Transcript Planlama Süreci

YÖNETİM VE
ORGANİZASYON
Bölüm 3:Yöneticilik ve Planlama
Planlama, yönetim işininin birinci ve en önemli
safhası sayılmıştır.
Plan nedir?
 Plan bir karardır veya kararlar toplamıdır.
 En genel tanımı ile plan, bugünden, gelecekte
nereye ulaşılmak istendiğinin, nelerin
gerçekleştirilmek istendiğinin kararlaştırılmasıdır.
 Planlama ise planı ortaya çıkarmak için
sarfedilen gayretleri, bir süreci ifade eder.
 Plan bir sonuçtur, planlama bir süreçtir.
Planlama herhangi bir konu ile ilgili olarak;
 Ne
 Ne zaman
 Nasıl
 Nerede
 Kim tarafından
 Neden
 Hangi maliyetle
 Hangi sürede sorularına cevap vermeye

3

1.
2.
Planlamanın Özellikleri
Planlama; geleceğe dönük bir düşünme,
değerleme, araştırma ve inceleme işidir.
Planlama ; risk, amaç ve varsayımlar
arasındaki ilişkilerdir.
4

1.
2.
3.
4.
Planlama Süreci
Planlama Sürecinin Başlangıcı
Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi
Amaçlara Ulaştıracak Alternatif Yolların
Belirlenmesi
Alternatifler Arasında Seçim Yapma
5
Planlama Sürecinin Başlangıcı:Misyon
Açıklamaları ve Vizyon
Misyon, işletmenin ne yapmak ve hangi amaçla
yapmak üzere kurulduğunu, kendisini nasıl
görmek istediğini, işletmenin varlık nedenini
ifade eder.
Vizyon, mevcut gerçekler ile gelecekte beklenen
koşulları birleştirerek, işletme için arzu edilen
bir gelecek imajı yaratmaktadır. Vizyon, işletme
ile ilgili hayali ifade etmektedir.
1.
6
PLANLAMA
Organizasyon
un bugünkü
profili
vizyon
7
2.
Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi: Planlama
sürecinin bu aşamasında, işletmenin veya
yöneticinin başında bulunduğu birimin,
gelecekte belli bir zaman süresi içinde neyi ne
miktarda gerçekleştirmek istedikleri veya
nerede ve hangi konumda olmak istedikleri
karara bağlanır.
8
3.
Amaçlara Ulaştıracak Seçeneklerin
Belirlenmesi: Planlama sürecinin bu safhası,
gelecekte belli bir zaman süresi sonunda
ulaşılması kararlaştırılmış durum veya konuma
nasıl, ne yaparak ulaşılabileceğinin
incelenmesi, irdelenmesi ve bu yolların
belirlenmesini kapsamaktadır.
9
4.
Seçenekler Arasında Seçim Yapma: Yönetici
belirlenmiş bulunan hedeflere ulaştıracak
alternatiflerden birisini seçeçektir. Bu safhanın
özelliği seçim yapma işidir.
Plan, yöneticilerin belli bir konuda yapmış oldukları
seçimlerin toplamından oluşan bir belge
olacaktır.
10

1.
Planlama Türleri
Stratejik Planlar: Stratejik planlar , genel
amaçlara erişmek için örgütsel faaliyet
alanlarını ve pazarlarını belirlemek ve örgütsel
kaynakları bu faaliyet sahalarına tahsis etme
çabaları ile ilgilidir. Stratejik planlar, işletmenin
üst kademe yöneticileri tarafından ve uzun
faaliyet dönemleri için hazırlanırlar.
11
Taktik planlar: Stratejik planlar yapıldıktan
sonra bunların uygulanabilmesi için taktik
planlara ihtiyaç vardır. Taktik planlar, işletmenin
stratejisinin kısımlara ayrılarak icra edilmesi
veya uygulanmasını gerekli kılar.
Bir kuruluşta birden fazla taktik plan yapılmaktadır.
Kuruluştaki her işletme fonksiyonu için taktik
plan geliştirilmesi zorunludur.
2.
12

