Transcript eğitimde kullanılan ölçme ar

Başarının kanıtı olarak neyi alacağınızı
bile bilmiyorsanız, birisine
“başarılıdır” damgasını vurmak
oldukça şüpheli bir davranıştır... “
R. F. Mager
Ölçme ve Değerlendirme
Teknikleri: Alternatif Ölçme ve
Değerlendirme
1
İçerik
 Ölçme ve Değerlendirme
 Alternatif Ölçme ve Değerlendirme
 Yeni Öğretim Programı ve Ölçme Değerlendirme
 Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Yöntem ve
Teknikleri
 Kimya programından örnekler
 Ölçme ve Değerlendirme örnekleri hazırlama
2
Eğitimde Kullanılan Ölçme Araç ve
Yöntemleri
Geleneksel Ölçme Araçları
O
B
J
E
K
T
İ
F
T
E
S
T
L
E
R
Çoktan Seçmeli
Testler
Doğru-Yanlış
Testleri
Tamamlamalı
Testler
Çoklu Değerlendirme Araçları
Proje Ödevleri
Y
A
Z
I
L
I
T
E
S
T
L
E
R
Uzun
Cevaplı
Testler
Kısa
Cevaplı
Testler
Performans Ödevleri
Öğrenci Ürün Dosyaları
Anekdot Kayıtları
Akran ve Öz Değerlendirme
Görüşme (Mülakat)
Dereceleme Ölçekleri
Eşleştirmeli Testler
Sözlü
Testler
Sözlü Sunum
Sergileme
Gözlemler
P
E
R
F
O
R
M
A
N
S
D
E
Ğ
E
R
L
E
N
D
İ
R
M
E
3
Eğitimde Değerlendirmenin Yeri
Girdi
Çıktı
Hedefler/
Amaçlar
Tutarlı
Süreç
Kontrol
Tutarlı değil
4
Niçin Alternatif Ölçme Değerlendirme?




Daha derin ve anlamlı bilgiyi ölçmesi
Öğrenme ürünü kadar öğrenme sürecine odaklanması,
Öğrenmeyi motive etmesi,
Farklı yaklaşım ve materyallerin denenmesi ve
değerlendirilmesi, problem çözme ve bilimsel süreç
becerilerinin kullanılması ve geliştirilmesine olanak
vermesi,
 Bilişsel, duyuşsal ve psikomotor boyutlarındaki
gelişimlerin üçünü birden yoklama özelliğine sahip
olması,
 Alternatif değerlendirmelerde, üst düzey düşünme
(analiz, sentez ve değerlendirme), problem çözme becerisi
geliştirme ve gerçek dünyadaki sorunlarla ilgilenmeye
yönlendirmesi vb. açısından önemlidir.
5
Niçin Alternatif Ölçme Değerlendirme?



Yapılandırıcı anlayış, öğrenci merkezli öğrenme ve öğretme
stratejilerini vurgulamaktadır. Öğrencilerin bireysel
farklılıklarını dikkate alır ve öğrencilerin yeni aldığı bilgileri,
sahip oldukları bilgilere ekleyerek kendilerine özgü biçimde
yapılandırdığını öne sürer.
Yapılandırıcı anlayışa göre öğrencilere çoklu ölçme
değerlendirme fırsatları sunulmalıdır. Ölçme değerlendirme için
kullanılacak olan soru tipleri çeşitlendirilmeli, geleneksel ölçme
değerlendirme metotlarının yanı sıra alternatif ölçme
değerlendirme metotları da kullanılmalıdır.
Alternatif ölçme değerlendirme metotları, öğrenciyi merkeze
alan, sadece öğrenme ürününü değil öğrenme sürecini de
değerlendiren metotlardır. Bu metotlar, öğrenciler ve
öğretmenler açısından daha verimli olmasına karşın geleneksel
metotlardan daha fazla zaman harcamayı gerektirir.
6
Yeni öğretim programları ve alternatif ölçmedeğerlendirme
 Yeni öğretim programları yapılandırıcı anlayışı
temel almıştır.
 Yapılandırıcı anlayış, öğrenci merkezli öğrenme ve
öğretme stratejilerini vurgulamaktadır.
 Öğrencilerin bireysel farklılıklarını dikkate alır ve
öğrencilerin yeni aldığı bilgileri, sahip oldukları
bilgilere ekleyerek kendilerine özgü biçimde
yapılandırdığını öne sürer.
7
Yeni öğretim programları ve alternatif ölçmedeğerlendirme
 Yapılandırıcı anlayışa göre öğrencilere çoklu
ölçme-değerlendirme fırsatları sunulmalıdır.
 Ölçme değerlendirme için kullanılacak olan soru
tipleri çeşitlendirilmeli, geleneksel ölçme
değerlendirme metotlarının yanı sıra alternatif
ölçme-değerlendirme metotları da kullanılmalıdır.
8
Yeni öğretim programları ve alternatif ölçmedeğerlendirme
 Alternatif ölçme değerlendirme metotları,
öğrenciyi merkeze alan, sadece öğrenme ürününü
değil öğrenme sürecini de değerlendiren
metotlardır.
 Bu metotlar, öğrenciler ve öğretmenler açısından
daha verimli olmasına karşın geleneksel
metotlardan daha fazla zaman harcamayı
gerektirir.
9
Yeni Öğretim Programlarında Ölçme ve
Değerlendirme Yaklaşımının Özellikleri
 Programlarda değerlendirme ile sadece öğrenme
ürününü değil, öğrencilerin öğrenme süreçleri de
izlenir ve bu süreç değerlendirilerek gerektiğinde
kullanılan sınıf etkinlikleri değiştirilir.
 Ölçme ve değerlendirme etkinlikleriyle öğrencilerin
üst düzey becerileri değerlendirilmeye çalışılmalıdır.
 okuduğunu anlama, eleştirme, yorumlama;
 bilgi toplama, analiz etme ve bir sonuca ulaşma;
 gözlem yapma, gözlemlerden sonuca ulaşma;
 günlük hayatta karşılaşılan problemleri çözme;
araştırma yapma,
 kendilerini ve arkadaşlarını değerlendirme.
10
Yeni Öğretim Programlarında Ölçme ve
Değerlendirme Yaklaşımının Özellikleri
 Tartışma, açık uçlu sorular, performans görevleri
ve sunular öğrenci hakkında bilgi edinmenin en iyi
yollarındandır. Bunlardan hiçbiri tek başına
yeterli değildir.
