Transcript İnceleme-Soruşturma Yönetici Seminerine İlişkin Sunu

İNCELEME VE SORUŞTURMALARDA
HUKUKSAL YAKLAŞIM TEKNİĞİ ve
MUHAKKİKLİK
EĞİTİM MÜFETTİŞLERİ BAŞKANLIĞI
TOKAT, OCAK 2011
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
1
1
A- İNCELEME, SORUŞTURMA VE ÖN İNCELEME İŞLEMLERİ
1. Konuya ilişkin temel kavramlar ve tanımlar:
Disiplin
Disiplin suçu
Disiplin cezası
Disiplin amiri,
İnceleme emri ve inceleme raporu
Soruşturma onayı ve görevlendirme
Muhakkik,
Soruşturma raporu,
Yetkili Merci
Ön inceleme onayı ve görevlendirme
Ön incelemeci
Ön inceleme raporu
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
13.04.2015
2
2
Müşteki (Şikâyetçi)
Muhbir (İhbarcı)
Tanık
Kusur
Suç
Fiilin işlendiği tarih
Fiilin işlendiğinin öğrenildiği tarih
Zaman aşımı
Bilirkişi
Yemin
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
3
3
2. Disiplin Hukuku
a) Disiplin işlemlerinin yasal dayanakları
b) Disiplin cezaları ile ceza uygulanacak fiil ve haller
c) Disiplin cezalarının amaç ve özellikleri
d) Disiplin soruşturmasının yürütülmesi ile ilgili iş ve işlemler
* Onayın değerlendirilmesi
* Belgelerin incelenmesi, alınması ve değerlendirilmesi
* İfadelerin alınması (Müşteki, tanık, itham edilen...)
* Bilirkişi tayini
e) Disiplin raporlarının şekil unsurları
f) Disiplin soruşturması ile ilgili raporun yazımı
g) İtham edilenlerin görev tanımlarına göre getirilecek disiplin teklifleri
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
4
4
3. Ceza Hukuku
a) Adli işlem gerektiren memur suçlarının yasal dayanakları
b) Adli ceza gerektiren memur suçları
c) Memurların görev sebebiyle işledikleri suçlarla ilgili yargılama
esasları
d) Ön inceleme görevinin yürütülmesi ile ilgili iş ve işlemler
* Ön inceleme onayının değerlendirilmesi
* Belgelerin incelenmesi, alınması ve değerlendirilmesi
* İfadelerin alınması (Müşteki, tanık, sanık...)
* Bilirkişi tayini
e) Ön inceleme raporlarının şekil unsurları
f) Ön inceleme ile ilgili raporun yazımı
g) Ön inceleme raporlarında teklif
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
5
5
inceleme soruşturma işlemlerinin fazlalığı nedeniyle bundan böyle
disiplin amiri sıfatıyla aylıktan kesmeye kadar ceza vermeye yasa ile
yetkili kılınan okul/kurum müdürlerine; muhakkik (soruşturmacı) ya da
4483 sayılı Yasaya göre ön incelemeci olarak görev verileceğinden,
yöneticilerimizin gerek ceza veren disiplin amiri olarak, gerekse muhakkik
ve ön incelemeci olarak bu konudaki işlemleri gereği gibi değerlendirip
belli bir donanım kazanmamaları durumunda belirli yükümlülük ve
sorumluluklarla karşılaşmaları kaçınılmazdır.
Bu seminer, Eğitim Müfettişleri Başkanlığımızca, kurulun
birikimlerini okul yöneticileri ile paylaşarak, onların gerek
amir olarak yetki kullanmak istediklerinde gerekse
muhakkik olarak görev aldıklarında çalışmalarını ehliyetle
yerine getirmelerine katkı sağlamak amacını taşımaktadır.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
6
6
İnceleme emri ve inceleme raporu
İnceleme emri; sıralı disiplin amirleri tarafından yürürlükteki kanun,
tüzük, yönetmelik, karar ve genel tebliğlerin uygulamalarında görülen
noksanlıklar ve bunların düzeltilmesi yolları ile yeniden konulması gerek
hüküm ve usuller hakkında görüş ve tekliflerin; çeşitli konular hakkındaki
düşüncelerin; şikâyet ve ihbarlar üzerine yapılan tetkik ve soruşturmalar
sonucunda cezaî takibatı gerektirir hal görülmediği takdirde yapılacak işleme
esas görüşlerin bildirilmesi amacıyla verilen emir olup, bu işlem sonucunda
düzenlenen raporlar da “İnceleme Raporu” olarak adlandırılır. Bu raporlarda
disiplin cezası teklifinde bulunulmaz.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
7
7
Soruşturma onayı ve görevlendirme
Konuları itibariyle adlî nitelikte olmayan ve memurların görevlerini
yürütürken mevzuata aykırılık teşkil eden ve 657 sayılı DMK’nın 125.maddesi
ile Bakanlığımız mensupları için 1702 ve 4357 sayılı kanunlarda yer alan
kusur niteliğindeki eylemlerin soruşturulması amacıyla
yetkili disiplin
amirlerince verilen onaylar
Bu onay üzerine işlemlerin kim/kimler eliyle yürütülmesine yönelik
yazılı emir de görevlendirme olarak nitelendirilir.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
8
8
Muhakkik
Memurların görevlerini yürütürken mevzuata uygun olmayan 657 sayılı
DMK’nın 125.maddesi ile 1702 ve 4357 sayılı kanunlarda yer alan kusur
niteliğindeki eylemlerinin soruşturulması amacıyla
yetkili disiplin
amirlerince verilen onay üzerine görevlendirilen kimse
1. Gerçeği araştıran. 2 Soruşturucu, soruşturmacı (TDK Türkçe Sözlük)
Soruşturma raporu, Konuları itibariyle adlî nitelikte olmayan ve
memurların görevlerini yürütürken mevzuata uygun düşmeyen 657 sayılı
DMK’nın 125. maddesi ile 1702 ve 4357 sayılı kanunlarda yer alan kusur
niteliğindeki eylemlerinin soruşturulması amacıyla
yetkili disiplin
amirlerince verilen onay üzerine görevlendirilen muhakkik/soruşturmacı
tarafından düzenlenen gerektiğinde disiplin ve idare teklifler içeren raporlar
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
9
9
Yetkili Merci (*)
Memurların hizmet sırasında görevlerinden kaynaklanan ve TCK ile
ceza özlü kanunlarda yer alan bazı suçları işlediklerinin öğrenilmesi üzerine
ilgili memur hakkında gerekli inceleme ve soruşturma iznini vermeye yetkili
kılınan makamlar
___
(*) merci: Başvurulacak yer veya makam (TDK Türkçe Sözlük)
Ön inceleme onayı ve görevlendirme
Memurların görevlerini yürütürken görevlerinden kaynaklanan ve TCK
ile ceza özlü kanunlarda yer alan bazı suçları işlediklerinin öğrenilmesi
üzerine ilgili ve yetkili merci tarafından itham edilen memur hakkında
gerekli inceleme ve araştırmanın yapılmasını ön gören onaya ön inceleme
onayı; iznini vermeye yetkili kılınan makamlardır. Bu onay üzerine
işlemlerin kim/kimler eliyle yürütülmesine yönelik yazılı emir de
görevlendirme olarak nitelendirilir.
