Transcript Portffolio Mathemateg Cyfnod Sylfaen

Cymedroli
Cyfnod Sylfaen
Sir Gâr a Sir Benfro
ERW

Cwricwlwm 2008
Deilliant 1
rhagweld, yn dilyn, yn ymateb ac yn
ymuno ag eraill mewn rhigymau,
storïau, caneuon,
gweithgareddau a
gemau cyfarwydd
sy’n ymwneud â
rhifau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
gwrando ar ac ymuno mewn rhigymau,
caneuon, storïau a gemau sydd â thema
fathemategol v

Cwricwlwm 2008
Deilliant 1
dangos ymwybyddiaeth o
weithgareddau rhif
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
sylweddoli bod modd cyfrif unrhyw
beth, nid dim ond gwrthrychau, e.e.
clapiau, camau v

Cwricwlwm 2008
Deilliant 1
adrodd, mynegi trwy gyfrwng iaith
arwyddion, neu’n dangos un neu
ragor o rifau hyd at 5
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Cwricwlwm 2008
Deilliant 1
cyfrif neu’n dangos dau wrthrych
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
cyfrif hyd at 5 o wrthrychau’n ddibynadwy

Cwricwlwm 2008
Deilliant 1
dechrau cymharu priodweddau ffisegol
gwrthrychau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015

Cwricwlwm 2008
Deilliant 1
dangos diddordeb mewn safle a’r
berthynas rhwng gwrthrychau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Cwricwlwm 2008
Deilliant 1
didoli ac yn paru gwrthrychau neu luniau trwy
adnabod tebygrwydd
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
didoli a chyfateb gwrthrychau drwy adnabod
elfennau tebyg

Cwricwlwm 2008
Deilliant 2
ymuno ag eraill wrth gyfrif y
rhifau
rhwng 1 a 10 yn beiriannol
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
adrodd rhifau o 0 i 10, ymlaen ac yn ôl,
gan ddefnyddio caneuon a rhigymau v

Cwricwlwm 2008
Deilliant 2
adnabod ac yn enwi’r rhifau rhwng
1 a 3, ac yn cyfrif hyd at dri o
wrthrychau’n
ddibynadwy
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
adnabod y rhifau 0 i 5 a chysylltu’r rhif â’r
nifer perthnasol

Cwricwlwm 2008
Deilliant 2
dechrau datblygu dealltwriaeth o
gyfatebiaeth un i un trwy baru
gwahanol wrthrychau neu luniau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
dangos dealltwriaeth bod un peth yn
cyfateb i un arall drwy baru gwrthrychau
neu luniau

Cwricwlwm 2008
Deilliant 2
deall y cysyniad o ‘un yn fwy’.
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
deall a defnyddio’r cysyniad o ‘un yn fwy’
wrth chwarae

Cwricwlwm 2008
Deilliant 2
datblygu ymwybyddiaeth o ddiben
arian mewn gweithgareddau
chwarae
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
dangos ymwybyddiaeth o bwrpas arian
drwy chwarae rôl

Cwricwlwm 2008
Deilliant 2
dangos dealltwriaeth o eiriau,
arwyddion a symbolau sy’n disgrifio
maint a safleoedd
FfLlRh / Cwricwlwm 2015

Cwricwlwm 2008
Deilliant 2
Didoli gwrthrychau gan ddefnyddio
un maen prawf, a byddant yn
ymwybodol o nodweddion
gwrthgyferbyniol
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
didoli a dosbarthu gwrthrychau drwy
ddefnyddio un maen prawf
Cwricwlwm 2008
Deilliant 2
cofnodi rhifau trwy wneud marciau neu dynnu
lluniau i ddechrau.
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
gwneud marciau i gynrychioli rhifau wrth
chwarae y gellir eu dehongli a’u hesbonio v

Cwricwlwm 2008
Deilliant 3
gallu cyfrif y tu hwnt i 10 yn
beiriannol, ac yn gallu dechrau cyfrif o
rif bach penodol
FfLlRh / Cwricwlwm 2015

