Püstüler Psoriasisi
(Barber tipi)
Slide 24
Generalize püstüler psoriasis (von Zumbusch tipi)
Tüm deri yüzeyinde akut veya subakut inflamatuar eritem ve çok sayıda püstül
gösteren bir tiptir. Sistemik bulgular ateş, zayıflık ve halsizliktir. Hastalık
iyileştikten sonra yineleyebilir.
Slide 25
Avuç İçi ve Ayak Tabanı
Püstüler Psoriasisi (Barber tipi)
Avuç içi ve ayak tabanında keskin sınırlı ve düz yüzeyli steril
püstüller gösteren eritemli-skuamlı psoriasiform lezyonlar
görülür. Yeni püstüller çıkarken, eskileri kurur ve geriler.
Slide 26
Avuç İçi ve Ayak Tabanı
Püstüler Psoriasisi (Barber tipi)
Hasta, ağrılı püstüller ve cerahat oluşumu nedeniyle rahatsızdır,
sistemik belirtiler yoktur. Hastalık kronik gidişlidir.
Slide 27
Psoriatik Artrit
1.
2.
3.
Asimetrik oligoartrit ve
monoartrit (%30-50).
Romatoid artrite
benzeyen simetrik
poliartrit (%30-50).
Ankilozan spondilite
benzeyen aksiyal artrit
(spondilit, sakroiliit
ve/veya omuz veya
kalça artriti) (%5)
Slide 28
Histopatoloji
1.
2.
3.
4.
5.
Parakeratoz
Stratum korneumun
altında bulunması
gereken stratum
granülozum incelmiş
veya kaybolmuştur.
Papillaların üzerindeki
spinal tabaka iyice
incelmiştir.
Papillalar uzamış ve üst
kısımları genişlemiştir
(Papillomatoz).
İnterpapiller aralıklar
düzenli olarak uzamış
ve alt kısımları
kalınlaşmıştır
(Akantoz).
Slide 29
Tedavi: Genel Önlemler
Hastalığı alevlendirecek infeksiyon
odakları varsa bunlar ortadan
kaldırılmalıdır. Travmalardan,
infeksiyonlardan, hastalığı
alevlendirebilecek ilaçlardan
kaçınılmalıdır. Derinin kuru kalması
önlenmelidir.
Slide 30
Yerel Tedavi
Yerel tedavide ilk yapılacak işlem lezyonların
üzerindeki skuamların keratolitiklerle
yumuşatılarak temizlenmesidir. Bu
temizleme, daha sonra uygulanacak olan her
türlü yerel tedavinin etkinliğini çok önemli
ölçüde arttıracaktır. Bu amaçla en çok
kullanılan salisilik asittir.
Slide 31
Yerel Tedavi
Yerel tedavide en çok kullanılan yerel steroidler
kullanılır. Önce güçlü steroidlerle tedaviye
başlanır, daha sonra iyileşme elde edildikçe gücü
daha az olanlara geçilerek yan etkiler en aza
indirilmeye çalışılır. Çok kısa sürede nüks veya
alevlenmeyi (rebound) önlemek için tedavi birden
kesilmez ve sistemik steroid tedavisindekine
benzer şekilde kademeli bir azaltma ile ilaç kesilir.
Slide 32
Özel Yöntemler
• Goeckerman Yöntemi: UVB'nin
katranlarla birlikte kullanıldığı
yöntemdir
• Ingram Yöntemi: Antralin, UVB ve
katran banyolarının birlikte kullanıldığı
bir tedavi yöntemidir
Slide 33
PUVA (P=psoralen + UVA)
UVA ışığa duyarlandırıcılarla birlikte
kullanılır. En çok kullanılan
duyarlandırıcı 8-MOP (8metoksipsoralen)’dir. İlaç, 0,5-0,6
mg/kg olarak hastaya verildikten iki
saat sonra UVA ışınlaması yapılır
Slide 34
Retinoik Asit
Oral retinoik asitler inatçı kalın plak tipi, kronik
psoriasisler için en iyi tedavi yöntemlerindendir.
Günümüzde en çok asitretin kullanılır. Kilo
başına 0,5-1 mg/gün dozlarda önerilmektedir. %
50-80 oranında iyi etki elde edilmektedir.
