Transcript ლექცია 6 - Grigol Modebadze

წმინდა მიმდინარე ღირებულება და
სხვა მეთოდები საინვესტიციო
გადაწყვეტილებების მისაღებად
გრიგოლ მოდებაძე
[email protected]
NPV წესი
• NPV =
მომავალი ფულადი ნაკადების მიმდინარე
ღირებულება – საწყისი ინვესტიცია
• NPV შეფასება:
1. მომავალი ფულადი ნაკადების შეფასება: რამდენი? და
როდის??
2. დისკონტირების განაკვეთის შეფასება
3. საწყისი დანახარჯების შეფასება
• მინიმალური კრიტერიუმი: NPV > 0
• რანჟირების კრიტერიუმი: აირჩიეთ ყველაზე
მაღალი NPV–ის მქონე პროექტი
NPV-ს გამოთვლა ექსელის
დახმარებით
• ვიყენებთ NPV-ს ფუნქციას:
6.2 Payback Period
• რა დროა საჭირო, რომ პროექტმა
“ამოიღოს” საწყისი ინვესტივია?
• Payback Period = წლების რაოდენობა,
რომელიც საჭიროა საწყისი ინვესტიციის
დასაფარად
• კონკრეტული კრიტერიუმი არ არსებობს.
მენეჯმენტი წყვიტავს რა პერიოდი არის
მისაღები
Payback Period
• ნაკლი:
– არ ითვალისწინებს ფულის დროით
ღირებულებას
– Payback Period–ის შემდეგ ყურადღებას არ
ამახვილებს ფულად ნაკადებზე
– გრძელვადიან პროექტებს ნაკლებ
მიმზიდველად წარმოაჩენს
– ამ კრიტერიუმით შერჩეულ პროექტს
შეიძლება ქონდეს უარყოფითი NPV
• უპირატესობა:
– ადვილია გასაგებად
– ლიკვიდურობის საკითხს ითვალისწინებს
6.3 დისკონტირებული Payback
Period
• რა პერიოდია საჭირო იმისთვის, რომ
პროექტმა “ამოიღოს” საწყისი
ინვესტიცია, ფულის დროითი
ღირებულების გათვალისწინებით?
• გადაწყვეტილების მიღების წესი:
მივიღოთ ის პროექტი, რომელის
დისკონტირებული ფულადი ნაკადების
ჯამი გარკვეულ პერიოდში ფარავს საწყის
ინვესტიციას
6.4 საშუალო ბუღალტრული
მოგება
Average Net Income
AAR 
Average Book Value of Investment
• ცალსახა კრიტერიუმი არ არსებობს თუ
როგორ მივიღოთ გადაწყვეტილება
საშუალო ბუღალტრული მოგება
• ნაკლოვანებები:
– არ ითვალისწინებს ფულის დროით
ღირებულებას
– არ არსებობს ცალსახა კრიტერიუმი
– ეფუძნება საბალანსო და არა საბაზრო
ღირებულებებს
• უპირატესობები:
– საბუღალტრო მონაცემები ადვილად
ხელმისაწვდომია
– ადვილი დასათვლელია
6.5 უკუგების შინაგანი ნორმა
• IRR: დისკონტირების განაკვეთი,
რომლის დროს NPV უტოლდება ნოლს
• შეფასების კრიტერიუმი:
– მივიღოთ პროექტი, რომლის IRR აჭარბებს
სავალდებულო ამონაგების ნორმას
• რანჟირების კრიტერიუმი:
– ავირჩიოთ პროექტი, რომლის IRR
უმაღლესია
Internal Rate of Return (IRR)
• ნაკლოვანებები:
– IRR შეიძლება არ არსებობდეს, ან შეიძლება
იყოს რამდენიმე IRR
• უპირატესობა:
– ადვილი გასაგებია
IRR: მაგალითი
განვიხილოთ შემდეგი პროექტი:
0
-$200
$50
$100
$150
1
2
3
IRR არის 19.44%
$50
$100
$150
NPV  0  200 


2
(1  IRR ) (1  IRR ) (1  IRR )3
NPV და დისკონტირების განაკვეთი
0%
4%
8%
12%
16%
20%
24%
28%
32%
36%
40%
44%
$100.00
$73.88
$51.11
$31.13
$13.52
($2.08)
($15.97)
($28.38)
($39.51)
($49.54)
($58.60)
($66.82)
NPV
თუ ავაგებთ NPV და დისკონტირების განაკვეთის
მრუდს, ვნახავთ, რომ IRR არის x-ღერძთან გადაკვეთის
წერტილი.
$120.00
$100.00
$80.00
$60.00
$40.00
$20.00
$0.00
($20.00)
-1%
($40.00)
($60.00)
($80.00)
IRR = 19.44%
9%
19%
Discount rate
29%
39%
IRR-ის გამოთვლა ექსელის დახმარებით
• იგივე მონაცემებით ვიწყებთ რაც იყო
NPV-ს დროს.
• ვიყენებთ IRR-ის ფუნქციას:
6.6
IRR-თან დაკავშირებული
პრობლემები

