Transcript จำนวนผู้ป่วยโรคซึมเศร้า - สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่

การขับเคลือ
่ นการพัฒนาระบบ
บริการสุขภาพจิตและจิตเวชใน
เขตสุขภาพที่ 1
แพทย์ หญิงหทัยชนนี บุญเจริญ
โรงพยาบาลสวนปรุ ง
20 พย.57
สถานการณและสภาพปั
ญหา
์
• ปัญหาการเขาถึ
้ งบริการตา่ กวาโรคทาง
่
กาย
• ปัญหาของการเขาถึ
้ งบริการ คือ
ทัศนคติตอปั
่ ญหาจิตเวช และการพัฒนา
ระบบการเขาถึ
้ งบริการทีไ่ มเพี
่ ยงพอ
รวมถึงบริการดูแลตอเนื
่ ่ อง
• โรคจิตเวชสาคัญ ไดแก
้ ่ โรคซึมเศรา้
และโรคจิต
• ปัญหาของโรคจิตอยูทรี่ ะบบการดูแล
สถานการณและสภาพปั
ญหาของการ
์
เข้าถึงบริการ
พืน
้ ที่
America&Europ
e
Asia&Western
Pracific
Thai
โรคจิต
43.2
โรคซึมเศรา้
43.4
67.3
51.9
41.59
36.51
Bulletin of the World Health Organization
2004;82:858-866.
DOMH report,2014.
การขับเคลือ
่ นนโยบายการดาเนินงาน
สุขภาพจิต ปี 2558
โครงการเพิม
่ คุณภาพระบบบริการโรคจิตเวชที่
สาคัญในระบบสาธารณสุข
วัตถุประสงค ์
1. เพือ
่ เพิม
่ การเขาถึ
้ งบริการผูป
้ ่ วยโรคซึมเศราและ
้
ผู้ป่วยโรคจิตในสั งคมไทย
2. เพือ
่ พัฒนาระบบบริการสุขภาพจิตและจิตเวชของ
หน่วยบริการในเขตบริการสุขภาพและ
กรุงเทพมหานคร
3. เพือ
่ พัฒนาองคความรู
และเทคโนโลยี
สุขภาพจิต
์
้
และจิตเวช
4. เพือ
่ พัฒนาศักยภาพบุคลากรสาธารณสุขของ
PM : สบบส.รวมกั
บ รพ.พระศรีมหาโพธิ ์
่
หน่วยบริการในเขตบริการสุขภาพและ
การขับเคลือ
่ นนโยบายการดาเนินงาน
สุขภาพจิต ปี 2558
โครงการเพิม
่ คุณภาพระบบบริการโรคจิตเวชที่
สาคัญในระบบสาธารณสุข
กรอบแนวคิดในการดาเนินงาน
• มุงเน
่ ้ นการพัฒนาระบบบริการสุขภาพจิตและจิต
เวชในเขตบริการสุขภาพ
• เพิม
่ การเขาถึ
ต
้ งบริการผูป
้ ่ วยโรคซึมเศราและโรคจิ
้
โดยเน้นการคัดกรอง
การบาบัดรักษา และติดตามเฝ้าระวังอยาง
่
ตอเนื
่ ่อง
• เป็ นการป้องกันปัญหาเบือ
้ งตนในกลุ
มประชาชน
้
่
ทัว
่ ไป กลุมเสี
่ ่ ยง และกลุม
่
่ ค
ี ุณภาพ
ทีป
่ ่ วยให้ไดรั
้ บการบริการทีม
ตัวชีว้ ัดความสาเร็จของโครงการใน 1 ปี
ตัวชีว้ ัดผลผลิต (output)
1. กลุ่มเสี่ยงที่มีปัญหาโรคซึมเศร้ าและโรคจิต ได้ รับการคัดกรองเบือ้ งต้ น การวินิจฉัยอย่ าง
ถูกต้ องรวดเร็ว และได้ รับการรั กษาอย่ างทันท่ วงทีด้วยวิธีการบาบัดรั กษาที่มี
ประสิทธิผลได้ มาตรฐาน จากระบบการดูแลที่ต่อเนื่องที่เชื่อมโยงกับการมีส่วนร่ วมของ
ชุมชน ไม่ น้อยกว่ าร้ อยละ 37 (โรคซึมเศร้ า) และไม่ น้อยกว่ าร้ อยละ 45 (โรคจิต)
2. ร้ อยละ 90 ของหน่ วยบริการสาธารณสุขในพืน้ ที่จงั หวัดที่รับผิดชอบที่มีบุคลากร (แพทย์
จบใหม่ และแพทย์ เวชปฏิบตั ทิ ่ วั ไป พยาบาล นักวิชาการ เจ้ าพนักงานสาธารณสุข) ผ่ าน
การอบรมการดูแลเฝ้าระวังโรคซึมเศร้ าและโรคจิตของกรมสุขภาพจิต
3. เกิดเทคโนโลยี/องค์ ความรู้ เพื่อพัฒนาระบบบริการสุขภาพจิตและจิตเวช (โรคจิต โรค
ซึมเศร้ า และโรคจิตเวช อื่น ๆ)
ตัวชีว้ ัดผลลัพธ์ (outcome)
1. ผู้ป่วยโรคซึมเศร้ าเข้ าถึงบริการมากกว่ าหรื อเท่ ากับร้ อยละ 37
2. ผู้ป่วยโรคจิตเข้ าถึงบริการมากกว่ าหรื อเท่ ากับร้ อยละ 45
3. หน่ วยบริการสาธารณสุขทุกระดับในเขตบริการสุขภาพมีบริการสุขภาพจิตและจิตเวช
ตามมาตรฐานที่กาหนด
ตัวชีว้ ด
ั ระดับกรม
• ร้อยละของผูมี
ั หาสุขภาพจิตเขาถึ
้ ปญ
้ งบริการ
สุขภาพจิต
: โรคซึมเศราร
37
้ อยละ
้
• ร้อยละของผูมี
ั หาสุขภาพจิตเขาถึ
้ ปญ
้ งบริการ
สุขภาพจิต
: โรคจิตรอยละ
45
้
• ร้อยละ 40 ของ รพศ./รพท./(ระดับAและS)
มีบริการสุขภาพจิต
และจิตเวชทัว่ ไปทีม
่ ค
ี ุณภาพมาตรฐาน
ในระดับ 1 ทุกดาน
้
กรอบกิจกรรมการดาเนินงาน
1. การพัฒนาระบบเฝ้าระวัง และการจัดทาหรือ
พัฒนาฐานขอมู
้ ล
2. นิเทศติดตามการดาเนินงานเชิงระบบในการ
ดูแลเฝ้าระวังโรคซึมเศรา้ โรคจิต เพือ
่ เพิม
่ การ
เข้าถึงบริการ
3. สนับสนุ นการดาเนินงานรณรงคเพื
่ การเขาถึ
์ อ
้ งผู้
มีปญ
ั หาโรคจิตในชุมชนพืน
้ ทีน
่ ารองในเขต
่
สุขภาพ 1-12 และ กทม.
