Transcript Portfolio Mathemateg CA2

Cymedroli
CA2
Sir Benfro a Sir Gâr
2014
Cwricwlwm 2008
Lefel 3
Defnyddio gwerth lle
mewn rhifau hyd at
1000 i wneud
brasamcanion
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
Blwyddyn 3
Dangos dealltwriaeth o
ystyr safle rhif, hyd
darllen ac
at 100 leiaf
ysgrifennu
rhifau hyd at
1 000
cymharu ac
amgangyfrif
gyda rhifau hyd
at 100
esbonio
gwerth digid
mewn rhifau
hyd at 1 000
Blwyddyn 4
cymharu ac
amcangyfrif
gyda rhifau hyd
at 1 000
Cwricwlwm 2008
Lefel 3
Defnyddio nodiant degol
wrth gofnodi arian
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
Blwyddyn 5
adio a thynnu
adio a thynnu
cyfansymiau llai na cyfansymiau llai
£10 drwy
na £100 drwy
ddefnyddio’r
ddefnyddio’r
nodiant cywir, e.e.
nodiant cywir,
£6.85 – £2.76
e.e. £28.18 +
£33.45
defnyddio
defnyddio arian i
cymharu a rhoi
gwahanol
dalu am eitemau
eitemau mewn
gyfuniadau o
hyd at £10 a
trefn o ran cost,
arian i dalu
chyfrifo’r newid
hyd at £1 000
am eitemau
hyd at £2 a
chyfrifo’r
newid
trefnu a
rhoi eitemau yn eu
chymharu
trefn a’u cymharu
eitemau hyd
hyd at £100
at £10
Blwyddyn 3
cofnodi arian
a wariwyd a
chynilion
Cwricwlwm 2008
Lefel 3
Adnabod rhifau negatif yng
nghyd-destun tymheredd
Blwyddyn 3
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn Blwyddyn 5
4
nodi darlleniadau
tymheredd drwy
ddefnyddio
thermomedrau a
dehongli darlleniadau
uwch ac is na 0°C
Blwyddyn
6
mesur a chofnodi’r
tymheredd lle ceir
darlleniadau positif a
negatif
Cwricwlwm 2008
Lefel 3
Datblygu
strategaethau
rhifyddeg pen
pellach ar gyfer
adio a thynnu
rhifau sydd ag o
leiaf ddau ddigid
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
Blwyddyn 4
dosrannu rhifau 2 defnyddio
strategaethau
ddigid a gwybod
meddwl i alw
gwerth pob digid
ffeithiau rhif i gof
o fewn 20
Datrys
defnyddio
adio rhif 2 ddigid
problemau un a strategaethau
at, neu dynnu rhif 2
dau gam drwy
meddwl i adio a
ddigid o, rif 3 digid
symiau adio
thynnu rhifau 2
drwy ddefnyddio
thynnu, gan
dull meddwl neu
ddigid
gynnwys
ysgrifenedig priodol
problemau rhif
coll, e.e. 40 = 19
canfod gwahaniaethau
Canfod
canfod
o fewn
gwanhiaeth bach gwahaniaethau o
1 000
rhwng 2 rif drwy fewn 100
gyfrif ymlaen
e.e. 44 – 28 =
dosrannu er mwyn
defnyddio
dyblu a haneru
strategaethau
rhifau 2 ddigid
dosrannu er
Blwyddyn 2
mwyn dyblu a
haneru rhifau 2
ddigid
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Lefel 3
Blwyddyn 2
Blwyddyn 3
Defnyddio’u gallu i alw i
Galw i gof dablau lluosi 2, 5 galw tablau lluosi 2, 3,
tablau lluosi 2, 3, 4, 5 a 10 i
a 10 a’u defnyddio
4, 5 a 10 i gof a’u
gof wrth ddatrys problemau
defnyddio i ddatrys
rhifau cyfan sy’n cynnwys
problemau lluosi a
lluosi a rhannu, gan gynnwys
rhannu
y rhai sy’n esgor ar
adnabod lluosrifau 2,
dechrau cysylltu lluosi a
weddillion
3, 4, 5 a 10;
rhannu syml, e.e. grwpiau
defnyddio’r term
o 2, 5 a 10 a rhannu
lluosrif
rhyngddynt
Cwricwlwm 2008
Lefel 3
Defnyddio unedau safonol ar gyfer
hyd
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
Defnyddio unedau safonol i fesur hyd,
uchder a phellter: metrau, hanner metrau
neu gentimetrau
Cwricwlwm 2008
Lefel 3
Defnyddio unedau safonol ar gyfer
cynhwysedd
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
Defnyddio unedau safonol i fesur
cynhwysedd: litrau
