Transcript 6 iş planı

NEDEN İŞ PLANI?
• Her iş ve proje, hem geleceğin getireceği beklenen
fırsat ve engelleri ya da beklenmedik şeyleri
karşılamak, hem de işin özgün rekabet çevresinde
başarıyla yol almak için iş planına, bir yol haritasına
ihtiyaç duyar
• İş planı hazırlamak, bir iş için hazırlanma sürecinin
bir parçasıdır.
1
1.1. Girişimci:
Bu bölümde girişimciler (ortaklar dahil) kendilerini
kısa ve öz olarak tanıtacak.
• Doğum tarihi/Doğum yeri
• Almış olduğu eğitimler
• İş deneyimi
• Varsa kuracağı iş ile ilgili yeterlilikleri
2
1.2 İşletmenin Faaliyet
Konusu
İşletmenin faaliyet göstereceği alan/sektör
tanımlanacak
Ne iş yapmayı amaçlıyoruz?
Mal Üretimi
Hizmet Üretimi
Pazarlama Dağıtım
3
1.3 İş Kurma Süreci
1) İş fikrinin belirlenmesi
2) Fizibilite Çalışmaları
1) Olanak etüdü ve ön seçim
2) Ekonomik, finansal, teknik etüdler
3)
4)
5)
6)
7)
Fizibilite Raporu
Değerlendirme ve Yatırım Kararı
Kesin Proje
Yatırım /uygulama
Üretime Geçiş
4
2.1 Girişimci ve İşletme Ortaklarının Kişisel Bilgileri
5
2.2 Girişimci ve İşletme Ortaklarına İlişkin Bilgi Tablosu
6
2.3 İş Fikri ve Seçme Nedeni
Niçin bu iş fikrini seçtik?
İşin karlılığı
Pazarın Büyüme hızı
Pazarın büyüklüğü
Talep beklentileri
Pazarda yeteri kadar aktör olmaması
Bu konudaki iş deneyimleri
Yetkinlikler
Devlet Teşvikleri
7
2.4 İşletmenin Hukuki Statüsü ve Seçim Nedeni
1. Tek Kişi İşletmeleri ( Şahıs İşletmeleri)
2. Ortaklıklar
2.1. Adi Şirketler (Borçlar Kanununa göre)
2.2. Ticari Şirketleri (Türk Ticaret Kanununa göre)
2.2.1. Şahıs Şirketleri
a) Kollektif Şirketler
b) Komandit Şirketler
2.2.2. Sermaye Şirketleri
a) Anonim Şirketler
b)Limited Şirketler
c)Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketler
3. Kooperatifler
4. Dernek ve Vakıfların İktisadi İşletmeleri
8
2.5 İşletmenin Misyonu
Misyon Kavramı
• Fransızca: mission
• Türkçe: ulugörev, özgörev, amaç, görev
Kurumun varlık nedenidir?
• NE yapmamız gerekiyor/bekleniyor?
• Bunları KİM için yapıyoruz?
• Hangi yöntem, yaklaşım ve değerler ile NASIL üretiyoruz? Nasıl çalışıyoruz?
• Bunları NEDEN yapıyoruz? Neden varız?
9
2.6 İşletmenin Vizyonu
• Fransızca: vision
• Türkçe: özülkü, uludüş, geniş görüşlülük, uzgörü
• Gösterim, geniş görüş, ileri görüş
• Görme gücü, önsezi, algılamada olağanüstü yetenek ve seziş, bir şeyin
tasarlanmış ve ya görülüş tarzı, hayal gücü ile zihinde yaratılan simge,
derin görme, ileriyi görme (TDK)
10
2.7 Kısa Vadeli Hedefer:
Kısa vadede işletmenin satış gelirlerini arttırmak
 İç pazarda pazarlama ve satış ağını kurmak
Satış Gelirlerini arttırmak
Kısa vadeli borçların ödenmesi
Makine ve ekipman eksiklerinin giderilmesi
İşletmenin tanıtım faaliyetleri
Personel eksiklerinin giderilmesi
11
2.8 Orta ve Uzun Vadeli Hedefleri
Tüm pazara yönelik ürün yelpazesi oluşturmak (yaşlı, kadın, çocuk, genç,
erkek vs.)
