Transcript Araştırma Tasarımı 3.Slayt Değişkenler Tıklayınız.

DEĞİŞKENLER
TEMEL KAVRAMLAR
Değişken nedir?
• Gözlemden gözleme değişik değerler alabilen
özelliklere Değişken denir.
• Firmanın büyüklüğü
• Hane halkı geliri
• Öğrencilerin başarısı
• Projenin süresi
• Proje başarısı
• …..
• Niceliksel (Kantitatif) Değişkenler
Birimlerin ölçüm ve tartım sonucu değerleri
belirlenen sayısal özelliklerini belirten
değişkenlerdir. Uzunluk,ağırlık, personel
sayısı…
• Niteliksel (Kalitatif) değişkenler
Kalite, kategorik, yada isimsel (nominal) olarak
tanımlanan özellikleri belirten değişkenlerdir.
Cinsiyet, kan grubu, renk, meslek, iş usulü,
ihale usulü….
• Süreksiz Değişken
Kesin değerler alan ve sayım yöntemi ile elde
edilen değişkenlerdir. Nitel değişkenlerin
hemen hepsi süreksiz değişkendir.
• Sürekli Değişken
Ölçme ve tartma yoluyla elde edilen verilerdir.
Ciro, ağırlık, uzunluk…
Noktadan sonraki hane sürekli veri olduğunu
gösterir
Ölçekler
• a. Nominal (Sınıflama):sadece niteliksel (kalitatif)
sınıflandırmalarda kullanılırlar. Bu değişkenlerin
miktarı ölçülemez ve sıralanamaz.
• Irk
• Cinsiyet
• Renk
• İhale usulü: açık/kapalı
İş usulü: maliyet art, birim fiyat
• b. Ordinal (Sıralama/Sıralı ölçek) : Ölçülen
değerlerin hangisinin diğerinden belirli bir kritere
göre farklı olduğunu gösterir. Aralarında bir
sıralama vardır ama değerlerin birbirlerinden ne
kadar fazla ya da az oldukları söylenemez.
• Küçük ,orta, büyük
• Geleneksel , çağdaş
• Kötü, orta iyi, pekiyi
• Interval (Aralıklı ölçek): Ölçtüğümüz değerleri
sıralar ve değerler arasındaki farklılıkları
karşılaştırmamızı ve ölçmemizi sağlar.
Fahrenheit veya Celcius olarak ölçülen sıcaklık
interval ölçekte ölçülür. Ancak mutlak bir 0
noktası yoktur. Dolayısıyla toplama ve çıkarma
işlemleri yapılabilirken çarpma ve bölme
işlemleri yapılamaz.
• Birimler arasındaki fark eşittir.
• Uygun bir nokta başlangıç noktası olarak seçilir
• Proje yöneticileri kendilerinden beklenen işlevi
yerine getiriyor. Bu fikre,
• ( )1. Kesinlikle katılıyorum
• ( )2. Katılıyorum
• ( )3. Kararsızım
• ( )4. Katılmıyorum
• ( )5. Kesinlikle katılmıyorum
• Hükümetin uygulamalarını nasıl
buluyorsunuz?
• ( )1. Çok iyi
( )2. İyi
( )3. Orta
)4. Kötü
( )5. Çok kötü
(
• Rasyo(Oranlı ölçek) : İnterval değişkenlerin
özelliklerine ek olarak, mutlak bir sıfır
noktasına sahiplerdir.
• Ağırlık
• Uzunluk
• Parasal değerler
İşlemselleştirme
• Kavramların ölçülebilir değişkenler haline
getirilmesi sürecine işlemselleştirme denir
Değişkenlerin ölçümü
• Değişkenlerin tanımlanması
• Değişkenlerin işlemselleştirilmesi
• Aşağıdaki kavramlar nasıl “ölçülebilir” hale
getirilir?