 Yazıya dayalı soyut görevlerden çok, gerçek
hayata ilişkin, performansa dayalı görevlere
önem verme
 Örtülü, belirsiz ölçütlerden ziyade açık ve
belirgin ölçütleri tercih etme
11
Yeni Öğretim Programlarında Ölçme ve
Değerlendirme Yaklaşımının Özellikleri
 Sadece öğretimin sonunda değil, öğretimin her
aşamasında sürekli ölçme ve değerlendirme
etkinlikleri gerçekleştirme
 Not vermenin yanı sıra etkili ve zamanında geri
bildirime ağırlık verme
 Tek yöntemle ölçüm yerine çok yöntemle ölçüm
yapma
 Ne kadar öğrenildiğini tespit etmenin yanı sıra nasıl
öğrenildiğini de belirleme
 Rekabet yerine iş birliğini destekleme
12
Alternatif Değerlendirmelerde Uyulması
Gereken Temel İlkeler
 Değerlendirme uzun süreli olmalı
 Değerlendirme birçok beceriyi kapsamalı
 Birçok beceri farklı ölçme araçları kullanılarak
değerlendirilmeli
 Hem bireysel hem de grup değerlendirmeleri
yapılmalı
 Değerlendirmede hem ürüne hem de sürece
odaklanmalı
13
Alternatif Ölçme Değerlendirme
Yöntem ve Teknikleri










Performans görevleri
Projeler
Öğrenci ürün dosyaları (portfolyo)
Kavram haritaları
Yapılandırılmış grid
Tanılayıcı dallanmış ağaç
Görüşme (mülakat)
Akran değerlendirme
Öz değerlendirme
Dereceli puanlama araçları (rubric)
14
Performans Değerlendirme
 Performans değerlendirme, öğrencilerin bireysel
farklılıklarını dikkate alarak, onların bilgi ve becerilerini
eyleme dönüştürmelerini, gerçek yaşama aktarmalarını
sağlayacak durum ve ödevler aracılığıyla değerlendirme
yapmak biçiminde tanımlanabilir.
 Programda öngörülen eleştirel düşünme, problem çözme,
okuduğunu anlama, yaratıcılığını kullanma, araştırma
yapma gibi öğrencinin bilişsel, duyuşsal, psiko-motor
alandaki becerilerini aynı anda kullanmasını, geliştirmesini
ve bir ürünün ortaya konmasını gerektiren çalışmalarıdır.
 Performans değerlendirme, dersin kazanımlarıyla ilgili
olarak öğrencinin günlük yaşamındaki problemleri nasıl
çözeceğini ve problem çözmek için sahip olduğu bilgi ve
becerileri nasıl kullanacağını göstermesini ister.
15
Performans Değerlendirme
 Oluşturulan ölçütlere göre yeterlik derecelerini
ortaya koyma olanaklarına sahip olurlar.
 Performans değerlendirme gözlenebilen bir
performans veya somut bir ürünle
sonuçlanmaktadır.
 Gerçek yaşama benzer problemler yoluyla bilgi
ve becerilerini göstermesini gerektirir.
 Açık uçlu sorular ya da performans görevleri
performans değerlendirme çalışmalarının iyi
örnekleridir.
16
Performans Görevi
 Performans ödevleri, kısa sürelerde yapılabilecek




çalışmalardır.
Bu tür ödevlerle, öğrencilerin derslerde kazandırılması
hedeflenen üst düzey becerilerdeki gelişimlerini günlük
yaşamla ilişkilendirerek göstermeleri beklenmektedir.
Performans ödevlerinin bir sınıftaki her öğrenciye, aynı konu
başlığında ve aynı zamanda verilmesi zorunlu değildir.
Performans ödevleri öğrencilerin seviyesine uygun ve
öğrenciler tarafından yapılabilecek nitelikte olmalıdır.
Performans ödevlerinin güvenirliği açısından öğrencinin
ödevi yaparken konuya ilişkin kazanımlarını
gözlemleyebilmek için ödevin belirli aşamaları sınıf
ortamında gerçekleştirilir ya da yapmış olduğu çalışmayı
öğretmeniyle ve arkadaşlarıyla paylaşması sağlanır.
17
Performans görevi için örnekler:









Bir konu hakkında yazı yazma (makale, anı vb. )
Sergi oluşturma,
Aynı grafikleri farklı ölçülerde çizme,
Bir tarzdaki grafiği başka tarza dönüştürme,
Bilimsel gözlemlerini tablo oluşturarak belirtme,
Bilimsel bir olayı sözel ve görsel olarak betimleme,
Bir konuyla ilgili afiş, poster, broşür vb. hazırlama
Bir oyun, piyes vb. yazma ve sergileme
Herhangi bir şey için bir sınıflama şeması geliştirme,
kategorileri açıklama ve doğruluğunu savunma
 Deney yapma
18
Örnek Performans - Deney: Kimya 9 – 1.Ünite:
Kimyanın gelişimi (Kazanımlar: 2.1, 2.2, 2.8)
Kimyasal değişmelerde kütlenin korunumu ve deneylerden çıkarımda
bulunma:
 Malzemeler: Deney tüpleri, Demir ve kükürt tozu, Bunzen beki, süpor
ve kıskaçlar, terazi
 Yönerge: Kimyasal değişmelerde maddenin kütlesi nasıl değişir?
Aşağıdaki etkinliği gerçekleştirip elde ettiğiniz sonuçları rapor halinde
sunun.
1.
2.
3.
4.
5.
Deney tüplerin darasını tartınız
Eşit miktarda (4er gram) Fe ve S tartarak deney tüpüne ilave edin.
Deney tüpüne bu iki maddeyi karıştırarak ilave edin tüpü ısıtın.
Değişim sona erince buzen’i kapatıp tüpü soğutun ve tartın.
Elde ettiğiniz bulguları diğer gruplarla birlikte tablo ve grafik haline
getirerek karşılaştırın ve sonuçlarınızı rapor halinde sunun.
(Bunun yerine öğrencilerden “kütlenin korunumuna kanıt
olabilecek bir deney düzeneği tasarlayarak rapor halinde sunun”
şeklinde bir performans ödevi de istenebilir. Benzer kazanımlar için
katlı oranlar kanuna yönelik wikipedia’da makale yapmaları ya da blog
oluşturmaları istenebilir.)
19
Performans Değerlendirilmesinde
Kullanılabilecek Araçlar
 Gözlemler
 Mülakatlar
 Anekdot Kayıtları
 Kontrol listeleri
 Derecelendirme Ölçekleri (Rubrikler)
 Öğrenci seçki dosyaları (Portfolyo)
20
Anekdotlar; bir kimsenin söylediklerinin ve yaptıklarının ifade edilip
tanımlanmasıdır. Olay tanımlanır ve bulunduğu ortam içerisinde değerlendirilir
ANEKTOD KAYDI
Tarih:
Yer:
Gözlemcinin Adı:
Gözlem Süresi:
Gözlemin Amacı:
Yapılan Etkinlik:
Gözlenen Olay:
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………
Yorumlar:
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………
Öneriler
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………
21
Kontrol listeleri: Özel davranışların gözlenip
gözlenmediğini belirlemek amacıyla kullanılan yazılı
listelere kontrol listeleri adı verilmektedir.
Gözlemlenen Özellikler
EVET
HAYIR
Öğrencinin yapmış olduğu projeler dosya
içerisinde bulunmaktadır.
Dosya içerisinde öğrencinin öz değerlendirmesini
içeren yorumlar bulunmaktadır.
Dosya içerisinde bulunacak çalışmaların neler
olduğunu içeren bilgiler dosya kapağında
bulunmaktadır.