4. อบรมแพทยในและนอกสั
งกัดเรือ
่ งโรคซึมเศร้า
์
โรคจิต สุรา และยาเสพติดในเขตสุขภาพ 112 และ กทม.(โรคจิต เน้นพืน
้ ทีน
่ ารอง)
่
เทคโนโลยี
เทคโนโลยี
กลุมเป
่ ้ าห
มาย
1.แนวทางการจัดการโรคซึมเศราส
บต
ั ท
ิ ว่ ั ไปใน
้ าหรับแพทยเวชปฏิ
์
สถานบริการระดับปฐมภูมแ
ิ ละทุตย
ิ ภูม ิ
แพทย ์
2.คูมื
่ อผู้เข้ารับการอบรมแนวทางการจัดการโรคซึมเศราส
้ าหรับแพทย ์
เวชปฏิบต
ั ท
ิ ว่ ั ไปในสถานบริการระดับปฐมภูมแ
ิ ละทุตย
ิ ภูม ิ
แพทย ์
3.คูมื
่ อผู้เข้ารับการอบรมหลักสูตรการเข้าถึงบริการและดูแลผู้ป่วยโรค
จิตสาหรับแพทย ์
แพทย ์
4.คูมื
่ อผู้เข้ารับการอบรมหลักสูตรการเข้าถึงบริการและดูแลผู้ป่วยโรค
ซึมเศราส
้ าหรับพยาบาล
พยาบาล
5.คูมื
่ อผู้เข้ารับการอบรมหลักสูตรการเข้าถึงบริการและดูแลผู้ป่วยโรค
จิตสาหรับพยาบาล
พยาบาล
6.โปรแกรมการเข้าถึงบริการและดูแลผูป
้ ่ วยโรคจิตสาหรับพยาบาล
7.คูมื
่ อผู้เข้ารับการอบรมหลักสูตรการเข้าถึงบริการและดูแลผู้ป่วยโรค
จิตสาหรับ อสม.
พยาบาล
8.ภาพพลิกโปรแกรมลดช่องวางการบริ
การผูป
่
้ ่ วยโรคจิตในสั งคมไทย
พยาบาล
อสม./
อสส.
การเขาถึ
้ งบริการของผูป
้ ่ วยโรคจิต
• ผู้ป่วยโรคจิต หมายถึง ประชาชนทีเ่ จ็บป่วยดวย
้
โรคจิตเวชทีม
่ อ
ี าการสอดคลองกั
บ Psychotic
้
Disorders ตาม ICD - 10 หมวดโรคจิต (F2029) หรือเทียบเคียงในกลุมโรคเดี
ยวกันกับการ
่
วินิจฉัยตามเกณฑวิ์ นิจฉัยโรคDSM-IV โดย
วินิจฉัยแยกโรคจิตทีม
่ ส
ี าเหตุจากการใช้สุราและ
สารเสพติด
• การเขาถึ
่ ขึน
้ หมายถึง การที่
้ งบริการเพิม
ประชาชนผูซึ
้ ง่ ไดรั
้ บการวินิจฉัยวา่ เป็ นโรคจิต
ไดรั
ธท
ี างการแพทย ์ ทีม
่ ี
้ บการดูแลรักษาดวยวิ
้
หลักฐานทางวิชาการทีพ
่ ส
ิ จ
ู นว
ดเจน
์ า่ ไดผลชั
้
เช่น จิตบาบัด เภสั ชบาบัด การรักษาดวยไฟฟ
้
้า
การเขาถึ
้ งบริการของผูป
้ ่ วยโรคจิต
• การไดรั
่ เพิม
่ ประสิ ทธิภาพ
้ บการดูแลตอเนื
่ ่องเพือ
การรักษา หมายถึง ผู้ป่วยโรคจิตรายเกาหรื
อ
่
ใหมที
่ ไ่ ดรั
้ บการวินิจฉัยและรักษาจนอาการสงบ
จากฐานขอมู
้ ที่ ไดรั
้ ลในพืน
้ บการติดตามดูแล
ตอเนื
่ งของการกินยา และประเมิน
่ ่องในเรือ
จัดการสาเหตุทเี่ ป็ นปัจจัยเสี่ ยงทีท
่ าให้กลับเป็ น
ซา้ เฝ้าระวังและจัดการอาการทีบ
่ งว
่ าก
่ าเริบซา้
อัตราการเขาถึ
้ งบริการของผูป
้ ่ วยโรคจิต
เวช
(ร้อยละ)
AHB 13
20.01
37.46
39.19
40.77
AHB 11
AHB 9
11.47
AHB 7
33.05
19.31
52.38
54.85
51.13
48.68
AHB 5
AHB 3
AHB 1
61.34
0.00
10.00
20.00
30.00
40.00
50.00
60.00
66.94
70.00
80.00
พค.57
เขต AHB
AHB 1
AHB 2
AHB 3
AHB 4
AHB 5
AHB 6
AHB 7
AHB 8
AHB 9
AHB 10
AHB 11
AHB 12
รวม
การเข้ าถึงบริการของผู้ป่วยโรคจิต ยอดสะสม ณ วันที่ 30 มีนาคม 2557
จานวนผู้ป่วยคาด จานวนผู้ป่วยสะสมทั้งหมดที่ได้ รับ อัตราการเข้ าถึงบริการของผู้ป่วย
ประชากรกลางปี ประมาณจากความ
การวินิจฉัยและรักษา:คน
โรคจิต ร้ อยละ
2555
ชุกที่ได้ จากการ
ข้ อมูล 43 แฟ้ม ข้ อมูล สปสช. ข้ อมูล 43 แฟ้ม ข้ อมูล สปสช.