• Zeka
• Beklenen ömür
• Yorgunluk
• Üniversite başarısı
• Isı
• Şiddet
• Sinerji
• Bürokrasi
İşlemselleştirme
• Soyut kavramların ölçülebilir değişkenler haline
getirilmesi.
• Ağırlık
• Kapasite
• Agresiflik
• İş yükü
• İşe bağlılık
• Örgüt kültürü
• Örgütsel değişim
Güvenilirlik ve geçerlik
• Bilimsel araştırmalarda kullanılan ölçme
araçlarının geçerlik ve güvenirlik düzeyleri
araştırma sonuçlarının kullanışlılığı açısından
kabul edilebilir olmalıdır
Güvenilirlik
• Bir ölçme aracının ölçtüğü şeyi tutarlı ve
kararlı bir şekilde ölçmesi
• Bir ölçme aracının güvenilir olması için o
ölçme aracını aynı koşullar altında tekrar
uyguladığımızda aynı ya da benzer sonuçları
vermesi gerekir.
Geçerlilik
• Bir ölçeğin ölçmeyi amaçladığını ölçüp
ölçmediğini gösterir. Araç, "ölçmek istenilen
şeyi, başka şeylerle karıştırmadan ölçmekte
midir?
• Değişkenlerin ölçümünde yazından yararlanılır.
Değişkenin kullanıldığı önceki araştırmalarda
değişken nasıl ölçülmüştür?
• Uluslararası yazında geçerliliği-güvenirliliği
kanıtlanmış ölçekler kullanılabilir.
Örnek: iş tatmininin ölçülmesi
• “İş Tanımlama Endeksi (Job Descriptive Index):
Bu ölçek 1969 yılında Smith, Kendal ve Hulin
tarafından geliştirilmiştir (Smith vd, 1969). Bu
endekste işin özellikleri, yönetim, ücret,
yükselme olanakları, kişiler ile iletişim, gözetim
gibi alt ölçekler yer almaktadır (Barrows ve
Wesson, 2000). En çok kullanılan analitik
yöntemlerden biridir.
Örnek
• Minnesota Doyum Anketi (Minnesota
Satisfaction Questionnaire): Bu ölçek 1967
yılında Weiss, Davis ve England tarafından
geliştirilmiştir (Weiss vd, 1967). Bu ölçekte iş
koşulları ile iş tatmini ilişkilendirilmektedir.
Koşullar; yönetim, yaratıcılık, insan ilişkileri,
bağımsızlık, teknik denetim ve çalışma şartları
başlıkları altında toplanmaktadır (Fraze ve
Ritz, 2000)
• Porter Gereksinim ve Doyum Anketi (Porter Need and
Satisfaction Questionnaire): Porter’ ın geliştirmiş
olduğu ölçek Maslow’ un gereksinimler hiyerarşisine
dayanmaktadır (Porter, 1961). Maslow’un teorisi
insanın öncelikle birincil gereksinimlerinin karşılanması
(fizyolajik ve güvenlik gereksinimleri), daha sonrada
ikincil gereksinimlerinin (sevme-sevilme, saymasayılma ve kendini kanıtlama gereksinimleri)
karşılanması gerektiği üzerine dayanmaktadır. Porter
buradan hareketle işgörenin algıladığı mevcut koşullar
ile ideal kabul ettiği koşullar arasında ilişki kurmaktadır
(Strawser, 2000).
•
• Yüz Çizelgesi: Kunin’in 1955 yılında geliştirdiği bu
ölçekte altı adet yüz resmi bulunmaktadır (Kunin,
1955). Bu ölçekte anketi yanıtlayan kişi iş, ücret,
yönetim, yükselme olanakları, iş arkadaşları ile ilgili
olarak yöneltilen soruları, kendisini ifade eden en
uygun yüz resmini seçerek yanıtlamaktadır.”