Dosyanın tertip ve düzen içinde hazırlandığı
görülmektedir.
Öğrenci ödevleri eksiksiz bir şekilde dosya
içerisinde bulunmaktadır.
22
Kontrol listesi tekniğinden faydalanılarak
hazırlanan SBS sorusu
2009 yılı SBS 7. sınıf sorusu
23
Kontrol listesi tekniğinden faydalanılarak hazırlanan bir
çoktan seçmeli soru (Kimya 10 –Atomun yapısıKazanım: 3.1, 3.4, 4.2)
Sorular Maddeyi hem
dalga hem de
tanecik
modeli ile
Atom
modeli açıklar
?
Evet
Elektronların
sabit yörüngede
hareketlerini
tanımlar
Elektronların
bulunma
olasılığı ile
orbitalleri
ilişkilendirir
Protonların
atom
içerisinde
yayıldığını
ifade eder
Hayır
Evet
Hayır
Ahmet araştırması için verilen atom modeliyle ilgili tablodaki
sorulara cevap veriyor. Buna göre Ahmet’in araştırdığı atom
modeli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dalton
B) Thomson
C) Kuantum
D) Rutherford
E) Bohr
24
DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI (RUBRİC)
 Dereceli puanlama anahtarı, performansı
tanımlayan ölçütleri içeren puanlama rehberidir.
Herhangi bir çalışmanın puanlanması için
geliştirilmiş ölçütleri içeren bir araçtır. En faydalı
dereceli puanlama anahtarı öğretmenlerin kendi
yaptıklarıdır.
25
Dereceli Puanlama Anahtarı Kullanmanın Nedenleri
 Öğretmen ve öğrenci için açık bir kalite tanımı verir.
 Öğrenciler derecelendirme ölçeği kullandıkça




ürettikleri ürünün sorumluluğunu daha fazla
duyarlar.
Öğretmenlerin puanlama için harcadıkları zamanın
azalmasına katkıda bulunur.
Öğretmenin öğrenci çalışmalarını değerlendirmelerini
basitleştirir.
Öğrencilere bir ödevi tamamlarken kendi
performanslarını değerlendirebilecekleri
standartlar ve ölçütler sağlar.
Ölçeklerde belirlenen ölçütlerin velilere bildirilmesi,
çocuklarına yardımcı olacak velilere kolaylık sağlar.
26
Dereceli Puanlama Anahtarı Geliştirme Aşamaları
1. Ölçeğin ne amaçla geliştirileceğinin belirlenmesi,
2. Puanlama anahtarına karar verilmesi
3. Ölçütlerin tanımlanması. Davranış, ürün yada her bir
becerinin yeterlik düzeyi için kısa ölçütler yazılır.
Burada önemli olan yeterlik düzeylerini tanımlamak
ve düzeyler arasında ölçütleri iyi ayırt edebilmektir.
4. Kullanılacak ölçeğin taslağının hazırlanması,
5. Taslak üzerinde gerekli düzeltmelerin yapılması için
öğrenci ve öğretmen görüşlerinin alınması
6. Uygulamadan sonra tutarlık ve güvenirliğin
belirlenmesi
27
Kimya öğretim programında verilen dereceli puanlama anahtarı
28
Kimya öğretim programında verilen dereceli puanlama anahtarı
29
Holistik rubrik kullanılarak
hazırlanan SBS sorusu
 2009 yılı 8. SBS sınıf sorusu
30
Portfolyo (Kişisel Gelişim – Seçki – Dosyası)
Portfolyo, öğrencilerin dönem veya yıl boyunca
yaptıkları çalışmaların belli standartlara göre organize
edilmiş sistemli, amaçlı, anlamlı bir koleksiyonudur.
Üç ana bölümden oluşur :
Özgeçmiş : Bu kısım öğrencinin ortaya koyduğu
çalışmaların hangi aşamalardan geçtiğini yansıtır.
Ürünler : Bu bölüm portfolyo içinde öğrenci
tarafından konulan tüm çalışmaları kapsar.
Yansıtma: Bu bölümde öğrenci yaptığı çalışmaların
bir ölçüde muhakemesini yapmak amacı ile kendisi ile
ilgili görüşlerini yansıtır.
31
Portfolyo Türleri
 Bireysel dosya
 Çalışma dosyası
 Kayıt tutma dosyası
 Grup dosyası
 Konuya bağlı gelişim dosyası
 Bütünleştirilmiş gelişme dosyası
 Gösteri dosyası
 Elektronik gelişim dosyası
 Yıllık gelişim dosyası
32
Öğrenci Ürün Dosyası Hazırlamanın Amaçları (1/2)
 Öğrencinin öz disiplin ve sorumluluk bilincini
geliştirmek
 Kendi kendini değerlendirme becerisi kazandırmak,
 Müfredata bağlı olarak gerçekleştirilen yazılı ve sözlü
değerlendirmeler ve standart testler dışına çıkarak,
yeni bir değerlendirme yöntemi geliştirmek,
 Öğrencinin gelişimini kanıtlarla ve daha sağlıklı
izleyebilmek,
 Öğrencinin gelecekteki öğrenmelerine bilgi sunmak,
ışık tutmak,
 Öğrencilerin arkadaşlarının gelişimini izleyerek
birbirlerine yardımcı olmalarını sağlamak ve böylelikle
gelecekte yapacakları ekip çalışmalarına başlangıç
yapmak,
33
Öğrenci Ürün Dosyası Hazırlamanın Amaçları (2/2)
 Öğretmene eğitsel kararlar vermede yardım etmek,
 Aile ile iletişimi sağlamak,
 Ürün ve süreci değerlendirmek için bilgi toplamayı
sağlamak,
 Öğrencilerin yeteneklerini sergilemek ve ilgi alanlarını
geliştirmek,
 Programın amaçlarını değerlendirmek için
eğitimcilere yardım etmek,
 Yazma, okuma ve düşünme becerileri arasında
bağlantı sağlamak,
 Öğrencilerin kendi çalışmalarının değerlendirilmesine
katılımlarının sağlanması ve onların çalışmasını teşvik
etmek.
34
Öğrenci Ürün Dosyasının Hazırlanma Aşamaları
 Öğrenci ürün dosyasının amacının belirlenmesi
 Ürün dosyası türünü belirlemek
 Dosyanın hazırlanması ile ilgili hedefler belirleme
 Öğrenci ürün dosyasında bulunacak çalışmaların
seçilmesi
 Öğrenci ürün dosyasındaki çalışmalara ait
değerlendirme ölçütlerinin belirlenmesi
 Çalışmalara ilişkin kayıtların tutulması
 Ailelerle iş birliği yapılması
35
Öğrenci Ürün Dosyası Hazırlama Sürecinde
Öğretmenin Görevleri (1/2)
 Öğrenci ürün dosyasının sınıfa tanıtılması
 Varsa bir örneğinin öğrenciler gösterilmesi
 Öğrencilere ürün dosyasının bir değerlendirme
aracı olduğunun söylenmesi
 Öğrenciye ürün dosyası hazırlamada rehber olacak
bir yazı hazırlanması
 Öğrenci ürün dosyalarında nelerin
bulunabileceğinin söylenmesi (projeler,
araştırmalar, problemler, stratejiler, dereceli
puanlama anahtarları, yazılar vb.).