Cwricwlwm 2008
Lefel 3
Defnyddio unedau safonol ar gyfer
màs
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
Defnyddio unedau safonol i fesur
pwysau/màs: cilogramau neu bwysau 10g
Cwricwlwm
2008
Lefel 3
Blwyddyn 1
Blwyddyn
2
Defnyddio Defnyddio
Adnabod
unedau
undedau
‘hanner
safonol ar
amser
awr wedi’,
gyfer
safonol i
‘chwarter
ddallen faint wedi’ a
amser
o’r gloch yw chwarter i
hi ar glociau
ar gloc
analog a
analog
chlociau
digidol 12
Darllen
oriau a
awr
munudau
ar gloc
digidol 12
awr
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
Blwyddyn 4
dweud faint o’r gloch dweud faint o’r gloch
yw hi i’r 5 munud
yw hi i’r funud agosaf
agosaf ar gloc analog ar glociau analog
a chyfrifo faint o
• darllen oriau a
amser sydd yna tan
munudau ar gloc
yr awr nesaf
digidol 24 awr
darllen oriau a
munudau ar gloc
digidol 12 awr gan
ddefnyddio
confensiynau am/pm
Blwyddyn 5
Blwyddyn 6
darllen a defnyddio
clociau analog a
digidol
defnyddio a
dehongli amserlenni
a rhestrau er mwyn
cynllunio
digwyddiadau a
gweithgareddau a
chyfrifo fel rhan o’r
broses gynllunio
amseru digwyddiadau amcangyfrif hyd
mewn munudau ac
taith o ran amser
eiliadau, a rhoi’r
canlyniadau mewn
trefn
cyfrifo amser
dechrau, amser
gorffen a pha mor
hir mae rhywbeth
yn para gan
ddefnyddio
cyfnodau 5 munud
cyfrifo amser
amseru a rhoi
cyfrifo amser
dechrau, amser
digwyddiadau yn eu
dechrau, amser
gorffen a pha mor
gorffen a pha mor
trefn mewn eiliadau
hir mae rhywbeth yn
• defnyddio
hir mae rhywbeth yn
para gan ddefnyddio calendrau i gynllunio para gan ddefnyddio
cyfnodau awr, 30
digwyddiadau
oriau a munudau
munud a 15 munud
cyflawni
amcangyfrif sawl
gweithgareddau
munud mae
ymarferol sy’n
gweithgareddau bob
dydd yn eu cymryd cynnwys digwyddiadau
wedi’u hamseru ac
egluro pa uned amser
sydd fwyaf priodol
defnyddio calendrau amcangyfrif pa mor
i gynllunio
hir mae
gweithgareddau bob
digwyddiadau
dydd yn eu cymryd,
gan gynnwys
cyfnodau awr a
chwarter awr
amseru
digwyddiadau mewn
munudau ac eiliadau
i’r degfed eiliad
agosaf
amcangyfrif pa
mor hir mae
gweithgareddau
bob dydd yn eu
cymryd, yn fwyfwy
cywir
Cwricwlwm 2008
Lefel 3
Dosbarthu
siapiau mewn
amryw o ffyrdd
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 1
Adnabod a
defnyddio
enwau siapiau
2D cyffredin
(sgwariau
trionglau,
petryalau,
cylchoedd ac
hanner
cylchoedd) a
siapiau 3D
(ciwbiau,
ciwbodiau,
sfferau, conau)
er mwyn
dechrau
cymharu a’u
didoli
Blwyddyn 2
Blwyddyn 3
adnabod a
chategoreiddio
defnyddio enwau trionglau, sgwariau,
siapiau 2D a 3D petryalau,
pentagonau a
rheolaidd ac
hecsagonau, gan
afreolaidd, a
gynnwys siapiau
afreolaidd
deall a
adnabod a
Blwyddyn 4
adnabod,
categoreiddio a
thynnu braslun o
bolygonau â hyd at
wyth ochr, gan
gynnwys siapiau
afreolaidd
Blwyddyn 5
adnabod a
chategoreiddio
trionglau, gan
ddefnyddio eu meini
prawf eu hunain
defnyddio
nodweddion siâp
nodi siapiau cyfath a
welir o’r un ongl
nodi siapiau cyfath a
welir o onglau
gwahanol
Cwricwlwm 2008
Lefel 3
Echdynnu a dehongli
gwybodaeth a gyflwynir
mewn tablau a rhestrau
syml
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
Blwyddyn 3 a 4
Echdynnu a dehongli
echdynnu a dehongli
gwybodaeth o restrau,
gwybodaeth o siartiau,
tablau diagramau a
amserlenni, diagramau a
graffiau
graffiau.