Avrupa ülkelerinden başlamak suretiyle, komşu ülkelere ve diğer uluslararası
pazarlara açılmak
Ölçek ekonomisinde üretim kapasitesine sahip tesisler kurmak
Hammadde imalatına yönelik çalışmalar yapmak (Pamuk, Naylon, Lycra)
Elde edilen karlar ve ek finansman kaynakları ile makine ve teçhizat
parkurunu genişletmek ve böylelikle sabit maliyetleri düşürmek.
Dünya çapında akredite olmuş kuruluşlarca yapılan kalite çalışmalarına
katılmak ve buna ilişkin belgeleri edinmek
12
3.1 Pazar Büyüklüğü ve Hedeflenen Pazar Payı
İşletmelerin ürettiği ürünleri alabilecek olan potansiyel müşteri kitlesi
olarak tanımlanabilir.
Pazarda gerçekleşen ticaret hacmi ..
Üretim Miktarı…
İthalat-İhracat Rakamları
Tüketim Miktarı…
Genel
Kişi Başı
Ortalama
13
3.2 Pazar Profili
Pazarda yer alan Tüketiciler/Alıcılar/Müşteriler homojen değil…
Benzer özellikler göstermeyebilirler…
Farklı istek ve ihtiyaçlara sahip olabilirler…
Pazarın tamamına yönelik çabalar verimsiz olabilir..
O zaman pazarı daha homojen/birbirine benzeyen alt bölümler
halinde incelemekte fayda var…
14
3.2. Rakip Analizi
Rakiplerin analizi, rakiplerin kim olduğunu öğrenmeye olanak verilir, rakiplerin hangi
stratejik davranışlar takip edeceklerini öğrenme olanağı verir, sektördeki rekabetin doğasını
öğrenme olanağı verir.
Rakiplerin neler yaptığını bilmek, neler yapmaya muktedir olduklarını öğrenme olanağı
verir, rakipleri neyin güdülediği ortaya çıkar, analiz yapan işletmenin gelecekte nasıl hareket
edeceğine ilişkin plan yapma olanağı verir, rakiplerin zayıf taraflarını öğrenme imkanını
ortaya çıkarır.
Kimler benim Rakibim? (Rakiplerinizden görece daha büyük pazar payına sahip olanları,
sahip oldukları tahmini pazar payları ile birlikte tanıtın)
Kaç işletme, kaç iş yeri, kaç kişi?(Pazarda aynı işi yapan irili ufaklı işletme sayısını belirtin)
Rakiplerimin üstünlükleri neler?
Beni rakiplerimden ayrıcalıklı kılan faktörler nelerdir?
Rakipler karşındaki üstünlüklerim/güçlü yönlerim nelerdir?
İkame ürün veya hizmetler neler?:Ürün veya hizmetlere rakip olacak ikame ürünler veya
hizmetler nelerdir bunları belirtiniz.
Rekabetin türü ve boyutu/şiddeti? Ne tür bir rekabet var?
15
3.3. Pazarlama satış Hedefleri
Kısa, Orta ve Uzun vadede ne kadar satış yapmayı planlıyorum?
Temel belirleyiciler neler? Mümkünse bunları tablolamak..
Hedeflenen Pazar payı (Max, Min)
Siyasi, ekonomik, mevsimsel dalgalanmalar
Üretim kapasitem: Mevcut durum + Gelecek beklentileri (Teorik, pratik,
atıl vs.)
16
3.4 Sektörel Gelişmeler, Fırsatlar ve Tehditlere İlişkin Değerlendirmeler
Fırsatlar amaçların başarılmasında işletmeye şans olanağı sunan durumlar,
araçlar ve dış koşullardır.
Tehlikeler, fırsatların simetriği durumdadır. Tehlikeler işletme amaçlarının
belirlenmesinde potansiyel problem olabilecek dış güçler, faktör ve durumlardır.
17
3.6 Beklenmedik Durumlara İlişkin Öngörüler
Doğal Afet
Yangın
Savaş
Terörist faaliyet
Hırsızlık
Su basması
Patlama
Yıkılma
savaş
Peki Öngörülerimiz Ne?
Ne tür önlemler almayı planlıyoruz?
Sigortalama..
Önleyici tedbirler..
Yangın merdiveni, alarm sistemi, Mimari tasarım,
18
3.7 Ürün/Hizmet Tanımı
Ürünün/hizmetin yer aldığı kategori:
Hangi kategoride yer alıyor (Tüketim malı mı?, Endüstriyel bir mal mı?)?, Kozmetik
ürünü mü? Bir ilaç mı? Temel gıda maddesi mi? Çerez mi? Ürünün nitelikleri
(Özellikli mi?, Kolayda mı?) nedir?