สารวจ (คน)
4,770,199
2,794,610
3,014,839
4,136,357
5,080,076
4,537,419
4,105,754
4,351,009
5,368,599
3,628,188
3,378,203
3,596,908
48,762,161
38,162
22,357
24,119
33,090
40,641
36,300
32,846
34,808
42,948
29,025
27,025
28,776
390,096
20,151
14,818
12,178
15,311
23,054
19,516
6,257
10,995
6,451
8,572
11,700
11,268
160,271
37,567
16,544
15,131
18,376
17,944
15,338
23,857
25,295
35,046
26,588
14,174
13,531
259,391
61.34
66.94
48.68
51.12
54.85
52.38
19.31
33.05
11.47
40.77
45.82
37.46
43.60
103.04
76.15
67.17
64.24
45.73
48.06
73.25
76.61
82.74
98.14
53.15
48.60
69.74
รอยละการเข
าถึ
้
้ งบริการโรคจิต
เขตสุขภาพที่ 1
90.00
80.00
70.00
60.00
50.00
40.00
30.00
20.00
10.00
0.00
85.42
80.41
56.26
35.58
52.67
55.17
78.32
46.91
การเข้าถึงบริการของผู้ป่วยโรคจิต
แนวทางการดาเนินงาน
่ วข้องกับ
1. พัฒนาและเขาถึ
้ ล 43 แฟ้ม ทีเ่ กีย
้ งขอมู
โรคจิตรวมกั
บผูรั
่
้ บผิดชอบสารสนเทศทัง้
โรงพยาบาลจิตเวชและเขตสุขภาพ(ขอสาเนา
รายชือ
่ ผูรั
้ บผิดชอบระบบฐานขอมู
้ ลสารสนเทศ
ของจังหวัดเขาร
มมนา)
้ วมสั
่
2. ดาเนินงานตามโครงการพัฒนาการเข้าถึงบริการ
โรคจิตในพืน
้ ทีน
่ ารอง
โดย
่
2.1 กาหนดพืน
้ ทีน
่ ารองใหม
*่ ทีม
่ ค
ี วามเข้มแข็ง
่
ของเครือขายและมี
ศักยภาพในการดาเนินงาน
่
สุขภาพจิตทีเ่ ชือ
่ มโยงกับหน่วยบริการสาธารณสุข
ทุกระดับและชุมชน(ตามแบบฟอรม
์ PSY 1/58)
2.2 จัดประชุมชีแ
้ จงการดาเนินงานโครงการฯ
การเขาถึ
้ งบริการของผูป
้ ่ วยโรคจิต
* พืน
้ ทีน
่ ารอง
คือ 1 อาเภอใน 1 จังหวัดควรมี
่
องคประกอบ
ดังนี้
์
1) รพศ. รพท. มีจต
ิ แพทยหรื
่ บ
์ อ มีแพทยที
์ จ
ป
หลักสูตรแพทยเวชศาสตร
์ ้ องกันแขนงสุขภาพจิต
์
ชุมชนทีม
่ ก
ี ารดาเนินงานคลินิกจิตเวชอยางต
อเนื
่
่ ่ อง
2) รพช. ควรมีพยาบาลจิตเวชและมีความพรอมที
่
้
จะดาเนินการ (เช่น มีมาตรฐานการดาเนินงาน
ดานสุ
ขภาพจิตในระดับ M1)
้
3) รพ.สต. และชุมชน เคยมีส่วนรวมในการ
่
่
ดาเนินงานสุขภาพจิตในพืน
้ ที่ หรือมีความพรอมที
้
จะดาเนินโครงการ
การเข้าถึงบริการของผู้ป่วยโรคจิต
แนวทางการดาเนินงาน
3.
