Transcript 001271 มนุษย์กับสิ่งแวดล้อม - คณะเกษตรศาสตร์ ทรัพยากรธรรมชาติและ

่
มโนทัศน์เกียวก
ับความสัมพันธ ์ของ
่
มนุ ษย ์ก ับสิงแวดล้
อม
่ นทีอยู
่ ่
1. ความสาค ัญของโลกทีเป็
ของมนุ ษย ์
่
2. สิงแวดล้
อมคืออะไรมีความสาค ัญ
อย่างไร
3. ความสัมพันธ ์ระหว่างมนุ ษย ์กับ
่
สิงแวดล้
อม
4. ความสาค ัญของระบบนิ เวศน์
5. การพัฒนาประเทศ
กาเนิ ดจักรวาลและโลก
่
สาหร ับสมมติฐานเกียวกับการก
าเนิ ดของจักรวาลที่
่ ดในปั จจุบน
ได้ร ับการยอมร ับทีสุ
ั ก็คอ
ื สมมติฐาน
่
่
้ั
เกียวกับการระเบิ
ดครงใหญ่
หรือ Big Bang ซึงเสนอ
้
้ั
ขึนมาคร
งแรกในปี
ค.ศ. 1929 และได้ร ับการปร ับปรุง
ในปี ค.ศ. 1965 โดย A.A. Penzias และ R.W.
Wilson
้
สมมติฐานด ังกล่าวอธิบายว่าเดิมดาวเคราะห ์ทังหมด
ในสุรย
ิ จักรวาลและดวงอาทิตย ์รวมตัวกันเป็ นกลุ่ม
ของมวลสารและก๊าซขนาดใหญ่ โดยมี
เส้นผ่าศูนย ์กลางขนาดเท่าวงโคจรของดาวอ ังคารใน
่ ชวี ต
กาเนิ ดจักรวาล โลก การเกิดสิงมี
ิ
Inflationary Universe
กาเนิ ดจักรวาล
้ าซ
Galaxy ประกอบด้วยกลุ่มของดาวฤกษ ์รวมทังก๊
่ นอยู ่รอบจุดศูนย ์กลาง
และฝุ่ นละอองต่างๆ ทีหมุ
้
ทังหมดอยู
่รวมกันได้โดยอาศ ัยแรงโน้มถ่วง galaxy
้
่ อยู ่ในจักรวาลสันนิ ษฐานว่ามีประมาณ 50
ทังหมดที
มี
่
พันล้าน galaxy โดย galaxy ทีเราอาศ
ัยอยู ่เรียกว่า
่ อยู ่
ทางช้างเผือก (Milky Way galaxy) ดาวฤกษ ์ทีมี
มากมายใน galaxy จะรวมตัวกันโดยมีรูปร่างคล้าย
กังหัน (spiral arm) และส่วนใหญ่จะเป็ นกลุ่มก๊าซ
่ กโชติชว
ทรงกลมทีลุ
่ งอยู ่ตลอดเวลา ระยะห่างระหว่าง
่ ่ใกล้ดวง
ดาวฤกษ ์แต่ละดวงไกลมาก ดาวฤกษ ์ทีอยู
กาเนิ ดจักรวาลและโลก
่ กลุ่มของดาว
ดวงอาทิตย ์ก็เป็ นดาวฤกษ ์ดวงหนึ่งทีมี
เคราะห ์มาโคจรล้อมรอบเรียกกันว่า ระบบสุรย
ิ ะ
่ งอยู
้ั
(Solar system) ซึงต
่เป็ นระยะทางประมาณ 3 ใน
4 จากจุดศูนย ์กลางของทางช้างเผือก ส่วนของแขน
่
ทีเราอาศ
ัยอยู ่เรียกว่า Orion arm
กาเนิ ดดวงอาทิตย ์
้ั
ในส่วนของการเกิดดวงอาทิตย ์ภายหลังการระเบิดครงใหญ่
นักดาราศาสตร ์ส่วนใหญ่ในปั จจุบน
ั ยอมร ับในทฤษฎี
้ั ยกก ันว่า
Gravitational collapse theory หรือบางครงเรี
่
nebula theory หรือ dust-cloud theory ซึงตามทฤษฎี
้
ดังกล่าวดาวฤกษ ์ต่างๆ รวมทังดวงอาทิ
ตย ์ จะก่อตัวในแบบ
้ั
เดียวก ันและบางครงดาวเคราะห
์ก็จะเกิดจากการสร ้างตัวของ