Ürünün kısa bir tarihçesi: M.Ö.; M.S
Ürününün/Hizmetin kullanım amaçları ve alanları: Hangi alanlarda kullanılıyor?
Birden fazla kullanım alanı var mı? İnsanlar veya kurumlar bu ürünü hangi
amaçlar için kullanıyor.
Ürünü veya Hizmeti tüketme/satın alma davranışları:
Ürün veya hizmetin Özellikleri, tarifi, yapılışı, içeriği….
Ürünün ikame ürünlerden üstünlükleri, zayıflıkları
19
3.8. Ürün Hizmet Fiyatının Nasıl Oluşturulduğu?
1.
2.
3.
4.
Maliyete dayalı Fiyatlandırma
Talebe Dayalı Fiyatlandırma
Rekabete Dayalı Fiyatlandırma
Psikolojik Fiyatlandırma
20
3.9 Yer Seçimi
İşyerimi Neden X yerine kuruyorum….
1. Bölge Seçimi
2. Yöre seçimi
1. Pazara Yakınlık
3. Nokta seçimi
2.
3.
4.
5.
6.
Hammadde, Enerji, iklim ve su
İşgücü
Taşıma
Devlet Teşvikleri ve Sınırlandırmalar
Kültürel ve sosyal şartlar
21
3.10 MÜŞTERİYE ULAŞIM KANALLARI
Doğrudan mı? Dolaylı mı?
22
3.11 Ürün Tanıtım Planı
Reklam
 Kişisel satış,
 Halkla ilişkiler,
Satış teşvik
23
4.1 NACE Kodu
• NACE: General Standard of Economic Activities in the European Community
(Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin Genel Sınıflandırılması)
24
4.2 Üretim/Hizmet Sunum Sürecinin Aşamaları
• Üretim veya hizmet sunumunuz kaç aşamadan oluşuyor?
• Bu aşamalarda hangi faaliyetler yürütülüyor?
• Özellikle faaliyetlerin yerine getirilmesi sürecinde ne gibi standartlar takip
ediliyor?
• Bu süreçleri tanımlayınız. Ayrıca birbirine bağımlı süreçler söz konusu ise bu
aşamalar arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
Mal/hizmet üretimi sırasındaki aktiviteler bir süreç halinde şematize
edilmelidir. İş akışı çizerken, üretimin genel hatlarıyla şekle geçirildiğinden
emin olunmalıdır.
 Üretimin ana hatlarını ve alt detaylarını çizebiliyor olmak, İŞ PLANINI
OKUYANA, İŞE HAKİM OLUNDUĞUNU VE BİLİNDİĞİNİ göstermek için
önemlidir.
25
26
4.3 İş Akış Şeması Sembolleri
İşlem
İç Depolama
Elle Girdi
Öteki İşlem
Belge
Elle
İşlem
Manyetik Disk
Görüntüleme
Karar
Çoklu Belge
Kart
Veri
Sonlandırıcı
Gecikme
Önceden
Tanımlı İş
Hazırlık
Depolanmış
Veri
27
4.4 Standartlar:
•
•
•
•
•
TSE HİZMET YETERLİLİK
CE
ISO
HACCP
TSE HELAL BELGE SERTİFAKSI
•
•
•
•
•
Türk Standartlarına Uygunluk Belgesi (TSE Markası)
TSE Kritere Uygunluk Belgesi (TSEK Markası)
NTR Belgesi
TSE Elektromanyetik Uyumluluk Belgesi
Birim Doğrulama Belgesi
28
4.5 HUKUKİ İZİNLER
• Kurulacak işletmenin niteliğine,
• Üretimi gerçekleştirilecek ürünün veya hizmetin cinsine göre:
•
•
•
•
Sicil tescili ile ilgili işlemler
Vergi dairesi ile ilgili işlemler
Kayıt olunacak oda ile ilgili işlemler
Bakanlıkla ilgili işlemler
29
5.1 Organizasyon Şeması
Bir örgütün yapısının çeşitli unsurlarının bir grafikle gösterilmesidir.
İşletmenin yapısını bir bütün olarak gösteren ve servisler arasındaki çeşitli
ilişkileri tamamlayıcı bir düzen içinde göz önüne alan bir grafiktir.