Tütüncü,Ö., Çiçek, O., İŞ DOYUMUNUN ÖLÇÜLMESİ:
İZMİR İL SINIRLARINDA FAALİYET GÖSTEREN SEYAHAT
ACENTALARI ÜZERİNE BİR İNCELEME,
web.deu.edu.tr/kalite/dosyalar/ulusal_makale/Ek7.doc
• «Örgütsel Bağlılık: Örgütsel bağlılık, Meyer, Allen ve
Smith (1993) tarafından geliştirilen 18
• maddelik örgütsel bağlılık ölçeği ile ölçülmüştür.
Örgütsel bağlılığın duygusal, devam ve normatif
boyutları her biri 6 soru ile ölçülmüştür. İşten Ayrılma
Niyeti: İşten ayrılma niyeti, Hanisch ve Hulin (1990;
1991) tarafından geliştirilen işten ayrılma niyeti
ölçeğinin uygun 3 maddesi Türkçe’ye uyarlanarak
ölçülmüştür (örneğin, “Gelecek bir yıl içinde,
emekliliğim dolmadığı halde, çalıştığım kurumu
bırakmayı düşünüyorum”).Sarıdede, U., Doyuran, S., EĞİTİM ÖRGÜTLERİNDE
ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞIN İŞTEN AYRILMA NİYETİNE ETKİSİ, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz
2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya
VERİ TOPLAMA
Birincil/ikincil kaynaklar
• Birincil kaynaklar: Birincil kaynaklar doğrudan
doğruya araştırmacı tarafından gözlem, anket,
mülakat gibi elde edilen kaynaklardır.
• İkincil kaynaklar: İkincil kaynaklar, araştırmacı
problemini tespit etmeden önce veri bankaları
gibi bir takım kurum ve kişilerce toplanmış
verilerdir.
• BİZİM TANIMLANMIŞ PROBLEMİMİZE GÖRE
HANGİSİ UYGUNDUR?
Mülakatlar:
• Mülakatlar:
• Yapılandırılmamış mülakatlar: Planlanmış bir
soru sekansı(sıralaması) yoktur. Açık uçlu
sorulardan oluşur:
• “Sizce yöneticinizin yönetim stili projelerde
süre sapmalarını etkiler mi?”
• Bu soruda ne gibi hatalar vardır?
Soru kağıdı
• Soru kağıdı/ Anket uygulamasıyla ilgili temel
kararlar:
• Kim tarafından uygulanacak?
– Araştırmacı tarafından
– Posta yoluyla
– E-posta yoluyla…
• Kime uygulanacak?
•
Yöneticilere
•
Çalışanlara
SORU KAĞIDININ DÜZENLENMESİ
Kapalı/açık uçlu sorular
• Kapalı uçlu sorularda, cevap seçenekleri,
araştırmacı tarafından belirlenir.
• Yanıtlaması kolaydır.
• Değerlendirilmesi kolaydır. (Kodlanma
/sayısallaştırma ve çözümleme açısından)
• Tüm soruların cevaplanması olasılığı daha
yüksektir
•
• Dezavantajları:
• Katılımcıların verebilecekleri cevaplar kısıtlanır
• Yeni fikirler ve konuların üretilmesine açık
değildir
• Sonuna açık uçlu sorular eklenerek zayıf
yönleri giderilebilir
• Açık Uçlu Sorular.
• Katılımcı kendisine yöneltilen soruya istediği
cevabı verir. Önceden düzenlenen cevap
seçeneklerinden birini seçmesi istenmez.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Açık Uçlu sorular
Yararları:
Yeni konuların ortaya atılmasına uygundur
Katılımcılar kendilerini daha rahat hissederler
Kapalı uçlu bir anketten önce anket sorularını belirlemek üzere yapılabilir
Keşfedici araştırmalarda uygun olabilir.
Yeni ya da hassas konularda daha kolay bilgi edinilmesini sağlayabilir.
Hazırlanması diğer sorulara göre daha kolaydır.
Yanıtlayıcıların duygusal içerikli konularda hislerini belirtmeleri sağlanabilir.