Hepatotoksik ve teratojenik etkileri en önemli yan
etkileridir. Ayrıca, deri ve mukozalarda kuruma,
saç dökülmesi de yapabilir.
Slide 35
Siklosporin
Günde 2,5-5 mg/Kg dozlarda, inatçı,
kronik, plak tipi lezyonları olan
hastalarda kullanılabilir. Böbrek
fonksiyonları dikkatle izlenmelidir.
Etkisi hızlı olmakla birlikte, tedavinin
kesilmesinden sonra nüksler de hızlı
(3-4 ay içerisinde) olmaktadır.
Slide 36
Metotreksat
Metotreksat bir folat antagonistidir.
Psoriasiste genellikle 25 mg/hafta
i.m. olarak uygulanır.
Hepatotoksiktir.
Slide 37
Seboreik Dermatit
Yapısal bir duruma bağlı olarak, bir çok faktörün
etkisi altında gelişen yüzeyel bir dermatit
tablosudur.
Slide 38
Sıklık
En çok
• Genç erişkinlerde
• Erkeklerde
görülür
Slide 39
Klinik
Yerleşim yerleri olarak
baş, göğüs ortası, sırt
ortası, büklüm yerleri
ve anogenital bölge
sayılabilir. Değişik boy
ve şekildeki eritemli
maküller üzerinde sarı
skuamla yerleşmiştir.
Zamanla plaklar büyür
ve genişlerler.
Slide 40
Mikroorganizmalar
Kesin etkisi
gösterilememiş olmakla
birlikte bu lezyonlarda
bol miktarda Malassezia
türü mantar bulunur.
Ayrıca Candida ve bazı
bakterilere rastlanabilir.
Slide 41
Slide 42
Tedavi
• Yalnızca saçlı deri tutulmasında çinko
pirityon, selenyum sülfit ve katran içeren
şampuanlar genellikle yeterli olur.
• Ketokonazol de şampuan veya krem halinde
oldukça etkilidir.
• İnflamasyonun fazla olduğu durumlarda
yerel steroidlerden yararlanılabilir.
Slide 43
Liken Planus
Değişik renkte papüllerle seyreden, oldukça
kaşıntılı bir deri hastalığıdır.
Slide 44
Etyoloji
•
•
•
•
Nedeni kesin olarak bilinmemektedir.
Son yıllarda hem histolojik, hem de immünolojik
olarak greft versus host reaksiyonuna benzerliği
üzerinde durulmaktadır.
Ayrıca kronik aktif hepatit ile ilişkisi üzerinde
duranlar da vardır.
Bazı olguların ilaçlarla ilişkisi vardır (Altın tuzları
vs).
Çoğu kaynakta emosyonel stresle ilişkili olduğu
belirtilir.
Slide 45
Bulgular
İki önemli bulgusu:
• Şiddetli kaşıntı
• Köbner fenomeni
Slide 46
Bulgular
Tipik lezyon, tepesi
düz, menekşe rengi
küçük papüllerden
ibarettir. Karşıdan
ışık vurunca papül
tepesinin parladığı
görülür.
Slide 47
Bulgular
Papül tepesinde
ayrıca beyaz
çizgiler gözlenir ki,
bu çizgiler
Wickham şebekesi
adını alır.
Slide 48
İyileşme
Lezyonlar
genellikle koyu bir
pigmentasyon
bırakarak
iyileşirler.
Slide 49
Lezyonların
Dizilimi
Lezyonlar
genellikle
değişik
dizilimler
gösterirler.
Erüptif,
lokalize,
annüler, lineer,
hipertrofik
şekiller sık
görülür.
Slide 50
Oral Liken
Hastaların yaklaşık
olarak yarısında ağız
lezyonu bulunur. Ağız
mukozasında tipik
papül gözlenmez,
Wickham şebekesi
abartılı bir biçimde
karşımıza çıkar. Buna
çoğu kez ağrılı
erozyonlar eklenir.
Slide 51
Tırnak Likeni
Tırnakta çeşitli
bulgular olabilir.
Çizgiler, sırtlar,
yüksük tırnak,
yarılma,
subungual keratoz
görülebilir.
Sonunda
piterijyum oluşur.
