Transcript Andrzej Dziura

UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
Andrzej Dziura
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 zasada informowania stron postępowania o:
 wszczęciu i przedmiocie prowadzonego postępowania,
 podstawach prawnych podejmowanych czynności,
 obowiązkach
prawnych
i
konsekwencjach
ich
niewykonywania,
 istotnych dla strony okolicznościach faktycznych (takich
które dla strony mogą powodować określone skutki
prawne)
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 zasada pisemności
 „wymiana informacji” – korespondencja pisemna,
 dokumentowanie czynności – protokoły, adnotacje,
notatki,
 dowody (opinie, ekspertyzy, analizy)
 załatwienie sprawy – decyzje i postanowienia
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 zasada czynnego udziału stron w postępowaniu
 wgląd do akt,
 zgłaszanie środków dowodowych,
 udział w czynnościach dowodowych,
 aktywny udział w rozprawie administracyjnej,
 możliwość zapoznania się ze zgromadzonymi dowodami i
wypowiedzenia się co do nich,
 wnoszenie środków zaskarżenia,
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 Z urzędu (1)
 następuje z datą podjęcia pierwszej czynności w sprawie albo z datą
wskazaną w zawiadomieniu – NSA (Lublin) I SA/Lu 1262/98 Za datę wszczęcia
postępowania z urzędu należy uznać dzień pierwszej czynności procesowej,
jaką podjął organ wobec strony, jeżeli brak było zawiadomienia o wszczęciu
postępowania w myśl art. 61 § 4 kpa,
 organ o wszczęciu zawiadamia wszystkie strony, a data w zawiadomieniu
powinna odpowiadać dacie pierwszej czynności w sprawie,

obowiązek zawiadomienia – WSA we Wrocławiu, III SA/Wr 451/07
Zawiadomienie strony o wszczęciu postępowania z urzędu, przewidziane
przez przepis art. 61 § 4 k.p.a., ma formę pisemną nie jest jednak
postanowieniem czy też decyzją, o których mowa w k.p.a.,
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 na wniosek strony (2)
 z datą doręczenia organowi żądania wszczęcia postępowania,
 z datą wprowadzenia żądania do systemu teleinformatycznego organu
administracji publicznej w przypadku podań wnoszonych drogą
elektroniczną,
 o wszczęciu postępowania organ zawiadamia wszystkie strony,
 w każdym przypadku brak zawiadomienia strony stanowi rażące
naruszenie prawa
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 orzecznictwo
 WSA w Krakowie II SA/Kr 1299/09 Zgodnie z regułą zawartą w art. 61
§ 1 k.p.a. postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie
strony lub z urzędu. Powołany przepis winien być interpretowany w
powiązaniu z przepisami prawa materialnego, które wyznaczają
rodzaj spraw załatwianych w formie decyzji oraz normują inicjatywę
co do powstania stosunku prawnego określonej treści.
 WSA w Olsztynie II SA/Ol 939/07 Treść zawiadomienia o wszczęciu
postępowania powinna wskazywać rodzaj sprawy będącej
przedmiotem tego postępowania.
 WSA w Gdańsku II SA/Gd 285/03 Dopiero wszczęcie postępowania
umożliwia przeprowadzenie i zbieranie dowodów. Nie jest zatem
dopuszczalne prowadzenie postępowania dowodowego przed
wszczęciem postępowania z urzędu.