3.1 สารวจบุคลากรสาธารณสุข ไดแก
้ ่ แพทย ์
พยาบาลในพืน
้ ทีเ่ ขตสุขภาพและนักวิชาการ/เจ้า
พนักงานสาธารณสุข ในพืน
้ ทีน
่ ารองที
ย
่ งั ไมผ
่
่ าน
่
การอบรมพัฒนาศั กยภาพ เรือ
่ งโรคจิต (ตาม
แบบฟอรม
้ ทีท
่ ง้ั หมด)
์ PSY 2/58 + พืน
3.2 สนับสนุ นและผลักดันให้บุคลากรสาธารณสุข
พืน
้ ทีน
่ ารอง
้ อยวิชาชีพละ 1 คนตอ
่ (อยางน
่
่ 1
หน่วยงาน) ทีย
่ งั ไมผ
เข
่ านการอบรมได
่
้ ้ารับการ
พัฒนาศั กยภาพเรือ
่ ง โรคจิต
ทีก
่ รมสุขภาพจิต
เป็ นผู้จัดอบรม
3.3 จัดกิจกรรมการรณรงคเพื
่ การเขาถึ
ั หา
้ งผูมี
้ ปญ
์ อ
โรคจิตในชุมชนพืน
้ ทีน
่ ารอง
่
การเข้าถึงบริการของผู้ป่วยโรคจิต
แนวทางการดาเนินงาน
4. สร้างระบบเพือ
่ ส่งผูป
้ ทีร่ ะดับ
้ ่ วยรับยาเดิมในพืน
โรงพยาบาลชุมชนและติดตามผูป
่ าดการ
้ ่ วยทีข
รักษาเกิน 3 เดือนในพืน
้ ที่ (ตามแบบฟอรม
์
PSY 4/58)
5. ผลการพัฒนา
ร้อยละทีเ่ พิม
่ ขึน
้ ในการเขาถึ
้ งบริการของ
ผู้ป่วยโรคจิตพืน
้ ทีน่ ำร่ อง
สูตร/วิธก
ี ารคานวณ :
จานวนผู้ป่วยโรคจิตทีเ่ ข้าถึงบริการ หลังการดาเนิน
X
โครงการในพืน
้ ทีน
่ ารอง
่
ปี งบประมาณ 2558 – จานวนผู้ป่วยโรคจิตทีไ่ ดรั
้ บการ 100
วินิจฉัยตคาดประมาณจากตั
กอนการด
าเนินโครงการ
่
จานวนผู้ป่วยโรคจิ
วเลขความชุกทีส
่ ารวจ
้ ขทีภาพจิ
น
่ ารอง
่ ต ปี พ.ศ. 2551 (ร้อยละ
ในการสารวจระบาดวิทในพื
ยาสุน
0.8)
คาอธิบายสูตร:
ตัวตัง้ คือ จานวนผู้ป่วยโรคจิต (F20-29) ทีเ่ ข้ารับบริการ) ที่
เข้าถึงบริการหลังการดาเนินโครงการใน
พืน
้ ทีน
่ ารอง
ปี งบประมาณ 2558 ทีห
่ ก
ั ลบจากจานวนผู้ป่วยโรคจิต
่
ทีไ่ ดรั
ิ ฉัยกอนด
าเนิน
้ บการวินจ
่
โครงการของพืน
้ ทีน
่ ารอง
่
ตัวหาร คือ จานวนผู้ป่วยโรคจิตทัง้ หมด (F20-29) ทีค
่ าดประมาณ
จากตัวเลขคาความชุ
กทีส
่ ารวจใน
่
โครงการสารวจระบาดวิทยาสุขภาพจิต ปี พ.ศ. 2551 เทากั
่ บ
= จานวนประชากรในพืน
้ ทีน
่ ารอง*
0.8
่
การเขาถึ
้ งบริการของผูป
้ ่ วยโรค
ซึมเศรา้
• การเขาถึ
่ ระชาชนผู้ซึง่
้ งบริการ หมายถึง การทีป
ไดรั
้ บการวินิจฉัยวา่ เป็ นโรคซึมเศรา้ ไดรั
้ บการ
ดูแลรักษาดวยวิ
ธท
ี างการแพทย ์ ทีม
่ ห
ี ลักฐานทาง
้
วิชาการทีพ
่ ส
ิ จ
ู นว
ดเจน เช่น จิตบาบัด
้
์ า่ ไดผลชั
เภสั ชบาบัด การรักษาดวยไฟฟ
้
้ า ฯลฯ หรือ
ไดรั
้ บการช่วยเหลือตามแนวทางอยางเหมาะสมจาก
่
หน่วยบริการทุกสถานบริการของประเทศไทย
• ผู้ป่วยโรคซึมเศรา้ หมายถึง ประชาชนทีเ่ จ็บป่วย
ดวยโรคจิ
ตเวชทีม
่ อ
ี าการสอดคลองกั
บ
้
้
Depressive Disorder ตาม ICD – 10 หมวด
F32, F33, F34.1, F38 และ F39 หรือเทียบเคียง
ในกลุมโรคเดี
ยวกันกับการวินิจฉัยตามเกณฑ ์
่
วินิจฉัยโรคDSM-IV ทีม
่ ารับบริการตัง้ แตปี่ 2552
สะสมมาจนถึงในปี งบประมาณ 2558
การเข้าถึงบริการของผู้ป่วยโรคซึมเศรา้
สูตร/วิธก
ี ารคานวณ :
จานวนผู้ป่วยโรคซึมเศราที
่ ารับบริการตัง้ แตปี่ 2552 สะสม
้ ม
มาจนถึงปี งบประมาณ 2558
X10
จานวนผู้ป่วยโรคซึมเศราคาดประมาณจากความชุ
ก
้
ารวจ
ทีไ่ ดจากการส
้
(ใช้ฐานประชากรกลางปี 2556 ทีม
่ อ
ี ายุ 15 ปี ขน
ึ้
ไปของสานักงานสถิตแ
ิ หงชาติ
)
่
ความชุกของโรคซึมเศราภาคเหนื
อจากการสารวจระบาด
้
วิทยาโรคซึมเศราปี
2551 โดยกรมสุขภาพจิต สุ่ม
้
ตัวอยางจากประชากรไทยอายุ
ตง้ั แต่ 15 ปี ขึน
้ ไป =
่
ตารางอัตราการเข้าถึงบริการของผูป้ ่ วยโรคซึมเศร้าเขตสุขภาพที่ 1
ณ 27 ต.ค.2557 แยกรายจังหวัด
จานวน
(ณ 27 ต.ค.2557)
ผู้ป่วย
ปี 2557
ประชากร โรคซึมเศรา้
จานวน
อัตราการ
จังหวัด
กลางปี
ทีค