Cwricwlwm 2008
Deilliant 3
gwneud symiau adio syml gan
ddefnyddio rhifau rhwng 1 a 5, a
deall bod sero yn golygu dim
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
deall bod sero yn golygu ‘dim’ v
cyfuno dau grwˆ p o wrthrychau er mwyn
canfod ‘faint sydd yna yn gyfan gwbl?’
datrys problemau syml mewn sefyllfa
ymarferol sy’n cynnwys adio a thynnu
syml hyd at 5 v

Cwricwlwm 2008
Deilliant 3
adnabod rhifolion rhwng un a naw
ac yn ceisio eu cofnodi
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
darllen ac ysgrifennu rhifau hyd at 10 o
leiaf

Cwricwlwm 2008
Deilliant 3
deall y cysyniad o ‘un yn llai’.
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
deall a defnyddio’r cysyniad o ‘un yn llai’
wrth chwarae

Cwricwlwm 2008
Deilliant 3
cymharu ac yn trefnu dau neu
ragor o wrthrychau drwy eu
harsylwi’n uniongyrchol
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
cymharu, didoli a rhoi trefn ar ddau
wrthrych neu fwy ar sail maint, pwysau
neu gynhwysedd drwy arsylwi’n
uniongyrchol

Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Deilliant 3
Meithrin
Derbyn
siarad am batrymau a copïo patrymau a
adnabod ac ailadrodd
dilyniannau
dilyniannau syml gweledol a patrwm a dilyniant o
ailadroddus syml,
chlywedol, e.e patrymau
dri
neu’n eu dangos, yn
wedi’u clapio,
gwrthrych/lliw/clap.
eu hadnabod a’u
gweithgareddau gosod ar
v
copïo
linyn. v

Cwricwlwm 2008
Deilliant 3
dangos ymwybyddiaeth o amser
mewn perthynas â’u
gweithgareddau bob dydd
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
defnyddio’r cysyniad o amser mewn
perthynas â’u gweithgareddau bob dydd
Cwricwlwm 2008
Deilliant 3

cymharu a threfnu dau neu ragor o
wrthrychau drwy eu harsylwi’n
uniongyrchol
FfLlRh / Cwricwlwm 2015

Cwricwlwm 2008
Deilliant 3
wrth ddidoli, gwybod pan fydd
gwrthrych yn wahanol a phan na fydd
yn perthyn i gategori cyfarwydd.
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
defnyddio’r termau ‘cyntaf’, ‘ail’,
‘trydydd’ ac ‘olaf’ mewn
gweithgareddau beunyddiol a chwarae
v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
defnyddio cyfrif i ddatrys problemau
mathemategol syml wrth chwarae ac
mewn sefyllfaoedd bob dydd v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
canu/llafarganu dyddiau’r wythnos v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
defnyddio geiriau sy’n disgrifio tymheredd
mewn gweithgareddau bob dydd, e.e.
poeth/oer
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
dilyn cyfarwyddiadau dau gam i wneud
symudiadau syml mewn gemau a
gweithgareddau chwarae
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
defnyddio ac adeiladu â siapiau 2D a 3D
wrth chwarae v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
defnyddio amrywiaeth o gyfryngau i
ddatblygu’r cysyniad o gymesuredd v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
dechrau cofnodi casgliadau drwy wneud
marciau
Deilliant 4
Cwricwlwm 2008
Deilliant 4
Cyfrif hyd at 10 gwrthrych
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
cyfrif hyd at 10 o wrthrychau’n ddibynadwy
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Deilliant 4
Meithrin
Derbyn
Trefnu hyd at 10 gwrthrych cymharu a rhoi rhifau yn eu
cymharu a rhoi rhifau yn
trefn hyd at 5 o leiaf
eu trefn hyd at 10 o leiaf
Cwricwlwm 2008
Deilliant 4
Adio hyd at 10 gwrthrych
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
adio a thynnu rhifau sy’n cynnwys hyd at
10 gwrthrych
Cwricwlwm 2008
Deilliant 4
Tynnu hyd at 10 gwrthrych
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
Blwyddyn 1
tynnu gwrthrychau i ffwrdd er adio a thynnu rhifau sy’n
mwyn canfod ‘faint sydd ar
cynnwys hyd at 10
ôl?’
gwrthrych
Cwricwlwm 2008
Deilliant 4
Datrys problemau hyd at 10
gwrthrych
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
defnyddio ffeithiau sy’n hysbys i ddatrys
problemau syml o fewn 10, e.e. dyblu a
haneru, bondiau rhif v