Slide 52
Tedavi
Hafif olgular yerel steroidlere iyi yanıt verir.
Şiddetli olgularda en iyi sonuç alınan tedavi
sistemik asitretindir. Günde 25-50 mg
kullanılır. Gerektiğinde PUVA tedavisi de
kullanılabilir.
Slide 53
Web
http://www.hulusibehcet.net/dersler
Psoriasis
Psoriasis, epidermiste proliferasyon artışıyla seyreden inflamatuar
bir deri hastalığıdır. Lezyonlar genellikle eritem üzerinde gümüş
renkli skuamlar şeklindedir. Skuamların renginden dolayı halk
arasında “Sedef hastalığı” adıyla anılmaktadır.
Slide 2
Psoriasis vulgaris
Sık rastlanan bir
deri hastalığı
olup, dirsek, diz,
saçlı deri, dış
genital organlar
ve gövde gibi
bölgeleri seçer.
Slide 3
Psoriasisin nedeni
Psoriasisin nedeni
henüz bilinmemektedir.
Bu hastalığın
tetiklenmesinde hem
genetik, hem de çevre
risk faktörlerinin
rolleri bulunmaktadır.
Slide 4
Kalıtsal
Hastalık belirli bir oranda
kalıtsal olarak geçer.
Psoriasisli ailelere bir çok
toplumda
rastlanabilmektedir.
Psoriasise duyarlılık geni,
HLA-C lokusunun
yakınındaki 6p kromozomu
üzerinde bulunur.
Slide 5
Travma
Travma önemli bir
tetikleyicidir.
Genel kanı,
hastalığın ilk
ortaya çıkışının
mekanik bir
travma sonucu
olduğu
yönündedir.
Slide 6
Köbner Fenomeni
Bazı deri hastalıklarında lezyonsuz deriye travma uygulandığında, travmanın
şekline uyar tarzda o hastalığın belirtilerinin ortaya çıkmasıdır. Bu belirtiler
ortalama 14 gün sonra ortaya çıkarlar. Psoriasis dışında liken planus, siğil,
vitiligo gibi hastalıklarda da gözlenir.
Slide 7
Diğer
Psoriasis,
infeksiyonlar, stres,
ilaçlar (özellikle bblokerler, antimalaryal
ilaçlar ve lityum),
gebelik-doğum ve
hipokalsemi ile de
tetiklenebilir.
Slide 8
Ayrıca sigara,
obezite, rejyonel
enterit, HIV
infeksiyonu gibi
faktörler,
psoriasisin
seyrini
etkileyebilirler.
Slide 9
Psoriasiste epidermal parametreler
Normal
Psoriasis
Mitoz
%0.4
%2.5
DNA sentezi
%3-5
%20-25
Hücre siklusu
457 saat
37 saat
Epidermal geçiş
zamanı
28 gün
3-4 gün
Hücre
metabolizması
Normal
Belirgin şekilde
artmıştır
Stratum korneum
Ortokeratotik
Hiper- ve parakeratotik
Slide 10
Klinik
Başlangıç lezyonu
genellikle eritemli makül
veya makülopapüller
olup, 2 mm gibi çok
küçük çapta olabilirler.
Bu lezyonların giderek
genişlemesiyle sonunda
üzeri skuamla kaplı
büyük plaklar ortaya
çıkar.
Slide 11
Bu lezyonlar normal deriden keskin bir kenar ile
ayrılırlar. Psoriatik skuamın rengi gümüş beyazı,
gümüşümsü gri veya sedef rengi olarak
tanımlanmıştır.
Slide 12
Skuam hafifçe kazınacak olursa gevrek ve tozumsu bir hal alır (Mum
lekesi belirtisi). Skuam tamamen kaldırılırsa altında nemli, ince, saydam
bir deri tabakası görülür. Lezyon bir sonraki tabakaya ulaşılana dek kuru
kalır (İnce zar belirtisi). Kazıma sürdürülür ve küçük kanama odakları
gözlenir (Auspitz belirtisi). Bu kanama alanlarının uzamış dermal
papillların uçlarına uyduğu söylenir.
Slide 13
Klinik
Başlangıçtaki papül
oluştuktan sonra çevreye
doğru genişlemeye başlar.