่ าด
เข้าถึง
2556
ประมาณ ผู้ป่วยโรค
ซึมเศร้า
บริการ
การ(รอยละ
้
2.3)
9,059
แพร่
393,861
4,950
55.21
4,323
แมฮ
2,034
47.55
่ ่ องสอน 188,074
ลาพูน
348,847
8,023
3,099
38.66
1,395,2
เชียงใหม่
97
32,092
11,795
36.76
1,000,1
เชียงราย
33
23,003
8,043
35.01
น่าน
400,507
9,212
3,156
34.61
ลาปาง
655,359 15,073
5,119
33.99
พะเยา
418,663
9,629
3,242
33.99
อัตราการเขาถึ
ากั
รอยละ
36.51
4,800,7
้ งบริการของผู
้ป่วยโรคซึมเศราของประเทศเท
้
่ บ
้ ลจากศู
ขอมู
นยโรคซึมเศ
อัตราการเขาถึ
้ งบริการของผูป
้ ่ วยโรคซึมเศรา้ 8
จังหวัดในเขตบริการสุขภาพที่ 1 ปี 2556 และ
2557
จังหวัด
(1)
แพร่
แมฮ
่ ่ องสอ
น
ลาพูน
เชียงใหม่
เชียงราย
น่าน
ลาปาง
ปี 2556
(จากศูนยโรคซึ
มเศร้า
์
ไทย)
(ณ 25 ก.ค.2557)
ปี 2557
(จากศูนยโรคซึ
มเศร้า
์
ไทย)
จานวน
อัตราการ
จานวน
ผู้ป่วยโรค เข้าถึงบริการ ผู้ป่วยโรค
ซึมเศร้า
(5)
ซึมเศร้า
(4)
(4)
4,921
1,989
54.41
46.48
3,098
11,797
8,036
3,153
5,092
38.80
37.12
35.14
34.46
33.90
ปี 2557
(จากสานักงาน
สาธารณสุข)
อัตราการ
เข้าถึง
บริการ
(5)
จานวน
ผู้ป่วยโรค
ซึมเศร้า
(6)
อัตราการ
เข้าถึง
บริการ
(7)
4,967
54.92
5,408
59.80
2,037
3,102
11,796
8,051
3,158
5,123
47.60
38.85
37.12
35.20
34.51
34.10
2,065
5,029
6,438
10,016
3,045
4,537
48.26
62.98
20.26
43.80
33.28
30.20
นาเสนอผลที่
www.thaidepression.com
PM : สบบส.รพ.พระศรีมหาโพธิ ์
• การรายงานผลการดาเนินงานขึน
้ กับ สนย.จะ
ให้ผลการดาเนินงานในรอบเวลาใด
• PM จะนา
ผลทีไ่ ดจาก
้
สนย.ไปรวม
กับข้อมูลที่
สะสมมาตัง้ แต่
ปี 2552 ที่
ไดจากทุ
ก
้
รูปแบบของ
รายงานมา
การเข้าถึงบริการของผู้ป่วยโรคซึมเศรา้
แนวทางการดาเนินงาน
1. สารวจหรือค้นหาผูรั
่ งั ไมผ
้ บผิดชอบทีย
่
่ านการ
อบรมการดูแลเฝ้าระวังโรคซึมเศราในหน
้
่ วย
บริการ/สถานพยาบาลของแตละจั
งหวัด พร้อม
่
ปรับปรุงทาเนียบหรือทะเบียนของแพทย ์
พยาบาล นักวิชาการ เจ้าพนักงานสาธารณสุข
ผู้รับผิดชอบการบริการผูป
้ ่ วยโรคซึมเศราใน
้
หน่วยบริการสาธารณสุขให้เป็ นปัจจุบน
ั
(แบบฟอรม
์ SMDD 1)
2. การอบรมการดูแลเฝ้าระวังโรคซึมเศราของกรม
้
สุขภาพจิตสาหรับพยาบาล/นักวิชาการ/เจ้า
พนักงานสาธารณสุข ทีร่ บ
ั ผิดชอบ
การบริการผูป
้ ่ วยโรคซึมเศราของหน
้
่ วยบริการ/
การเข้าถึงบริการของผู้ป่วยโรคซึมเศรา้
แนวทางการดาเนินงาน
3. ประเมินตามหน่วยบริการทีม
่ รี ายชือ
่ แพทยที
่ านการ
่
์ ผ
อบรมแนวทางการจัดการโรคซึมเศราส
้ าหรับแพทยเวช
์
ปฏิบต
ั ท
ิ ว่ ั ไปในสถานบริการระดับปฐมภูมแ
ิ ละทุตย
ิ ภูม ิ
(CPG-MDD-GP) ของกรมสุขภาพจิตทัง้ รายเกาและ
่
อบรมเพิม
่ เติมใหมในงบประมาณ
2558จาแนกตามราย
่
หน่วยบริการ/สถานบริการสาธารณสุขในพืน
้ ทีจ
่ งั หวัดที่
รับผิดชอบปี 2558 เน้นจัดอบรมเพิม
่ เติมสาหรับหน่วย
บริการยังไมมี
ม
่ แพทยผ
่
์ านการอบรม(แบบฟอร
์ SMDD
3)
4. สนับสนุ นและติดตามนิเทศงานให้เขตสุขภาพที่
รับผิดชอบสามารถบริการผู้ป่วยโรคซึมเศราจนท
าให้การ
้
เข้าถึงบริการมากกวาร
37 เมือ
่ เทียบกับคาด
่ อยละ
้
ตารางอัตราการเข้าถึงบริการของผูป้ ่ วยโรคซึมเศร้าเขตสุขภาพที่ 1
ประชาก
จังหวัด รกลางปี
2556
จานวน
ผู้ป่วย
โรค
ซึมเศร้า
ทีค
่ าด
ประมาณ
การ(รอย
้
ละ2.3)
9,059
(ณ 27 ต.ค.2557) จานวน
ปี 2557
ผู้ป่วยโรค
ซึมเศร้า
จานวน อัตราการ เพือ
่ บรรลุ
ผู้ป่วยโรค เข้าถึง เปาหมาย
้
ซึมเศร้า บริการ (เพิม
่ ถึง
ร้อยละ
37)
393,8
แพร่
61
4,950
55.21 (60%?)