ดาวฤกษ ์ด้วยเช่นกัน ในระหว่างดาวฤกษ ์ต่างๆประมาณร ้อย
ละ 99 จะประกอบด้วยกลุ่มก๊าซไฮโดรเจนและฮีเลียม เรียกว่า
nebulae (ภาษาละตินหมายถึงเมฆหรือหมอก) ต่อมา
้ ดการรวมตัวก ันเนื่ องมาจากแรงโน้มถ่วง ซึงจะ
่
nebulae นี เกิ
มากกว่ามวลของดวงอาทิตย ์ปั จจุบน
ั เล็กน้อย (ประมาณ
่
กาเนิ ดดวงอาทิตย ์
กาเนิ ดดวงอาทิตย ์
่
ส่วนทีเหลื
อของกลุ่มก๊าซจะมีลก
ั ษณะเหมือนจานทรง
กลมหมุนรอบจุดศูนย ์กลาง และเกิดการรวมตัวกัน
่
เป็ นดาวเคราะห ์ต่างๆ ดวงอาทิตย ์ในระยะเริม
้
ก่อกาเนิ ดนันเรี
ยกว่า protosun จะมีอณ
ุ หภู มส
ิ ู งมาก
่ ดขึนใน
้
ถึงหลายล้านเคลวิน ความดันมหาศาลทีเกิ
ดวงอาทิตย ์เกิดจาก การชนกันของอนุ ภาคหรือ
่ ดขึนในดวงอาทิ
้
่
nuclear fusion ทีเกิ
ตย ์ซึงมี
้
อุณหภู มส
ิ ู งมากนันจะก่
อให้เกิดพลังงานอย่างเพียง
่
พอทีจะร
ักษาอุณหภู มแ
ิ ละความด ันไว้ให้คงที่ ทาให้
่
ดวงอาทิตย ์มีขนาดคงทีมาจนถึ
งปั จจุบน
ั ระยะเวลาที่
กาเนิ ดดวงอาทิตย ์
กาเนิ ดโลก
่ protosun เข้าสู ร
เมือ
่ ะยะสุดท้ายกลุ่มของก๊าซ ของแข็งและ
่
่
่ อมรอบ protosun ทีเป็
่ นลักษณะ flat
ของเหลวทีเคลื
อนที
ล้
้ ขันตอนในการก่
้
disc จะทาให้เกิดการสร ้างดาวเคราะห ์ขึน
อ
้ งไม่เป็ นทีพิ
่ สูจน์ได้อย่างแน่ นอน แต่
ตัวเป็ นดาวเคราะห ์นันยั
่ อยู ่ในการสันนิ ษฐานถึงการก่อตัวของ
จะอาศ ัยหลักฐานทีมี
้ โดยเชือก
่ ันว่าดาวเคราะห ์ทังหลายเกิ
้
มันเท่านัน
ดจากการ
รวมตวั ของอนุ ภาคของฝุ่ นโมเลกุล และอะตอมต่างๆ ร่วมกับ
่ ดจากการชนก ันของอนุ ภาคและแรงโน้มถ่วง ทาให้ม ี
แรงทีเกิ
่
่ น
การพัฒนาขนาดของมันให้ใหญ่ขนเรื
ึ ้ อยๆ
จนกระทังเป็
่ ด บริเวณทีใกล้
่
่ อณ
ดาวเคราะห ์ในทีสุ
protosun ซึงมี
ุ หภู ม ิ
่
สู งกว่าบริเวณทีไกลออกไป
ประกอบกบ
ั การชนก ันของ
่
กาเนิ ดโลก
กาเนิ ดโลก
่
่ นตัวลงทาให้พนผิ
่ มขึ
่ น
้
เมือโลกเริ
มเย็
ื ้ วภายนอกแข็งตัวซึงเริ
่ 4.6 พันล้านปี ก่อน แสงจากอาทิตย ์ทีเพิ
่ งก่
่ อตัวขึนก็
้ เริม
่
เมือ
่
้ กห่อหุม
สาดส่องมายังโลก ซึงในขณะนั
นถู
้ ด้วยกลุ่มก๊าซ ทา
่
้ั
้ จะเกิดการระเบิดของ
ให้เริมเกิ
ดชนบรรยากาศ
นอกจากนี ก็
่ ดจากการระเบิดของภู เขาไฟจะ
ภู เขาไฟ ก๊าซทีเกิ
ประกอบด้วยไอน้ า, ก๊าซไนโตรเจนและคาร ์บอนไดออกไซด ์
้
เรียกว่า outgassing ไอร ้อนของก๊าซเหล่านี จะก่
อตัวเป็ น
้ั
่
้ กดาราศาสตร ์
เมฆปกคลุมชนบรรยากาศ
เมือไม่
นานมานี นั