Cwricwlwm 2008
Lefel 3
Llunio a dehongli
pictogramau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 2
Blwyddyn 3 a 4
Casglu a chofnodi data o
cyflwyno data drwy
pictogramau lle bo’r symbol ddefnyddio:
yn cynrychioli un uned
pictogramau lle bydd un
symbol yn cynrychioli
mwy nag un uned drwy
ddefnyddio allwedd
Cwricwlwm 2008
Lefel 3
Llunio a dehongli siartiau bar
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3 a 4
cyflwyno data drwy ddefnyddio:
siartiau bar a graffiau bar llinell wedi’u
labelu fesul 2, 5 a 10
echdynnu a dehongli gwybodaeth o
siartiau, amserlenni, diagramau a
graffiau.
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
haneru rhifau 2 ddigid yng nghyd-destun
rhif, arian a mesuriadau
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
adnabod bod chwarter yn hanner o
hanner
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
diffinio rhif negyddol fel rhif sy’n llai
na 0
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
nodi onglau sgwâr
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
adnabod bod dwy ongl sgwâr yn gwneud
hanner tro, a bod pedair ongl sgwâr yn
gwneud tro llawn
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
disgrifio ongl fel un sydd yn fwy neu’n
llai nag ongl sgwâr
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
defnyddio pedwar pwynt cwmpawd i
ddisgrifio cyfeiriad.
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
dod o hyd i ‘anhysbysyn’ mewn
hafaliadau un cam a’i ddefnyddio i
ddeillio ffeithiau eraill, e.e. 37 +
= 100, felly 100 – 37 =
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
gallu rhestru rhifau sy’n ‘fwy na’ neu’n
‘llai na’ rhif arall
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
darllen datganiadau am rifau a fynegir
gydag arwydd anhafaledd, e.e. 6 > 4
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
cyflwyno data drwy ddefnyddio:
a) rhestrau, siartiau cyfrif, tablau a
diagramau
b) diagramau Venn a Carroll
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Defnyddio dealltwriaeth
o werth lle i luosi a
rhannu rhifau cyfan â
10 a 100
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
Blwyddyn 4
lluosi rhifau â 10
lluosi a rhannu rhifau â 10 a
100
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Defnyddio amrywiaeth o
ddulliau pen ac
ysgrifenedig o
gyfrifiannu, gan gynnwys
galw i gof ffeithiau lluosi
hyd at 10x10
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
Blwyddyn 5
Blwyddyn 6
Defnyddio
Defnyddio
Defnyddio
strategaethau
strategaethau
strategaethau
meddwl i alw
meddwl i alw
meddwl i alw
tablau lluosi
tablau lluosi
tablau lluosi i
2,3,4,5,6 a 10 i
2,3,4,5,6,8 a 10 i
gof hyd at 10 x
gof a’u defnyddio gof a’u defnyddio 10 a’u defnyddio
i ddatrys
i ddatrys
i ddatrys
problemau
problemau rhannu
problemau
rhannu
rhannu
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Adio a thynnu degolion hyd
at ddau le
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
Blwyddyn 6
Cymharu degolion 1 lle degol
a 2 le degol
adio a thynnu rhifau
drwy ddefnyddio rhifau
cyfan a degolion
canfod gwahaniaethau rhwng
rhifau ag 1 lle degol
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Gwirio bod eu canlyniadau yn rhesymol
drwy ystyried cyd-destun neu faint y
rhifau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Defnyddio ffracsiynau syml i
ddisgrifio rhannu bras o un cyfan
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
Blwyddyn 4
Defnyddio haneri a
Adnabod mai
chwarteri
amryw o rannau
sy’n creu rhif
cyfan yw
ffracsiynau e.e.