แมฮ
่ ่ องส 188,0 4,323
อน
74
2,034
47.55 (51%?)
348,8
ลาพูน
47
8,023
3,099
38.66 (43%?)
1,395,
79
เชียงใหม่ 297
32,092 11,795 36.76
1,000,
468
เชียงราย 133
23,003 8,043
35.01
400,5
อัตราการเขาถึ
ง
บริ
ก
ารของผู้ป่วยโรคซึมเศราของประเทศเท
ากั
รอยละ
36.51
้
้
่ บ
้ ลจากศู
ขอมู
นยโรคซึมเศ
โครงการพัฒนางานวิกฤต
สุขภาพจิต
ปี งบประมาณ
2558
วัตถุประสงค์
1. เพือ
่ พัฒนาระบบการให้การช่วยเหลือประชาชนทีป
่ ระสบภาวะวิกฤต
โดยเฉพาะกลุมเสี
ดปัญหาสุขภาพจิตให้มีประสิ ทธิภาพ
่ ่ ยงตอการเกิ
่
และยัง่ ยืน
2. เพือ
่ พัฒนาศักยภาพและสมรรถนะของบุคลากรในระดับชุมชน โดย
มุงเน
Individual and community resilience
่ ้ นดาน
้
3.
เพือ
่ พัฒนาองคความรู
่ สนับสนุ นการบริการ
้ เทคโนโลยี เพือ
์
ประชาชนในเครือขายบริ
การสุขภาพจิต
เพือ
่ เพิม
่ การเขาถึ
่
้ ง
บริการวิกฤติสุขภาพจิตทีม
่ ป
ี ระสิ ทธิภาพ
ตัวชีว้ ด
ั ความสาเร็จของโครงการ ใน 1 ปี
1. ร้อยละ 70 ของประชาชนผู้ประสบภาวะวิกฤตกลุมเสี
่ ่ ยงเขาถึ
้ ง
บริการสุขภาพจิต (outcome)
2. เกิด 25 ชุมชนนารอง
ทีม
่ ค
ี วามเข้มแข็งในการรับมือภัยพิบต
ั ิ
่
(เน้น Community Based Workers)
3. ทีม MCATT สามารถบูรณาการดานการฝึ
กซ้อมแผนรวมกั
บทีม
้
่
ปฏิบต
ั ก
ิ ารอืน
่ ๆ เช่น EMS SRRT miniMERT (output)
ผลลัพธการด
าเนินงานประจาปี 2557
์
ในพืน
้ ทีเ่ ขตสุขภาพที1
่
1. ทีม MCATT ในพืน
้ ทีเ่ ขต
บริการ
Setting
การดาเนินงานปี
57
- มีทม
ี MCATT คุณภาพ 8จังหวัด
จานวน 99 อาเภอ
- พัฒนาศั กยภาพทีม MCATT ดานการ
้
เจรจาตอรอง
และการฝึ กซ้อมแผน
่
•รัCD
การซ
รณา
บมือสถานการณ้อมแผนแบบบู
วิ
์ กฤต
การ กับทีม SRRT, mini อ.แม่
สะเรี
ยง จ.แมฮ
่ ่ องสอน
ตย. การปฏิบต
ั งิ านทีม MCATT
โดยบูรณาทีมที่
เกีย
่ วของผ
านระบบ
ICS
้
่
ผลการดาเนินงาน
ตามตัวชีว้ ด
ั ที่
สาคัญ
สื่ อ องคความรู
์
้
และเทคโนโลยี
จากการประเมินผลในรอบ1ปี พบวามี
ี MCATT คุณภาพ
่ ทม
ร้อยละ 98.5
-
คูมื
่ อเยียวยาจิตใจประชาชนในภาวะวิกฤต - คูมื
่ อการ
ปฏิบต
ั งิ านของทีมMCATT
- คูมื
่ อการเจรจาตอรองช
่
่ วยเหลือบุคคลในภาวะวิกฤต
- มาตรฐานการปฏิบต
ั งิ านของทีมMCATT - คูมื
่ อโครงการ
Conceptual Framework
- Emergency Plan &
Event
- Mental Health
Exercise Scenario
Information
Impact/Cri
(ซ้อมแผน)
Communication
- Community Action
sis
- Emergency
(FR/BLS)
Response Team
- Training
(MCATT) :
Systematic/vulnera
Type of
Assessment &
bility
management
Emergency
Exercise
Treatment
Pre-Impact
Managemen
- Table Top
Before
Activity t & Service
Exercise
After
- Functional
the
Building Network
the
Restoration
Exercise
Community
Event
of Service
Event
- Full Scale
Resilience
Reconstructio