Genişleyen psoriatik
lezyonlar çeşitli şekiller
meydana getirebilirler. Bazı
plaklar ortalarından iyileşme
göstermeye başlar, bunun
sonucunda sirsine veya ark
şeklinde lezyonlar ortaya
çıkar. Bu değişik şekiller
serpijinöz, annüler, girat,
guttat (damla şeklinde) ve
rupial (midye kabuğu
şeklinde) gibi isimler alırlar.
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Psoriasis plaklarının
yerleşmediği bir deri
alanı olmamakla
birlikte, lezyonların
özellikle bazı bölgeleri
seçtikleri gözlenir.
Karakteristik olarak
dizler, dirsekler,
lumbosakral bölge,
saçlı deri ve genital
bölge, en sık olarak
tutulan alanlardır.
Slide 17
Woronoff halkası
Psoriatik lezyonlar iyileştiği zaman, çoğu post-inflamatuar
durumda olduğu gibi hiperpigmentasyon, hipopigmentasyon veya
depigmentasyon ortaya çıkar. Hipopigmante zon sık gözlenir ve
Woronoff halkası adını alır.
Slide 18
İntertriginöz
psoriasis
Sıcak ve terleme bozukluğu
sonucu izomorfik irritasyona
bağlı olarak intertriginöz
alanlarda oluşur. Buradaki sıcak
ve nem nedeni ile skuamlar
kaybolur. Keskin sınırlı ve hafif
infiltre eritemli-skuamlı plaklar
oluşur. Anal bölgede gelişirse
anal ekzema ile karışır. Fissürlü
plakların keskin sınırlı olması,
psoriasis için tanı koydurucudur.
İntertrijinöz psoriasis ekzema,
kandidoz ve masere tinea
pedisten ayrılmalıdır.
Slide 19
Saçlı Deri Psoriasisi (Psoriasis capillitii)
Psoriasis sıklıkla saçlı deride de görülür. Keskin sınırlı ve şiddetli skuamlı
yamalar şeklindedir. Şiddetli sebore durumunda seboreik dermatitten ayırt
edilemeyebilir. Bu durum Köbner fenomeni nedeni ile oluşabilir
(Sebopsoriasis). Tanı, histopatolojik olarak Munro mikroabselerinin
görülmesi ile konur. Genellikle alopesi oluşmaz. Ancak uzun süreli yaygın
skuamlı von Zumbusch tipi püstüler psoriasiste toksik kaynaklı diffüz saç
kaybı oluşabilir.
Slide 20
Penis
Penis genç hastaların
büyük bir kısmında
hastalığın ilk başlangıç yeri
olabilir. Nadir vakada tek
başına penis tutulumu
mevcuttur. Penisteki
psoriasis lezyonu hafif
skuamlı, parlak yüzeyli
infiltre bir plaktır. Liken
planus, Zoon balaniti,
Bowen hastalığı,
Bowenoid papüloz ve
kandidiyazisten ayırt
edilmelidir.
Slide 21
Tırnak Psoriasisi
Slide 22
Psoriatik Eritroderma
Nadirdir. Tüm deri inflamatuar eritem ve skuam gösterir. Bazı psoriatik
hastalarda kendiliğinden ya da altın, ultraviyole, penisilin, klorokin, yerel
kortikosteroidlerin fazla kullanılması gibi tedaviler sonucu gelişir. Bu
eritroderma bir izomorfik yanıt veya ilaç reaksiyonu olarak ortaya çıkar. Sistemik
kortikosteroid tedavisinin kesilmesi de buna bir örnek olarak gösterilebilir.
Tırnak değişiklikleri çok şiddetli olabilir. Dermatopatik lenfadenopati ve şiddetli
pruritus görülebilir.
Slide 23
Püstüler Psoriasis
1. Generalize püstüler psoriasis (von Zumbusch
tipi)
2. Avuç İçi ve Ayak Tabanı Püstüler Psoriasisi
(Barber tipi)
Slide 24
Generalize püstüler psoriasis (von Zumbusch tipi)
Tüm deri yüzeyinde akut veya subakut inflamatuar eritem ve çok sayıda püstül
gösteren bir tiptir. Sistemik bulgular ateş, zayıflık ve halsizliktir. Hastalık
iyileştikten sonra yineleyebilir.