36
Öğrenci Ürün Dosyası Hazırlama Sürecinde
Öğretmenin Görevleri (2/2)
 Yapılan çalışmalardan belli periyotlarla en iyi
ürünün seçilmesi
 Öğrencilerden, her öğrenme ürünüyle ilgili
materyali seçmek için bir gerekçe göstermeleri ve
çalışmalarını eleştirmelerinin istenmesi
 Öğrencilere akranlarıyla birlikte ürünlerini
paylaşma fırsatı verilmesi
 Her aşamanın nasıl değerlendirileceğinin
açıklanması ve öğrencilere puanlama konusunda
bilgi verilmesi
37
Portfolyoların Değerlendirilmesi
Portfolyo değerlendirilmesinde genel olarak bir sınıflama cetveli olan dereceleme ölçekleri
(puanlama yönergeleri) kullanılır.
ÖĞRENCİ ÜRÜN DOSYASI( PORTFOLYO) DEĞERLENDİRME FORMU
Öğrencinin Adı ve Soyadı: ...........................................................
Sınıf: ..............
Yönerge: Aşağıdaki her bir ölçütün ne düzeyde yeterli olduğunu göz önüne alarak
dosyayı değerlendiriniz.
ÖLÇÜTLER
1
2
Dereceler
3
4
5
1. Çalışmaların tam olması
2. Çalışmalardaki çeşitlilik
3. Toplam çalışmalardan yeterli miktarda içermesi
4. Çalışmaların amaçları karşılaması
5. Çalışmaların amaca uygunluğu
6. Çalışmaların doğruluğu
7. Dosyanın düzenliliği
8. Harcanan çabaları gösterme
9. Kaliteliliği gösterme
10. Yaratıcılığı gösterme
11. Çalışmaların seçiminde risk alma
12. Öğrencinin gelişimini gösterme
13. Kendini değerlendirme
YORUMLAR / ÖNERİLER:
............................................................................................................................
38
........................................................................................... .................................
39
Aşağıda ürün dosyasına girebilecek çalışmalarla ilgili örneklere yer verilmiştir
 Yanda öğrenci
tarafından oluşturulmuş
öğrenci ürün dosyasının
içerisinde hangi çalışmaların
bulunduğu gösteren
içindekiler sayfası
bulunmaktadır.
40
 Yanda öğrenci
tarafından ürün
dosyasına koyulmak
amacıyla oluşturulmuş
bir araştırma
bulunmaktadır.
 Konu: Gastrit Hastalığı
41
 Yandaki şekilde
yaylardaki esneklik
potansiyel enerjisi ile
ilgili olarak öğrenci
tarafından çizilmiş
çizim ürün dosyası
içerisinde yer
almaktadır.
42
 Yandaki şekilde
termik santrallerin
nasıl çalıştığını
anlatan ve öğrenci
tarafından
oluşturulmuş bir
çizim öğrenci ürün
dosyasında yer
almaktadır.
43
Poster
 Öğrencilerin bir konu ile ilgili bilgileri derinlemesine
öğrenmesi, literatür taraması yapması, ilgili
kaynaklara ulaşılması bakımından kullanılan
kaynaklardır.
44
Örnek Poster: Kimya 9 - 5.Ünite: Hayatımızda kimya
(Kazanımlar: 4.1, 4.2, 4.3, 4.4)
Konu: Çeşitli kimyasal maddelerin çevreye olan etkilerini araştırarak
sözlü sunum yapacağınız bir poster hazırlayınız
4 puan
3 puan
2 puan
1 puan
İçerik
Sunulan bilgilerin doğru
olarak, konuyla ilgili
bütün bilgileri içerdiği
görülmüştür.
Sunulan
bilgilerin
doğru fakat bilgi
eksiklikleri olduğu
görülmüştür.
Sunulan
bilgilerde
gereksiz bilgilere yer
verildiği görülmüştür.
Sunulan bilgilerde
eksiklik
ve
yanlışlıkların olduğu
görülmüştür.
Performans
Etkili bir sunum
yapmada
gösterilebilecek
performansın tamamı
gösterildi.
Etkili bir sunum
yapmada
gösterilebilecek
performansın
birçoğu gösterildi.
Etkili bir sunum
yapmada
gösterilebilecek
performansın çok azı
gösterildi.
Etkili bir sunum
yapmada
gösterilebilecek
performansın hiç
biri gösterilmedi.
Görsellik
Hazırlanan posterde
görsel öğelerin sunumu
bütünlük içermektedir.
Görsel sunumu
zenginleştirecek şekilde
resimlerin kullanımına
yer verilmiştir.
Hazırlanan posterde
görsel öğelerin
sunumunda tam bir
bütünlük olamadığı
ve
görsel sunumu
zenginleştirecek
şekilde resimlerin
kullanımına yer
verilmiştir.
Hazırlanan posterde
görsel öğelerin
sunumunda tam bir
bütünlük olmadığı ve
Görsel sunumu
zenginleştirecek
şekilde resimlerin
kullanımına yer
verilmediği
görülmüştür.
Hazırlanan posterde
görsel öğelerin
sunumunda
bütünlük
içermektedir.
Görsel sunumu
zenginleştirecek
şekilde resimlerin
kullanımına yer
verilmiştir.
45
Poster afiş hazırlama tekniğinden
faydalanılarak hazırlanan SBS soruları
2008 Yılı 6. Sınıf SBS Sorusu
46
Poster afiş hazırlama
tekniğinden faydalanılarak
hazırlanan SBS soruları
2008 Yılı 7. Sınıf SBS Sorusu
47
Poster afiş hazırlama tekniğinden faydalanılarak
hazırlanan SBS soruları
2008 yılı 7. sınıf SBS sorusu
48
PROJELER
 Öğrencilerin grup hâlinde veya bireysel olarak, istedikleri
bir alanda/konuda inceleme, araştırma ve yorum yapma,
görüş geliştirme, yeni bilgilere ulaşma, özgün düşünce üretme
ve çıkarımlarda bulunma amacıyla ders öğretmeni
rehberliğinde yapacakları çalışmalardır.
 Proje geliştirme süreci uzun, karmaşık ve zorlu bir süreçtir.
Bu ödevler, öğrencilerin yaratıcılık, araştırma, iletişim gibi üst
düzey zihinsel becerilerini geliştirir.
 Projenin tasarımından ortaya konulmasına kadar geçen süreç,
bilimsel süreç basamaklarını içereceğinden bilimsel süreç
becerilerinin gelişmesine yardımcı olur. Projeler yönergeler ve
puanlama standartları gerektirir.
 Proje konuları zümre öğretmenleri tarafından
belirlenebileceği gibi öğrenciler de kendi ilgi duydukları
alanlara göre bireysel ya da grup olarak proje konusu
belirleyebilirler.
49
PROJELER
 Verilen proje konuları öğrencilerin düzeyine uygun ve yerel
imkânlara göre yapılabilecek nitelikte olmalıdır.