Exercise
n
Mental Health
- Mental Health
Issues
Impact
Information on
Assessment / Re- Disaster (Natural
assessment
and
- Individual &
Man-made
Community
Disaster)
Resilience
- Individual Crisis
- Lessen Learn
- Scenario Update
GAP การเข้าถึงบริการ
•
•
•
ระบบรายงานและข้อมูลเพื่อส่งต่อเชื่อมโยง
กับหน่ วยอื่นๆ
ระบบการบูรณาการซ้อมแผนกับทีมแพทย์
ฉุกเฉินฝ่ ายกาย
การดูแลยังเป็ น primary group, immediate
post-impact phase ไม่มีการติดตาม risk
group, post-impact and recovery phase
ผู้ประสบภาวะวิกฤตกลุมเสี
่ ่ ยง หมายถึง
ผู้ประสบภัยหรือบุคคลในครอบครัวทีไ่ ดรั
้ บ
ผลกระทบจากสถานการณวิ
ทีจ
่ ด
ั เป็ นกลุม
่
์ กฤต
่ ยงตอโอกาสเกิ
ขภาพจิตBrevin,
5 กลุม
1.เสีครอบครั
ต
ิ ปัญหาสุ
Trauma
รายชือ
่ จาก
่ วผู้เสี ยชีวด
่
ประกอบดวย
severity
2000.
ขอมู
้
้ ล สธฉ.
2. ผู้บาดเจ็บทีไ่ ดรั
้ บการ
รักษาแบบผู้ป่วยใน
โรงพยาบาล ผู้พิการและ
ทุพลภาพ
3. กลุมหนึ
่ง/สอง ทีม
่ ี
่
ปัญหาสุขภาพจิตทีต
่ อง
้
ไดรั
้ บการบาบัดรักษา
Trauma
severity
Prior
Psychiatri
c
Disorders
(metaanalysis)
Brevin,
2000.
(metaanalysis)
Bromet,
1997
McFarlane,
1988,
Bresslau,
1989.
รายชือ
่ จาก
ขอมู
้ ล สธฉ.
รายชือ
่ สอง
กลุมที
่ ไ่ ดรั
้ บ
การประเมิน
BS-4
ภัยพิบตั ิ (Diaster)และภาวะวิกฤต
ภาวะเสี ยสมดุลทางอารมณและจิ
ตใจจากสถานการณหรื
์
์ อเหตุการณ ์
วิกฤตทีเ่ กิดขึน
้ ทาให้เกิดความว้าวุน
่ สั บสนและความผิดปกติท ี่
คนเราไมสามารถจะใช
ี ด
ิ และการปฏิบต
ั ท
ิ เี่ คยใช้ไดในภาวะปกติ
่
้วิธค
้
เหตุการณหรื
้ อยางฉั
บพลันทีก
่ อให
์ อปรากฏการณที
์ เ่ กิดขึน
่
่
้เกิด
ผลกระทบทีม
่ อ
ี น
ั ตรายรุนแรงตอบุ
่ คคล ครอบครัว ชุมชน จนถึง
ระดับประเทศชาติซง่ึ ตองการความช
อจาก
้
่ วยเหลือโดยความรวมมื
่
หลายหน่วยงานเพือ
่ ให้กลับฟื้ นคืนสู่สภาพปกติ
ภัยพิบตั ิ ทาง
ธรรมชาติ ไดแก
้ ่
อุทกภัย โคลน
ถลม
่ วาตภัย
คลืน
่ สึ นามิ การ
เกิดไฟป่า
แผนดิ
่ นไหวและ
โรคระบาด เป็ น
ภัยพิบตั ิ จากการ
กระทาของ
มนุษย์
ไดแก
้ ่ การเกิด
อุปาทานหมู่
อุบต
ั เิ หตุหมู่ ไฟ
ไหม้ วิกฤต
การเมืองการ
รัว
่ ไหลของ
อุบตั ิ เหตุหมู่
หมายถึง
เหตุการณที
์ ไ่ ม่
คาดคิดทีม
่ ี
ผู้บาดเจ็บ
เสี ยชีวต
ิ
เกิดขึน
้ พร้อมกัน
จานวนมากจน
ตองระดมก
าลัง
้
Social crisis
หมายถึง
วิกฤตหรือ
ความขดแย
งที
่ ี
้
้ ม
ทีม
่ าจากการ
เปลีย
่ นแปลง
ของสั งคม
อุบต
ั เิ หตุหมู่
(Mass Emergency)
หมายถึง เหตุการณที
์ ่
ไมคาดคิ
ดทีม
่ ผ
ี บาดเจ็
ู้
บ เสี ยชีวต
ิ เกิดขึน
้
่
พร้อมกัน ซึง่ ตองระดมก
าลังความช่วยเหลือ
้
จากทุกแผนกในโรงพยาบาล
โดยอาจตองมี
้
การขนส่งตอไปรั
บการรักษาทีโ่ รงพยาบาลอืน
่
่
ในพืน
้ ที่
โดยมี Criteria ดังนี้
1. มีผู้เสี ยชีวต
ิ มากกวา่ 5 ราย หรือ