Slide 25
Avuç İçi ve Ayak Tabanı
Püstüler Psoriasisi (Barber tipi)
Avuç içi ve ayak tabanında keskin sınırlı ve düz yüzeyli steril
püstüller gösteren eritemli-skuamlı psoriasiform lezyonlar
görülür. Yeni püstüller çıkarken, eskileri kurur ve geriler.
Slide 26
Avuç İçi ve Ayak Tabanı
Püstüler Psoriasisi (Barber tipi)
Hasta, ağrılı püstüller ve cerahat oluşumu nedeniyle rahatsızdır,
sistemik belirtiler yoktur. Hastalık kronik gidişlidir.
Slide 27
Psoriatik Artrit
1.
2.
3.
Asimetrik oligoartrit ve
monoartrit (%30-50).
Romatoid artrite
benzeyen simetrik
poliartrit (%30-50).
Ankilozan spondilite
benzeyen aksiyal artrit
(spondilit, sakroiliit
ve/veya omuz veya
kalça artriti) (%5)
Slide 28
Histopatoloji
1.
2.
3.
4.
5.
Parakeratoz
Stratum korneumun
altında bulunması
gereken stratum
granülozum incelmiş
veya kaybolmuştur.
Papillaların üzerindeki
spinal tabaka iyice
incelmiştir.
Papillalar uzamış ve üst
kısımları genişlemiştir
(Papillomatoz).
İnterpapiller aralıklar
düzenli olarak uzamış
ve alt kısımları
kalınlaşmıştır
(Akantoz).
Slide 29
Tedavi: Genel Önlemler
Hastalığı alevlendirecek infeksiyon
odakları varsa bunlar ortadan
kaldırılmalıdır. Travmalardan,
infeksiyonlardan, hastalığı
alevlendirebilecek ilaçlardan
kaçınılmalıdır. Derinin kuru kalması
önlenmelidir.
Slide 30
Yerel Tedavi
Yerel tedavide ilk yapılacak işlem lezyonların
üzerindeki skuamların keratolitiklerle
yumuşatılarak temizlenmesidir. Bu
temizleme, daha sonra uygulanacak olan her
türlü yerel tedavinin etkinliğini çok önemli
ölçüde arttıracaktır. Bu amaçla en çok
kullanılan salisilik asittir.
Slide 31
Yerel Tedavi
Yerel tedavide en çok kullanılan yerel steroidler
kullanılır. Önce güçlü steroidlerle tedaviye
başlanır, daha sonra iyileşme elde edildikçe gücü
daha az olanlara geçilerek yan etkiler en aza
indirilmeye çalışılır. Çok kısa sürede nüks veya
alevlenmeyi (rebound) önlemek için tedavi birden
kesilmez ve sistemik steroid tedavisindekine
benzer şekilde kademeli bir azaltma ile ilaç kesilir.
Slide 32
Özel Yöntemler
• Goeckerman Yöntemi: UVB'nin
katranlarla birlikte kullanıldığı
yöntemdir
• Ingram Yöntemi: Antralin, UVB ve
katran banyolarının birlikte kullanıldığı
bir tedavi yöntemidir
Slide 33
PUVA (P=psoralen + UVA)
UVA ışığa duyarlandırıcılarla birlikte
kullanılır. En çok kullanılan
duyarlandırıcı 8-MOP (8metoksipsoralen)’dir. İlaç, 0,5-0,6
mg/kg olarak hastaya verildikten iki
saat sonra UVA ışınlaması yapılır
Slide 34
Retinoik Asit
Oral retinoik asitler inatçı kalın plak tipi, kronik
psoriasisler için en iyi tedavi yöntemlerindendir.
Günümüzde en çok asitretin kullanılır. Kilo
başına 0,5-1 mg/gün dozlarda önerilmektedir. %
50-80 oranında iyi etki elde edilmektedir.
Hepatotoksik ve teratojenik etkileri en önemli yan
etkileridir. Ayrıca, deri ve mukozalarda kuruma,
saç dökülmesi de yapabilir.
Slide 35
Siklosporin
Günde 2,5-5 mg/Kg dozlarda, inatçı,
kronik, plak tipi lezyonları olan
hastalarda kullanılabilir. Böbrek
fonksiyonları dikkatle izlenmelidir.