Ön incelemeci
Yetkili merci tarafından itham edilen memur hakkındaki suçları
Tokat Eğitim Müfettişleri
Başkanlığı
10
inceleyip araştırmakla görevlendirilen
eleman/lar
10
13.04.2015
Ön inceleme raporu
Görevlendirilen ön incelemeci tarafından düzenlenen ve itham edilen
memur hakkında soruşturma izni verilmesi/ verilmemesi şeklindeki teklifi
içeren ve yetkili merciin vereceği nihai karara esas teşkil eden rapor
Ön inceleme raporu, sadece yetkili mercie hitabeden, onun izin
vermek veya vermemek yolundaki kararının oluşmasını sağlayan bir belge
değil, aynı zamanda itiraz halinde yargı mercilerinin kanaat edinmesi ve
oluşturmasında yararlı olacak, karara dayanak teşkil edecek bir metindir”
şeklindeki Ocak 2000 tarihli Danıştay 2. Dairesi İlke Kararı ile ön inceleme
raporlarının yetkili merciin izin kararına esas olması bakımından son
derece önemli bir belge olduğu vurgulanmaktadır.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
11
11
Müşteki (Şikâyetçi)
Herhangi bir eylem ve işlemden fiziksel, mali ya da manevi zarar
gördüğü iddiasıyla yetkili makam ve mercilere yazılı olarak şikâyette
bulunan kimse
Yakınan, sızlanan, şikâyetçi (TDK Türkçe Sözlük)
Muhbir (İhbarcı)
Herhangi bir eylem ve işlemden fiziksel, mali, manevi zarar görmediği
halde, hata ya da suç niteliğindeki bir eylem ve işlemi resmi makam ve
mercilere sözlü veya yazılı olarak ileten kimse
1. Haber ulaştırıcı, haber veren kimse 2 .Yasa dışı olan bir durumu
yetkili makamlara bildiren kimse, ihbarcı (TDK Türkçe Sözlük)
Bilirkişi
Çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren durumlarda oy ve
görüşünün alınmasına ihtiyaç duyulan kimse, bir konunun uzmanı
Yemin
Tanıkların görüp duyduklarını gizlemeden bildiklerini dosdoğru
söylemelerini temin için onlara verilen ant
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
12
12
Tanık
Gerek disiplin soruşturması gerekse ön inceleme çalışmaları sırasında
onayda yer alan iddialarla ilgili olarak görüp duyduklarını görevlilere anlatan
kimse
1. Gördüğünü ve bildiğini anlatan, bilgi veren kimse,şahit 2. (hukuk) Duruşmada
bilgisine, görgüsüne başvurulan kimse, şahit (TDK Türkçe Sözlük)
Kusur
Memurların işlerini yürütürken mevzuatla belirlenen görevlerini bilerek
veya bilmeyerek gereği gibi yapmayarak disiplin hukuku kapsamında
haklarında işlem yapılmasını gerektiren hatalı eylemler
1. Eksiklik, noksan, nakısa. 2. Özür. 3. Bilerek veya bilmeyerek bir işi gereği gibi
yapmama. 4. Elverişsiz durum (TDK Türkçe Sözlük)
Suç
Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevlerini yürütürken TCK ve
ceza özlü diğer kanunlarda yer alan hususlara aykırı olarak gerçekleştirdikleri eylemler
1. Törelere, ahlak kurallarına aykırı davranış. 2. (hukuk) Yasalara aykırı davranış,
cürüm.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
13
13
Fiilin işlendiği tarih
Gerek disiplin gerekse ceza hukukuna aykırı bir eylemin vuku bulduğu,
yani gerçekleştirildiği tarih; devam eden kusur ve suçlarda ise eylemin
gerçekleştiği son gün
Fiilin işlendiğinin öğrenildiği tarih
Yasalara aykırı bir eylem ve işlemle ilgili soruşturma emri vermeye yetkili
disiplin amirliğinin ya da ön inceleme emri ve izni vermeye yetkili merciin
genel evrak kaydına girdiği veya basında yer aldığı tarih
Zaman aşımı
Zaman aşımı uygulaması disiplin hukukuna 1982 yılında girmiştir. 657
sayılı yasanın 2670 sayılı yasa ile değişik 127. maddesi ile getirilen
uygulamaya göre soruşturmada zaman aşımı ve ceza vermede zaman aşımı
söz konusudur.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
14
14
a) Soruşturmada zaman aşımı: Disiplin hukuku kapsamındaki
eylemlerin, yetkili disiplin amirince öğrenilmesinden –genel evrak
kaydından- sonra uyarma-kınama-aylıktan kesme ve kademe
ilerlemesinin durdurulması cezalarını gerektirir fiil ve hallerde bir ay;
Devlet memurluğundan çıkarılmayı gerektirir eylemler için de altı ay
zarfından soruşturma onayı alınmamışsa gerçekleşen zaman aşımı
türüdür.
b) Ceza vermede zaman aşımı: Disiplin hukuku kapsamındaki bir
eylemin ne zaman öğrenilirse öğrenilsin bizzat işlendiği tarihten itibaren
iki yıl içinde sonuçlandırılmaması durumunda oluşan zaman aşımıdır.
Fiilin işlendiği tarih üzerinden iki yılın geçmesi durumunda hukuken
yapılacak işlem kalmamıştır.
c) Dava zaman aşımı: Adli içerikli eylemlerle ilgili olup,TCK’nın 66
maddesinde belirtilen sürelerde dava açılmamış olması demektir. Bu
maddede hangi suçlar/eylemler için ne kadar sürede dava açılması
gerektiği yer almaktadır.
d) Ceza zaman aşımı: Adli içerikli eylemlerde TCK’nın
68.maddesinde belirtilen sürelerde ceza verilememesidir.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
15
15
Disiplin cezaları ile ceza uygulanacak fiil ve haller
657 sayılı DMK’nın 6-16 maddeleri ile memurlara bazı ödev ve
sorumluluklar getirilmiştir.