2. บาดเจ็บ มากกวา่ 15 ราย หรือ
3. กรณีเหตุการณส
์ าคัญแตไม
่ เข
่ า้
Criteria 2 ขอแรก
้
เป็ นเหตุการณที
่ ่ าสนใจ ไดแก
์ น
้ ่ การ
สูญเสี ยบุคคลสาคัญ หรือเป็ นเหตุของรถ
Social crisis
หมายถึง วิกฤตหรือความขัดแยงที
่ ท
ี ม
ี่ า
้ ม
จากการเปลีย
่ นแปลงของสั งคม จนเกิดการ
เปลีย
่ นแปลงทีม
่ ผ
ี ลกระทบดานลบต
าง
อโครงสร
้
่
้
ชีวต
ิ ความเป็ นอยูของสั
งคม โดยมี Criteria
่
ดังนี้
1. วิกฤตทีม
่ ผ
ี ลกระทบตอโครงสร
าง
คือ
่
้
ความเป็ นปึ กแผน
่ ความเหนียวแน่นของสั งคม
ไดแก
อง
้ ่ ความขัดแยงทางการเมื
้
2. กระทบตอชี
ิ ความเป็ นอยู่ เช่น กิน
่ วต
ได
ไดแก
เน้ไม
นวิฤได
าว อยูใ่ นความสนใจของสาธารณชนเป็
่ตที่เป็้ นข่นอนไม
่ ้ ไมมี
่ เงินใชน้ ระยะเวลาหนึ
้ ่ง ่
(ความถี
นการลงข่าว เกาะติจดประเด็
3 - 5 วัน)
วิก่ใฤตเศรษฐกิ
วิกน ฤตสงคราม
โรคระบาด
ทีมเป็MCATT
นตนสามารถมีบทบาทในการจัดการแก้ ไขปั ญหา
การพัฒนาระบบบริการผู้ประสบภาวะ
วิกฤต
แนวทางการดาเนินงาน
1. ทบทวนรายชือ
่ ผูรั
้ บผิดชอบหลัก และ
ผู้ปฏิบต
ั งิ านทีม MCATT พร้อมทัง้ จัดทา
คาสั่ งแตงตั
่ ง้ ทีม MCATT(แบบฟอรม
์
MCC1)
2. พืน
้ ทีม
่ ก
ี ารวิเคราะหความเสี
่ ยงสาธารณภัย/
์
ภาวะวิกฤต/ในพืน
้ ที่
และมีการจัดทาแผน
รับมือสถานการณวิ
์ กฤต
3. จัดทาแผนพัฒนาศักยภาพทีม MCATT
ให้ครอบคลุมทุกพืน
้ ที่ ทาเนียบทะเบียน
รายชือ
่ บุคลากรทีย
่ งั ไมได
่ รั
้ บการอบรมและ
สรุปผลการพัฒนาศั กยภาพของทีม MCATT
การพัฒนาระบบบริการผู้ประสบภาวะ
วิกฤต
แนวทางการดาเนินงาน
5. การนิเทศ ติดตามผลการดาเนินงาน
5.1
แลกเปลีย
่ นเรียนรูการด
าเนินงาน
้
วิกฤตในเขตบริการ
ผลลัพธการด
าเนินงาน
์
5.1 มีแผนการดูแลตอเนื
่ ่องในผูประสบภาวะ
้
วิกฤตกลุมเสี
่ ่ ยง
5.2 ร้อยละ 70 ของผูประสบภาวะวิ
กฤตกลุม
้
่
พัฒนาศั กยภาพผู้ปฏิบต
ั งิ านดานวิ
ก
ฤตฯ
ระดั
บ
ต
าบล
้
เสี
่
ย
งเข
าถึ
ง
บริ
ก
าร
้
(นารอง
25 ตาบล)
่
ิ ฤต
เขตบริการละ สุ2ขตภาพจิ
าบล ต+ 1(กรณี
กทม. เกิดเหตุวก
• ชุดความรูส
• อบรมบุคลากร (ครู
้ าหรับ
ผู้ให้การช่วยเหลือผู้มี
ก.) เรือ
่ ง Community
ปัญหาสุขภาพจิตหลัง
Resilience (ฝึ กอบรม 2
ประสบภัยพิบต
ั ิ
วัน และฝึ กปฏิบต
ั ใิ น
(1 ชุด ประกอบดวย
ชุมชน 2 วัน) เนื้อหา
้
6 เรือ
่ ง)
ประกอบดวย
้
1. น้าทวม
- Disaster and
่
2. ดินโคลนถลม
Reaction
่
3. ไฟไหม้
- Risk
• อบรมวิทยากร ครู ก
4. แผนดิ
Communication
่ นไหว
หลักสูตรการเป็ นผู้ดาเนินการ
5. วิกฤตการเมื
องกซอมแผน
- PFA และอึด ฮึ ด
•ชุดความรู
เรื
อ
่
งการฝึ
้
้
สานเสวนาเพือ
่ พัฒนาคุณภาพ
6.รณาการ
อุบต
ั เิ หตุหมู่
สู้
แบบบู
ชีวต
ิ ชุมชน
- การดูแลจิตใจตนเอง
(พัฒ
นาตอเนื
่ ่อง ในรูปแบบ
• พัฒนาหลักสูตร Community
Resilience
VDO)
สาหรับ Community Based
Workers (พัฒนาตอเนื่อง)