Cwricwlwm 2008
Deilliant 4
darllen ac ysgrifennu y rhifau dan sylw
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
darllen ac ysgrifennu rhifau hyd at 10 o leiaf
Cwricwlwm 2008
Deilliant 4
cyfrif ymlaen ac yn ôl mewn camau o
wahanol feintiau ac o wahanol rifau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
adrodd rhifau i 20, ymlaen ac yn ôl, ac o
fannau cychwyn gwahanol v
cyfrif fesul 2 i 10 a fesul 10 i 100 v

Cwricwlwm 2008
Deilliant 4
mesur a threfnu
gwrthrychau gan
ddefnyddio
cymhariaeth union
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
defnyddio’r cymariaethau canlynol yn uniongyrchol:
hyd, uchder a phellter, e.e. hirach/byrrach na
pwysau/màs, e.e. trymach/ysgafnach na
cynhwysedd, e.e. yn dal mwy/llai na

Cwricwlwm 2008
Deilliant 4
rhoi digwyddiadau yn eu trefn
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
rhagweld elfennau o drefn ddyddiol a
defnyddio’r termau ‘cyn’ ac ‘ar ôl’
Cwricwlwm 2008
Deilliant 4
bod yn ymwybodol o werthoedd
gwahanol darnau arian
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
defnyddio darnau arian 1c, 2c, 5c a 10c i dalu
am eitemau
Cwricwlwm 2008
Deilliant 4
defnyddio iaith
bob dydd
gymharu a
disgrifio
safleoedd
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
Derbyn
dangos ymwybyddiaeth o
defnyddio arddodiaid i
arddodiaid a symud yn
ddisgrifio safle v
ystod eu gweithgareddau
ymarferol eu hunain v
Cwricwlwm 2008
Deilliant 4
defnyddio iaith bob
dydd i gymharu a
disgrifio priodweddau
siapiau rheolaidd
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Meithrin
Derbyn
adnabod a defnyddio enwau adnabod a defnyddio
siapiau 2D (cylch, sgwâr a
enwau siapiau 2D
thriongl) yn eu
cyffredin (cylch,
gweithgareddau chwarae a’u sgwâr, triongl a
hamgylchedd v
phetryal) a rhai siapiau
3D (ciwb, ciwboid a
sffêr) yn eu
gweithgareddau
chwarae a’u
hamgylchedd v
Cwricwlwm 2008
Deilliant 4
adnabod, defnyddio a gwneud
patrymau sy’n ailadrodd
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
dangos dealltwriaeth o batrymau
ailadroddus, gan gynnwys siâp a rhif, drwy
ddisgrifio, atgynhyrchu ac ymestyn. v