ยังพบอีกว่า ในช่วงเวลาดังกล่าวมีดาวหางน้ าแข็งเล็ก ๆ อีก
่ นการเพิมปริ
่
นับล้านลู กพุ่งเข้ามาชนโลกซึงเป็
มาณไอน้ าใน
้ั
้ กทางหนึ่ ง
ชนบรรยากาศให้
มากขึนอี
้ั
่
องค ์ประกอบของชนบรรยากาศในระยะเริ
มแรก
(early
่ ชวี ต
กาเนิ ดจักรวาล โลก การเกิดสิงมี
ิ
วิดท
ิ ศ
ั น์กาเนิ ดโลก จาก The Miracle Planet แผ่น 1 “เปิ ด
บันทึกโลกมหัศจรรย ์”
่ ชวี ต
กาเนิ ดจักรวาล โลก การเกิดสิงมี
ิ
(Time Line)
่
1. จักรวาลเกิดเมือไหร่
่
2. โลกและดวงจันทร ์ เกิดเมือไหร่
เกิดอย่างไร
่ ชวี ต
่ มีหลักฐานอะไร
3. สิงมี
ิ ก่อกาเนิ ดเมือ
บ่งชี ้
่ าให้โลกเปลียนแปลงอย่
่
4. อะไรทีท
างรวดเร็ว
้
ผลกระทบดังกล่าวเกิดอะไรขึนและ
่ ชวี ต
สิงมี
ิ บางชนิ ดรอดมาได้อย่างไร
ความสัมพันธ ์ของดวงอาทิตย ์และการ
โคจรของโลก
ความสัมพันธ ์ของดวงอาทิตย ์และการ
โคจรของโลก
ความสัมพันธ ์ขององค ์ประกอบ
่
สิงแวดล้
อม
1. Lithosphe
re
2. Atmosphe
re
3. Hydrosph
ere
ความสัมพันธ ์ขององค ์ประกอบ
่
สิงแวดล้
อม
Atmosphere
้ั
ชนบรรยากาศของโลกเรา
(Atmosphere)
้ั
้ั เป็ น
เป็ นชนบางๆ
สองชน
้ั
่
ชนแก๊
ซทีปกคลุ
มโลกของ
เราเอาไว้
้ั
 ชนโทรโพสเฟี
ยร ์
(troposphere) อยู ่ในสุด มี
ระยะสู งประมาณ ๑๗
้ั มี
้
กิโลเมตร (MSL) ชนนี
อากาศหนาแน่ นมาก
้ั
 ชนสตราโตสเฟี
ยร ์
้ั
ความสัมพันธ ์ชนบรรยากาศของโลก
“Ozone”
บรรยากาศของโลกปกป้ องร ังสีอ ันตราย
ของดวงอาทิตย ์
ชีวต
ิ และระบบสนับสนุ นชีวต
ิ
้ ทก (Hydrosphere) ประกอบด้วย น้าทีเป็่ น
เวิงอุ
่ นไอ
ของเหลวและเป็ นน้ าแข็ง รวมถึงบางส่วนทีเป็
น้ าในอากาศด้วย
มวลธรณี (Lithosphere) ประกอบด้วย เปลือก
้ั
่ นชนสะสมทร
้ั
โลกและชนแมนเทิ
ล ซึงเป็
ัพยากร
่ ชวี ต
และธาตุอาหารสาหร ับสิงมี
ิ
ชีวมณฑล/นิ เวศมณฑล
่
เป็ นส่วนหนึ่งของโลกทีพบ
่ ชวี ต
่ มั
่ นปฏิสม
สิงมี
ิ และเป็ นสถานทีที
ั พันธ ์กับ
่
้
(Biosphere/Ecosphere)
Lithosphere &
Hydrosphere
่
การเปลียนสถานะของ
นา้
Lithosphere & Plate
Tectonic
The Origin of Life
จุดกำเนิดของ
สงิ่ มีชวี ต
ิ
่
Cyano Bacteria เป็ นแบคทีเรียชนิ ดแรกทีใช้
คาร ์บอนไดออกไซด ์ในการสังเคราะห ์แสง (Photo
่
Synthesis) ทีเป็ นหลักฐานดึกดาบรรพ ์เก่าแก่ทสุ
ี่ ดทีมี
่ อายุประมาณ 3,500 ล้านปี
การค้นพบ ทีมี
จุดกำเนิดของ
สงิ่ มีชวี ต
ิ
ทะเลสาบเร็ตบาในประเทศ
เซเนกัลกลายเป็ นสีชมพู นม
่ ดจากปฏิก ิรย