2/3, 3/10
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Defnyddio canrannau i ddisgrifio
rhannu bras o un cyfan
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Adnabod a disgrifio
patrymau a
pherthnasoedd rhif
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
Blwyddyn 4
Blwyddyn 5
Blwyddyn 6
Dilyn cyfresi o rifau
Dilyn cyfresi o rifau
Adnabod cyfresi sy’n
cyfan sy’n golygu adio cyfan positif sy’n golygu golygu adio neu dynnu a
a thynnu, e.e. cyfrif
adio a thynnu
nodi’r gwahaniaeth
fesul 2,3,4 o wahanol
2,3,4,5,6,8 a 10 o
rhwng y cyfresi hyn.
wahanol bwyntiau
bwyntiau cychwyn
cychwyn
ysgrifennu’r ddau
ysgrifennu’r ddau derm ysgrifennu’r ddau derm
derm nesaf (neu
nesaf (neu ragor) mewn nesaf (neu ragor) mewn
ragor) mewn
dilyniannau sy’n golygu
dilyniannau
dilyniannau sy’n golygu adio neu dynnu
adio neu dynnu
Dangos bod rhif yn rhan
o’r gyfres a/neu ganfod
safle’r rhif drwy barhau
â’r gyfres
Adnabod lluosrifau
Adnabod lluosrifau
Adnabod lluosrifau
Adnabod lluosrifau
2,3,4,5 a 10;
2,3,4,5,6 a 10;
2,3,4,5,6, 8 a 10;
hyd at 10.
defnyddio’r term
defnyddio’r termau
defnyddio’r termau
defnyddio’r termau
lluosrif
lluosrif a ffactor
lluosrif a ffactor
lluosrif a ffactor
Adnabod odrifau ac
eilrifau hyd at 1000
Adnabod bod dau factor
i rif cysefin; adnabod
adnabod rhifau
nad yw 1 yn rif cysefin
cysefin
Adnabod rhifau cysefin gwybod y rhifau
cysefin sy’n llai nag
sy’n is na 10
20
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Dewis a defnyddio unedau
ac offer addas, gan
ddarllen, gyda’r manwl
gywirdeb priodol, rifau ar
ystod o offer mesur
Blwyddyn 3
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
Dewis a defnyddio
unedau safonol priodol
i amcangyfrif a mesur
hyd, pwysau/màs a
chynhwysedd
Blwyddyn 5
Defnyddio unedau safonol Defnyddio pren mesur
Defnyddio offer
ifesur i’r mm
mesur a rhannau 10
i amcangyfrif a mesur:
Hyd: mesur ar bren mesur
agosaf
hafal rhwng pob
achofnodi trwy
brif uned, a
i’r ½ cm agosaf
Pwysau/màs: defnyddi
ddefnyddio
chofnodi trwy
cymysgedd o
ddefnyddio nodiant
pwysau 5g, 10g a 100g
Cynhwysedd; defnyddio
unedau, e.e. 1cm
degol, e.e. 4.2cm,
litrau a ½ litrau; mesur i’r
3mm
1.3kg
Defnyddio clorianau â
100ml agosaf
rhanniadau i
bwyso
gwrthrychau i’r
5g, 10g, 25g
neu’r 100g
agosaf.