Cwricwlwm 2008
Deilliant 4
didoli a dosbarthu gwrthrychau,
gan ddangos y maen prawf y
maent wedi ei ddefnyddio
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
didoli a dosbarthu gwrthrychau drwy
ddefnyddio un maen prawf
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
defnyddio rhifau trefnol i 10 mewn
gweithgareddau beunyddiol a chwarae v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
canu/llafarganu dyddiau’r wythnos,
misoedd a thymhorau’r flwyddyn mewn
cyd-destun ystyrlon, e.e. wrth newid
calendr y dosbarth v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
defnyddio cymariaethau uniongyrchol wrth
ddisgrifio’r tymheredd, e.e. poeth/oer
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
cwblhau llun cymesur syml drwy
amrywiaeth o gyfryngau v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
defnyddio siapiau 2D a 3D i greu modelau
a lluniau v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
cofnodi casgliadau drwy ddefnyddio marciau,
rhifau neu luniau
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
symud i gyfeiriadau penodol
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
dangos dealltwriaeth cynyddol o ba mor hir y
mae tasgau a gweithgareddau beunyddiol yn
eu cymryd
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
adrodd amrywiaeth o rigymau a chaneuon
rhifau v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
dechrau darllen geiriau rhifau
v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
siarad am gyfarwyddiadau adio a thynnu
wrth chwarae v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Derbyn
cynnig amcangyfrif synhwyrol o hyd at 10
o wrthrychau y gellir eu gwirio drwy gyfrif
v
Deilliant 5

Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
cyfrif setiau o
wrthrychau yn
ddibynadwy
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
Blwyddyn 2
cyfrif hyd at 20 o
cyfrif setiau o wrthrychau drwy
wrthrychau’n
eu rhoi mewn grwpiau o 2, 5
ddibynadwy
neu 10

Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
galw i gof ffeithiau
rhif hyd at 10 i
adio neu dynnu
rhifau mwy
Derbyn
galw i gof rhif
’un yn fwy’ o
fewn 10 v
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
Blwyddyn 2
defnyddio
galw i gof
ffeithiau rhif o
ffeithiau rhif hyd
fewn 10, h.y.:
at 10, er mwyn
dyblu a haneru,
deillio ffeithiau
e.e. 4 + 4
eraill, h.y.:
bondiau o 10, e.e. dyblu a haneru,
6+4
e.e. cyfrifo 40 +
40 drwy wybod 4
+4
bondiau o 10,
e.e. cyfrifo 60 +
40 drwy wybod 6
+4

Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
trefnu rhifau hyd at 100
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
Blwyddyn 2
cymharu a rhoi rhifau cymharu a rhoi rhifau
yn eu trefn hyd at 20 2 ddigid mewn trefn
o leiaf

Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
dewis y gweithrediad priodol wrth
ddatrys problemau adio neu dynnu
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
defnyddio ystod o strategaethau pen i
ddatrys problemau o fewn 10 v
datrys problemau un cam sy’n cynnwys adio
a thynnu, gan gynnwys problemau rhif coll,
e.e. 7 + ¨ = 9, gan ddefnyddio gwrthrychau
a lluniau v

Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
adnabod a defnyddio haneri a
chwarteri mewn sefyllfaoedd
ymarferol
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
Blwyddyn 2
canfod haneri mewn
canfod haneri a
sefyllfaoedd
chwarteri mewn
ymarferol
sefyllfaoedd
ymarferol
Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
adnabod dilyniannau o rifau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
Blwyddyn 2
adrodd rhifau i 100, adrodd rhifau dros
ymlaen ac yn ôl, ac 100, ymlaen ac yn
o fannau cychwyn
ôl, ac o fannau
gwahanol v
cychwyn gwahanol
v
adnabod a deall
adnabod a deall
odrifau ac eilrifau
odrifau ac eilrifau
hyd at 20 v
hyd at 100 v
cyfrif fesul 2, 10 a 5
i 100 v
cyfrif fesul 2, 5 a 10
o unrhyw rhif a
roddir v

Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
defnyddio strategaethau
cyfrifo yn y pen i ddatrys
problemau arian
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
Blwyddyn 2
defnyddio gwahanol
defnyddio gwahanol
gyfuniadau o arian i
gyfuniadau o arian i
dalu am eitemau hyd dalu am eitemau hyd
at 20c
at £1
canfod beth yw’r
canfod beth yw’r
cyfanswm a rhoi
cyfanswm a rhoi
newid o 10c
newid o luosrifau 10c

Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
defnyddio strategaethau
cyfrifo yn y pen i ddatrys
problemau rhif a mesur
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
Blwyddyn 2
defnyddio ystod o
canfod
strategaethau i adio 2 gwahaniaethau bach
gasgliad, gan
o fewn 20 drwy
ddechrau gyda’r rhif
ddefnyddio
mwyaf, e.e. 8 + 5
strategaethau ‘cyfrif
ymlaen’

Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
defnyddio unedau ansafonol
bob dydd i fesur hyd
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
defnyddio unedau ansafonol i fesur:
hyd, uchder a phellter

Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
defnyddio unedau safonol bob
dydd i fesur hyd
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
defnyddio unedau safonol i fesur:
hyd, uchder a phellter: metrau, hanner
metrau neu gentimetrau

Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Deilliant 5
Blwyddyn 1
defnyddio unedau ansafonol bob defnyddio unedau ansafonol i fesur:
dydd i fesur màs
pwysau/màs

Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
defnyddio unedau safonol bob
dydd i fesur màs
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
defnyddio unedau safonol i fesur:
pwysau/màs: cilogramau neu bwysau 10
gram
Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
gwahaniaethu rhwng symudiadau
syth a symudiadau sy’n troi
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
disgrifio safle, cyfeiriad a symudiad v
Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
adnabod hanner troeon
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
gwneud troeon cyflawn a hanner tro
Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
adnabod chwarter troeon
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
adnabod hanner a chwarter tro yn glocwedd
a gwrthglocwedd

Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
adnabod onglau sgwâr mewn
troeon
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
adnabod bod chwarter tro yn gyfystyr ag ongl
sgwâr

Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
didoli gwrthrychau a’u
dosbarthu drwy ddefnyddio
mwy nag un maen prawf
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
didoli a dosbarthu gwrthrychau drwy
ddefnyddio mwy nag un maen prawf

Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
pan fyddant wedi casglu
gwybodaeth, byddant yn
cofnodi eu canlyniadau mewn
tablau a rhestrau syml.
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
Blwyddyn 2
casglu gwybodaeth
casglu a chofnodi
drwy bleidleisio neu
data o:
ddidoli a chyflwyno ar restrau a thablau
ffurf lluniau,
gwrthrychau neu
luniadau

Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
pan fyddant wedi casglu
gwybodaeth, byddant yn
cofnodi eu canlyniadau mewn
diagramau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
casglu a chofnodi data o:
diagramau

Cwricwlwm 2008
Deilliant 5
pan fyddant wedi casglu
gwybodaeth, byddant yn
cofnodi eu canlyniadau mewn
graffiau bloc syml
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
casglu a chofnodi data o:
graffiau bloc
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
darllen ac ysgrifennu rhifau hyd at 20 o leiaf
gan eu ffurfio’n gywir a gofalu eu bod yn
wynebu’r ffordd gywir
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
dangos dealltwriaeth o werth lle, e.e. mae
un 10 a phedair uned yn gwneud 14, hyd
at 20 o leiaf v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
defnyddio rhifau trefnol i 20 mewn
sefyllfaoedd ymarferol v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
darllen ac ysgrifennu geiriau rhifau i 10 v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
galw i gof rhif ’un yn fwy’ o fewn 20 v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
galw i gof rhif ’un yn llai’ o fewn 20 v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
defnyddio ffeithiau rhif sy’n hysbys wrth
adio tri rhif 1 digid a sylweddoli y gellir
adio mewn unrhyw drefn v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
deall a defnyddio’r symbolau
mathemategol ar gyfer adio, tynnu a hafal
v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
deall a defnyddio’r termau
mathemategol gwahanol ar gyfer adio
a thynnu, e.e. adio, cyfuno, canfod y
gwahaniaeth v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
cynnig amcangyfrif synhwyrol ar gyfer nifer o
wrthrychau y gellir eu gwirio drwy gyfrif
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
cynnig amcangyfrif synhwyrol ar gyfer
hyd, uchder, pwysau a chynhwysedd, y
gellir eu gwirio drwy ddefnyddio
mesuriadau ansafonol v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
defnyddio’r cysyniad o amser mewn
perthynas a’u gweithgareddau beunyddiol ac
wythnosol a thymhorau’r flwyddyn
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
deall a rhoi trefn ar ddyddiau’r wythnos,
misoedd a thymhorau’r flwyddyn mewn
cyd-destun ystyrlon v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
defnyddio geiriau disgrifio ar gyfer ystod o
dymheredd, e.e. oerach/poethach
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
adnabod a chwblhau llun cymesur neu
siâp syml v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
defnyddio siapiau 2D a 3D a disgrifio sut
maent yn ffitio gyda’i gilydd v
Deilliant 6
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Deilliant 6
Blwyddyn 2
Blwyddyn 3