რამოდენიმე IRR-ი

მაშტაბის პრობლემა

დროითი პრობლემა
რამდენიმე IRR
მოცემულ პროექტს აქვს ორი IRR:
$200
NPV
0
-$200
$800
1
2
3
- $800
რომელი
გამოვიყენოთ?
$100.00
100% = IRR2
$50.00
$0.00
-50%
0%
($50.00)
($100.00)
50%
0% = IRR1
100%
150%
200%
Discount rate
მოდიფიცირებული IRR
• დავთვალოთ NPV ყველა ფულადი
გადინების სასესხო პროცენტის
გამოყენებით.
• დავთვალოთ წმინდა მომავალი
ღირებულება ყველა მომავალი ფულადი
შემოდინების საინვესტიციო პროცენტის
გამოყენებით.
• ვიპოვოთ ამონაგების ნორმა რომელიც
გაუტოლებს ზემოთ დასახელებულ
ღირებულებებს.
მაშტაბის პრობლემა
რომელი ამონაგები გირჩევნიათ
ინვესტიციაზე 100% თუ 50%?
რა ხდება მაშინ თუ 100% არის ამონაგები
$1 ინვესტიციაზე, ხოლო 50% – $1,000
ინვესტიციაზე?
დროის პრობლემა
$10,000
$1,000
$1,000
Project A
0
1
2
3
-$10,000
$1,000
$1,000
$12,000
Project B
0
-$10,000
1
2
3
დროის პრობლემა
Project A
$5 000,00
$4 000,00
Project B
$3 000,00
10.55% = crossover rate
$2 000,00
NPV
$1 000,00
$0,00
($1 000,00)
0%
10%
20%
30%
40%
($2 000,00)
($3 000,00)
($4 000,00)
12.94% = IRRB
($5 000,00)
16.04% = IRRA
Discount rate
გადაკვეთის პროცენტი
დათვალეთ IRR რომელიმე პროექტისთვის “AB” or “B-A”
Year Project A Project B Project A-B Project B-A
0 ($10,000) ($10,000)
$0
$0
1 $10,000
$1,000
$9,000
($9,000)
2 $1,000
$1,000
$0
$0
3 $1,000 $12,000
($11,000)
$11,000
NPV
$3,000.00
$2,000.00
$1,000.00
$0.00
($1,000.00) 0%
10.55% = IRR
5%
10%
15%
($2,000.00)
($3,000.00)
Discount rate
20%
A-B
B-A
NPV vs. IRR
• NPV და IRR ზოგადად ერთი და იგივე პასუხს
იძლევიან.
• გამონაკლისი:
– არა კონვენციური ფულადი ნაკადები – ფულადი
ნაკადების ნიშანი ერთზე მეტჯერ იცვლება
– ურთიერთ გამომრიცხავი პროექტები
• საწყისი ინვესტიციები მნიშვნელოვნად განსხვავდება
• ფულადი ნაკადების გენერირების დრო
მნიშვნელოვნად განსხვავდება
მომგებიანობის ინდექსი (PI)
Total PV of Future Cash Flows
PI 
Initial Investent
• შეფასების კრიტერიუმი:
– მივიღოთ პროექტი თუ PI > 1
• რანჟირების კრიტერიუმი:
– ავირჩიოთ პროექტი ყველაზე მაღალი PI
მომგებიანობის ინდექსი
• ნაკლოვანება:
– ურთიერთგამომრიცხავ პროექტებთან
დაკავშირებული პრობლემა
• უპირატესობები:
– შეიძლება კარგი კრიტერიუმია მაშინ როცა
შეზღუდულია საინვესტიციო თანხები
– ადვილი დასათვლელი და გასაგებია
პრაქტიკა
• ინდუსტრიების მიხედვით განსხვავებულია:
– ზოგიერთი იყენებს payback, სხვები
ბუღალტრული ამონაგების ნორმას
• დიდი კორპორაციები ყველაზე ხშირად
იყენებენ IRR ან NPV.
მაგალითი ინვესტირების წესებზე
გამოთვალეთ IRR, NPV, PI, და payback
პერიოდი შემდეგი ორი პროექტისათვის.
დავუშვათ მოთხოვნილი ამონაგებია 10%.
Year
Project A
Project B
0
-$200
-$150
1
$200
$50
2
$800
$100
3
-$800
$150
მაგალითი ინვესტირების წესებზე
CF0
PV0 of CF1-3
Project A
-$200.00
$241.92
Project B
-$150.00
$240.80
NPV =
IRR =
PI =
$41.92
0%, 100%
1.2096
$90.80
36.19%
1.6053
მაგალითი ინვესტირების წესებზე
Payback Period:
Time
0
1
2
3
CF
-200
200
800
-800
Project A
Cum. CF
-200
0
800
0
Project B
CF Cum. CF
-150
-150
50
-100
100
0
150
150
Payback period for project B = 2 years.
Payback period for project A = 1 or 3 years?
NPV და IRR-ის დამოკიდებულება
Discount rate NPV for A
-10%
-87.52
0%
0.00
20%
59.26
40%
59.48
60%
42.19
80%
20.85
100%
0.00
120%
-18.93
NPV for B
234.77
150.00
47.92
-8.60
-43.07
-65.64
-81.25
-92.52
NPV
NPV შეფასება
$400
$300
IRR 1(A)
IRR (B)
IRR 2(A)
$200
$100
$0
-15%
0%
15%
30%
45%
70%
100% 130% 160% 190%
($100)
($200)
Cross-over Rate
Discount rates
Project A
Project B