Etkisi hızlı olmakla birlikte, tedavinin
kesilmesinden sonra nüksler de hızlı
(3-4 ay içerisinde) olmaktadır.
Slide 36
Metotreksat
Metotreksat bir folat antagonistidir.
Psoriasiste genellikle 25 mg/hafta
i.m. olarak uygulanır.
Hepatotoksiktir.
Slide 37
Seboreik Dermatit
Yapısal bir duruma bağlı olarak, bir çok faktörün
etkisi altında gelişen yüzeyel bir dermatit
tablosudur.
Slide 38
Sıklık
En çok
• Genç erişkinlerde
• Erkeklerde
görülür
Slide 39
Klinik
Yerleşim yerleri olarak
baş, göğüs ortası, sırt
ortası, büklüm yerleri
ve anogenital bölge
sayılabilir. Değişik boy
ve şekildeki eritemli
maküller üzerinde sarı
skuamla yerleşmiştir.
Zamanla plaklar büyür
ve genişlerler.
Slide 40
Mikroorganizmalar
Kesin etkisi
gösterilememiş olmakla
birlikte bu lezyonlarda
bol miktarda Malassezia
türü mantar bulunur.
Ayrıca Candida ve bazı
bakterilere rastlanabilir.
Slide 41
Slide 42
Tedavi
• Yalnızca saçlı deri tutulmasında çinko
pirityon, selenyum sülfit ve katran içeren
şampuanlar genellikle yeterli olur.
• Ketokonazol de şampuan veya krem halinde
oldukça etkilidir.
• İnflamasyonun fazla olduğu durumlarda
yerel steroidlerden yararlanılabilir.
Slide 43
Liken Planus
Değişik renkte papüllerle seyreden, oldukça
kaşıntılı bir deri hastalığıdır.
Slide 44
Etyoloji
•
•
•
•
Nedeni kesin olarak bilinmemektedir.
Son yıllarda hem histolojik, hem de immünolojik
olarak greft versus host reaksiyonuna benzerliği
üzerinde durulmaktadır.
Ayrıca kronik aktif hepatit ile ilişkisi üzerinde
duranlar da vardır.
Bazı olguların ilaçlarla ilişkisi vardır (Altın tuzları
vs).
Çoğu kaynakta emosyonel stresle ilişkili olduğu
belirtilir.
Slide 45
Bulgular
İki önemli bulgusu:
• Şiddetli kaşıntı
• Köbner fenomeni
Slide 46
Bulgular
Tipik lezyon, tepesi
düz, menekşe rengi
küçük papüllerden
ibarettir. Karşıdan
ışık vurunca papül
tepesinin parladığı
görülür.
Slide 47
Bulgular
Papül tepesinde
ayrıca beyaz
çizgiler gözlenir ki,
bu çizgiler
Wickham şebekesi
adını alır.
Slide 48
İyileşme
Lezyonlar
genellikle koyu bir
pigmentasyon
bırakarak
iyileşirler.
Slide 49
Lezyonların
Dizilimi
Lezyonlar
genellikle
değişik
dizilimler
gösterirler.
Erüptif,
lokalize,
annüler, lineer,
hipertrofik
şekiller sık
görülür.
Slide 50
Oral Liken
Hastaların yaklaşık
olarak yarısında ağız
lezyonu bulunur. Ağız
mukozasında tipik
papül gözlenmez,
Wickham şebekesi
abartılı bir biçimde
karşımıza çıkar. Buna
çoğu kez ağrılı
erozyonlar eklenir.
Slide 51
Tırnak Likeni
Tırnakta çeşitli
bulgular olabilir.
Çizgiler, sırtlar,
yüksük tırnak,
yarılma,
subungual keratoz
görülebilir.
Sonunda
piterijyum oluşur.
Slide 52
Tedavi
Hafif olgular yerel steroidlere iyi yanıt verir.
Şiddetli olgularda en iyi sonuç alınan tedavi
sistemik asitretindir. Günde 25-50 mg
kullanılır. Gerektiğinde PUVA tedavisi de
kullanılabilir.
Slide 53
Web
http://www.hulusibehcet.net/dersler