Transcript KLM Luchtvracht - Vriend van de Aviodrome

KLM Luchtvracht
Lezing voor de Vriendenkring van Aviodrome
Aris Zwart
20 december 2014
Voor een grote
groep Vrienden
verhaalde Aris
Zwart,
gepensioneerd
General Manager
van KLM-AFCargo, op een
enthousiaste manier
over de
geschiedenis van
het vrachtvervoer
bij KLM. Zijn
enthousiasme sloeg
eigenlijk al gelijk over op de zaal. Kwam het omdat we niet in de Briefingroom zaten maar
in de wat knussere en verduisterde Mess op gedateerde stoelen? Je weet het niet, maar die
grote betrokkenheid van de toehoorders was opvallend. Het uitte zich in de vele vragen,
opmerkingen en aanvullingen die gemaakt werden. Wel een beetje link voor de spreker als je
merkt dat de nodige ex-collega’s zich onder je gehoor bevinden. Aris speelde er, als ervaren
communicatieman, handig op in en gaf ruim gelegenheid voor alle bijdragen. Het maakte de
lezing wat spannender en afwisselender.
“Being First in the Air” vervoerde KLM de eerste betaalde vracht, post dus, op haar eerste
retourvlucht met de DH-16 van Londen naar Amsterdam op 17 mei 1920. Het eerst verdiende
geld met vracht kwam binnen. In dat jaar gingen toch al 345 passagiers en 25.000 kg post
mee door de lucht, dat is bijna net zoveel als 1 Jumbo nu mee kan nemen. Was het vervoer
door de lucht eerst niet zo bekend en de groei langzaam, de Luchtbrug naar Berlijn in 1945
bijvoorbeeld zorgde voor een geleidelijke kanteling waardoor vrachtvervoer door de lucht
bekender werd.
1
Na de oorlog ging het sneller in groter wordende vliegtuigen. Bloemen gingen met
Dakotacharters naar Stockholm en Neurenberg.
En als er teveel bloemen
waren om mee te nemen,
bouwde je er, in de jaren
50, gewoon een ‘hangbuik’
onder voor de Connie.
Het einde van het tijdperk
met de zuigermotoren en de
opkomst van de
straalvliegtuigen luidde het
begin van een
schaalvergroting in. Er kon
op een snellere manier meer
payload meegenomen
worden in grotere balley’s en dat is gunstig voor producten, die snel aan veroudering of
bederf onderhevig zijn. Maar er moest eerst “gezaaid” worden, bedrijven moesten op de
voordelen van luchtvervoer geattendeerd worden. Het was grappig te horen hoe hier bij KLM
op werd ingespeeld. Onder het motto van de drie “R’s” (Rente - Ruimte - Risico) ging men
‘de boer op’ om met klanten de voordelen van het vervoer door de lucht voor hun bedrijf te
bespreken. Vanwege de kortere reistijd (over water 31 dagen, door de lucht slechts 1 dag),
een geringer renteverlies op
de goederen en lagere kosten
omdat voorraden niet lang in
opslag hoefden te staan,
minder risico omdat
luchtvaart veilig is. Deze
aanpak was succesvol en
vertaalde zich
bijvoorbeeld in de dagelijkse
vrachtvlucht met de DC-8
naar New York, het gebruik
van de DC-9 RC (overdag
pax, ’s nachts cargo).
KLM werd toonaangevend op het gebied van dierenvervoer (paarden), kuikens en koeien,
bloemen en typemachines voor IBM om maar es wat te noemen. Maar dan was daar nog
2
IATA, de internationale club van luchtvervoerders, die bepaald had dat voor vrachtvervoer
één bindend tarief moest gelden. Dat werkte niet echt. Veel vervoerders waren ‘merktrouw’
vanwege de goede onderlinge relatie. De veranderende markt en de schaalvergroting leidde er
uiteindelijk toe dat KLM in 1994 IATA verliet en vervolgens vervoerde tegen zelf vastgestelde, lagere tarieven. Meenemen van vracht in de passagiersvliegtuigen, de Combi’s (de
BUK van het Aviodrome is daar een mooi voorbeeld van) is veel economischer.
Op luchthavens hebben veel, gespecialiseerde vrachtvervoerders een plek gevonden. In 1978
was FedEx de eerste vrachtvervoerder, die pakjes van deur tot deur ging vervoeren, gevolgd
door vele anderen zoals bijvoorbeeld DHL in NL. Een 747F, waarvan KLM er 4 (eentje in de
woestijn helaas) in dienst heeft, kan op een non-stop vlucht naar Tokio 450.000kg meenemen
inclusief brandstof. Zo’n pallet weegt 3000-4500kg. Momenteel zijn de drie grootste
vervoerders in EUR: KLM-AF, LUFTHANSA en BA.
Vrachtvervoer door de lucht kende in de afgelopen decennia ups en downs zo vertelde Aris
en vaak waren de eerste tekenen van groei in deze sector ook de eerste aanwijzingen voor het
opkomen van een beter economisch tij en dat ziet hij alweer gebeuren. Het was een aangename presentatie, die ruimschoots uit de tijd liep vanwege de veelvuldige interacties met het
publiek. Dat maakte het juist ook zo leuk.
Jan Hemink (van wie ook de, van de sheets, gemaakte foto’s zijn).
3