เย็น ซึงเกิ
ิ าเคมี
ของแบคทีเรีย Dunaliella
่
Salina ทีชอบอาศ
ัยอยู ่ใน
น้ าเค็มจัด
่
สิงแวดล้
อม
่ กอย่างทีอยู
่ ่รอบตัวมนุ ษย ์ ทังที
้ มี
่ ชวี ต
ทุกสิงทุ
ิ และ
้ เป็
่ นรู ปธรรม (จับต้องได้มองเห็น
ไม่มช
ี วี ต
ิ ทังที
ได้) และนามธรรม (วัฒนธรรมแบบแผน
่
่
ประเพณี ความเชือฯลฯ)
มีอท
ิ ธิพลเกียวโยงถึ
ง
่ นและกัน
้
่ อหนุ
นซึงกั
กัน เป็ นปั จจัยทีเกื
ผลกระทบจากปั จจัยหนึ่ งจะมีส่วนเสริมสร ้าง
่
หรือทาลายอีกส่วนหนึ่ งอย่างหลีกเลียงไม่
ได้
่
่ ยวข้
่
สิงแวดล้
อมเป็ นวงจรและวัฎจักรทีเกี
องกัน
้
ไปทังระบบ
่
ประเภทของสิงแวดล้
อม
่
่ ดขึนเองตามธรรมชาติ
้
1. สิงแวดล้
อมทีเกิ
่
1.1 สิงแวดล้
อมทางธรรมชาติทไม่
ี่ มช
ี วี ต
ิ
่
1.2 สิงแวดล้
อมทางธรรมชาติทมี
ี่ ชวี ต
ิ
่
่ ษย ์สร ้างขึน
้
2. สิงแวดล้
อมทีมนุ
่
่ นรู ปธรรม
2.1 สิงแวดล้
อมทีเป็
่
่ นนามธรรม
2.2 สิงแวดล้
อมทีเป็
่
สิงแวดล้
อม กับ ทร ัพยากรธรรมชาติ
ทร ัพยากรธรรมชาติ เป็ นส่วนหนึ่ งของ
่
สิงแวดล้
อม
่ เกิ
่ ดขึนเองตาม
้
ทร ัพยากรธรรมชาติ เป็ นสิงที
ธรรมชาติแต่มป
ี ระโยชน์สาหร ับมนุ ษย ์
ทร ัพยากรธรรมชาติ แบ่งเป็ น 2 ประเภท คือ
1. ทร ัพยากรธรรมชาติทใช้
ี่ แล้วหมดไป
้
2. ทร ัพยากรธรรมชาติทเกิ
ี่ ดขึนทดแทนได้
ทร ัพยากรทางพลังงาน
http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&
v=rYBO0MjyIwg
ปี 1996
ชีวมณฑล/นิ เวศมณฑล
(Biosphere/Ecosphere)
ระบบนิ เวศแบบธรรมชาติและแบบ
่
กึงธรรมชาติ
ระบบนิ เวศแบบแหล่งน้ า
้ น
ระบบนิ เวศแบบพืนดิ
ระบบนิ เวศแบบเกษตรกรรม
ทุ่งนา ไร่ สวนผลไม้
้
ฟาร ์มปศุสต
ั ว ์ ทุ่งหญ้าเลียงสั
ตว ์
้
ฟาร ์มเลียงปลา
สัตว ์น้ า
ระบบนิ เวศแบบเมือง-อุตสาหกรรม
่ กผ่อน ย่านธุรกิจ
หมู ่บา้ น สวนสาธารณะ สถานทีพั
Ecosystem and Biomes
ระบบนิ เวศในนาข้าว
องค ์ประกอบของระบบนิ เวศ
่ มช
องค ์ประกอบทีไม่
ี วี ต
ิ
อนิ นทรีย ์สาร
อินทรีย ์สาร
สภาพแวดล้อมทางกายภาพ
่ ชวี ต
องค ์ประกอบทีมี
ิ
ผู ผ
้ ลิต
ผู บ
้ ริโภค
ผู ย
้ ่อยสลาย
่ 5% ส่วนของอ.
การบ้าน คะแนนเดียว
ประสิทธิ ์
่ั
ส่งว ันอ ังคารที่ 6 พ.ย. 55 ตอนท้ายชวโมง
ให้นิสต
ิ เตรียมกระดาษ A4 คนละ 2
่
แผ่น ให้วาดรู ปในหัวข้อเรือง
่
่ านของฉัน” และ
“สิงแวดล้
อมทีบ้
่
่ าน
เขียนบรรยายว่าสิงแวดล้
อมทีบ้
ของฉันมีอะไรบ้าง
รวมถึงอธิบายกลไกความสัมพันธ ์ของ
ระบบนิ เวศน์ของท่านว่างมี