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 załatwienie sprawy następuje poprzez wydanie decyzji
 terminy określa art. 35 kpa:
• niezwłocznie,
• miesiąc
• dwa miesiąc
 instrukcyjny charakter terminów,
 obowiązek informowania
załatwienia sprawy,
strony
o
niedotrzymaniu
terminu
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 osoby fizyczne, prawne a także państwowe i samorządowe
jednostki
organizacyjne
oraz
organizacje
społeczne
nieposiadające osobowości prawnej (art. 28kpa)
 stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy
postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój
interes prawny lub obowiązek,
 obowiązek ustalenia kręgu stron ciąży na organie,
 skierowanie decyzji do podmiotu niebędącego stroną jest podstawą,
stwierdzenia jej nieważności,
 podmiot nie będący stroną postępowania może być jego
uczestnikiem – np. inny organ lub instytucja
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 beneficjent jako strona postępowania
 obowiązek zwrotu, o którym mowa w art. 207 ust. 1 ustawy o
finansach publicznych wskazuje podstawę „bycia” stroną w
rozumieniu art. 28kpa (art. 211 „starej” ustawy o finansach …),
 podmiot, któremu przyznano środki pomocowe powinien być
tożsamy ze stroną postępowania administracyjnego,
 badanie sposobu skutecznej reprezentacji
beneficjenta na czas prowadzenia postępowania,
strony
-
 oświadczenia woli organu (zawiadomienia, wezwania,
stanowiska, postanowienia, decyzje itp.) kieruje się na adres
siedziby strony za zwrotnym potwierdzeniem odbioru
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 wszystkie dokumenty zgromadzone w toku przeprowadzonego
postępowania:
 potwierdzające przeprowadzenie postępowania dowodowego –
zgromadzone dowody,
 obejmują korespondencję prowadzoną przez organ ze stroną
postępowania,
 prowadzone pod określonym znakiem sprawy wynikającym z
rzeczowego wykazu akt – numeracja przekłada się na oznaczenie
kolejnych pism w sprawie,
 gromadzone w chronologicznym porządku,
 strony mają prawo wglądu jak również do uzyskiwania z nich kopii,
odpisów oraz sporządzania notatek na każdym etapie postępowania
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 orzecznictwo
 NSA (w Gdańsku) II SA/Gd 1153/03 1. … 2. Akta administracyjne nie są
dokumentem urzędowym, o jakim mowa w ustawie o dostępie do informacji
publicznej, oraz dostęp do nich uregulowany jest w przepisie art. 73 k.p.a. i
przysługuje stronie postępowania administracyjnego. Odmiennie natomiast
może się kształtować kwestia dostępu do znajdujących się w aktach sprawy
poszczególnych dokumentów urzędowych. 3. Poszczególne dokumenty
znajdujące się w aktach administracyjnych mogą być przedmiotem informacji
publicznej wówczas, gdy dotyczą określonych sfer życia publicznego.
 NSA w Warszawie z dnia 14 września 2010 r II OSK 1676/10 Żądanie
umożliwienia stronie przeglądania akt sprawy i sporządzania z nich notatek i
odpisów może być załatwione albo poprzez czynność materialno-techniczną w
postaci udostępnienia stronie akt i umożliwienia jej sporządzenia odpisów albo
poprzez wydanie postanowienia o odmowie udostępnienia akt.
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 orzecznictwo
 NSA (w Gdańsku) II SA/Gd 1153/03 1. … 2. Akta administracyjne nie są
dokumentem urzędowym, o jakim mowa w ustawie o dostępie do informacji
publicznej, oraz dostęp do nich uregulowany jest w przepisie art. 73 k.p.a. i
przysługuje stronie postępowania administracyjnego. Odmiennie natomiast
może się kształtować kwestia dostępu do znajdujących się w aktach sprawy
poszczególnych dokumentów urzędowych. 3. Poszczególne dokumenty
znajdujące się w aktach administracyjnych mogą być przedmiotem informacji
publicznej wówczas, gdy dotyczą określonych sfer życia publicznego.
 NSA w Warszawie z dnia 14 września 2010 r II OSK 1676/10 Żądanie
umożliwienia stronie przeglądania akt sprawy i sporządzania z nich notatek i
odpisów może być załatwione albo poprzez czynność materialno-techniczną w
postaci udostępnienia stronie akt i umożliwienia jej sporządzenia odpisów albo
poprzez wydanie postanowienia o odmowie udostępnienia akt.