Buna göre Devlet memurları;
1. Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına sadakatle bağlı
kalmak ve milletin hizmetinde Türkiye Cumhuriyeti kanunlarını sadakatle
uygulamak zorundadırlar …
2. …siyasi partiye üye olamayacaklar, herhangi bir siyasi parti, kişi
veya zümrenin yararını veya zararını hedef tutan bir davranışta
bulunamayacaklar; görevlerini yerine getirirlerken dil, ırk, cinsiyet, siyasi
düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep gibi ayırım yapamayacaklar; hiçbir
şekilde siyasi ve ideolojik amaçlı beyanda ve eylemde bulunamayacaklar ve
bu eylemlere katılamayacaklardır…
b)
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
16
16
3. Devletin menfaatlerini korumak mecburiyetinde olup, Türkiye
Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına aykırı olan, memleketin
bağımsızlığını ve bütünlüğünü bozan Türkiye Cumhuriyetinin güvenliğini
tehlikeye düşüren herhangi bir faaliyette bulunamayacaklar, aynı nitelikte
faaliyet gösteren herhangi bir harekete, gruplaşmaya, teşekküle veya
derneğe katılamayacaklar ve bunlara yardım edemeyeceklerdir …
4. …Resmi sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene layık
olduklarını hizmet içindeki ve dışındaki davranışlarıyla göstereceklerdir…
5. …İşbirliği içinde hareket edecekler… yabancı memleketlerde
bulunanların Devlet itibarını veya görev haysiyetini zedeleyici fiil ve
davranışlarda bulunamayacaklardır...
6....Amiri oldukları kuruluş ve hizmet birimlerinde kanun, tüzük ve
yönetmeliklerle belirlenen görevleri zamanında ve eksiksiz olarak
yapmaktan ve yaptırmaktan, maiyetindeki memurlarını yetiştirmekten, hal
ve hareketlerini takip ve kontrol etmekten görevli ve sorumludurlar...
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
17
17
7. Amir konumundaki memurların, maiyetindekilere hakkaniyet ve
eşitlik içinde davranmak, amirlik yetkilerini kanun, tüzük ve yönetmeliklerde
belirtilen esaslar içinde kullanmak zorundadırlar. Ayrıca, maiyetindeki
memurlara kanunlara aykırı emir veremeyecekler,onlardan hususi bir menfaat
temin edemeyecek, bu konuda talepte bulunamayacak ve hediyesini kabul
edemeyecek ve onlardan borç alamayacaklardır…
8. … Kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslara uymak ve
amirler tarafından verilen görevleri yerine getirmekle yükümlü ve görevlerinin
iyi ve doğru yürütülmesinden amirlerine karşı sorumludurlar…
9. Konusu suç teşkil eden bir emri hiçbir suretle yerine getiremeyeceklerdir.
11. ...Kendilerine teslim edilen Devlet malını korumak ve her an
hizmete hazır halde bulundurmak için gerekli tedbirleri almak
durumundadırlar...
12. …Kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizliği sonucu idare zarara
uğratılmışsa, bu zararı rayiç bedeli üzerinden ödeyeceklerdir
…
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
18
18
13. …Kendileriyle, eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait
taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borçları hakkında, özel kanunda yazılı
hükümler uyarınca, mal bildiriminde bulunacaklardır.
14. …Kamu görevleri hakkında basına, haber ajanslarına veya
radyo ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç veremeyeceklerdir…
15. … Görevle ile ilgili resmi belge araç ve gereçleri, yetki verilen
mahaller dışına çıkaramayacaklar, bunları hususi işlerinde
kullanamayacaklardır…
16. …Görevleri icabı kendilerine teslim edilen resmi belge, araç ve
gereçleri görevleri sona erdiği zaman iade edeceklerdir…”
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
19
19
Özetlemek gerekirse Devlet, memuruna:
“Seni sade vatandaştan farklı görüyor ve bazı hak ve ayrıcalıklar
tanıyorum. Ama bu hak ve ayrıcalıklar senin şahsına değil, yerine getirdiğin
kamu görevinden dolayıdır. Bunun için senin yargılanmanı özel usûl
hükümlerine tabi tuttum. Disiplin cezası alınca da bunu yargı güvencesine
bağladım, emekliliğini teminat altına aldım…” derken :
Aynı Devlet bu kez;
“Sayın memurum, sana tanıdığım hak ve güvenceler nedeniyle,
uymanı istediğim bazı sorumluluk ve yasaklar da koyuyorum.
Sorumluluklarını yerine getirmezsen seni görev kusurlu sayar ve sana
Disiplin Hukukuna göre yaptırımlar (cezalar) uygularım. Şayet yasaklarıma
uymaz ve suç işler isen, seni ayrıca Türk Ceza Kanunu ile ceza özlü diğer
yasalara göre de cezalandırırım.” şeklinde bir yaklaşım sergiliyor.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
20
20
Yani yukarıdan beri sayılan bu yükümlülük ve yasaklar, ilgili mevzuat
terminolojisine göre memur ve kamu görevlilerinin karşısına:
a) Disiplin kusurları,
b) Memur suçları,
şeklinde çıkar ve bunlara karşılık da ilgili memur hakkında:
- Disiplin yaptırımları ve
- Adli yaptırımlar
şeklinde ifade edilen bazı müeyyideler yani cezalar uygulanır.
Yukarıda kısaca metinleri verilen ve 657 sayılı DMK’nın 6 ve
31.maddeleri altında sıralanan ve memurlara getirilen sorumluluk ve yasaklar
aynı yasanın 125.maddesinde uyarmadan başlayıp Devlet memurluğundan
çıkarılmaya kadar disiplin kusurları olarak detaylandırılmış ve karşılığı olan
cezalar da gösterilmiştir.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
21
21
Memurlara getirilen sorumluluk ve yasakların ihlal edilmesi halinde 657 Sayılı DMK’nın 125.
maddesinde kusurlu davranışın boyutuna göre:
Uyarma cezasını gerektiren (8),
Kınama cezasını gerektiren (12),
Aylıktan kesme cezasını gerektiren (10),
Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren (15),
Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren (11) eylem olmak üzere toplam (56) fıkrada
kusurlu davranışın adı ve karşılığındaki ceza/yaptırım çeşidi sıralanmıştır.
Ayrıca, bir çok kamu kuruluşunun disiplin düzenlemelerini içeren özel kanunları mevcuttur.
Mesela Millî Eğitim Bakanlığı mensuplarından ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerle
ilköğretim müfettişleri için 1702, ilköğretimde çalışan öğretmenler için de 4357 sayılı kanunlar özel kanun
niteliğindedir. 1702 sayılı kanunda 30 kusurlu eylem ve karşılığında 10 ceza çeşidi ile 4357 sayılı kanunda
5 eylem ve karşılığı olan cezalar gösterilmiştir.
Memurların kusurlu davranışları öncelikle özel kanunlara tabi olup, bunlarda tam karşılığı yoksa
haklarında genel kanun niteliğindeki 657 sayılı DMK’ya göre işlem tesis edilir.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
22
22
Peki yasada yer alan bu cezaları kimler uygulayabilir?
Kanunla yetkilendirilen disiplin amirleri.
Okul müdürleri de bu amirler arasında sayılmış mıdır?
EVET.
