بسم هللا الرحمن الرحیم بهبود نظام آموزشی ، تنها از طریق اصالح ارزشیابی تحصیلی امکان پذیر نیست محمد حسن محقق معین اسفند 1385 دانشگاه شیراز همایش نو آوری.
Download ReportTranscript بسم هللا الرحمن الرحیم بهبود نظام آموزشی ، تنها از طریق اصالح ارزشیابی تحصیلی امکان پذیر نیست محمد حسن محقق معین اسفند 1385 دانشگاه شیراز همایش نو آوری.
بسم هللا الرحمن الرحیم بهبود نظام آموزشی ،تنها از طریق اصالح ارزشیابی تحصیلی امکان پذیر نیست محمد حسن محقق معین اسفند 1385 دانشگاه شیراز همایش نو آوری های برنامه درسی در مقطع ابتدایی به همت:انجمن مطالعات برنامه درسی ایران طرح مساله مقاله اجزاء نظام برنامه درسی در سطح ستاد • هدف • روش های اجزاء نظام یاد گیری در سطح صف فرهنگ مدرسه انتخاب محتوی سازماندهی محتوی ارائه محتوی کتاب درسی معلم • ارزشیابی دانش آموز اهداف اساسی طرح ارزشیابی توصیفی • بهبود کیفیت فرایند یاددهی -یادگیری • فراهم نمودن زمینه مناسب برای حذف فرهنگ 20گرایی • تاکید بر اهداف آموزش و پرورش به جای تاکید بر محتوای کتاب ها • فراهم نمودن زمینه مناسب برای حذف حاکمیت مطلق امتحانات پایانی در تعیین سرنوشت تحصیلی دانش آموزان • افزایش بهداشت روانی محیط یاد دهی -یادگیری با کاهش فشارهای روانی ناشی از نظام ارزشیابی موجود راهبرد های تحقق اهداف طرح ارزشیابی توصیفی • تغيير تأكيد از ارزشيابي پاياني به ارزشيابي تكويني • تغيير مقياس فاصلهاي ( )0 – 20به مقياس ترتيبي (در حد انتظار ،نزديك به انتظار ،نيازمند تالش بيشتر) • تنوعبخشي به ابزارهاي جمعآوري اطالعات • تغيير در ساختار كارنامه • تغيير در مرجع تصميمگيرنده درباره ارتقاء دانشآموزان ابزارهای ارزشیابی توصیفی • كارنامه ارزشیابي توصیفي، • چك لیست ها • برگ ثبت گزارش • پوشه كار صالحیت های سنجش • استانداردهاي اخالقي وقانوني • استاندارد های سود بخشی • استانداردهاي قابليت اجرا • استانداردهاي دقت و صحت برخی ازیافته ها و پیشنهاد های ارزشیابی اجرای پیش آزمایشی طرح ارزشیابی توصیفی در سال تحصیلی 1381 -82 اين اطالعات در تير ماه 1382در اختيار مسئوالن طرح قرار گرفت و در وبالگ ارزشيابی توصيفی نيز منتشر شد: يافته ها: • • • • ارتباط مفاد طرح ارزشيابي توصيفي با برنامه درسي پايه اول ابتدائي ساختاري نبوده وگسسته است. ابزارهاي چهار گانه ارزشيابي توصيفي اشكاالت زيادي دارد ودرچارچوب يك برنامه درسي منسجم براي پايه اول ابتدائي بايد تغييرات اساسي در آن متناسب با برنامه درسي ومقتضيات آموزشي صورت گيرد. حجم كتابهاي درسي پايه اول ابتدائي حتي دو كتاب جديد بخوانيم وبنويسيم خيلي زياد بوده و امكان تحقق بخشيدن وسنجش ميزان تحقق اهداف مطرح شده در كار نامه توصيفي رااز دانش آموزان ومعلمين گرفته است. طرح ارزشيابي توصيفي در سطح وزارتخانه،استان،مناطق ومدارس سازماندهي وحمايت كافي ومناسب ندارد. پيشنهاد ها: • • به برنامه درسي به عنوان يك "كل يك پارچه" توجه كرد و براي اجراي آزمايشي ارزشيابي كيفي در پايه اول ابتدائي از سال آينده تحصيلي همزمان به همه عناصر برنامه درسي توجه نمود .