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 oświadczenia organu zobowiązujące adresata do określonego
zachowania
 może obejmować zobowiązanie do udziału w podejmowanych
czynnościach, do złożenia wyjaśnień lub zeznań osobiście, przez
pełnomocnika lub na piśmie,
 treść:
• precyzyjne określenie przedmiotu żądania,
• wyznaczenie terminu na jego spełnienie,
• pouczenie o konsekwencjach nie zastosowania się,
• autorem jest organ, a podpisuje je osoba do tego upoważniona,
 podstawą wezwania jest art. 50 par. 1 kpa,
 doręczane pocztą za zwrotnym powiedzeniem odbioru (z zasady),
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 dowody
 przeprowadza się na wniosek lub z urzędu,
 to wszystko co może służyć wyjaśnieniu i załatwieniu sprawy pod
warunkiem, że nie jest sprzeczne z prawem (art. 75 kpa),
 obowiązek zebrania i oceny dowodów spoczywa na organie
administracji prowadzącym postępowania,
 muszą być znane stronom,
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 dopuszczenie dowodu
 zaliczenie materiału dowodowego do akt sprawy stanowi jego
dopuszczenie,
 biegli - o zakresie opinii postanawia organ( art. 83 §1 kpa),
 o zakończeniu postępowania i podstawach do wydania decyzji organ
zawiadamia na podstawie art. 10 kpa,
 odmowa dopuszczenia dowodu
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 orzecznictwo
 WSA w Gdańsku II SA/Gd 941/10 W przypadku decyzji uznaniowych
organ musi w sposób pełny wyjaśnić przestanki, jakimi się kierował,
wydając określone rozstrzygnięcie. W przeciwnym razie jego decyzja
będzie obarczona wadą naruszenia prawa.

NSA II OSK 1311/10 Decyzja administracyjna musi mieć walor aktualności
w zakresie ustaleń faktycznych.

WSA we Wrocławiu III SA/Wr 325/09 1. Jeżeli strona wskazuje dowód,
który ma znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, przy czym jest zgłoszony
na tezę dowodową odmienną, taki dowód powinien być przeprowadzony
przez
organ.
2. Zaniechanie przez organ administracji podjęcia czynności procesowych
zmierzających do zebrania pełnego materiału dowodowego, zwłaszcza
gdy strona powołuje się na określone i ważne dla niej okoliczności jest
uchybieniem przepisom postępowania administracyjnego, skutkującym
wadliwością decyzji.
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 orzecznictwo (cd.)
 WSA w Bydgoszczy II SA/Bd 783/08
Wyczerpujące
rozpatrzenie materiału dowodowego polega na takim
ustosunkowaniu się do każdego ze zgromadzonych w sprawie
dowodów z uwzględnieniem wzajemnych powiązań między
nimi, aby uzyskać jednoznaczność ustaleń faktycznych i
prawnych. Dopiero, jednoznaczne ustalenie stanu faktycznego
sprawy stworzyłoby podstawy do wyrażenia stanowiska, które
nie przekraczałoby granic zasady swobodnej oceny dowodów,
wynikającej z art. 80 k.p.a.
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 zakres i przesłanki (art. 89kpa)
 prowadzić ma do wyjaśnienia sprawy przy udziale świadków lub
biegłych (z udziałem stron),
 fakultatywny element postępowania,
 inicjowana na wniosek strony lub z urzędu gdy miałaby zapewnić
przyspieszenie lub uproszczenie postępowania,
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 przygotowanie rozprawy
 wezwanie
stron
do
złożenia
wyjaśnień,
dokumentów
i innych dowodów oraz do stawienia się na rozprawę osobiście lub
przez przedstawicieli albo pełnomocników,
 wezwanie do stawiennictwa biegłych i świadków,
 zawiadomienie innych organów lub instytucji, których obecność
byłaby celowa lub też obowiązkowa,
 wyznaczenie terminu z odpowiednim wyprzedzeniem,
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 wezwanie
 forma pisemna wskazująca termin, miejsce i przedmiot rozprawy,
 doręczane każdemu, czyja obecność według organu jest
obowiązkowa (strony biegli, świadkowie itp.),
 winno być doręczone nie później niż na 7 dni przed datą wyznaczonej
rozprawy,
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 przebieg
 toczy się przed wyznaczonym pracownikiem (art. 93 kpa),
 nieobecność stron należycie powiadomionych o terminie rozprawy
nie stanowi przeszkody jej przeprowadzenia (odroczenie terminu
stanowi wyjątek),
 obowiązek odroczenia w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w
doręczeniach albo nieobecności usprawiedliwionej nadzwyczajnymi
okolicznościami,
 kierowanie rozprawą i policja sesyjna,
 przebieg i czynności dokumentowane protokołem,
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 orzecznictwo
 WSA IV SA 2085/98 1. Rozprawa jest formą postępowania
wyjaśniającego, które nie zawsze musi być prowadzone w
formie rozprawy, jeżeli nie występują przesłanki wymienione w
art. 89 k.p.a. ani przepisy szczególne nie stanowią o
obowiązku przeprowadzenia rozprawy. Wówczas czynności
wyjaśniające mogą odbywać się w formie tzw. postępowania
gabinetowego.