Okul müdürleri; 657 sayılı DMK’nda yer alan cezalardan uyarmakınama- aylıktan kesme, 1702 sayılı kanunda yer alan ihtar-tevbih-ders
ücretinin kesilmesi, 4357 sayılı kanunda yer alan kusurlu sayılma ve
ücret/maaş kesilmesi cezalarını disiplin amiri oldukları personele vermeye
yasa ile yetkili kılınmışlardır.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
23
23
Bir okul müdürü yani disiplin amiri astlarından birisinin kendi yetkisi
dahilindeki bir cezayı gerektirir eylemine muttali olduğunda( öğrendiğinde)
yapacağı işlem basamakları ne olmalıdır?
Bir disiplin amirinin, memurlarından birisinin karşılığı uyarma-kınama
ve aylıktan kesme cezası olan bir eylemini bizzat görmesi ya da başkaları
tarafından kendisine bildirilmesi üzerine izleyeceği yol;
1. Konu hakkında varsa belgeleri,
2. Eyleme tanıklık edenler ile kusurlu memurun konuya ilişkin
ifadelerini,
bir dosyada toplayıp,
3. Sorumlu memurunun/astının savunmasını alması,
4. Sorumlu tarafından makul ve mazur bir kanıt ya da gerekçe
gösterilememiş olması halinde de eylemine uyan cezayı vermesi,
5. Cezanın da memurun siciline işlenmek üzere ilgili mercie
bildirmesinden ibarettir.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
24
24
Böyle bir eyleme herhangi bir şekilde muttali olan amir ya da memur bu
durumu üst / ilgili merci ve makamlara bildirmez ise sonuç ne olur?
1) Memurun eylemi, Türk Ceza Kanunu kapsamında adli bir suç ise bunu
bildirmeyen kamu görevlileri hakkında, yine aynı Yasanın 279. maddesine aykırı
davranmaktan adlî ceza kovuşturması yapılır…
2) Konu ayrıca Disiplin Hukuku kapsamında ele alınır ve eylemi ihbar
etmeyen memura:
a) 657 sayılı DMK’nın 125. maddesi C-ı fıkrasında yer alan;“Hizmet içinde
Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda
bulunmak”
ya da olayın gelişimine bağlı olarak;
b)125/D-ı ya göre “Görevin yerine getirilmesinde… kişilerin yarar veya
zararını hedef tutan davranışlarda bulunmak”
kusurlarını işlemiş olacağından ya aylıktan kesme ya da kademe
ilerlemesinin durdurulması cezalarından birisi verilebilecektir .
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
25
25
c) Disiplin cezalarının amacı ve özellikleri
Disiplin cezaları, Devlet Memurları Kanununun 124. maddesinde,
“Kamu hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacıyla, kanun,
tüzük ve yönetmeliklerin Devlet memuru olarak emrettiği ödevleri yurt içinde
veya dışında yerine getirmeyenlere uyulmasını zorunlu kıldığı hususları
yapmayanlara, yasakladığı işleri yapanlara, durumun niteliğine ve ağırlık
derecesine göre verilecek cezalar…” olarak tanımlanmaktadır.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
26
26
d) Disiplin soruşturmasının yürütülmesi ile ilgili iş ve işlemler (muhakkiklik)
* Onayın değerlendirilmesi
Yetkili disiplin amirlerince verilen inceleme-soruşturma onayları
görevlendirilen muhakkik tarafından:
 Soruşturma emri ve varsa ekleri ile toplanacak belgeler, dinlenecek
şikâyetçi, tanık ve haklarında ithamda bulunuln görevlilerin ifadelerinin
konulacağı bir dosya hazırlaması
 Onayın soruşturma zaman aşımına girip girmediğini belirlemesi
 İddialara ilişkin yürürlükteki mevzuatın irdelenmesi
 Eylem tarihi bağlamında ceza zaman aşımına girip girmediğini tesbiti
 Bilgisine başvurulacak kişilerin tespiti
 Konuyla ilgili alınacak belgelerin neler olduğu ve hangi kurumlardan
alınacağının irdelenmesi
 Sübuta ermesi halinde iddiaların karşılığı olan yaptırımların irdelenmesi
gibi hususlar değerlendirilerek bir çalışma planı yapılmalıdır.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
27
27
* Belgelerin incelenmesi, alınması ve değerlendirilmesi
İddialara ilişkin konularda evrakın incelenmesi, delillerin toplanması
ve ilgili mevzuat hükümlerinin dikkate alınarak değerlendirilmesi büyük önem
taşır.
 İddiaya ilişkin olmak üzere incelenen belgelerden alınıp rapora ek
yapılması gerekenlerin ilgili kuruma onaylatılarak alınması
 Gereksiz ve ilgisiz belge toplanmaması
 Aslı alınmak durumunda kalınanların muhakkik tarafından onaylanıp
suretlerinin kuruma verilmesi
 Belgeler üzerinde hiçbir şekilde silinti-kazıntı ve değişiklik yapılmaması
 Olayı veya iddiaları açıklığa kavuşturabilecek her türlü delilin eksiksiz
toplanmasına, şikâyetçi ya da itham edilenler tarafından verilen yada
görülmesi istenilen kayıt ve belgelerin tamamının incelenip değerlendirilmesi
gözetilmesi gereken hususlardandır.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
28
28
* İfadelerin alınması (müşteki, tanık, itham edilen...)
İdarî soruşturmada, yukarıda sayılan etkinlikler yanında, olayın
aydınlığa kavuşturulabilmesi bakımından alınacak ifadeler de büyük önem
taşımaktadır.

Belli ise önce şikâyetçinin ifadesinin alınması

Şikâyetçi veya muhbir çağırıldığında onay ekinde şikâyet dilekçesi
varsa dilekçe ile altındaki imzanın kendisine ait olup olmadığının sorulup
ifadeye geçirilmesi

Şikâyetçinin ileri sürdüğü iddialara ilişkin yer, zaman ve varsa belge
ve tanıklarının somutlaştırılmasının sağlanması

Müştekinin gösterdiği tanıkların dinlenmesi

Şikâyetçi belli değilse iddia konularında kimlerin görgü ve duygu tanığı
olabileceğinin tespiti

Şikâyetçiden sonra tanıkların dinlenilmesine geçilmesi, İfadelerin
soruların sözlü olarak sorulup cevabın hemen yazılmasıyla ‘ifade tutanağı’
şeklinde alınabileceği gibi, soruların yazılı olarak verilmesiyle, `yazılı ifade’
şeklinde de alınabileceği
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
29
29
 Yazılı ifadede soruların önceden yazılarak verilmesi, ifade tutanağı
düzenlenmesi halinde de hüviyet tespitinden sonra, sorular yazılmadan ve
alınacak cevapların satır atlanmaksızın, paragraf yapmaksızın yazılması,
ifadenin birkaç sayfa sürmesi halinde her sayfanın altının ilgililerce parafe
edilmesi, son sayfanın isim ve unvan açılarak imzalanması,
 Müşteki ifadesinin “başka bir diyeceğinin bulunmadığı” ibaresi ile
kapatılması,
 Tanıkların sadece iddia konularında soru yöneltilmesi,
 Varsa iddia çerçevesinde kalmak kaydıyla bilgilerinin alınması,
 İfadeler sırasında kişilere süre verilmesinde yasal bir zorunluluk
bulunmadığı, (Devlet Personel Dairesinin 11973/1023 , Danıştay 3.Dairesinin
1973/169 sayılı kararları) zira ifadenin savunma değil sadece bilgi toplama
işi olduğunun gözetilmesi,
 Şikâyetçi veya itham edilen kişinin gösterdiği tanıkların çok fazla olması
ve tamamının dinlenememesi halinde bu durumun nedeni, düzenlenecek
raporda açıklanmalıdır.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
30
30
e) Disiplin raporlarının şekil unsurları
Yazılı hukukumuzda ve yürürlükteki mevzuatımızda disiplin raporlarının
şekil unsurları konusunda emredici bir hüküm bulunmamakla birlikte tüm
kamu kuruluşlarında usul ve teamül haline gelmiş yaygın uygulamalar söz
konusudur.
