Transcript MMT
Multimodal Therapy
استاد :آقای دکتر صارمی
تهیه کننده :حسن درخشان
Multimodal Therapy
Multimodal therapy was one of the first
attempts at comprehensive assessment
and treatment. It was developed by J.
Lazarus who saw it as an effective way
of tailoring the treatment to the client
rather than the other way around.
درمان چند وجهي
) (MMTالزاروس
یك رویكرد روان درماني منظم و جامع است.
رویكرد چند وجهي به دوطریق رفتاري را ارتقاء مي بخشد:
)1شیوه هاي ارزیابي منحصر به فرد
)2كار عمیق و مفصل روي هریك از عوامل حسي ،تخیلي،
شناختي و بین فردي و اثرات تعاملي آنها
MMT
رویكرد چند وجهي شیوه اي براي پاسخگویي به سواالت:
چه چیزي؟
براي چه كسي؟
تحت چه شرایط مفید خواهد بود؟
MMT
درمان چند وجهي برمبناي نظریهای:
«)1نظریه یادگیري اجتماعي »
«)2نظریه گروه و ارتباطات »
« )3نظریه سیستم ها »
ویژگیهای التقاط گرایی فنی:
درمانگر باید التقاطی باشد یعنی از فنون و روشهای مختلف استفاده
نماید.
دراین شیوه درمانی درمانگر بیشتر باید تحت نفوذ کار رواندرمانی باشد
به جای آنکه تحت نفوذ دیدگاه نظری خود قرار گیرد.
اغلب پیروان این رویکرد بر انجام پژوهش جهت مشخص کردن اینکه
چه رویکردی برای چه کسی بهتر است پافشاری می ورزند.
دراین شیوه درمانی بابرخی درمانجویان باید فعاالنه و رهنمودی تر
برخورد کرد و بابرخی دیگر منفعالنه و بی رهنمود.
دراین نوع درمان ،فنون درمانی برحسب موقعیت و شرایطی که درمانجو
در آن قرار دارد انتخاب می گردد.
هفت عامل شکل دهنده شخصیت انسان
-1تداعی ها و روابط بین رویداد های دفاعی
-2سرمشق گیری و تقلید
-3فرایندهای ناهشیار
-4واکنش های دفاعی
-5رویدادهای شخصی
-6فرا ارتباط ها
-7آستانه های جسمانی
Basic ID
Behavior Interpersonal relationships
Affect
Drug (biological)
Sensations
Imagery
Cognitions
Behavior
رفتار اصطالحی کلی و عنوانی برای:
کنش ها فعالیت ها بازتابها حرکتها فرایند ها -و هر واکنش قابل سنجش ارگانیزم
Behavior
اهداف سنجش رفتار
(1
(2
(3
(4
کمک به شناسایی رفتارهای مخرب معیوب و
فهم شرایط نگهداری آنها
کمک به انتخاب روش مناسب درمان
کمک به ارزیابی تاثیر روشهای درمان
کمک به تجدید نظر در روش سنجش و درمان
Affect
عاطفه ،واکنش هیجانی قابل دیدن و قابل شنیدن
فرد نسبت به وقایع بیرونی و درونی است.
هیجانها ،خلق ها ،احساسات و عواطف که به
صورتهای مختلف مثل:
واکنشهای خودکار ،وضعیت بدنی ،حرکات چهره
حرکات تیماری ،آهنگ صدا ،تلفظ و انتخاب
کلمات بروزمی کند.
Affect
عواطف غریزی مطرح شده توسط ایزارد
وهمکارانش که دردرمان چند وجهی حائزاهمیتند
عبارتند از:
)1تنفر )2تعجب )3شادی )4خشم
)5ترس )6غمگینی )7عالقه )8شرم
)9رضایت یا خوشنودی
Sensations
احساس دریافت محرک های بیرونی و درونی
توسط درمانجو است.
ارتقا و ایجاد لذات حسی و شهوانی که مطلوب و
همسو با زمینه های فرهنگی باشد که یک هدف
مناسب درمانی است.
این جنبه به پنج حس اساسی یعنی المسه ،چشایی،
بویایی ،بینایی و شنوایی اشاره کرد.
Imagery
تصور ذهنی به طورکلی به عقاید ،ایده ها و آرزوهای
درمانجو درمورد خود و روابطش با دیگران اشاره
دارد ،مانند:
رویاها ،خیال پردازیها و خاطرات روشن
چه تخیالت و تصوراتی در ذهن درمانجو نافذ هستند؟ خود انگاره درمانجو چگونه است؟ -عزت نفس درمانجو چگونه است؟
Cognitions
شناخت شامل:
بینش ها ،فلسفه ها ،ایده ها و افکار و
قضاوتها که ارزشهای بنیادی شخصی،
نظرات ،دیدگاه ها و عقاید انسان را تشکیل
می دهند.
Interpersonal relationships
وجه بین فردی به ارتباط درمانجو با مظاهر مهم
قدرت در زندگی فردی و اجتماعی وی اشاره
دارد .
و با سواالتی مانند :افراد مهم زندگی درمانجو
چه کسانی هستند؟ ارزیابی می شود.
مانند :خویشاوندان ،عشاق ،دوستان و همکاران
)Drug (biological
سالمت عمومی درمانجو
آیا درمانجو از لحاظ زیست شناسی در سالمت کامل
است و نسبت به سالمت خود هشیاری دارد؟
آیا درمانجو هرگونه شکایت یا نگرانی پزشکی دارد؟
آیا جزئیات مرتبط با رژیم غذایی ،وزن ،خواب،
ورزش ،مصرف دارو و الکل وجود دارد؟
MMT
نظریه روان درمانی
-1 روان درمانی نوعی یادگیری است و نقش درمانگر این است
که به بیمار کمک کند در رفتار مشهود وشیوه ی تفکرش
تغییرات یا اصالحات برنامه ریزی شده ای ایجاد کند.