خوشبختانه تغيير كتاب فارسي پايه اول و تدوين كتابهاي بخوانيم و بنويسيم به عنوان يكي از عناصر برنامه درسي شرايط را تا حدودي آماده كرده است .توجه به مابقي محتواي درسي الزم براي اين پايه از جمله علوم ،هنر ،قرآن و تربيت بدني و كاركردي كردن محتوي با توجه به مقتضيات سني دانش آموزان اين پايه ،توجه به روش هاي ياد دهي و يادگيري و عنصر تعيين كننده معلم در برنامه درسي و تنظيم نظام يكپارچه ارزشيابي توصيفي براي برنامه درسي يكپارچه پايه اول ابتدائي از الزامات "مداخله موثر كاركردي" براي اجراي آزمايش ارزشيابي كيفي در سال تحصيلي 1382-83 در پايه اول است. از پژوهشگران دانشگاهی برای مديريت اجرای آزمايشی طرح استفاده شده واز سازمان اداري آموزش و پرورش توقع مي رود كه پشتيباني طرح هاي آزمايشي را از ابعاد اداري و حقوقي با قوت و عالقه انجام داده وبه چشم رقيب با مجريان اين طرح ها برخورد ننمايد .طرح ها پس از اجراي آزمايشي در صورت موفقيت آميز بودن با ايجاد آمادگي هاي الزم در سازمان آموزش وپرورش آمادگي اشاعه شدن توسط كارشناسان وسازمان ها رامي يابند. برخی از نتایج پایش طرح ارزشیابی توصیفی در سال اول اجرای آزمایشی 1382-83 اين اطالعات در اردی بهشت 1384ئر پايان سال دوم اجرای آزمايشی طرح توسط مجريان طرح با يکسال تاخير در وبالگ رسمی طرح منتشر شد نقاط قوت • • • • جلب توجه اولیا و معلمان به ابعادي از ویژگي هاي دانش آموزان ، كاهش اضطراب امتحان ، كاهش شماتت و فشار رواني نمره بیست و حذف شرمندگي به دلیل اخذ نمره كم ، افزایش شناخت معلمان و مدیران با دیگر شیوه هاي ارزشیابي مشکالت و مسائل اجرايی • • • • • • • بازنگري در ابزارهاي ارزشیابي و تدوین یك مجموعه منظم ، تجهیز كالسها به مواد و وسایل آموزشي رعایت تناسب بین دانش آموزان و معلم ( حداكثر 24به ، )1 كاهش محتواي كتب و تناسب بين محتوا و ارزشيابي توصيفي ، ارتقاء دانش و مهارتهاي معلمان براي اجراي طرح ، توجیه كامل اولیاء توسط معلم مجري طرح و ناظرین علمي ، پیش بیني منابع مالي جهت خرید تجهیزات ،حق الزحمه معلمین مجري طرح و ناظرین علمي ، تهیه نرم افزار مناسب با طرح و بستر سازي و فرهنگ سازي براي اجراي مطلوب طرح محدوديت ها • • • همزماني اجراي طرح با طرحهاي مشابه همچون طرح « بخوانيم و بنويسيم»، زياد بودن حجم دروس و عدم آشنايي مناسب معلمان با ابزارهاي طرح و كمبود وقت و ماهیت وقت گیر الگوي ارزشیابي برخی ازنتایج ارزشیابی طرح ارزشیابی توصیفی پس از سه سال اجرای آزمایشی اين اطالعات توسط مجريان طرح د ردی ماه 1385منتشر شده است: دستاورد های طرح • • • • • • • • • • • كاهش محسوس و باالي اضطراب