Bu teamüllere göre bir disiplin raporunda:
 Kapak
 İnceleme/soruşturmanın konusu
 Yapılan inceleme-soruşturma
 Değerlendirme/tahlil-münakaşa
 Sonuç,kanaat ve teklif
 Dizi pusulası
gibi başlıklardan oluşması benimsenen bir unsur olmuştur
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
31
31
T. C.
TOKAT VALİLİĞİ
İl Milli Eğitim Müdürlüğü
Sayı:
Tarih
İNCELEME / SORUŞTURMA RAPORU KAPAĞI
Milli Eğitim Bakanlığı Müfettişi
İnceleme/Soruşturma Emrini Veren Makam
Onay Tarih ve Sayısı
Görevlendirme Emri Tarih ve Sayısı
Soruşturmanın Konusu
Fiilin İşlendiği Tarih
Fiilin İşlendiğinin Öğrenildiği Tarih
İncelemenin/Soruşturmanın Yapıldığı Yer
İncelemeci/Soruşturmacının İşe Başladığı Tarih
İncelemeci/Soruşturmacının İşi Bitirdiği Tarih
İtham Edilenlerin Adları ve Görevleri:
İtham Edilenler Hakkında Yapılan Teklifler:
DİSİPLİN YÖNÜNDEN
uyarınca ........;
İDARI YONDEN
: ...Lisesi Öğretmeni ....... ..hakkında : ……sayılı Kanunun ….. maddesi
: Hakkında işlem tayinine gerek bulunmadığı
Bu işten dolayı başka rapor düzenlenmişse, tarih ve sayısı :
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
32
32
Değerlendirme/Tahlil-Münakaşa bölümü sağlıklı ve tutarlı bir sonuca
ulaşabilmek adına raporun en önemli kısmı olup, iddiaların irdelenip,
değerlendirildiği ve tahlil edilerek sonuçlandırıldığı bölümdür.
Bu cümleden olmak üzere,
Bu bölümde her iddia teker teker ele alınır ve;
 İddiayla ilgili müşteki, tanık ve sanığın verdiği bilgiler irdelenir,
değerlendirilir,
 Beyanlar arasında örtüşen ve ayrışan noktaları belirtilir,
 Varsa konuya ilişkin belgelerle bu bilgiler test edilir,
 Sağlanan bilgi ve belgeler birlikte değerlendirilerek olay tahlil edilir,
 Sanığın lehindeki ve aleyhindeki bütün kanıtların toplanması,
gösterilmesi ve değerlendirilmesi sonucunda iddianın kesinlik kazanıp
kazanmadığı belirtilir;
 İfade ve belgelerden değerlendirmeye alınanların ek numaraları da
gösterilir,
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
33
33
 İddia kesinlik kazanmışsa fiil ve durumların yasal unsurlarının açık ve
ayrıntılı bir şekilde belirlenmesi ve bunun hangi kanunda belirtilen hangi
kusurlu davranış olduğu gösterilerek (ilgilinin böylece, kurumlarca belirlenen
usul ve esaslara uymayarak 657 sayılı Kanunun 125/A-a maddesine aykırı
davrandığı kesinlik kazanmıştır gibi) ikinci iddiaya geçilir ve her iddia aynı
şekilde sonuçlandırılır.
 Sonucu etkilemeyecek gereksiz ayrıntı ve açıklamalara girilerek kusurun,
esas kanıt ve bulguların ikinci plana düşürülmemesi,
 Raporun bütün soruşturma konularını kapsayacak şekilde doğru ve
eksiksiz olması,
 Konulara duygu, etki ve isabetsiz yorumlardan uzak bir yaklaşımla
eğilinilmesi,
 Sebep ve sonuçların açıkça belirtilmesi,
 Raporun bölümleri arasında herhangi bir çelişkiye meydan verilmeyerek
gerekli dengenin sağlanması,
ve böylece sağlıklı bir sonuca ulaşılması gereklidir.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
34
34
Sonuç, Kanaat ve Teklif bölümünde;
 Her iddianın teker teker kesinlik kazanıp kazanmama durumları ile
ihlal edilen yasa maddesi ve yasal karşılığı gösterilerek “...sonuç ve
kanaatine ulaşıldığından...” denilerek teklif alt başlığı açılır.
 Teklif alt başlığında ise hakkında işlem yapılan ve teklif getirilecek
kişi sayı birden fazla ise her biri için ayrı ayrı olmak üzere;
a) Disiplin Yönünden:
b) İdari Yönden:
c) Mali Yönden:
alt başlıkları açılarak ihlal edildiği kesinlik kazanan eylemlerin yasal
karşılıkları teklif olarak önerilir.
 Şayet idari bir öneri getirilmeyecekse ve mali bir tazmin söz konusu
değilse idari ve mali yönden alt başlıklarının açılmasına gerek
duyulmaz.
 Sonuç-kanaat ve teklif başlığı açılmadan da bu bölüm tahlil
bölümünün altında da sonuçlandırılabilir.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
35
35
Dizi Pusulası
İddialara yönelik olmak üzere alınan belgelerle ifadelerin kime ve
neye ait olduğunu gösteren bir tablo demektir.
Alınan ifade ve belgelere tahlil sırasında ek numaraları da verilerek
sık sık atıf yapılacağı ve gereken durumlarda bakılacağı için belgelerin dosya
ekinde kolay bulunmasını sağlamak amacını taşıyan bu tablo aynı zamanda
rapora eklenen belgelerin sayısını da göstermesi bakımından son derece
önemlidir.
Dizi pusulasının kesin ve bağlayıcı bir formatı olmamakla birlikte
aşağıdaki örnek daha yaygın biçimde kullanılır.
... hakkında düzenlenen ...tarihli soruşturmaya ait dizi pusulasıdır.