 Grup halinde yapılacak projelerde grupların, öğrencilerin
cinsiyet, başarı durumu vb. özellikleri bakımından
heterojen olmasına dikkat edilmelidir.
 Grup çalışmalarında grup üyelerinin görev dağılımı
projenin her aşaması için net olarak yapılmalıdır. Görev
dağılımı grup üyeleri tarafından yapılarak öğretmenin
onayı alınır.
 Projenin her aşamasında görevlerin yapılıp yapılmadığı
aşamanın bitiminde öğretmen tarafından kontrol edilir ve
grup üyelerine geri bildirim verilir. Görevini yeterince
yerine getirmeyen öğrencilerin bireysel özelliklerine de
dikkat edilerek gerekli önlemler alınır.
50
Proje ve Performans Görevinin Benzerlik ve Farklılıkları
Performans Görevleri
1. Kısa süreli çalışmalardır (görevin
ağırlığına göre tavsiye 1 hafta ay, 1 ay
vb. olabilir) .
2. Her zaman ortada bir problem
durumu olmaz. Öğrencilerin dersle
ilgili temel beceri ve kazanımlarına
hitap etmelidir (yaratıcılık,
araştırma ve gerekirse eleştirel vb.
düşünme becerilerinin kullanılması
gerekir).
3. Yapılandırılmış çalışmalardır.
4. Yönergesi açıklanmaktadır.
5. Bireysel ya da grup çalışması olarak
yapılabilir.
Projeler
1. Uzun Süreli Çalışmalardır (Projenin
ağırlığına göre 2 Ay, 4 Ay vb. olabilir)
.
2. Ortada Bir Problem Durumu Vardır
ve Bilimsel Süreç Basamaklarına
Uygun Olarak Hazırlanır (Yaratıcılık,
Araştırma ve Gerekirse Eleştirel
Düşünme Becerilerinin Kullanılması
Gerekir).
3. Yapılandırılmış çalışmalardır.
4. Yönergesi açıklanmaktadır.
5. Bireysel ya da Grup Çalışması Olarak
Yapılabilir.
51
Proje ve Performans Görevinin Benzerlik ve Farklılıkları
Performans Görevleri
6. Dönem içerisinde öğrenci/öğrenciler
her dersten en az bir performans
görevi hazırlarlar.
7. Görevin konusunu ve içeriğini
öğretmen belirler gerekirse öğrenci
çalışmak istediği konuda görev
alabilir.
8. Değerlendirme aracının
hazırlanmasında öğrencilerin
görüşleri alınabilir.
9. Değerlendirme ölçeği öğrenciye
performans görevi ile öğrenciye
verilmelidir.
Projeler
6. Yıl içerisinde öğrenci/öğrenciler
belirledikleri en az bir dersten proje
hazırlarlar.
7. Proje konusunu öğrencinin kendisi
belirler öğretmen bu noktada
alternatifler sunabilir.
8. Değerlendirme aracının
hazırlanmasında öğrencilerin
görüşleri alınmalıdır.
9. Değerlendirme ölçeği (dereceli
puanlama anahtarı) öğrenciye proje ile
verilir.
10.Projeler teslim edildikleri dönem
içerisinde değerlendirmeye alınır.
52
Örnek Proje Ödevi: (Kimya 10 - 5. Ünite: Karışımlar)
 Piyasada CD kalemi olarak satılan “silinmez” kalemler ne kadar
silinmezdir? Hangi çözücüler (misal: su, alkol, sirke, limon,
deterjan(lar), aseton vb) silinmez denen mürekkebi silebilir? Farklı
marka ve tipte (tükenmez, pastel, kurşun, pilot) kalemler aynı sonucu
mu verir? (süre 3 ay)
 Kazanımlar: 1.1, 1.3, 1.4, 2.1, 2.2, 4.1, 4.2; ayrıca bilimsel süreç becerileri
(BSB) ve Kimya-Teknoloji-Toplum-Çevre (KTTÇ) kazanımları
Yönergeler:
 Araştırma için bir plan oluşturunuz
 Araştırmanız için dergiler, kütüphaneler, üniversiteler, uzmanlardan




faydalanabilirsiniz.
Projenizin sonunda 5 sayfayı geçmeyecek ve projenizdeki sorulara yanıt
bulmak için izlediğiniz yol ile elde ettiğiniz sonuçları içeren bir rapor
hazırlayınız.
Raporunuzda araştırma sonuçlarınızı görselleştirecek tablo, grafik vb.
araçlara yer veriniz.
Projenizin 15 dakikalık bir sunusunu hazırlayınız.
Proje değerlendirilmesi size dağıtılan dereceli puanlama anahtarına göre
yapılacaktır. Oradaki kıstaslara dikkat etmeniz projenizin yolunda
gitmesine yardımcı olacaktır.
53
Kimya öğretim programından proje örneği
54
55
Proje tekniğinden faydalanılarak
hazırlanan SBS soruları
2008 yılı 6. sınıf SBS sorusu
56
Kavram Haritaları
 Kavramlar arasındaki ilişkileri ortaya çıkarmak amacıyla
kullanılan bir tekniktir. Öğrencilerin bilgiyi organize
etmeleri sağlanır.
57
Örnek Kavram Haritası: Kimya 11 – 4. Ünite:
Elektrokimya: Kazanımlar: 1.2, 2.1
 Aşağıda verilen kavramları
Şekil’deki kavram haritasında
numaralı yerlere kavram
sırasını dikkate alarak
yerleştiriniz.
 Elektrot, elektrolit, anot,
indirgenme, elekrokimyasal
pil, yükseltgenme ve katot.
 Puanlama: her doğru cevaba 1
paun verilip toplam puan 100’
tamamlanır
58
59
Kavram Haritası Örneği
MADDE
Çeşitleri
Katı
Halleri
Yapısı
Homojen
Madde
Taş
Demir
Sıvı
Element
Bileşik
Karışım
Su
Alkol
Aynı
cins
atomlar
Farklı
cins
atomlar
Farklı
cins
element
ve bileşik
Gaz
Hava
CO2
Demir
Bakır
Heterojen
Madde
Su
Tuz
Homojen
Karışım
Hava
Tuzlu su
Heterojen
Karışım
Tuz + Kum
Demir + Kükürt
60
Yapılandırılmış Grid
 Bu tekniğin en önemli amacı, öğrencilerin bilgi seviyesini,




eksikliklerini, ve kavram yanılgılarını tespit etmektir.
Bu teknikte, öğrencinin seviyesine uygun olarak 9 ya da 12
kutucuk hazırlanır. İlköğretim ilk kademe öğrencileri için 12
kutucuktan oluşan (4x3 ya da 3x4) gridin, ilköğretim ikinci
kademe öğrencileri için 16 kutucuktan oluşan gridin ve son
olarak üniversite öğrencileri için 20 kutucuktan oluşan
gridin kullanılabilir olduğunu tespit edilmiştir.
Gridi hazırlamak üzere öğretmen, konuyla ilgili bir soru
hazırlar ve sorunun yanıtını rastgele, kutucuklara yerleştirir.