Mesur cynwyseddau i’r
50ml neu’r
100ml agosaf
Dewis rhwng unedau
Dewis yr unedau
Adnabod pa
metrig priodol i fesur unedau sy’n briodol
metrig i fesur hyd
hyd, pwysau/màs a
mewn gwahanol
chynhwysedd
gyd-destunau
tynnu llinellau i’r hanner tynnu llinellau i’r
tynnu llinellau a’u
labelu’n gywir,
centimetr agosaf
filimetr agosaf
e.e. AB
Blwyddyn 6
Darllen a
dehongli
cloriannau neu
raniadau ar
amrywiaeth o
offer mesur
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Darganfod perimedr siapiau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
Blwyddyn 4
Blwyddyn 5
Adnabod mai
Mesur a chyfrifo mesur a chyfrifo
perimedr yw’r pellter
perimedrau
perimedrau
sgwariau a
o amgylch siâp
phetryalau
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Darganfod arwynebedd drwy gyfrif
sgwariau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
Canfod arwynebedd drwy gyfrif sgwariau
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Darganfod cyfaint drwy gyfrif
ciwbiau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
Canfod cyfeintiau trwy gyfrif a dulliau
ymarferol eraill
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Defnyddio
fformiwlâu syml
sydd wedi eu
mynegi mewn
geiriau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 3
Blwyddyn 4
Defnyddio peiriannau
Defnyddio peiriannau
rhif 1 a 2 gam i greu
rhif 1 a 2 gam i
mewn bwn ac allbwn sy’n greu mewnbwn ac
golygu adio a thynnu o
allbwn gan
fewn 100 mynegi mewn
ddefnyddio’r 4
geiriau brosesau
broses a mynegi
mewn geiriau
peiriannau rhif
brosesau peiriannau
rhif
Blwyddyn 5
Defnyddio
peiriannau rhif amlgam i greu
mewnbwn ac allbwn
gan ddefnyddio’r 4
broses a mynegi
mewn geiriau
brosesau peiriannau
rhif
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Defnyddio gwybodaeth o
siâp i wneud modelau
mathemategol 3-D
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
Blwyddy
Blwyddyn 6
n5
Adnabod
Adnabod a
llunio
nodi rhwyd
siapiau 3D, chategoreiddio siapiau
ciwb
gan
siapiau 3D gan solid ar
gynnwys
ddefnyddio ei
sail
prismau
meini prawf eu rhwydi
hunain
adnabod
tetrahedra a
phyramidau
sylfaen sgwâr
Blwyddyn 3
tynnu llun
ciwbiau a
chiwboidau ar
bapur
isometrig
tynnu llun
rhwydi o
giwbiau ar
bapur sgwariau
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Lluniadu siapiau 2-D cyffredin mewn
gwahanol gyfeiriadaethau ar gridiau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
Tynnu llun sgwariau ,petryalau a
thrionglau onglau sgwar yn iawn
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Adlewyrchu siapiau syml mewn llinell
ddrych
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
Tynnu llun adlewyrchiad o siap
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Defnyddio a dehongli cyfesurynnau yn y
pedrant cyntaf
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
Defnyddio cyfesurynnau i bennu lleoliad
Darllen, gosod ac ysgrifennu
cyfesurynnau mewn un chwarter cylch
e.e. (2,4)
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Casglu data arwahanol a grwpio’r data
lle bo’n briodol
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Defnyddio modd a chanolrif fel
nodweddion o set ddata
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
Blwyddyn 6
Defnyddio cymedr,
Defnyddio cymedr,
canolrif, modd ac
canolrif, modd ac
amrediad i
amrediad i
ddisgrifio set ddata ddisgrifio set ddata
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Lluniadu a dehongli diagramau amlder a
graffiau llinell syml
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5 a 6
Cyflwyno data trwy ddefnyddio:
Rhestrau, siartiau cyfrif, tablau,
diagramau a thablau amlder.