Sır
a
No
Parç
a
Sayı
sı
1
4
...’nın ...tarih...sayılı görevlendirme emrine bağlı ...tarih ve
sayılı onay ve ekleri
2
17
Öğretmen ...nın izin ve raporlarını gösterir belge örnekleri
3
1
Ekin Kime ve Neye Ait Olduğu
Müşteki ...’nın ifadesi
Eğitim Müfettişleri
Başkanlığı
... Sıra numarasına kadarTokat
... parçadan
ibarettir.
../../2011
13.04.2015
36
36
Dizi Pusulasına eklenen belgelerin tasnifi
Soruşturma kapsamında bulunan tüm iddialarla ilgili olarak:
* Gereken inceleme ve soruşturmanın tamamlandığına,
* İddiaların doğruluğunu ya da yanlışlığını ortaya koyabilecek tüm
belge ve kanıtların toplandığına,
kanaat getirilmesi üzerine soruşturma ile ilgili belgeler tasniflenerek
bir dosya düzenlenir.
Belgeler,
* Görevlendirme ve soruşturma emirleri ile varsa ekleri,
* Şikâyetçi veya muhbire ait ifade, tanıkların ifadeleri,
* Toplanan ve değerlendirilen evrak ve doküman veya bunların onaylı
örnekleri,
şeklinde sıralandıktan sonra, dizi pusulasındaki sıra numaraları
doğrultusunda
numaralandırılarak
sağ
üst
köşeleri
mühürlenip
paraflanmalıdır.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
37
37
f) Disiplin soruşturması ile ilgili raporun yazımı
Disiplin diğer adıyla idari soruşturmaların yazımında yukarıda
belirtilen şekil unsurlarına uygun olarak:
 Soruşturma onayını veren makama hitaben yazılması
 Açık ve anlaşılır bir anlatım kullanılması
 Noktalama ve imla kurallarına uyulması
 itham edilen kişinin yarar ve zararına olan tüm kanıtların
değerlendirilmesi,
 Soruşturma onayında yer alan iddia/iddiaların kesinlik kazanıp
kazanmadığının somut biçimde anlatılması
 Onay kapsamı dışına çıkılmaması ve konulara, yanlış yorumlamalara
yol açmayacak bir şekilde ve objektif bir tutumla yaklaşılması,
 Müphem, muğlak ifadelere yer verilmemesi
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
38
38
Disiplin hukuku terminolojisine uygun davranılması Türk Ceza Kanununda
suç olarak nitelendirilen terimlere yer verilmemesi
Kesinlik kazanan eylemlerin yasal karşılıklarının öncelikle özel kanunlarından,
orada yoksa 657 sayılı DMK’ya göre yasalarda yazılı şekliyle önerilmesi
Alınan belge ve ifadelere ayrı ayrı ek numarası verilerek tahlil bölümünde
bunlara atıf yapılması durumunda gösterilmesi
İdari teklif getirilecekse bunun disiplin teklifi ile orantılı olmasına dikkat
edilmesi
Bir sonraki bölümün bir önceki bölümü açıklayıcı ve geliştirici nitelikte
olmasına, bölümler arasında denge bulunmasına dikkat edilmesi,
Tarih, sayı, imza eksiklerinin bırakılmaması,
Dizi pusulasındaki sıra numaraları ile rapor yazımındaki açıklamalar arasında
bağlantı kurulması,
Rapor kapağı ile raporun tüm sayfalarının muhakkik tarafından parafe
edilmesi,
Raporun ve dizi pusulasının son sayfalarında yer alan isim ve unvanların
üstünün imzalanmış olması,
gibi hususların gözetilmesi ile kaleme alınması gerekir.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
39
39
g) İtham edilenlerin görev tanımlarına göre getirilecek disiplin teklifleri
Soruşturma onayında yer alan iddialardan biri veya birkaçı kesinleşen
bir kişi hakkında getirilecek disiplin tekliflerinde öncelikle ilgilinin görev
tanımına, yani özel bir yasaya tabi olup olmadığına bakmak gerekir.
Örneklemek gerekirse; göreve geç gelmek veya gelmemek eylemini
gerçekleştiren personel hizmetli ya da memur ise, onların özel kanunu
olmadığından doğrudan 657 sayılı DMK’ya göre teklif getirilirken; kişi
ilköğretim öğretmeni ise, aynı eylemi ihlal etmesine rağmen önce onun tabi
olduğu özel kanuna yanı 4357’ye göre; ilgili kişi ortaöğretim kurumu
personeli ise, onların özel kanunu niteliğindeki 1702 sayılı Kanuna göre teklif
getirilmelidir.
Şayet özel kanunlarda ihlal edilen eylemin yasal karşılığı tam olarak
yoksa bu durumda 657 sayılı Yasaya göre teklif getirilmelidir.
Disiplin teklifleri, “... Öğretmeni ...’nın 657 sayılı DMK’nın 125/C-a maddesi
uyarınca 1/30 oranında AYLIKTAN KESME cezası ile cezalandırılmasının”
şeklinde somut ve yasada yer aldığı şekilde ifadelendirilmelidir.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
40
40
Amir olarak verdiğimiz ya da memur olarak aldığımız bir ceza ile ilgili
prosedür:
1. Ceza ilgiliye tebliğ edilir, itiraz etmez ve siciline işlenir işlem biter.
2. Ceza ilgiliye tebliğ edilir ve ilgili itiraz ederse, bu durumda yeni bir
hukuksal süreç başlar.
Memurlara belli usul ve esaslar dahilinde verilen disiplin cezalarına
kişilerin itiraz hakkı, yine yasa ile teminat altına alınmıştır.
Nitekim; Anayasamızın 129.maddesinin,“Uyarma ve kınama cezalarıyla
ilgili olanlar hariç, disiplin kararları yargı denetimi dışında bırakılamaz.”
şeklindeki hükmü bağlamında memurlar, yönetimce kendilerine uygulanan
disiplin cezalarından; aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması ve
devlet memurluğundan çıkarma cezalarına karşı, İdarî Yargılama Usul
kanunun 7. maddesi uyarınca süresi içinde
idarî yargı yoluna
başvurabilecekleri yine yasalarla teminat altına alınmıştır. (Uyarma ve
Kınama cezaları içinde son anayasa değişikliği ile yargı yolu açılmıştır.)
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
TKB
41
41
Tekerrür durumunun oluşabilmesi için, önceden aynı fiilden
dolayı disiplin cezası alınmış ve kesinleşmiş bulunması ve aynı
eylemin, disiplin cezalarının sicilden silinmesini gerektiren süre
içinde tekrar işlenmiş olması gerekmektedir.