Daha sonra ikinci soruyu hazırlar ve yine kutucuklara
yanıtları yerleştirir. İkinci sorunun yanıtını teşkil eden
kutucuklardan bir kısmı birinci soru için de geçerli olabilir.
Öğrencilerden, her soru için doğru kutucuğu bulmaları ve
kutucuk numaralarını mantıksal ve işlevsel olarak
sıralamaları beklenir.
61
Yapılandırılmış Grid -Puanlama-
 Grid tekniğinin analiz yönteminde ise şu
formül kullanılır:
C1/C2-C3/C4
C1= Doğru seçilen kutucuk sayısı
C2= Toplam doğru kutucuk sayısı
C3= Yanlış seçilen kutucuk sayısı
C4= Toplam yanlış kutucuk sayısı
 Bu formüle göre öğrencilerin puanları -1, 0 ve +1 arasında
değişir. Bu puanı on üzerinden değerlendirmek için, önce
negatifliği ortadan kaldırmak amacı ile bu puan 1 ile
toplanır ve elde edilen sayı 5 ile çarpılır.
62
Yapılandırılmış Grid -Avantajları Bu teknik ile hazırlanmış sorularda kutucukların içerisine kelimeler,






resimler, sayılar, eşitlikler, tanımlar veya formüller konulabilir.
Hem doğru kutucukların seçimi, hem de bunların mantıksal sıraya
dizilmesi konuyu çok iyi bilmeyi ve anlamayı gerektirir.
Yanlış seçilen kutucuklar öğrencilerin konu hakkındaki eksik veya
yanlış bilgilerini ortaya çıkarır.
Yapılandırılmış grid tekniğinde kısmi bilgi de değerlendirilir ve
ödüllendirilir. Öğrenci seçtiği her doğru kutucuk için puan alır.
Bu teknikte çoktan seçmeli testlerin aksine doğru olmayan bilgiler
sorulmaz; yani kutucuklardaki her bilgi bir soru için gerekli cevap
olmayabilir; ama diğer bir soru için mutlaka cevap teşkil eder. Bu
nedenle yanlış şıkları eleyerek doğru cevabı bulma stratejisi saf dışı
edilmiş olur.
Bu teknikte soru hazırlanması başlangıçta öğretmenler için biraz
zahmetli olabilir, ama zamanla bu metot etkili bir biçimde
kullanılabilir.
Hazırlanan sorular çok kısa zaman diliminde uygulanabilir.
63
Yapılandırılmış Grid Örneği: Kimya 10 – 2. Ünite: Periyodik Sistem
Kazanımlar: 2.1, 2.2, 2.3, 2.4, 3.5, 3.8
1
5
9
13
Na
Li
Xe
Br
2
6
10
14
Se
Ti
Si
Ar
3
7
11
15
He
Cs
Cl
Fe
4
8
12
16
F
Ne
Pd
Aşağıdaki soruları, yandaki
kutucukların kodlarına ve
o kutucuktaki elemente
göre cevaplayınız.
Ge
 Hangi üç element diğerlerine göre daha
(4,11,13)
elektronegatiftir? …………………
 Hangi elementler gruplarındaki en düşük iyonlaşma
(1,5,7)
enerjisine sahiptir?..................
 Hangi elementlerin orbitalleri tam doludur? (3,8,9,14)
 Hangileri normal şartlarda metal özelliği taşır?(1,5,6,7,12,15)
 Hangi elementler yarı iletkenlik özelliğine sahiptirler?
(2,10,16)
64
65
Kimya öğretim programından yapılandırılmış grid örneği
Yapılandırılmış grid tekniğinden faydalanılarak hazırlanmış SBS sorusu
2008 yılı SBS 6. sınıf sorusu
66
Yapılandırılmış grid tekniğinden faydalanılarak hazırlanmış SBS
sorusu
2009 yılı SBS 6. sınıf sorusu
67
Tanılayıcı Dallanmış Ağaç
 Bu teknikle birlikte öğrenciler kendilerine
sunulmuş olan ifadeleri doğru veya yanlış
cevaplama durumlarına göre diğer sorulara
geçmektedirler.
 Aynı konu hakkında aşamalı soruların
sorulmasında bu teknikten faydalanılabilir.
 Dallanma sayısı arttıkça soruların güçlük
dereceleri artmaktadır.
68
Tekniğin Genel Yapısı
69
Örnek: Kimya 10 4. Ünite-Maddenin Halleri: Kazanımlar 1.1, 1.2, 1.4, 2.1, 4.1, 4.2
70
Tanılayıcı dallanmış ağaç tekniği
faydalanılarak hazırlanmış SBS soruları
2009 yılı SBS 7. sınıf sorusu
71
Tanılayıcı dallanmış ağaç
Her bir ifadenin doğrumu yoksa yanlış mı olduğunu belirten ifadeler
aşağıda verilmiştir.







1.İfade:Doğru
2.İfade:Yanlış
3.İfade:Doğru
4.İfade:Doğru
5.İfade:Doğru
6.İfade:Yanlış
7.İfade:Doğru








1.Çıkış:2 puan (2 doğru,1yanlış cevap vermiştir)
2.Çıkış:1 puan (1doğru,2 yanlış cevap vermiştir)
3.Çıkış:3 puan (3 doğru, 0 yanlış cevap vermiştir)
4.Çıkış:2 puan (2 doğru, 1 yanlış cevap vermiştir)
5.Çıkış:1 puan (1 doğru, 2 yanlış cevap vermiştir)
6.Çıkış:2 puan (2 doğru, 1 yanlış cevap vermiştir)
7.Çıkış:1 puan (1 doğru, 2 yanlış cevap vermiştir)
8.Çıkış:0 puan (0 doğru, 3 yanlış cevap vermiştir)
Kelime İlişkilendirme Testleri
 Öğrencinin bilişsel yapısına ve bu yapıdaki kavramlar arasındaki
bağları, yani bilgi ağını gözler önüne serebilen, uzun dönemli
hafızadaki kavramlar arasındaki ilişkilerin yeterli olup
olmadığını veya anlamlı olup olmadığını tespit edebilmemize
yarayan tekniklerden birisi kelime ilişkilendirme testleridir.
 Öğrenci bu teknikte, belli bir süre içerisinde (çoğunlukla 30 sn.)
herhangi bir konuyla ilgili verilen bir anahtar kavramın
çağrıştırdığı kelimeleri cevap olarak verir.
 Öğrencini uzun dönemli hafızasından herhangi bir anahtar
kavrama verdiği sıralı cevabın bilişsel yapıdaki kavramlar
arasında bağlantıları ortaya koyduğu ve anlamsal yakınlığı
gösterdiği farz edilir.
 Anlamsal yakınlık veya anlamsal mesafe etkisine göre, anlamsal
bellekte iki kavram birbirine mesafe açısından ne kadar yakın ise
o kadar sıkı ilişkidedir ve hatırlama esnasında da zihinsel
araştırma daha çabuk olacağından her iki kavram ile ilgili cevap
daha hızlı olacaktır.