-2 اکثر مشکالت بیماران را می توان بر اساس الگوی حل
مسئله مورد توجه قرار داد.
-3 نقش روان درمانگر بیشتر هدایت درمان است ،تا عالوه بر
تضعیف رفتارها و نگرش های نامناسب ،رفتارهای رضایت
بخش تر و سازنده تری را آموزش می دهد.
MMT
-4انتظارات غیر واقع بینانه در اکثر موارد باید تغییر داده
بشوند.
-5بیماران در حین درمان باید یاد بگیرند مراقب
احساسات ،انتظارات ،انگیزه ها ،و نیاز های دیگران
باشند.
-6تجربه های جدید یا متفاوت در زندگی واقعی در اغلب
موارد ،اثر بخش تر از تجربه هایی هستند که در هنگام
درمان کسب می شوند.
- 7روان درمانی به طور کلی نوعی تعامل اجتماعی
است.
MMT
دید گاه درمان چند وجهی نسبت به نیروهای ناهشیار
درمان چند وجهی به جای مطرح کردن نیروهای
ناهشیار مفروض ،بر عوامل رشدی آزمون پذیر
مانند :الگو سازی ،یادگیری مشاهده ای ،اکتساب
تجارب ،شرطی سازی کنشگر ،شرطی سازی
پاسخگر و سازکارهای خود تنظیمی متعدد استوار
است.
MMT
« درمان سفارشی » یا « گلچین منظم »
این رویکرد به شخص نگری و ساخته شده برای مشتری می
باشد به نحوی که شکل ،سبک و ریتم درمان ،هر زمان
ممکن باشد ،با نیازهای ادراک شده هر درمانجو تطابق می
یابد.
هدف درمــان چـنـد وجــهـی بکارگیری بهترین شیوه برای هر
درمانجوبه جای مجبور کردن درمانجو به انطباق بایک درمان
یکسان است .
آستانه های حسی:
الزاروس از این عبارت برای توضیح
اختالالت ظرفیت افراد برای تحمل محرک
هایی مثل درد ،ناامیدی ،استرس ،سرما،
گرما ،صدا و آلودگی استفاده کرده است.
یعنی الگوهای شخصیتی افراد به سیستم
عصبی آنها بستگی دارد (.پالمر)1997 ،
محتوای درمان
MMT
رفتـــار :تقویت مثبت ،تقویت منفی ،تنبیه ،شرطی سازی
تقابلی ،خاموشی
عاطفه :شناختن ،روشن کردن ،تشخیص دادن احساسات
و تخلیه هیجانی
احساس :تنش زدایی ،لذت حسی
تصویر سازی ذهنی :مقابله با تصویر ذهنی ،تغییر در
خود انگاره
محتوای درمان
MMT
شناخت :بازسازی شناختی ،باال بردن آگاهی ،آموزش
روابط میان فردی :سر مشق گیری ،جرات ورزی ،و
سایر مهارت های اجتماعی ،اصالح روابط بین فردی
ناسالم ،پذیرش غیر نقادانه
دارو /زیست شناسی :شناسایی بیماری جسمانی ،توقف
سو مصرف مواد ،ورزش و تغذیه ی مناسب ،استفاده از
داروهای روان گردان در صورت لزوم
دو فن خاص
MMT
-1پل زدن :دراین فن درمانگر قبل ازاینکه به سراغ
وجوه دیگری که ممکن است مهم و موثر باشند
برود ،عمدتا خود را با درمانجو بر سر وجهی که
او ترجیح می دهد تطبق می دهد.
-2ردیابی :بعداز اتمام فرایند پل زدن ،درمانگر چند
وجهی به ردیابی محتواهای مهم درمانی یا به
عبارتی به ترتیب فعال شدن وجوه مختلف درمانجو
در پدیدآیی عالیم وی می پردازد.
مراحل درمان چند وجهی
MMT
)1توجه خاص و کامل به ابعاد هفت گانه
)2استفاده از دستور دوم ارزیابی ابعاد
)3استفاده از نیمرخ ابعادی
)4استفاده از نیمرخ ساختاری
)5پیگیری ترتیب ابعاد
)6روش های عمدی پیوند یا ایجاد پل بین ابعاد
مختلف برای پیشبرد درمان.
مراحل درمان چند وجهی
MMT
)1ارزیابی ابعاد :مرور جزیی تری از رفتارها،
پاسخ های موثر ،واکنش ها ،تصورات و ادراکات.
)2نیمرخ ابعادی :یعنی استفاده از مصاحبه های
مقدماتی و پرسشنامه ،تاریخچه زندگی و ...
)3نیمرخ ساختاری :یعنی برخی افراد در یک یا چند
بعد برجستگی دارند ،برخی در اجتماعی ،اهل تفکر
و. ..هستند
مراحل درمان چند وجهی
MMT
)5پیگیری ترتیب ابعاد :یعنی تعامل بین ابعاد و هر
نوع پیامد ترتیب که مراجع در موقعیت مشکل
خاصی تجربه می کنند.
)6ایجاد پل :انعطاف پذیری درمان چند وجهی را
نشان می دهد.
References
کتاب چهل باور سمی را از خود دور کنیم تالیف الزاروس
نظریه چند وجهی الزاروس تالیف دکتر اسحاق رحیمیان و
دکتر حسین شاره
نظریه های مشاوره و روان درمانی ( کری ،ترجمه یحیی سید
محمدی).
نظریه های مشاوره و رواندرمانی شارف
نظریه های مشاوره و رواندرمانی پروچاسکا
موفق و سالمت باشید