081206041-Hüseyin Kırmıt

Download Report

Transcript 081206041-Hüseyin Kırmıt

KIRSAL MEKANDA YAŞANAN
(TARIM,EKONOMİK,SOSYAL,KÜLTÜREL…VB)
SORUNLAR
Doç. Dr. Tayfun ÇAY
Yrd. Doç. Dr. Ali ERDİ
Selçuk Üniversitesi Müh. Fakültesi
Harita Mühendisliği Bölümü
HAZIRLAYAN :
Hüseyin KIRMIT
081206041
Takdim Planı
Giriş,
Tarımsal Sorunlar,
Ekonomik Sorunlar,
Sosyal Sorunlar,
Kültürel Sorunlar,
Eğitim Sorunları,
Planlama Sorunları,
Sağlık Sorunları,
Göç Sorunları,
Sonuç ve Öneriler,
Kaynakça,
Giriş
Dünyada, tüm insanların mutlu ve refah içinde yaşadığı
bir ortam dileği ve stratejisi ile kırsal alanlarda
yaşayanlara yönelik kalkınma arayışları hızlanmıştır.
Artık, dünyanın herhangi bir noktasındaki bir kırsal
alanın sorunu, sadece sorunu yaşayanların karşı karşıya
kalma durumunda olduğu bir yaşam şartı olmaktan
çıkmaktadır. Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası, Avrupa
Birliği, sivil toplum örgütleri ve hükümetler kırsal
kalkınma olgusuna daha fazla kaynak, bilgi ve zaman
ayırma durumuna gelmişlerdir. Çünkü kırsal kesimde
yaşanan her türlü sorunlar kentsel alanları da
etkilemektedir.
Giriş
Kırsal kesimde yaşanan bu sorunlar adeta gelişme
aşamasında olan toplumların kanayan bir yarası olmuştur.
Gelişmiş ülkeler planlama yaparken kırsal mekanı da
plan içerisine katarak gelişimine devam etmiştir. Türkiye’de
en ucra köşesinde yaşanan sorun ile Afrika’daki en kırsal
kesimde yaşanan sorunlar vb. tüm dünyayı etkilemektedir.
Bu sorunlar arasında en temel olan sorunlar; tarım,
ekonomik, yoksulluk, eğitim, çevre, sosyal, kültürel, göç, su
kaynaklarının sınırlılığı ve dezavantajlı nüfus grupları her
toplumu ve bireyi doğrudan etkilemektedir .
Tarımsal Sorunlar
 Tarım topraklarının verimli bir şekilde kullanılmaması,
 Ülkemiz kırsal alanında, tapu ve kadastro çalışmaları
henüz istenilen düzeyde olamaması,
Bilinçsiz sulama,
Tarımsal Sorunlar
 Makinalı tarıma geçilememesi,
 Tarım sektörü ile ilgili kuruluşlar arasındaki koordinasyon
eksikliği sorunu. Bu da pazarlama, fiyat oluşumları ve
üreticiye hizmet götürülmesin de olumsuz etkiler
yapmaktadır.
Tarımsal Sorunlar
 Tarım topraklarının miras, satış vb. nedenlerle küçük
parçalara ayrılması,
Tarımsal Sorunlar
 Yayım hizmetlerinin yetersizliğine bağlı olarak, tarım
alanlarında bilinçsiz gübreleme, ilaçlama, anız yakma,
nadasa bırakma, topoğrafik yapıya uygun olmayan arazi
kullanımı,
 Ülkemiz kırsal alanında, tapu ve kadastro çalışmaları
henüz istenilen düzeyde olamayışı,
 Dere yataklarının yeterince ıslah edilememesi nedeniyle,
yağışlardan olumsuz yönde etkilenerek üretim ve gelir
kaybına uğrayan toprak parçası oldukça fazladır,
Kırsal kesimde yaşanan tarımsal sorunların kapsamı
bunlarla sınırlı değildir ve saymakla bitmez.
Ekonomik Sorunlar
 Para kazanılacak iş olanaklarının azlığı,
 Bilinçsiz yapılan tarımdan dolayı envanter azlığı,
Ekonomik Sorunlar
 Bölünmüş araziler yüzünden masrafın artması ve gelirin
az olması,
 Tarım sektöründe çalışan işçilere verilen ücretin az
olması,
 Kırsal kesimde yaşayan ailelerin nüfus sayısının çok
olması, gelirin az olmasından dolayı yoksulluğa neden
olmaktadır,
 Kırsal kesimde yaşayan bir çok kişinin çok az tarlaya
sahip olması veya hiç tarlasının olmaması,
 Tarım kesiminde toprak ve gelir dağılımındaki
dengesizlik,
 Kırsal kesime yapılan yatırımın azlığı vb. ekonomik
sorunlara yol açmaktadır.