Tekerrür, bir cezanın kesinleşmesinden itibaren uyarmakınama cezaları için 5, diğer cezalar için 10 yıllık süre içinde, aynı
eylemin ikinci ya da önceki fiiller ile aynı derecede cezayı gerektiren
üçüncü bir fiilin işlenmiş olması durumunda dikkate alınması
gereken kanunî unsurdur.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
42
42
b) Adli ceza gerektiren memur suçları
TCK ve ceza özlü diğer kanunlarda yazılı suçları
Genel Suçlar
4483’e tabi suçlar
Memurlara Özgü Suçlar
4483 kapsamı dışındaki suçlar
şeklinde gruplandırmak mümkündür.
SUÇ: 1.Törelere, ahlâk kurallarına aykırı davranış. 2. (hukuk) Yasalara aykırı
davranış, cürüm: (TDK. Türkçe Sözlük)
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
43
43
GENEL SUÇLAR
Memur-sivil her vatandaşın işleyebileceği suçlardır.
 TCK.13.md.de yer alan suçlar 
 5816 sayılı Yasa,
 Seçim Kanunu,
 Millî Korunma Kanunu,
 1402 sayılı Yasa,
 3713 sayılı T.M.K.,
 2935 sayılı OÜHK.,
 2547 sayılı YÖK
 2845 sayılı DGM ...
(yaklaşık 230)
Bu suçları işleyen memurlar, sivil kişilerden farklı bir işleme
tabi tutulmaz yani umumi hükümlere göre yargılanırlar.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
44
44
TCK’da yer alan memur suçlarından 4483’e tabi olmayanlar:
3628 sayılı Yasa kapsamındaki :
 Zimmet (TCK :247)
 İrtikap (TCK 250) (*)
 Rüşvet (TCK:252)
 İhaleye fesat karıştırmak
Bu suçlar, memur suçu olmakla birlikte ağırlıkları yani yüz
kızartıcı özellikleri nedeniyle suçu işleyen memurun sıfatı dikkate
alınmadan umumî hükümlere göre, yani doğrudan doğruya
yargılamaya tabi tutulur.
__
(*) irtikâp: 1.Kötü iş yapma, kötülük etme. 2. Yiyicilik.
13.04.2015
3.Yalan söyleme, hile yapma.
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
45
45
TCK ve ceza özlü bazı kanunlarda yer alan memur suçlarından 4483 sayılı
Yasaya tabi olanlar;
Resmi belgede sahtecilik (TCK: 204)
Denetim görevinin ihmali (TCK: )
Yetkili olmadığı bir iş için yarar sağlama (TCK:255)
Görevi kötüye kullanma (TCK: 257)
Göreve ilişkin sırrın açıklanması (TCK: 258)
Kamu görevlisinin ticareti (TCK: 259)
Kamu görevinin terki veya yapılmaması (TCK: 260)
Kişilerin malları üzerinde usulsüz tasarruf (TCK: 261)
Kamu görevinin usulsüz olarak üstlenilmesi (TCK: 262)
Kamu görevine ait araç ve gereçleri suçta kullanma (TCK:266)
Kamu görevlisinin suçu bildirmemesi (TCK: 279)
237 sayılı Taşıt Kanununa muhalefet … ve ceza özlü diğer
kanunlarda yazılı bazı suçlar gibi…
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
46
46
• İfadelerin alınması (Müşteki, tanık, sanık...)
Ön inceleme işlemlerinde de ifadelerin alınması esas ve yöntem
itibariyle disiplin soruşturmalarında olduğu gibidir.
 Ön incelemede de belli ise önce şikâyetçinin ifadesinin alınması
 Onay ekinde şikâyet dilekçesi varsa dilekçe ile altındaki imzanın
müştekiye ait olup olmadığının sorulup ifadeye geçirilmesi
 Şikâyetçinin ileri sürdüğü iddialara ilişkin yer, zaman ve varsa belge
ve tanıklarının somutlaştırılmasının sağlanması
 Müştekinin gösterdiği tanıkların dinlenmesi
 Tanıklardan tanıklıktan çekinme hallerinin olup olmadığının sorulması
(Şüpheli veya sanığın nişanlısı, eşi, kan hısımlığından veya kayın
hısımlığından üstsoy veya altsoyu, üçüncü derece dahil kan veya ikinci derece
dahil kayın hısımları, evlâtlık bağı bulunanlar, 1. derecedeki akrabaları isterlerse
tanıklıktan çekinebilirler)
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
47
47
İfadelerin alınması (Devam)
Gerek görülmesi halinde tanıklara yemin verdirilmesi,
Şikâyetçi belli değilse iddia konularında kimlerin görgü ve duygu
tanığı olabileceğinin tespiti
Tanıklara iddia konuları dışında soru sorulmaması; yönlendirici,
caydırıcı, telkine açık yaklaşımlardan kaçınılması
Varsa iddia çerçevesinde kalmak kaydıyla bilgilerinin alınması ile
yetinilmesi
Sanık durumundaki kişinin ifadesi sırasında kendisine
haklarının hatırlatılarak bunun tutanağa geçirilmesi
yasal
Sanığın ifade vermemek istememesi halinde durumun çağrılacak bir
görevli ile birlikte tutanağa bağlanması
Müşteki ve sanık ifadesinin “başka bir diyeceğinin bulunmadığı”
ibaresi ile kapatılması
dikkat edilmesi gereken hususlardandır.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
48
48
• Bilirkişi tayini
Ön inceleme çalışmaları sırasında da ihtiyaç duyulması durumunda
bilirkişi
görevlendirilmesi
Ceza
Muhakemesi
Kanunun
6273.maddelerinde yer aldığı ve disiplin işlemlerinde anlatıldığı üzere
farklı bir yaklaşım söz konusu değildir. (46-47.Slaytlar)
• Yemin verilmesi
Ön inceleme yapmak üzere görevlendirilenler; kendilerini
görevlendiren merciin, artı Bakanlık müfettişlerinin yetkileri ile
donatılmış olduğu ve isterlerse CMK’da yer alan bazı hususları da
işletebilecekleri 4483 sayılı yasanın amir hükümlerindendir. Buna göre
iddia konularının açıklığa kavuşması, müphem kalan noktaların
aydınlatılması ve tanığın doğru söylemesine temin maksadıyla
tanıklara CMK.da “Bildiğimi dosdoğru söyleyeceğime namusum ve
vicdanım üzerine yemin ederim” şeklinde yer alan yemin verdirilebilir.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
49
49
e) Ön inceleme raporlarının şekil unsurları
Ön inceleme raporlarının şekli konusunda disiplin raporlarında olduğu
gibi yazılı mevzuatımızda bağlayıcı bir şekil unsuru olmamakla birlikte tüm
kamu kuruluşlarında teamül haline gelen
Kapak
Ön incelemenin konusu
Yapılan inceleme-soruşturma
Değerlendirme/tahlil-münakaşa
Sonuç,kanaat ve teklif
Dizi pusulası
şeklindeki format, en yaygın ve benimsenen biçimidir.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
50
50
Kapak
Aşağıdaki format en benimsenenlerinden birisidir.
T.C.