defnyddio
dangos dealltwriaeth o darllen ac
gwerth lle mewn werth lle, hyd at 100 o
ysgrifennu
rhifau hyd at
leiaf v
rhifau hyd at
1000 i wneud
1 000
brasamcanion
cymharu ac
amgangyfrif
gyda rhifau hyd
at 100
esbonio
gwerth digid
mewn rhifau
hyd at 1 000 v
Blwyddyn 4
cymharu ac
amcangyfrif
gyda rhifau hyd
at 1 000

Cwricwlwm 2008
Deilliant 6
defnyddio nodiant
degol wrth gofnodi
arian
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
Blwyddyn 5
adio a thynnu
adio a thynnu
cyfansymiau llai
cyfansymiau llai
cofnodi arian
na £100 drwy
na £10 drwy
a wariwyd a
ddefnyddio’r
ddefnyddio’r
chynilion
nodiant cywir,
nodiant cywir,
e.e. £28.18 +
e.e. £6.85 –
£33.45
£2.76
Blwyddyn 3
Cwricwlwm 2008
Deilliant 6

adnabod rhifau negatif
yng nghyd-destun
tymheredd
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn Blwyddyn 5 Blwyddyn
4
6
nodi darlleniadau
mesur a chofnodi’r
tymheredd drwy
tymheredd lle ceir
ddefnyddio thermomedrau darlleniadau positif a
a dehongli darlleniadau
negatif
uwch ac is na 0°C
Blwyddyn 3
Cwricwlwm 2008
Deilliant 6
datblygu
strategaethau
rhifyddeg pen
pellach ar
gyfer adio a
thynnu rhifau
sydd ag o leiaf
ddau ddigid
Blwyddyn 2
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
Blwyddyn 4
canfod gwahaniaethau
o fewn 100
canfod gwahaniaethau
o fewn 1 000
dosrannu rhifau 2
ddigid a gwybod
gwerth pob digid
v
defnyddio strategaethau
meddwl i adio a thynnu
rhifau 2 ddigid
adio rhif 2 ddigid at, a
thynnu rhif 2 ddigid o, rif
3 digid drwy ddefnyddio
dull meddwl neu
ysgrifenedig priodol
canfod
gwahaniaeth
bach rhwng dau
rif drwy gyfrif
ymlaen, e.e. 44 –
28 = ¨ v
defnyddio
strategaethau
dosrannu er
mwyn dyblu a
haneru rhifau 2
ddigid v
dosrannu er mwyn
dyblu a haneru rhifau 2
ddigid
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Deilliant 6
Blwyddyn 2
Blwyddyn 3
defnyddio’u gallu i alw i
galw i gof dablau lluosi 2, 5 a
yablau lluosi 2, 3, 4, 5 a 10 i 10 a’u defnyddio
galw tablau lluosi 2, 3,
gof wrth ddatrys problemau
4, 5 a 10 i gof a’u
rhifau cyfan sy’n cynnwys
defnyddio i ddatrys
lluosi a rhannu, gan gynnwys
problemau lluosi a
y rhai sy’n esgor ar
rhannu
weddillion
dechrau cysylltu lluosi a
adnabod lluosrifau 2,
rhannu syml, e.e. grwpiau
3, 4, 5 a 10;
o 2, 5 a 10 a rhannu
defnyddio’r term
rhyngddynt v
lluosrif v
Cwricwlwm 2008
Deilliant 6
defnyddio unedau safonol ar gyfer
hyd.
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
defnyddio unedau safonol i fesur:
hyd, uchder a phellter: metrau, hanner
metrau neu gentimetrau
Cwricwlwm 2008
Deilliant 6
defnyddio unedau safonol ar gyfer
cynhwysedd
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
defnyddio unedau safonol i fesur:
cynhwysedd: litrau
Cwricwlwm 2008
Deilliant 6
defnyddio unedau safonol ar gyfer
màs
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
defnyddio unedau safonol i fesur:
pwysau/màs: cilogramau neu bwysau 10
gram
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Cwricwlwm 2008
Blwyddyn 1
defnyddio defnyddio