74
Öğrencilere 30 saniyelik süreler verilerek bu süreç içerisinde akıllarına
gelebilecek ilişkili sözcükleri ifade etmeleri ile ilgili bir tekniktir. Her sayfada
farklı kavramlara yer verilir.
1. sayfa
2. sayfa
Kimyasal Bağ
İyonik Bağ
Kimyasal Bağ
İyonik Bağ
Kimyasal Bağ
İyonik Bağ
Kimyasal Bağ
İyonik Bağ
Kimyasal Bağ
İyonik Bağ
Kimyasal Bağ
İyonik Bağ
Kimyasal Bağ
İyonik Bağ
Kimyasal Bağ
İyonik Bağ
Kimyasal Bağ
İyonik Bağ
Kimyasal Bağ
İyonik Bağ
Kimyasal Bağ
İyonik Bağ
75
Öz Değerlendirme
 Performansının düzeyi hakkında karar vermek
için kişisel ya da kişiler arası kriter koymada
öğrencilere fırsatlar sunar.
 Kendini değerlendirmeyle öğrencinin
motivasyonunun yükselmesine fırsat verir.
 Öğrencilerin değişik durumlarda davranışlarını
kontrol altına almalarını sağlar.
76
 ÖZ DEĞERLENDİRME -I
 Adı ve Soyadı
: …………
 Sınıfı
: …………
 No
: …………
 Bu form kendinizi değerlendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Çalışmalarınızı en
doğru yansıtan seçeneği işaretleyiniz (X).
DERECELER
BECERİLER
Her zaman
Bazen
Hiçbir
zaman
Başkalarının anlattıklarını ve önerilerini dinledim.
Yönergeyi izledim.
Arkadaşlarımı incitmeden teşvik ettim.
Ödevlerimi tamamladım.
Anlamadığım yerlerde sorular sordum.
Grup arkadaşlarıma çalışmalarında destek oldum.
Çalışmalarım sırasında zamanımı akıllıca kullandım.
Çalışmalarım sırasında değişik materyaller kullandım.
77
ÖZ DEĞERLENDİRME -II





Adı-Soyadı : ……………
Tarih: ……………
Sınıfı
: ……………
No
: ……………
Bu çalışmada neler yaptım?
……………………………………………………………………………………………………………………
 Bu çalışmada neler öğrendim?
……………………………………………………………………………………………………………………
 Bu çalışmada başarılı olduğum bölümler?
……………………………………………………………………………………………………………………
 Bu çalışmada en çok zorlandığım bölümler?
……………………………………………………………………………………………………………………
 Çalışmamı yaparken beklemediğim nelerle karşılaştım?
……………………………………………………………………………………………………………………
 Bu çalışmayı tekrar yapsaydım şu şekilde yapardım:
……………………………………………………………………………………………………………………
 (MEB, 2004 Öğretim Programından alınmıştır)
78
TUTUM ÖLÇEĞİ
Bu tutum ölçeğinin amacı, sizlerin ‘İyi ki Var’ ünitesine yönelik tutum düzeylerinizi belirlemek amacıyla hazırlanmıştır
tutum cümlesi okunduktan sonra, cevabınıza en yakın olan seçeneği (X) ile işaretleyiniz.
Katılıyorum
Kararsızım
Katılmıyorum
Hiç Katılmıyorum
Tutum İfadeleri
Tamamen Katılıyorum
DERECELER
1 Teknolojik araçlar beni heyecanlandırır.
2 Yeni ürünler tasarlamaktan zevk alırım.
3 Teknolojik araçların faydasından çok zararı vardır.
4 Teknolojik araçların hayatı kolaylaştırdığına inanmıyorum.
5 Yeni teknolojinin insan hayatını kararttığını düşünüyorum.
6 Teknoloji ile ilgili konular benim için eğlendiricidir.
7 Teknoloji ile ilgili derslerde çok sıkılırım.
8 Teknoloji olmasa hayat çekilmez.
9 İlk insanların hayatlarının daha kolay olduğunu düşünürüm.
10 Arkadaşlarımla teknoloji hakkında konuşmaktan zevk alırım.
11 Bütün zamanımı teknolojiye ayırmak isterim.
12 Teknoloji sergilerini veya fuarlarını gezmekten çok sıkılırım.
79
80
ÖĞRENCİYİ TANIMAK
Hangi Özellikleri
Tanınacak?
özgeçmişi
fiziksel özellikleri
sağlık durumu
ilgileri
tutumları
becerileri
yetenekleri
öğrenme biçimi
sosyal özellikleri
Kim
Tanıyacak?
öğretmeni
arkadaşları
ailesi
iletişimde
olduğu
diğer kişiler
Nerede
Tanınacak?
okulda
aile ortamında
oyun ortamında
dış çevrede
(sokak, bahçe,
park vb)
NASIL TANIYACAĞIZ?
Çok Yönlü Değerlendirme
Aracı Olan
PORTFOLYOLAR ile
Uygulanış Yöntemlerine Göre Sınavlar
Açık Kitap Sınavı: Üst düzey bilişsel öğrenmeleri
yoklayan sorular sorulabilir.
Bu sınavlarda, ezberlenmesi güç ve hatırda tutulmasında
yarar görülmeyen formül, rakam, cetvel gibi
materyalin çok olduğu bir derste, sınav soruları
bunlara başvurulmasını gerektiriyorsa uygulanabilir.
Açık Kitap Sınavı
Uygulama:
- Açık uçlu sosyal bilimler sorusu: Akut, Türk Kızılayı
ve Sivil Savunma Örgütünün ortak amaçları nelerdir?
Bu kuruluşların olmaması durumunda nelerin
olabileceğini değerlendiriniz?
Dışarıda Yanıtlanan Sınavlar
Öğrencinin çeşitli kaynaklara başvurarak kendi
düşüncelerini de katmayı içerir.
Öğrencinin üst düzey bir ürün ortaya koyması beklenir.
Burada öğretmenin bu çalışmanın öğrencinin olduğunu
yoklayacak önlemleri alması gerekir.
Dışarıda Yanıtlanan Sınavlar
Soru: Toplumsal yaşamda en fazla gereksinim duyulan
üst düzey düşünme becerileri neler olabilir.
Yönerge:
Uygulama Zamanına Göre Sınavlar
Kısa Süreli Sınav: Bir dersin 5-10 dakikalık kısmında
uygulanan sınavlardır.
Öğretmen konuyu işlemeden önce okuma, araştırma
ödevi verir ve derse başlamadan bu hazırlıklarla ilgili
sınav yapar.
Aynı şekilde dersin son beş dakikasında benzer sınav
yapılır.
Uygulama:
Uygulama Zamanlarına Göre Sınavlar
Ara Sınavlar: Öğrencinin başarısı sadece dönem
sonundaki ölçümlerle değil, dönem içindeki ölçüm ve
gözlemlere de dayanmak zorundadır.
Bu tür ölçme çalışmalarıyla öğrencileri gelişim seyri
görülü ve özellikle başarısız öğrencilere karşı önlemler
gerekli alınır.