Siartiau bar, siartiau data wedi rhannu i
grwpiau, graffiau llinell a graffiau
trawsnewid
Echdynnu a dehongli gwybodaeth o ystod
gynyddol o ddiagramau, amserlenni a
graffiau gan gynnwys siartiau cylch
Cwricwlwm 2008
Lefel 4
Deall a defnyddio geirfa syml sy’n
gysylltiedig â thebygolrwydd
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
Defnyddio’r geiriau ‘ansicr’ ac
‘amhosibl’ i ddisgrifio tebygolrwydd
rhywbeth
Adnabod bod rhai canlyniadau yn
amhosibl a bod rhai yn sicr o ddigwydd
Adnabod bod rhai canlyniadua yn fwy
tebygol nag eraill
Defnyddio’r geiriau ‘tebygol’
‘anhebygol’ ac ‘yr un mor debygol â’u i
gilydd’
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
darllen ac ysgrifennu rhifau hyd at 10 000
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
haneru rhifau 3 digid yng nghyd-destun
rhif, arian a mesuriadau
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
defnyddio strategaethau meddwl i luosi a
rhannu rhifau 2 ddigid â rhif 1 digid
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
adnabod rhifau cyfan negyddol ar linell
rif
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
rheoli arian, cymharu costau rhwng
adwerthwyr gwahanol a phenderfynu beth
y gellir ei brynu o fewn cyllideb benodedig
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
adnabod cyfaint mewn cyd-destunau
ymarferol
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
defnyddio wyth pwynt cwmpawd i
ddisgrifio cyfeiriad
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
adnabod a thynnu llinellau perpendicwlar
a pharalel
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
defnyddio < > i nodi bod rhif yn fwy
neu’n llai nag un arall
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
dod o hyd i ‘anhysbysyn’ mewn
hafaliadau dau gam, e.e. 4 x
+ 1 =
25
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
cyflwyno data drwy ddefnyddio:
rhestrau, siartiau cyfrif, tablau a
diagramau
diagramau Venn a Carroll
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
darllen ac ysgrifennu rhifau hyd at
100 000
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
defnyddio’r ddealltwriaeth o gywerthedd
ffracsiynau a degolion syml wrth fesur a
chyfrifo, e.e. ½ = 0.5, 1⁄10 = 0.1
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
defnyddio strategaethau dyblu a haneru
wrth weithio gyda chyfrannau syml
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
rhannu gwrthrychau ar sail cymhareb
benodol, e.e. blociau coch a blociau glas
ar sail cymhareb 1:2
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
adio a thynnu ffracsiynau sydd â’r un
enwadur
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
adio ffracsiynau sydd â’r un enwadur i
wneud un cyfan
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
adnabod cysylltiadiau rhwng ffracsiynau,
e.e. bod un degfed yn hanner un pumed
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
adio a thynnu rhifau 3 digid drwy
ddefnyddio dull meddwl neu ysgrifenedig
priodol
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
lluosi a rhannu rhifau 3 digid â rhif 1 digid
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
cynllunio ac olrhain arian a chynilion drwy
gadw cofnodion cywir
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
deall bod cyllidebu yn bwysig
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
cyfrifo’r gwahaniaeth rhwng gwahanol
dymereddau, gan gynnwys rhai lle bydd y
tymheredd yn codi ac yn gostwng heibio
0°C
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
trawsfudo siâp ar bapur sgwariau yn
llorweddol neu’n fertigol
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
datrys hafaliadau un cam, gan
ddefnyddio llythrennau i gyflwyno
‘anhysbysion’, sydd ag atebion sy’n
gyfanrifau, e.e. 6 + a = 10 a b + b = 8
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
defnyddio < > i nodi bod rhif yn fwy
neu’n llai nag un arall, gan weithio gyda
gwahanol fathau o rifau
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Defnyddio dealltwriaeth o werth lle i
luosi a rhannu rhifau cyfan a degolion
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
Blwyddyn 6
Lluosi a rhannu
Lluosi rhifau a
rhifau a degolion â
degolion a llosrifau
10 a 100
deg e.e. 15 X 30,
1.4cm x 20
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Trefnu rhifau negatif
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
Blwyddyn 5
Trefnu rhifau
Trefnu rhifau
cyfan rhwng -10 a
negyddol a
10
phositif, gan
gynnwys degolion i
un lle degol
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Adio a thynnu rhifau negatif
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
adio neu dynnu rhifau y naill ochr i sero
gan ddefnyddio llinell rif, e.e. -3 + 5, 4
– 6
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Gwirio atebion drwy
gymhwyso
gweithrediadau
gwrthrdro neu drwy
amcangyfrif gan
ddefnyddio
brasamcanion
Blwyddyn 3
defnyddio
adio i wirio
tynnu
defnyddio
dyblu i wirio
haneru
defnyddio
adio droeon
er mwyn
gwirio lluosi
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
Blwyddyn 5
Blwyddyn 6
gwirio
atebion drwy
ddefnyddio
gweithrediad
au gwrthdro
gwirio
atebion drwy
ddefnyddio
gweithrediad
au gwrthdro
gwirio
atebion drwy
ddefnyddio
gweithrediad
au gwrthdro
amcangyfrif
drwy
dalgrynnu i’r
10 neu’r 100
agosaf
amcangyfrif
drwy
dalgrynnu i’r
10, y 100
neu’r 1 000
agosaf
amcangyfrif
drwy
dalgrynnu i’r
10, y 100, y 1
000 neu’r
rhif cyfan
agosaf
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Cyfrifo rhannau
ffracsiynol a
meintiau a
mesuriadau
Blwyddyn 3
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
canfod symiau
ffracsiwn yn
gysylltiedig â’r
ffeithiau sy’n hysbys
am luosi, e.e. 1⁄3 o
18, 1⁄5 o 15
canfod symiau
ffracsiynol drwy
ddefnyddio ffeithiau
hysbys am dablau,
e.e. 1⁄6 o 30cm
Blwyddyn 5
cyfrifo symiau
ffracsiwn, e.e. 1⁄8 o 24
= 3, felly 5⁄8 o 24 = 15
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Cyfrifo rhannau canrannol a meintiau a
mesuriadau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
cyfrifo symiau canrannol yn seiliedig ar 10%,
e.e. 20%, 5%, 15%
defnyddio’r ddealltwriaeth o gywerthoedd
ffracsiynau, degolion a chanrannau syml, e.e.