Bir anlamda organizasyonun kuş bakışı çekilmiş bir fotoğrafıdır.
İyi düzenlenmiş bir organizasyon şeması;
İşlerin uzmanlaşması ve bölünmesini
Sorumluluk ve ilişkilerini
Yetki göçertilmesi yollarını
Koordinasyon ve entegrasyon noktalarını
Kimin hangi iş ve mevkiye sahip olduğunu belirtmelidir.
30
6.1 BAŞLANGIÇ MALİYETLERİ VE DİĞER BAŞLANGIÇ GİDERLERİ
Maliyet ve Gider Kavramı:
Maliyet belirli bir amaca ulaşmak için katlanılan veya katlanılma olasılığı yüksek
fedakârlıkların parasal sözcüklerle ölçülmesidir.
Maliyet kavramı başka bir biçimde, bir yarar ya da çıkar sağlamak için katlanılan
fedakârlık ya da bir mal karşılığı elden çıkarılan belirli miktardaki bir para olarak
tanımlanır.
31
6.1 Başlangıç Maliyetleri ve Diğer Başlangıç Giderleri
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Arazi Temin Giderleri
Etüt Proje Giderleri
Arazi Düzenlenmesi
Bina İnşaat Giderleri
Makine Teçhizat Giderleri
Yardımcı Makine Ekipman Giderleri
Taşıma giderleri
Montaj Giderleri
Sigortalama Giderleri
32
1. Arazi Temin Giderleri
Gerekli arazi büyüklüğü işletmenin genel yerleşim planı göz önüne alınarak
belirlenir. Gerektiğinde işletmenin gelecek dönemlerde ihtiyaç duyacağı
genişleme de hesaba katılmalıdır.
33
2. Etüt ve Proje Giderleri
İş fikrinin gerçekleştirilmesi için gerekli piyasa ve talep yapısı araştırmaları ile
teknik süreçlerin araştırılmasında çeşitli uzman ya da uzman kuruluşlardan
hizmet alınacak ise yapılacak harcamaların tahmin edilmesi ve bu kalem
altında yatırım ihtiyacına eklenmesi gerekir.
34
3. Arazi Düzenlemesi
Arazi düzenlemesi harcamaları kalemi, yatırımın gerçekleştirilmesi
öncesinde arazinin inşaata hazır hale getirilmesi için yapılacak düzenleme
çalışmalarının tahmini maliyetini içerir.
35
4. Bina – İnşaat Giderleri
İşletmenin her türlü bina ve inşaat çalışmalarına ait giderleri hesaplanarak
bu başlık altında belirtilir. Bu kalem altında ana tesis, yardımcı tesisler,
depolar, idari ve sosyal amaçlı binalar ve ulaşım amaçlı inşaat yapıları ayrı
ayrı belirtilir. Ayrıca binaların tesisat ve donanım ihtiyaçları da bu yatırım
kalemi altında gösterilir.
36
5. Makine ve Teçhizat Giderleri (Yerli)
İşletmenin temel üretim süreçlerini ilgilendiren makine ve teçhizattan
yurtiçinden temin edilenlerin listesi, makine cinsi, adedi, birim fiyatı ve
toplam fiyatı bilgilerini içerecek şekilde hazırlanır.
37
6.
Makine ve Teçhizat Giderleri (İthal)
İşletmenin ana makine ve teçhizatından yurtdışından temin edilenler ayrıca
listelenir. Bu listede, alınacak makine ve teçhizatın ülkemizde teslim edileceği
gümrük noktasındaki fiyatı (FOB) temel alınır. Bu fiyat üzerinden her bir
makinenin ithalat ve gümrük masrafları belirlenir ve listede gösterilir.
38
7. Yardımcı İşletmeler Makine-Ekipman Giderleri
Elektrik, su tesisatları, havalandırma, yakıt ekipmanı gibi üretim sürecinin
temel ekipmanı olmayan ancak işletmenin ihtiyaç duyduğu destek makine
ve ekipmanın yatırım bedelleri bu başlık altında verilir. Bu tür makine
ekipmanlardan yurtdışından temin edilecekler var ise FOB fiyatı ve diğer
masrafları ayrı ayrı belirtilir.