Sosyal Sorunlar
 Kırsal kesimde yaşanan sosyal sorunların en başında
toplum baskısının çok olması,
 Kırsal kesimde iş yükünü sırtında taşıyan kadının kendi
içinde fazla söz sahibi olmaması,
Sosyal Sorunlar
 Sosyal aktivitelerin azlığı veya hiç olmaması. Burda
yaşayan insanların sosyal aktiviteleri düğün ve bayram
ortamlarıdır. Zaten yoğun iş temposundan dolayı
zamanları da yoktur.
Sosyal Sorunlar
 Eğitim azlığı da sosyal sorunlara yol açmaktadır. Bir çok
kişi kendisini ifade etme zorluğu çeker ve sosyal çevrelere
katılamaz, içine kapanık olur.
Kırsal turizmin azlığı da gençler, kadınlar ve toplumun
diğer bireyleri için sosyalleşmeyi etkilemektedir
Kültürel Sorunlar
 Okuma yazma oranın az olmasından dolayı sosyal soruna
yol açmasının yanında kültürel sorunlara yol açmaktadır.
 İletişim yayınların kırsal kesime az ulaşmasından ve ağır iş
yükünden dolayı kültürel gelişime vakit
bulamamaktadırlar,
Kültürel Sorunlar
 Bir çok kırsal kesimde kütüphane gibi kültürel yayınların
bulunmaması,
 Sosyal, kültürel gelişimin ve paylaşımının sağlandığı dernek
ve vakıfların kırsal kesimde olmaması,
 Okuma oranının az olması veya hiç olmamasından dolayı
gazete, dergi, kitap gibi yayınların okunmaması,
 Kentsel alanda yaşayan insanlar ile kırsal kesimde yaşayan
insanlar arasında iletişim azlığı ve kopukluğundan
kaynaklanan irtibatsızlık kültürel soruna yol açmaktadır.
Kentte yaşayan insanlar sadece irtibatsızlıktan değil aynı
zaman da kırsal kesimde yaşayan insanları hor görmeleri ve
onları kendi işlerinde çalıştırmalarından dolayı işçi
sınıfında görmeleri. Yani ikinci insan muamelesi görmeleri.
Eğitim Sorunları
 Eğitim yapılacak (okul, halk eğitim merkezi, çok amaçlı
toplum merkezi vb.) kurumların az olması veya hiç
olmaması,
Eğitim Sorunları
 Okuma yazma oranının az olması birçok eğitim sorununa
yol açmaktadır. Okuma-yazma bilmediği için telefon
kullanamayan, büyük şehirlerde kaybolan hatta eve
getirilen önemli evrakları dahi bilinçsiz imzalama
yüzünden tarlasını kaybetme sorunları ile karşılaşılıyor.
Örnek verecek olursak; Kocam öldüğünde, bir gün hayvan
yemi almak için evden çıktığımda yolumu kaybettim. Eve
dönmem, evin yolunu bulmam çok zaman aldı. „Evimi
bulamayacağım, kayboldum‟ diye çok korkmuştum... Evin
geçimi bana kalmıştı. Okuma-yazma bilmediğim için evden
dışarı çıkmakta zorlanıyordum. Sokak adlarını, otobüs
levhalarını okuyamıyordum.
 Kaderine razı olma, bunun dışına çıkamama,
Eğitim Sorunları
 Kırsal alanda ailelerin özellikle kız çocuklarını okutmama
gibi genel bir isteksizliği söz konusudur. Bunun nedenleri
arasında da kız çocuklarına kayıp aile üyesi gözü ile
bakılması, küçük yaşta nişanlanması ve evlendirilmesi,
geleneksel anlayış gereği bazı ailelerin kız çocuklarının
bedenen gelişmiş olmaları nedeniyle dört, beş ve altıncı
sınıflardan geri alınmaları, küçük kardeşlerine annelik
yapmaları sayılabilir. Bu da ailenin eğitimsizliğinde
kaynaklanmaktadır.
 Sosyal güvenlik kapsamının dışında kalma-kayıt dışı
çalışma,
Eğitim Sorunları
 Genelde kamu eğitim-yayım hizmetleri kırsal alanda
cinsiyete bağlı yaklaşım içerisinde gerçekleşmektedir.
Planlama Sorunları
 Tarımsal planlamanın olmaması, eski adetlere devam
edilmesi,
 Eğitimde yaşanan planlama eksikliği,
 Sağlık kuruluşunun olmayışı ve planlama eksikliğinden
kaynaklanan hastalıkların artması ve ani ölümler,
 Planlama eksikliğinden kaynaklanan elde edilen ürünün
pazar arayışının azlığı,
 Tarımsal sulamanın ileriye dönük planlama eksikliği,
 Enerji nakil hatlarının her eve ulaşamaması,
 Altyapı planlarının olmaması,
Planlama Sorunları
 Aile planlamasının olmamasından kaynaklanan bir evde
yaşayan nüfus çokluğu,
Sağlık Sorunları
 Kırsal alanda yaşayan kadınların sağlık hizmetlerine
erişimi konusunda, kent merkezinde ve varoşunda
yaşayan kadınlara oranla daha sınırlıdır.