unedau
unedau amser
safonol ar safonol i ddarllen
amser
faint o’r gloch yw
hi ar glociau
analog a
chlociau digidol
12 awr
Deilliant 6
Blwyddyn 2
adnabod
‘hanner awr
wedi’,
‘chwarter
wedi’ a
‘chwarter i’ ar
gloc analog
Blwyddyn 3
dweud faint o’r
gloch yw hi i’r 5
munud agosaf
ar gloc analog
a chyfrifo faint
o amser sydd
yna tan yr awr
nesaf
Blwyddyn 4
dweud faint o’r
gloch yw hi i’r
funud agosaf ar
glociau analog
darllen oriau a
munudau ar
gloc digidol 12
awr
darllen oriau a
munudau ar
gloc digidol 12
awr gan
ddefnyddio
confensiynau
am/pm
amseru a rhoi
digwyddiadau yn
eu trefn mewn
eiliadau
cyfrifo amser
dechrau,
amser gorffen
a pha mor hir
mae rhywbeth
yn para gan
ddefnyddio
cyfnodau awr,
30 munud a
15 munud v
Blwyddyn 5
darllen a
defnyddio
clociau analog a
digidol
Blwyddyn 6
defnyddio a
dehongli
amserlenni a
rhestrau er
mwyn cynllunio
digwyddiadau a
gweithgaredda
u a chyfrifo fel
rhan o’r broses
gynllunio
amseru
digwyddiadau
mewn munudau
ac eiliadau, a
rhoi’r
canlyniadau
mewn trefn
amseru
digwyddiadau
mewn
munudau ac
eiliadau i’r
degfed eiliad
agosaf
• darllen oriau a
munudau ar gloc
digidol 24 awr
• defnyddio
calendrau i
gynllunio
digwyddiadau
cyfrifo amser
dechrau, amser
gorffen a pha
mor hir mae
rhywbeth yn
para gan
ddefnyddio
cyfnodau 5
munud v
amcangyfrif
sawl munud
mae
gweithgareddau
bob dydd yn eu
cymryd v
cyfrifo amser
amcangyfrif hyd
dechrau, amser taith o ran
gorffen a pha
amser
mor hir mae
rhywbeth yn
para gan
ddefnyddio
oriau a
munudau v
amcangyfrif pa
mor hir mae
gweithgareddau
bob dydd yn eu
cymryd, gan
gynwys
cyfnodau awr a
chwarter awr v
cyflawni
gweithgareddau
ymarferol sy’n
cynnwys
digwyddiadau
wedi’u hamseru
ac egluro pa
uned amser sydd
fwyaf priodol
amcangyfrif
pa mor hir
mae
gweithgaredda
u bob dydd yn
eu cymryd, yn
fwyfwy cywir
v
Cwricwlwm
2008
Deilliant 6
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
dosbarthu
adnabod a
siapiau mewn
defnyddio
amryw o ffyrdd enwau siapiau
2D cyffredin
(sgwâr,
triongl,
petryal, cylch
a hanner
cylch) a
siapiau 3D
(ciwb,
ciwboid, côn a
sffêr) er mwyn
dechrau eu
cymharu a’u
didoli v
Blwyddyn 2
adnabod a
defnyddio
enwau siapiau
2D a 3D
rheolaidd ac
afreolaidd, a
deall a
defnyddio
nodweddion
siâp v
Blwyddyn 3
adnabod a
chategoreiddio
trionglau,
sgwariau,
petryalau,
pentagonau a
hecsagonau, gan
gynnwys siapiau
afreolaidd v
Blwyddyn 4
adnabod,
categoreiddio a
thynnu braslun o
bolygonau â hyd
at wyth ochr, gan
gynnwys siapiau
afreolaidd v
Blwyddyn 5
adnabod a
chategoreiddio
trionglau, gan
ddefnyddio eu
meini prawf eu
hunain v
Cwricwlwm 2008
Deilliant 6
echdynnu a dehongli
gwybodaeth a
gyflwynir mewn tablau
a rhestrau syml
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
Blwyddyn 3 a 4
echdynnu a dehongli
echdynnu a dehongli
gwybodaeth o restrau,
gwybodaeth o siartiau,
tablau, diagramau a graffiau amserlenni, diagramau a
graffiau.
Cwricwlwm 2008
Deilliant 6
llunio a dehongli
pictogramau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