• )
•
•
•
•
•
•
Dezavantajları:
Daha zor yönetilen bir anket türüdür.
Yanıtların kaydedilmesi daha zordur
Kodlanması çok daha zordur
Analizi çok daha zordur
Bazı soruların cevapsız kalma olasılığı vardır.
Pilot anket
• Hazırlanan soru kağıdı önce bir ya da birkaç
denek üzerinde denenir.
• Sorular farklı anlamalara yol açıyor mu?
• Akla gelmeyen yanıtlarla karşılaşılıyor mu?
• Uzun/kısa/ yorucu/ sıkıcı mı?
•
Anketin hazırlanması
• Sunuş mektubu:
– Çalışmanın ve anketin amacı
– Kim tarafından yapılmakta olduğu (araştırmacının
ve bağlı olduğu kurumun künyesi)
– Cevapların gizliliği konusunda güvence
– Geri besleme: anket sonuçlarının katılımcılara
iletilmesi
– Soru kağıdının doldurulması hakkında yönerge
Demografik sorular
Soruların sıralanması
• Kolay yanıtlanabilecek sorular başa koyulmalıdır.
Basitten karmaşığa: "huni "yöntemi
• Sorular ilgi sırasına göre dizilmelidir.
• (örneğin strateji ile ilgili sorular/şirket
büyüklüğü/teknolojisi ile ilgili sorular…)
• Kendisinden sonra gelecek soruları
koşullandıracak ya da yönlendirecek bir soru öne
koyulmamalıdır. ,
• Açık uçlu sorular sona yerleştirilmelidir.
Soruların uzunluğu
• Sorular okuyucuyu zorlayacak, sıkacak
uzunlukta olmamalıdır. Maks. 20 kelime
Kullanılan dil ve sözcükler
• Soruların hazırlanmasında kullanılan sözcükler
hedef kitlenin konuşma özelliklerine, eğitim ve
bilgi düzeyine uygun olmalıdır.
• Belirli bir alanın «jargonu» ve özel terimler
kullanılmamalıdır.
• Örgütsel yapı
• Konstrüktif değişiklikler
• ERP tekniklerini hangi sıklıkla kullanıyorsunuz?
• Kimlerle Benchmarking Yapabilirsiniz?
Muğlak sorular
• Birden fazla anlama gelecek sözcük ve birden
fazla yoruma neden verebilecek sorulardan
kaçınılmalıdır.
• Örneğin; “geçen yıl” yerine, “2011yılı içerisinde”
ya da “son 12 ay içerisinde” deyimini kullanın.
• Örneğin; yanıt şıklarında “düzenli olarak”, “sık
sık”, “daha yaşlı” gibi ifadeler kullanmayın,
bunların yerine “ayda üç kez”, “50-60yaş arası”
gibi ifadeler kullanın.
Muğlak sorular
«İş tatmininiz ne düzeydedir?»
«Ne sıklıkla sinemaya gidiyorsunuz?
(1)Hiç (2)Arasıra (3)Bazen (4)Sıklıkla (5)Her
zaman»
«Bir yılda ne sıklıkta mimari proje çizersiniz?
• Çok sık • Sık • Ara sıra • Seyrek • Hiç «
İki sorunun aynı anda sorulması (çift
namlulu sorular)
• Bir soru içinde «tek» soru sorulmalıdır.
• İşyerinizde iş güvenliğinizden ve kazancınızdan
memnun musunuz?
• Bu ipucunun ilginç ve yararlı olduğuna inanıyor
musunuz?
• Eğitim ortamı ve eğiticiler nasıl olmalıdır?
• Firmanız tarafından hazırlanan projelerin sahada
tasarlanıp çizildikleri şekilde uygulanması
hususunda sorunlarla karşılaşıyor ve bu sorunları
çözüyor musunuz?
• O Evet O Hayır
• Sizce firmanızın elemanları ne derece hızlı ve
kaliteli iş üretiyorlar ?