Sağlık Sorunları
 Kırsal alanda sağlık kuruluşlarının yetersiz oluşu veya
bazı yerlerde hiç olmayışı,
 Maddi imkansızlık ve utangaçlık nedeniyle doktora gitme
konusunda geleneksel değerlerden kaynaklanan eksiklik,
 Altyapı eksikliğinden dolayı lağım suyundan kaynaklanan
hastalıklar ve ölümler ,
Sağlık Sorunları
 Şebeke suyunun kaliteli borularla çekilmemesinden
kaynaklanan ve bazı köylerde şebeke suyunun
olmamasından dolayı bidonlarla taşınan suyun
bidonlarda günlerce bekleyerek mikroplar üremektedir ,
bu gibi sebeplerin yol açtığı sağlık sorunları,
Göç Sorunları
 Tarımda makineleşmenin ve akabinde kırsalda artan
işsizlik en önemli göç sebebidir,
 Kamusal hizmetlerden yararlanma ihtiyacı göçü
arttırmaktadır ,
 Ekonomik nedenlerle gerçekleşen göçler,
 Kır hayatının iticiliği ve kent hayatının çekiciliği,
 Güvenlik ve töreden kaynaklanan göçler,
 Ulaşım alanlarında yapılan yatırımlar göçe yol açan
sebeplerdendir,
 Savunma tesisleri kurulması gibi her türlü altyapı
faaliyeti göçü uyarıcı bir etmendir,
 Geleneksel dayanışma ilişkileri, komşuluk, akrabalık,
hısımlık gibi değerlerin azalması ve ailelerin birbirinden
kopması,
Göç Sorunları
 Hızlı nüfus artışı göçe sebep olmaktadır,
Göç Sorunları
 Göç etmek isteyen kesim, artan vasıta ve ulaşım imkanları
ile şehre eskisine göre daha hızlı ve daha ucuza gitme
olanağı kavuştuğu için göç etme eğilimi artmıştır,
 Okuma-yazma, örgün eğitim sebebiyle göçün artması
Eğitimin göç üzerindeki diğer bir yönü de; okul okumak
için şehirlere giden çocukların yanlarında ailelerin de
gitmesi, aynı zaman da okula erişimde yaşanan
problemlerin olması.
Sonuç ve Öneriler
 Bütün dünyada olduğu gibi Türkiye’nin de gelişimini
tamamlaması için kentsel mekanların yanında kırsal
alanların da geliştirilmesi gerekir. Çünkü burada anlatılan
birçok sorunlar nedeniyle kentsel mekanlarda
etkilenmektedir.
 Kırsal mekanın gelişmesini sağlamak içinde çeşitli
politikalar üretilmelidir.
 Bunların en başında toprak reformunun gerçekleştirilmesi
gerekir.
 Altyapı ve üstyapıların sağlıklı bir şekilde ileriye dönük
yapılması gerekir.
 Çeşitli eğitim kurumlarının açılması ve okul sayılarının
artırılması gerekir.
Sonuç ve Öneriler
 Sağlık kuruluşlarının artırılması ve sosyal-kültürel gelişimi
artıracak kurumların yaygınlaştırılması gerekir.
 Kısa vadeli çözümler yerine ileriye dönük gelişim
planlarının yapılması gerekir.
 Kentsel mekanı cazip hale getiren yatırımların ve
düzenlemelerin kırsal mekanda da yapılması gerekir.
 Kırsal mekanda iş olanakları sağlayacak ve ekonomiyi
arttıracak istihdamların arttırılması gerekir.
 Son olarak kırsal mekanda yaşayan insanlara kentte
yaşayan insanlar gibi eşir kazanımların sağlanması gerekir.
Kaynakça
 www.trgm.gov.tr
 Arama motorları
 T.C. İçişleri Bakanlığı ‘Kırsal kalkınma’ .
 İş Bankası – Tarih Vakfı Ortak Yay. 75 Yılda Köylerden
Şehirlere, İst. 1999
 5403 Toprak koruma kanunu.
 Şanyapılı, Ö. (1976), Kentlileşen Köylüler, Milliyet
Yayınları, İstanbul.
 Türkdoğan, O. (1988), Değişme, Kültür ve Sosyal Çözülme,
Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul.
 T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Strateji Geliştirme
Başkanlığı ‘Kırsal alanda yoksulluğun gerçek yüzü :
Kadınlar’.