W
postępowaniu
tym
mogą
być
przeprowadzone te same czynności dowodowe co na
rozprawie. Postępowanie takie prowadzone jest przede
wszystkim wtedy, gdy do udowodnienia stanu faktycznego
wystarczające są dokumenty. …
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 decyzja
 poprzedzać ją musi zawiadomienie stron o zakończeniu
postępowania
oraz
możliwości
zapoznania
się
ze
zgromadzonym materiałem dowodowym (art.10 kpa),
 strony przed wydaniem decyzji powinny mieć możliwość
wypowiedzenia się co do zgromadzonego materiału
dowodowego w odpowiednim terminie,
 powiadomienie stron o jej wydaniu następuje poprzez jej
doręczenie,
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 elementy decyzji
 elementy stałe i niezbędne dla skuteczności decyzji – art. 107
§ 1 kpa w tym:
•
•
•
•
uzasadnienie wraz z pouczeniem faktycznym i prawnym,
pouczenie o prawie i zasadach wnoszenia środka odwoławczego,
właściwe określenie adresata decyzji,
podpis osoby upoważnionej ze wskazaniem stanowiska służbowego
 podstawa prawna - art. 104 i 107 kpa oraz 207 ust. 9 ustawy o
finansach publicznych albo art. 104 i 107 kpa oraz art. 112 ustawa
z dnia 27 sierpnia 2009 r. Przepisy wprowadzające ustawę o
finansach publicznych w zw. z art. 211 ustawy o finansach
publicznych („starej”)
 szczegółowe określenie obowiązku – wymiar kwoty oraz
zasady jej zwrotu,
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 egzekucja obowiązków o charakterze pieniężnym:
 prowadzona na podstawie ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o
postępowaniu egzekucyjnym w administracji (u.p.e.a) art. 2. § 1 pkt. 5 cytowanej ustawy w zw. z art. 66 ustawy o
finansach publicznych,
 uprawnionym do żądania wykonania w drodze egzekucji
administracyjnej obowiązków wynikających z decyzji jest organ I
instancji – art. 5 § 1 pkt. 1 u.p.e.a.,
 organ egzekucyjny – naczelnik właściwego urzędu skarbowego (art.
22 u.p.e.a.),
 właściwość organu uzależniona jest od rodzaju przedmiotu z
którego prowadzona jest egzekucja,
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
 egzekucja obowiązków o charakterze pieniężnym (c.d.):
 wszczęcie egzekucji administracyjnej następuje na wniosek
wierzyciela i na podstawie wystawionego przez niego tytułu
wykonawczego (art. 26 u.p.e.a.),
 tytuł wykonawczy – wzór określony Rozporządzeniem MF z
2.11.2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o
postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U.01.137.1541 ),
 tytuł wykonawczym – określa termin, od którego nalicza się odsetki z
tytułu niezapłacenia należności w terminie, oraz rodzaju i stawki tych
odsetek (umowne lub ustawowe),
 tytuł wykonawczym – wskazuje rodzaj zabezpieczenia
ustanowiono
jeżeli je
UNIA EUROPEJSKA
FUNDUSZ SPÓJNOŚCI
EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO
Dziękuję za uwagę