• Sizce,imar yolsuzluklarıyla mücadele etmek için
mevcut yasalar yeterli midir,yoksa,yeni bir yasaya
gerek var midir?
• O Evet o Hayır
Hafızaya dayalı sorular
• - Kişilere anımsamaları çok zor olacak sorular
sormayın. Örneğin; “son beş yıl içinde kaç projeye
teklif verdiniz?» yerine, “2007-2011 arasında
yaklaşık kaç projeye teklif verdiniz?” diye sorun ve
yardımcı olabilecek yanıt şıkları hazırlayın. (1-2, 34, 5-6, 7-8 gibi)
• “X departmanında hangi yıllar arası bulundunuz?”
• Firmanız tarafından son beş yılda bitirilen projeler
nelerdir ve büyüklükleri (metrekare) nedir?
Taraflı/yönlendirici sorular
• Katılımcılara taraflı / yönlendirici soru
sorarsanız, sizin yönlendirdiğiniz biçimde yanıt
verebilirler.
• Kampüste park etmenin sor olduğuna siz de
katılıyor musunuz?
• Şirketinizin ortalamaya göre yüksek ücret
ödediğine katılıyor musunuz?
• Bu hacimdeki aydınlatma sisteminin çok
başarısız olduğuna siz de katılıyor musunuz?
Yargı yüklü sorular
• -İnsan hakları ihlalleriyle anılan Çin’de yatırım
yapılmasını nasıl karşılıyorsunuz?
• Eğitim sizce ne kadar önemlidir?
– Önemsiz
– Pek önemli değil
– Önemli
– Çok önemli
Firmanız tarafından hazırlanan projelerin sahada
tasarlanıp çizildikleri şekilde uygulanmasını takip ediyor
musunuz?
– O Evet O Hayır
• Büyük mimari firmaların yöneticileri tasarımda
emek yoğun uygulamaların verimsizliği
konusunda hemfikirdirler. Siz de öyle mi
düşünüyorsunuz?
• Firmanız tarafından hazırlanan projelerin
sahada tasarlanıp çizildikleri şekilde
uygulanması gerektiğine inanıyor musunuz?
• O Evet O Hayır
• (Halo effect)
Çakışan cevap şıkları
• Birbiri ile çakışan seçenekler cevaplayanın aklını
karıştırabilir. Örneğin haftada 2 saat spor yapan
bir kişi için aşağıdaki soru cevaplanabilir değildir:
Haftada kaç saat spor yapıyorsunuz?
• Hiç yapmıyorum
• Haftada 1-2 saat
• Haftada 2-3 saat
• Haftada 3-4 saat
• Haftada 4 saatten fazla
Çakışan cevap şıkları
• Bir haftalık süre içerisinde, planlama eğitimine
harcadığınız zaman için aşağıdaki seçeneklerden
siz en uygun olanını yuvarlak içine alınız.
• 1. Hiçbiri
• 2. Haftalık bir saatten az
• 3. Haftada bir iki saat
• 4. Haftada iki üç saat
• 5. Haftada üç dört saat
• 6. Haftada dört saatten fazla
Prestij kaygısına yol açacak sorular
• İnsanlarda prestij kaygısına yol açacak sorular
sormayın.(örn. yani arabanızın markası nedir?
sorusu arabası olmayan insanları yalandan bir
araba markası yazmaya yönlendirebilir.)
• Son bir ay içinde aşağıdaki kitaplardan birini
okudunuz mu?
Hassas konular
• Hassas konularda dolaylı sorular sorun.
• Dini inançlar, cinsel tercihler,gelir
düzeyleri,politik tutumlar, etnik kökenler gibi
konular genellikle hassas konulardır.
Varsayımsal sorular
• Kritik yörünge yöntemini kullanırken
karşılaştığınız sorunlar nelerdir?
• 3ds max da edit poly de temel uygulama
sorunları nelerdir?