دانشآموزان، بهبود نسبي نگرش دانشآموزان نسبت به كسب علم و دانش و گرایش به تحصیل وضعیت دروس انشا ،جملهنویسي ،خواندن ،علوم و ریاضي دانشآموزان مشمول طرح ارزشیابي توصیفي نسبت به دانشآموزان غیر مشمول تفاوت داشته است . روشهاي كیفي یاددهي – یادگیري در كالسهاي مشمول طرح بهتر اجرا شده و زمینه گرایش دانشآموزان به ارزشیابي گروهي و فرایندي ،اجراي روش تدریس فعال از سوي معلم ،افزایش انگیزه و بازخورد هاي فرایندي را فراهم كرده است. كمك به اجراي برنامههاي زمینهساز ایجاد تغییر و اصالحات مناسب در آموزش و پرورش این طرح همچنین زمینه ارایه و اجراي طرحهاي نوین در آموزش و پرورش و ایجاد تغییراتي در ساختار و تشكیالت تامین نیروي متخصص و سایر حوزههایي كه نسبت به آنها روحیه محافظهكارانه و رغبت كمتر به تغییر وجود داشته را فراهم كرده است. با كاهش گرایش دانشآموزان و والدین به نمره 20و افزایش گرایش معلمان به توسعه مهارتهاي حرفهاي شواهدي دال بر ضعف دانشآموزان مشمول طرح ارزشیابي توصیفي در پیشرفت تحصیلي پیدا نشده است پ ژوهشگاه آموزش و پرورش در خصوص نتايج مثبت طرح ارزشيابي توصيفي در پيشرفت دانشآموزان به قطعيت نرسيد مبانی نظری کافی برای تبیین طرح ارزشیابی توصیفی در مستندات طرح وجود ندارد. بهبودي حاصل شده ،اما متناسب با اهداف مورد نظر طرح در خصوص بهبود وضعیت نبوده است. از ابزارهاي متنوع سنجش در روند اجراي طرح بخوبي استفاده نشده است پیشنهاد ها ادبیات قويتري براي مباني نظري فراهم شود به این معني كه بتوان مفهوم ارزشیابي توصیفي را در بستري تئوریك و نظري تعریف كرد • روشها تغییر یافته ،ابزارها را متناسب با مهارتهاي حرفهاي معلمان ساخت • آموزشهاي الزم براي اجراي روشهاي تدریس فعال را ارایه داد. • نتیجه گیری • نويسنده معتقد است ،اصالحات آموزشي را با واقع بيني وصداقت مي توان انجام داد .واقعیت این است كه رویكرد فلسفي حاكم بر نظام برنامه ریزي درسي ایران "رویكردي رفتار گرایانه "است.رویكرد فلسفي برنامه درسي برهمه عناصر آن غالب است.امكان اصالحات آموزشي در چارچوب این رویكرد وجود دارد.واقعیت این است كه با یك تغییردر مقیاس ارزشیابي نمي توان توقع رشد همه جانبه شخصیت كودك را داشت .ما اگر صادق باشيم بايد تمام توان و آبروي خود را صرف اصالح برنامه درسي به صورتي سيستماتيك كنيم. • پیشرفت و شوق انگیزشدن آموزش در مقطع ابتدایی منوط به ابزار ارزشیابی از نوع کمی و کیفی نیست .تحقیقات نشان داده است آموزش ابتدایی موفق برای مثال در ژآپن از سه منبع :احساس تعلق به مدرسه،پرورش کل شخصیت کودک و ارائه محتوای مناسب سرچشمه گرفته است .ژآپنی ها از سال 2002با اتخاذ شعار "کم ،زیاد است "[ ]1حدود 30درصد محتوی آموزشی و ساعات آموزش مستقیم را در مدارس ابتدایی کاهش دادند تا فرصت های الزم را برای یادگیری تلفیقی و زندگی شوق انگیز در مدرسه فراهم آورند. 1- Less is More