Psiko- motor Alandaki Davranışların
Sınıflandırılması ve Ölçülmesi
Algılama: Davranış modellerinin öğretmen tarafından
kişiye istenilen süre ve nitelikte sunulmasıdır.
Bedensel Kuruluş:Belli bir hareket veya yaşantıya hazır
oluştur.
Rehber Denetiminde Yapma:Verilen komutların
rehberliğinde bireyin bir beceriyi gerçekleştirmesidir.
Kendi Kendine Yapma: Öğretmenin yardımından çok
denetimi ya da gözetimi söz konusudur.
Beceri Haline Getirme: Bir becerinin otomatikleşmiş
olarak çok iyi şekilde yapılması.
Duruma Uydurma: Kazanılmış becerilerin karşılaşılan
yeni durumlara da uyarlanabilmesidir. Bir müzik
aletiyle yeni besteler yapabilme, ilk karşılaştığı bir
besteyi başka bir müzik aletiyle çalabilme.
Yaratma: Yeni bir beceri yaratma ya da ürün ortaya
koyma.
Psikomotor Davranışların Ölçülmesi
Kontrol Listesi
Evet
Hayır
Yapılması Gereken İşlem
Gözetmen Görevinde mi?
( )
( )
Bina Sınav Sorumlusuna
bildiriniz.
Öğrencilerin sınava giriş
belgeleri tamam mı?
Sorunlu öğrenciyi ilgili sınıfa
yönlendiriniz.
Çeteleme Aracı
Gözlenecek davranışın sıklığını belirtmek için kullanılır.
Gözlendi (Evet)
Gözlenmedi (Hayır)
Dereceleme Ölçekleri
Öğrencinin Hentbol
Performansında Gözlenecek
Etkinlikler
Temel Duruş
Yer Değiştirme
Top Tutma
Dururken Paslaşma
Hareketliyken Paslaşma
Kaleye Atış Yapma
Gözlenemedi
(0)
Zayıf
(1)
Orta
(2)
İyi
(3)
Çok İyi
(4)
Rubrik (Dereceli Puanlama Anahtarı)
 Rubrik kabul edilebilir ya da kabul edilemez
performansının sınırlarının öğrenciler ve öğretmenler
için açıkça belirlenen kriter grubu ölçeğidir.
puanlama
Değerlendirme kriterleri
9-10
Tüm tümcelerin grameri oldukça muazzam fikirleri açık
özlü,ikna edici ve mantıklı bir şekilde ifade edilmiş;kullanılan
kelimeler yüksek seviyede sözcük dağarcığını
yansıtıyor;yazım yanlışı yok denecek kadar az.
7-8
Tümceler gramer açısından genellikle düzgün fikirler kolay
anlaşılabilir fakat düzensiz,bazı kavram eksiklikleri
var;kullanılan kelimeler nadiren sözcük dağarcığını
yansıtıyor;nadiren yazım hataları var.
5-6
Mesajı vermeye yetecek derecede grameri düzgün
değil;fikirler yüzeysel;dil mantıklı bir düzende değil,basit
tümceler ve kelimeler çok fazla,paragraflara birbiri ile
ilişkisiz.
1-4
Çalışmanın içeriği yazım anlamında büyük ölçüde
anlaşılmaz.
Puanlama
Değerlendirme kriterleri
9-10
Zamanında,uygun,gönüllü olarak ,kendi
isteğiyle derse katılır.Derste verilen tüm
görevlerle ilgili düşüncelerini çekinmeden
dile getirir.sohbete üstün olmaya
yeltenmeyerek katılır.
7-8
Öğrenci genellikle tartışmaya katılır;fırsat
düştükçe katkıda bulunur.
5-6
Katılımı düzensizdir.Katılım için konu
seçer.sırası geldiğinde baştan savma cevap
verir.sınırlı katılım
1-4
Nadiren çekinmeden katılır.Kısa keser,konu
dışına çıkar/çıkma eğilimindedir.
Puan
İÇERİK
4
Konu ile ilgili öne sürülen düşünceler mantıklı
gerekçelerle desteklenmişti.Konuyla ilgili çelişkili
açıklamalar yapılmadı.
3
Konu ile ilgili öne sürülen düşünceler mantıklı
gerekçelerle desteklenmişti.ama yeterli değildi.Konuyla
ilgili çelişkili açıklamalar yapılmadı.
2
Konu ile ilgili öne sürülen düşünceler mantıklı
gerekçelerle desteklenmişti ama yeterli değildi.Anlatımda
ardışık olmayan çelişkili açıklamalar yapıldı.
1
Konuyla ilgili öne sürülen mantıklı düşünceler oldukça
azdı.
Puan
ANLATIM
4
Konu dinleyicinin anlayabileceği ilgisini çekebileceği
şekilde sunuldu.
3
Konu dinleyicinin anlayabileceği ilgisini çekebileceği
şekilde sunuldu. Fakat ilginç değildi.
2
Konu dinleyici tarafından zor anlaşıldı fakat sunum
ilginçti.
1
Konu dinleyici tarafından zor anlaşıldı sunum da ilginç
değildi.
0
Dinleyici konuyu hiç anlamadı,sunum ilginç değildi.
Puan
MATERYAL KULLANIMI
4
Sunum hedefe yönelik dört farklı materyalle desteklendi.
3
Sunum hedefe yönelik üç farklı materyalle desteklendi.
2
Sunum hedefe yönelik iki farklı materyalle desteklendi.
1
Sunum hedefe yönelik bir farklı materyalle desteklendi.
0
Sunumda materyal kullanılmadı.
Puan
İLETİŞİM
4
Akıcı bir dil kullanıldı.Dinleyiciyle göz teması kuruldu.Ses
tonu ve beden dili doğru biçimde kullanıldı.
3
Belirtilen özelliklerden üçü yerine getirildi.
2
Belirtilen özelliklerden ikisi yerine getirildi.
1
Belirtilen özelliklerden biri yerine getirildi.
0
Belirtilen özelliklerden hiçbiri yerine getirilmedi.
Puan
ZAMANI KULLANMA
4
Verilen süre içinde sunuyu tamamladı.
3
Verilen süreye +/-2 dakika uymadı.
2
Verilen süreye +/- 3 dakika uymadı.
1
Verilen süreye +/- 4 dakika uymadı.
0
Verilen sürenin oldukça altında veya üstünde sunumu
tamamladı.
Zihin Haritası
103
A-Z Çalışması
Tanzimat Edebiyatı teması ile ilgili her harfin karşısına
kısa bir paragraf yazınız. (Not: Ğ,J harfleri ile ilgili
paragrafta bu harflerin cümlede geçmesini sağlayınız.)
Kaynaklar
 Atılgan, H. (2010). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme,
Anı yayıncılık: Ankara
 Ayas, A., Çepni S. ve diğ. (1997). Kimya Öğretimi. YÖK:
Ankara
 Çepni, S. ve Akyıldız, S. (2009). Ölçme ve
Değerlendirme, Celepler Matbaacılık: Trabzon
 MEB 2004, Fen bilgisi öğretim programı
 MEB 2007,2008,2009 Kimya öğretim programları
105