Taktik planları orta kademe yöneticiler sorumlu
oldukları fonksiyona göre geliştirirler. Taktik
planlar stratejik planlardan zaman ufku
bakımından daha kısa sürelidir.
13
Eylemsel Planlar: Eylemsel planlar, taktik
planların icrasını kolaylaştırmak ve onlara
destek olmak amacıyla organizasyonun alt
kademe yöneticileri tarafından hazırlanırlar.
Bu tür planlar, departman yöneticilerinin aylık,
haftalık, günlük programlarını oluşturur.
3.
14
4.
Bütçeler: Yöneticilerin, zaman içinde
programlanan faaliyetlerin miktar ve kalitesi
gözönünde bulundurularak bunları
gerçekleştirecek maddi-parasal kaynakların
tahsis edilmesi ile ilgili çalışmalara bütçeleme
denir.
15
5.
Tek Kullanımlı Planlar: Bu tür planlar, bir defalık
kullanılmak amacıyla oluşturulurlar. (Projeler)
16
6.
Sürekli Planlar: Organizasyon içinde yürütülen
faaliyetlere rehberlik etmekte ve birden fazla
uygulanabilme şansına sahip olmaktadırlar.
(Politikalar-Yöntemler-Kurallar)
17



Politikalar, faaliyetlere rehber olurlar ve örgüt
içinde faaliyet yapan personele yol gösterirler.
(Terfi politikası)
Yöntemler, özel bir amaca ulaşmak için safha
safha yapılacak işlemlerin neler olduğunu
belirtir.
Kurallar veya kaideler , özel bir faaliyetin
yapılmasında uyulması gereken hususu ifade
eder.
18
Planlama İlkeleri
I.
Planlama arzulama ilkesi
II. Planlamanın kuruluş koşullarına uygun bir
zamanlama ufku veya süresini gerektirmesi
ilkesi
III. Alternatif planlar geliştirme ilkesi
IV. Rakiplerin ne yaptıklarını ve gelecekte ne
yapabileceklerini sürekli olarak değerlendirme
ilkesi

19
Esneklik ilkesi
VI. Ekip halinde çalışma ve haberleşme ilkesi
VII. Somut, rakamlandırılmış ve gerçekçi olma
ilkesi
VIII. Yazılı döküman ilkesi
V.
20



Planlamada Zaman Ufku
Planlamada süre plan türüne göre uzun, orta,
kısa süreli olmak üzere üç kısımda incelenebilir.
Uzun zaman süresine sahip planlar stratejik
niteliktedir. Bu planların uygulanması genellikle
beş yıldan daha fazla bir zaman süresini gerekli
kılar.
21

Orta zaman süresine sahip planlar daha çok
fonksiyonel birimlerle ilgilidirler. Bu planlar taktik
amaçları gerçekleştirmeye dönüktür. Bu planlar
genellikle bir veya iki yıla uzanan bir zaman
süresini gerektirir.
22

Kısa dönemli planlar ise, operasyonel veya
eylemsel amaçlarla ilgilidir. Bu planların süresi,
günlük, haftalık, aylık, üç aylık, altı aylık, yıllık
gibi çok değişkendir, ancak kısa zaman süresini
içerirler.
23

I.
II.
Planlamanın karşısında olan yöneticilerin
görüşleri:
Planlama, kuruluşlar için hem mali yük getirir,
hem de yöneticilerin zamanlarının büyük bir
kısmını alır.
Her sanayi ve hizmet kolu, planlama yapmak ve
planlı hareket etmeye ugun değildir.
24
III.
IV.
Planlama,sorumlu yöneticinin yetkisini azaltıp
faaliyet serbestini daraltacak ve ona insiyatif
kullanma olanağı tanımayacaktır.
Planlama, mevcudu fazla olan kadroları
şişirecek ve yeni kadro tahsisine neden
olacaktır.
25

I.
II.
Planlamanın lehinde olan ve yararlı olduğuna
inanan yöneticilerin görüşleri:
Planlama düzenli bir haberleşme ve
koordinasyon sağlar.
Planlama hiyerarşiyi yukarıdan aşağıya
harekete geçirir ve motive eder.
26
III.
IV.
V.
VI.
Planlama üretme sürecidir.
Yetki devrini kolaylaştırır.
Çevre faktörleri değerlendirilerek etkinlik
arttırılır.
Planlama, en uygun strateji seçimi ve
kaynakların bu strateji etrafında optimum
dağılımını sağlar.
27