39
8. İthalat ve Gümrükleme Giderleri
Makine ve ekipmanın yurtdışından temini durumunda verilen fiyatların
türüne bağlı olarak ithalat ve gümrük işlemleri komisyonları ve vergiler
hesaba katılır. Bu kapsamdaki harcamalar yürürlükteki mevzuata göre yapılır.
Eğer yatırım teşvik uygulamalarından yararlanılacak ise bu kapsamdaki vergi
harcamaları yapılmaz.
40
9. Taşıma ve Sigorta Giderleri
Makine ekipmanın yurtdışı-yurtiçi nakliyat ve sigorta harcamaları, makine
ekipman için verilen teklif fiyatının kapsamına göre hesaplanır ve yatırım
tablosunda gösterilir.
41
10. Montaj Giderleri
Montaj giderleri makine ve ekipmanın tesiste yerine monte edilmesi ve
kullanılır hale getirilmesi çalışmalarıdır. Makine fiyatlarına montaj dahil ise
bu kalem ayrıca belirtilmez. Ancak montaj fiyata dahil olsa da montaj
ekiplerinin günlük harcamaları göz önünde bulundurulmalıdır.
42
11. İşletmeye Alma Giderleri
İşletmenin çalışmaya başlaması öncesinde deneme üretimi için geçirilecek
devrenin işletme giderleri, işletmeye alma giderlerini oluşturur.
43
12. Lisans Giderleri
Lisans ve benzeri patent, know-how giderleri, işletmede kullanılacak teknoloji
ya da sistem karşılığında, kuruluş döneminde bir defaya mahsus olarak ya da
tüm işletme dönemi boyunca olabilir. Bu gider kaleminin özelliğine göre
yatırım içinde ya da işletme giderleri içinde ele alınması gerekir.
44
13. Genel Giderler
Genel giderler öncelikle yatırım döneminde gerekli işletme giderlerini kapsar.
(personel, ulaşım, tanıtım, haberleşme vb.) Ayrıca yatırım dönemindeki noter
masrafları, harçlar, sigortalar da bu kalem altında gösterilir.
45
14. Beklenmeyen Giderler
Yatırım ihtiyacı belirlenirken yatırım kalemlerinde değişiklikler ya da sayısal
artışlar olabilir. Bunun dışında yatırım dönemi içinde maliyet artışları gündeme
gelebilir. Bu tür artışların yatırım toplamı içinde ele alınması için beklenmeyen
giderler kalemi kullanılır.
46
15. Diğer Giderler
Diğer giderler kalemi, yatırım tablosunun oluşumuna göre diğer harcama
kalemlerinde gösterilmeyen harç, fon vb. resmi giderler ile vergileri kapsar.
Bu kapsamda ele alınması gereken en önemli gider kalemi, yatırım dönemi
finansman maliyetleridir. Kredi kullanımında yatırım döneminde yapılacak
faiz ödemeleri hesaplanır ve bu kalem altında başlangıç yatırım büyüklüğüne
ilave edilir.
47
6.2 İşletme Giderleri
İşletme Gideri, belirli bir dönemin hasılatının elde edilmesi amacıyla
kullanılmış tükenmiş maliyetlerdir.
1. Araştırma Geliştirme (Ar-Ge) Giderleri
2. Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri
3. Genel Yönetim Giderleri
48
6.5 Kara Geçiş Noktası
Başabaş Noktası:
Başabaş noktası analizi bir kârlılık analizidir ve hem sabit hem de değişken
giderleri hesaba katarak, işletmelerin alacakları stratejik kararlara yardımcı
olur. Analiz, firmaların satışları, giderleri ve kârı arasında ilişki kurarak üretime
devam etmeleri durumunda kâr elde edilmeye başlanacak olan noktayı elde
eder.
Yatırımın Geri Dönüş Süresi:
Yatırımın Geri Dönüş Süresi = Başlangıç Yatırım Tutarı / Günlük Kar Tutarı
49
6.6 Özkaynak ve Diğer Kaynaklardan Sağlanacak Finansman
0. YIL
FİNANSMAN İHTİYACI
1. BAŞLANGIÇ YATIRIMI
2. İŞLETME SERMAYESİ
TOPLAM FİNANSMAN İHTİYACI
FİNANSMAN KAYNAKLARI
1. ÖZKAYNAKLAR
2. BORÇLAR
3. KREDİLER
TOPLAM FİNANSMAN KAYNAKLARI
TOPLAM