Transcript Teorie osobowości
Teorie osobowości
Literatura podstawowa
1. Hall,C., Lindzey,G., Campbell,J., 2004,
Teorie osobowości
. Wydanie nowe Warszawa: Wyd.Nauk. PWN 2. Pervin L.,2002,
Psychologia osobowości
. Gdańsk: GWP (r. III-8 Pojęcie Ja) 3. Pervin, L., John, O., 2002,
Osobowość. Teoria i badania
. Kraków: Wyd. UJ (r.7 – Teorie cech i r.16 – Spójność osobowości) 4. Strelau, J., 2000,
Psychologia. Podręcznik akademicki
Tom II r. 34-36 oraz tom III r. 44 Tożsamość).
Gdańsk: GWP 5. Strelau J.,(red) 2008,
Psychologia Podręcznik akademicki. GWP T I. Osobowość
6. Oleś, P., 2003,
Wprowadzenie do psychologii osobowości
. Warszawa: Wyd. Nauk. Scholar r.12. .
Pojęcie „Osobowość”
Osobowość to specyficzna dla osoby organizacja cech powszechnych i dyspozycji indywidualnych.
uwarunkowane zewnętrznie, nabyte Osobowość to system mechanizmów psychologicznych wyznaczających charakterystyczny dla jednostki sposób spostrzegania świata i siebie oraz reagowania.
Przedmiot psychologii osobowości
•
Zintegrowane wzorce zachowań
•
Treści nieświadome: mechanizmy i konflikty
•
Schematy poznawcze – pośredniczące w przetwarzaniu poznawczym na wszystkich poziomach od doznań do planowania,
•
Sposób nadawanie znaczeń i konstruowania obrazu siebie, świata i własnej historii
Funkcje pojęcia „osobowość”
1. Opis i w yjaśnianie: • względnej stałości zachowania • różnic międzyosobniczych • stopnia integracji osobowości
Struktura osobowości
*Formalne parametry struktury * Treściowe elementy strukturalne
Wielopoziomowa organizacja osobowości
Poziom ekspresyjno-behawioralny Poziom fenomenologiczny Struktury i mechanizmy intrapsychiczne Biologiczne podstawy osobowości (podejście psychoewolucyjne, temperament)
TEORETYCZNY I METODOLOGICZNY STATUS PSYCHOLOGII OSOBOWOŚCI
Psychologia osobowości jako nauka podwójnie zakotwiczona (paradygmat pozytywistyczny i humanistyczny) Modele badawcze: kliniczny korelacyjny eksperymentalny
Co powinna zawierać teoria osobowości Cechy dobrej teorii
1. Definicja (istota) osobowości 2 J ęzyk konstruktów - kluczowe kategorie opisu i wyjaśniania (elementy strukturalne osobowości) 3. Operacjonalizacj osobowości. a (wskaźniki, badanie) 4. Zasady dynamiki i zmiany. Rozwój Kryteria jakości teorii: 1.
testowalność, 2.
3.
heurystyczność
,
u żyteczność.
Stare i nowe dylematy psychologii osobowości.
1.
Spór o rolę osobowości w wyjaśnianiu zachowania ludzi czyli: personalizm vs sytuacjonizm 2. Problem stałości i zmienności osobowości. Dane empiryczne.
Konkluzje.
3. Co decyduje o zachowaniu? Świadomość czy nieświadomość, geny czy środowisko, przeszłość czy teraźniejszość?
TEORIE OSOBOWOŚCI W PRAKTYCE diagnostycznej
1 .Rola teorii w formułowaniu problelmu. 2. Teoretyczne podstawy formułowania hipotez.
3.Wskaźniki zjawisk (czyli od kategorii teoretycznych do zewnętrznych przejawów zjawiska
)
4. S posób badania (czyli od wskaźnika do pytania) 5. Dobór narzędzi 6. Interpretacja wyniku 7. Interwencja – zasady i mechanizmy zmiany