Blwyddyn 3 a 4
casglu a chofnodi data o:
pictogramau lle bo’r symbol yn cyflwyno data drwy
cynrychioli un uned
ddefnyddio:
pictogramau lle bydd un
symbol yn cynrychioli
mwy nag un uned drwy
ddefnyddio allwedd
Cwricwlwm 2008
Deilliant 6
llunio a dehongli siartiau bar
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3 a 4
cyflwyno data drwy ddefnyddio:
siartiau bar a graffiau bar llinell wedi’u
labelu fesul 2, 5 a 10
echdynnu a dehongli gwybodaeth o siartiau,
amserlenni, diagramau a graffiau.
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
darllen ac ysgrifennu rhifau hyd at 100 o leiaf
p
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
galw i gof dyblau hyd at 20 v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
defnyddio a chofnodi rhifau trefnol mewn
sefyllfaoedd ymarferol v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
darllen ac ysgrifennu geiriau rhifau i 100
v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
adio 10 neu 20 yn y pen at rif a roddir hyd
at 100 v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
tynnu 10 neu 20 yn y pen at rif a roddir
hyd at 100 v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
adio/tynnu 9 neu 11 o unrhyw rif wrth
adio/tynnu 10 ac addasu v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
deall a defnyddio’r symbolau
mathemategol ar gyfer adio, tynnu, lluosi,
rhannu a hafal v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
deall a defnyddio’r termau mathemategol
gwahanol ar gyfer adio, tynnu, lluosi,
rhannu a hafal, e.e. cyfanswm, rhannau,
mynd i mewn i v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
defnyddio strategaethau gwirio:
adio eto mewn trefn wahanol
defnyddio haneru a dyblu o fewn 20
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
cynnig amcangyfrif synhwyrol ar gyfer
hyd, uchder, pwysau a chynhwysedd, y
gellir eu gwirio drwy ddefnyddio
mesuriadau safonol v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
defnyddio symbolau sy’n ymwneud â hyd,
pwysau/màs a chynhwysedd v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
cofnodi dyddiau’r wythnos, misoedd a
thymhorau’r flwyddyn v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
cymharu’r tymheredd dyddiol drwy
ddefnyddio thermomedr (°C)
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
defnyddio geirfa fathemategol i ddisgrifio
safle, cyfeiriad a symudiad v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
adnabod llinell gymesuredd siapiau 2D a
chwblhau lluniau cymesur v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
creu modelau cynyddol gymhleth neu
gywir gyda siapiau 3D a brithweithio
siapiau 2D v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
rhoi trefn ar ac adnabod patrymau mewn
cyfuniadau o wrthrychau mathemategol
gan gynnwys rhifau a thablau rhifau, a
thrafod y berthynas rhyngddynt. v
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
didoli a dosbarthu gwrthrychau drwy
ddefnyddio mwy na dau faen prawf v