canfod 25% o 60cm a gwybod bod hyn yn
gyfwerth â ¼ o 60cm
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Mesur a llunio onglau i’r radd
agosaf
Blwyddyn 4
defnyddio
onglydd i
weld a yw
ongl yn fwy
neu’n llai nag
ongl sgwâr
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
Blwyddyn 6
tynnu llun o
tynnu llun o
onglau llym a’u
onglau llym ac
mesur fesul 10
aflym a’u mesur
gradd
fesul 5 gradd
nodi onglau llym
ac aflym
nodi onglau
atblyg
cyfrifo ongl
sydd ar goll o
fewn ongl sgwâr
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Trosi un uned fetrig i un arall
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
Blwyddyn 5
Blwyddyn 6
trosi unedau
o hyd metrig
yn unedau
llai, e.e. cm
yn mm, m yn
cm, km yn m
trosi rhwng
amseroedd
cloc 12 awr
a 24 awr
defnyddio
trawsnewidiadau
, e.e. ¼km =
250m
cofnodi
mesuriadau
mewn ffyrdd
gwahanol,
e.e. 1.3kg =
1kg 300g
trosi rhwng
unedau
safonol
amser
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Gwybod cywerthoedd metrig bras yr
unedau imperial sy’n cael eu defnyddio
bob dydd
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
defnyddio ieithwedd unedau imperial a
ddefnyddir yn feunyddiol, e.e. milltiroedd,
peintiau
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Gwneud amcangyfrifon synhwyrol o
ystod o fesuriadau a ddefnyddir bob
dydd
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
Blwyddyn 6
gwneud
gwneud
amcangyfrifon o
amcangyfrifon o
hyd, pwysau/màs a hyd, pwysau/màs a
chynhwysedd yn
chynhwysedd yn
seiliedig ar
seiliedig ar
wybodaeth o faint
wybodaeth o faint
gwrthrychau bywyd gwrthrychau bywyd
go iawn, gan
go iawn
adnabod pa unedau
sy’n briodol mewn
gwahanol cyddestunau
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Darganfod arwynebedd petryalau a
thrionglau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5
Blwyddyn 6
cyfrifo, amcangyfrif cyfrifo arwynebedd
a chymharu
sgwariau a
arwynebedd
phetryalau
sgwariau a
phetryalau drwy
ddefnyddio unedau
safonol
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Darganfod cyfaint ciwboidau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Darllen graddfeydd ar fapiau,
cynlluniau a graffiau
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
defnyddio cyfeirnodau grid i bennu lleoliad
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Llunio a defnyddio fformiwlâu syml
sy’n cynnwys un neu ddau weithrediad
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
mynegi allbwn a grëwyd gan beiriannau
rhif un cam gan ddefnyddio algebra
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Defnyddio cyfesurynnau ym mhob un
o’r pedwar pedrant
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn
nodi cyfesurynnau pwynt sydd ar goll o
siâp rheolaidd
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Adnabod, nodi a
disgrifio pob
cymesuredd mewn
siapiau 2-D
Blwyddyn 3
nodi llinellau
cymesuredd
mewn siapiau
2D
tynnu llinellau
cymesuredd
llorweddol a
fertigol
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 4
Blwyddyn 5
tynnu llun
tynnu
adlewyrchiad
llinellau
cymesuredd o siâp mewn
unrhyw linell
tynnu llun o
cwblhau siâp
adlewyrchiad sydd wedi’i
siâp mewn
hannerdynnu
llinell
ar ôl ei
lorweddol
gylchdroi
neu fertigol
Blwyddyn 6
dod o hyd i
holl linellau
cymesur siâp
penodol
nodi
cymesuredd
siapiau wrth
gylchdroi
nodi
nodweddion
cymesuredd
polygonau
cyffredin
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Defnyddio cymedr data arwahanol a
chymharu dau ddosraniad syml
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5 a 6
defnyddio cymedr, canolrif, modd ac
amrediad i ddisgrifio set ddata
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Dehongli graffiau, diagramau a
siartiau cylch
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 5 a 6