TOKAT VALİLİĞİ
İl Milli Eğitim Müdürlüğü
Ön İnceleme Rapor Kapağı
SAYI :
Tarih: .
Ön İncelemeyi Yapanın Adı ve Soyadı ve Unvanı
Ön İnceleme İznini Veren Makam
Ön İnceleme İzninin Tarih ve Sayısı
Görevlendirme Emrinin Tarih ve Sayısı
İncelemenin Yapıldığı Yer
İncelemenin Başladığı Tarih
İncelemenin Bitirildiği Tarih
İhbarcı veya Şikâyetçinin (Yoksa Kamu Hukuku)
Adı, Soyadı
Adresi
1. Suçun Konusu
2. Suçun Dayandığı Kanun Maddeleri
3. Suçun İşlendiği Tarih
Hakkında ön inceleme yapılanların
Adı, soyadı
Görevi ve ikamet adresi
Suçu işlediği tarihteki görevi
SONUÇ:
Soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi yolundaki teklif
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
51
51
Adli Soruşturma (Ön İnceleme)
İdari Soruşturma (Disiplin)
1
Türk Ceza Kanunu veya cezai
hükümler kapsayan özel kanunlarda
suç sayılan eylemler üzerine yapılır.
Devlet Memurları Kanunu ile kurumu
ilgilendiren diğer özel kanun, tüzük ve
yönetmeliklerde suç sayılan eylemler
üzerinde yapılır.
2
Ön inceleme görevi görevlendirilenler
bakanlık müfettişleri ile kendilerini
görevlendiren merciin bütün
yetkilerine sahiptir.
Müfettiş/muhakkik soruşturmayı,
soruşturma onayı veren kurumun en üst
yöneticisi adına yapar ve yetkisini
kullanır.
3
Ön inceleme, adli soruşturma
yapılması için yetkili idari makamın
izin vermesi ya da vermemesi
işleminden ibarettir.
İdari soruşturma, idarenin takdiriyle
yapılan, idarenin iç işleyişiyle ilgili, bir
işlemdir.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
52
52
4
Ön İncelemeye başlamak üzere
gereken emir ve onay alınması
zorunludur.
Gerekli görüldüğünde emir beklemeksizin
başlanır ve sonradan onay alınabilir.
5
Alınan emirde, ön incelemesi gerekli
olanlar dışında ortaya çıkan
suçluların soruşturulması için de
tekrar onay alınması gereklidir.
Başlanan soruşturma sırasında
başkalarının da olaya karışması halinde
soruşturmaya devam edilir yeni isimlere
yönelik bilahere ek onay alınır.
6
Yapılan Ön İnceleme, ilk soruşturma
(hazırlık soruşturması) yerine
geçmez. Yargılama izni verilmesi
halinde, ilgili Cumhuriyet
Başsavcılığı ilk soruşturmaya
başlar.
Yapılan soruşturma bir inceleme ve
araştırmadır. Teklif ve önerileri kapsayan
raporla makama bildirilir.
13.04.2015
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
53
53
7
İfadeleri alınan kişilerin kimlikleri,
meslek durumları ve suçlu ile olan
ilişkileri belirlenir.
İfadeleri alınacak kişilerin yalnız kimlikleri
görev ve adresleri belirlenir.
8
İfadeler alınırken sorular ve cevaplar
sayfanın bir yüzüne yazılır, sayfalar
numaralandırılarak paraf edilir ve son
sayfa imzalanır.
İfadesi alınacak kişiye sorular yazılı
olarak da verilebilir, soruların altından
başlanarak cevaplandırılır, sayfalar
numaralandırılarak paraf edilir ve son
sayfa imzalanır.
9
Tanık ve bilirkişiye, özel durumlar
dışında yemin ettirilebilir.
Tanık ve bilirkişiye soruşturmada yemin
ettirilmez.
10
Ön incelemede genellikle delil teşkil
eden belgelerin asılları alınır.
Soruşturma için delil teşkil eden
belgelerin kopyaları yeterlidir.
Suç konusu adli makamlara iletilmiş
11 veya karara bağlanmış ise ön
inceleme durdurulur.
Suç konusu adli makamlara iletilmiş veya
karara bağlanmış olsa da idari
soruşturmaya devam edilir.
Ön incelemelerde şikayetten
Soruşturmalarda, şikayetten vazgeçme
12 vazgeçme kamu davasının düşmesine idari soruşturmayı etkilemez ve devam
neden olur.
eder.
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
54
13.04.2015
54
Ön İnceleme raporları en az üç
nüsha olarak hazırlanır. Yargılama
13
izin verilmesi ya da verilmemesi
teklifi gerekçelendirilir.
Soruşturma raporları en az iki nüsha
halinde hazırlanır. Raporda kusurlu
davranışlar tek tek sıralanır ve karşılığı
olan cezalar ayrı ayrı belirtilir.
Ön İnceleme raporu belirli bir şekle
göre düzenlenir. Sonunda ilgili
makama, memur veya diğer kamu
14
görevlisi hakkında yargılama izni
verilip verilmemesi yönünde teklifte
bulunulur.
Raporların belirli bir şekli yoktur,
kapsadığı konuların gereğine göre
müfettiş düzenler, sonunda idari, mali
ve disiplin yönünden öneriler yer alır ve
yönetim tarafından uygulanır.
Ön inceleme raporu, sanık hakkında Raporlarda getirilen teklifler, teklif
yargılama izni verilmesi halinde,
edilen cezanın türüne göre atamaya
15 ilgili Cumhuriyet başsavcılığına,
yetkili amir tarafından ya da yetkili
hazırlık soruşturması yapılmak
Disiplin Kurulu tarafından takdir
üzere gönderilir.
edilerek uygulanır.
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
55
13.04.2015
55
Ön İnceleme sonunda Ceza
Muhakemeleri Kanunu Hükümleri
uygulanır.
Soruşturma sonunda Devlet Memurları
Kanunu ve ilgili diğer mevzuat hükümleri
uygulanır.
17
Ön İnceleme sonunda cezalar,
bağımsız mahkemelerce verilir.
İdari soruşturmalar sonunda cezalardan
bazıları sicil, bazıları atamaya yetkili amir,
bazıları da yetkili disiplin kurullarının
görüşleri alınarak atamaya yetkili
amirlerce verilir. Memuriyetten çıkarma
cezası Yüksek Disiplin Kurulu kararı ile
uygulanır.
18
Yüksek Disiplin Kurulunun ve atamaya
yetkili amirlerin kararlarına karşı
Yargı organlarınca verilen kararlara
Danıştay’a başvurulur. Sicil amirlerinin
karşı temyiz yolu açıktır.
kararlarına karşı üst sicil amirine, üst sicil
amirlerine karşı atamaya yetkili amirlere
başvurulabilir.
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
56
16
13.04.2015
56
İLGİNİZE TEŞEKKÜRLER
Tokat Eğitim Müfettişleri Başkanlığı
57