echdynnu a dehongli gwybodaeth o ystod
gynyddol o ddiagramau, amserlenni a
graffiau (gan gynnwys siartiau cylch)
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Defnyddio’r raddfa debygolrwydd o 0 i 1
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
defnyddio rhifau i ddisgrifio tebygolrwydd
rhywbeth, e.e. un mewn chwech
adnabod bod rhai canlyniadau yr un mor
debygol â’i gilydd
Cwricwlwm 2008
Lefel 5
Deall y gellir cael canlyniadau
gwahanol os ailadroddir arbrawf
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
adnabod canlyniadau arbrofion syml, e.e.
fflipio ceiniog, rholio dis.
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
darllen ac ysgrifennu rhifau hyd at 1 miliwn
a rhifau i 3 lle degol
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
adnabod lluosrifau cyffredin dau rif
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
adnabod ffactorau cyffredin dau rif
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
defnyddio cymhareb a chyfrannedd syml
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
defnyddio cymhareb i fynegi dau neu fwy
swm mewn geiriau
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
nodi pa ran o’r cyfanswm y mae pob
cyfran yn ei cynrychioli, e.e. adnabod
mewn cymhareb 1:3, bod 1 rhan yn
cynrychioli chwarter cyfanswm
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
canfod ffracisynau cyfatebol a’u
defnyddio i adio a thynnu ffracsiynau
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
symleiddio ffracsiynau
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
lluosi rhifau 2 a 3 digid â rhif 2 ddigid
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
rhannu rhifau 3 digid â rhif 2 ddigid
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
defnyddio’r termau elw a cholled mewn
gweithgareddau prynu a gwerthu a gwneud
cyfrifiadau syml ar gyfer hyn
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
deall y manteision a’r anfanteision sy’n
gysylltiedig â defnyddio cyfrifon banc
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
cymharu prisiau a deall beth sy’n cynnig y
gwerth gorau am arian
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
cyfrifo’r gwahaniaeth rhwng gwahanol
dymereddau, gan gynnwys rhai lle bydd y
tymheredd yn codi ac yn gostwng heibio
0°C
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
adnabod a thynnu braslun o wahanol
bedrochrau
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
ymchwilio i sut mae gwahanol siapiau yn
brithweithio
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
tynnu llun rhwydi o giwbiau ar bapur
sgwariau
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
canfod y rheol term i derm ar gyfer
dilyniannau sy’n esgyn neu’n gostwng,
e.e. 3, 7, 11, 15 ychwanegu 4
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
creu cyfres ar sail y term cyntaf a’r
rheol term i derm
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
ystyried patrymau gofodol, e.e. rhifau
sgwâr
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
ymchwilio i ddatganiadau cyffredinol
drwy weithgareddau ymarferol, e.e. mai
a + a + a = 3a, 3 x a = 3a ac mai a + a
+ a + b + b = 3a + 2b
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
symleiddio mynegiadau sy’n golygu adio
un newidyn, e.e. 5t + 3t = 8t
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
nodi cyfesurynnau pwynt sydd ar goll o
siâp rheolaidd
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
cyfeirio at echelin x ac echelin y
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
llunio a datrys hafaliadau un cam sydd
ag atebion sy’n gyfanrifau
Cwricwlwm 2008
FfLlRh / Cwricwlwm 2015
Blwyddyn 6
rhestru rhifau rhwng dau bwynt gan
ddefnyddio’r derminoleg ‘llai na neu’n
gyfartal â’ a ‘mwy na neu’n gyfartal â’