Transcript VLERËSIMI I FIRMËS Menaxhmenti financiar Kthimi financiar dhe profiti • Kthimi financiar • Profiti kontabël: të ardhurat -kosto eksplicite (kosto e materialit, kosto e.

VLERËSIMI I FIRMËS
Menaxhmenti financiar
Kthimi financiar dhe profiti
• Kthimi financiar
• Profiti kontabël: të ardhurat -kosto eksplicite (kosto
e materialit, kosto e punës, kosto e amortizimit të aseteve fikse,
qiratë dhe kosto të tjera)
• Profiti ekonomik: të ardhurat nga shitja – (kosto
eksplicite+kosto implicite);
• Kosto oportune
• Profiti në kushtet e konkurrencës së plotë;
• Profitabiliteti
• Profitabiliteti marxhinal bruto
• Profitabiliteti marxhinal neto
Analiza NPV (me inflacion)
Një kompani investon 15,000€. Kërkohet norë minimale e
kthimit prej 20%, ndërsa inflacioni rrjedhës është 10%).
Supozojmë se një investim prej 1,000 € gjatë një viti kërkon një
kthim minimal prej 200 €.
Në qoftë se investimi fillestar është 1,000 €, atëherë vlera totale e
investimit më 31 dhjetor do të jetë 1,200€.
Ne do të konstatojmë se paratë e arkëtuara më 31 dhjetor kanë
këtë fuqi blerëse: 1,200/(1.10)1=1,091
Rezulton se kompania krijon 91€ profit, ose normë kthimi prej 9,1%
(normë reale të kthimit) në vend të normës prej 20% (norma
nominale e kthimit)
(1+norma nominale) = (1+norma rele) x (1+norma e inflacionit)
(1 + 0.20) = (1 + 0.091) x ( 1 + 0.10) = 1.20
NPV (me inflacion)
Koha
0
1
2
3
Fluksi i parasw Faktori diskontues Vlera aktuale
€
20% €
-15,000
1
-15,000
9,000
0.833
7,497
8,000
0.694
5,552
7,000
0.579
4,053
NPV
2,102
Rrjedha e
parasë
Inflacioni 10%
Rrjedha me
inflacion
Koha
0
1
2
3
-15,000
9,000
8,000
7,000
9,000 x (1/1.10)
8,000 x (1/1.10)2
7,000 x (1/1.10)3
15,000
8,182
6,612
5,259
Faktori
diskontues
9.10%
1.000
1/(1.091)1
1/(1.091)2
1/(1.091)3
NPV
Vlera
aktuale
-15,000
7,500
5,555
4,050
2,105
Norma e interesit
• Mat koston e huazimit
• Influencon normën e këmbimit
• Udhëzon për normën e kthimit që duhet
siguruar investimi
Norma jovjetore e interesit:
Psh. në qoftë se norma vjetore është 18%, norma mujore e
interesit është:
i  n 1  i 1
i  12 1  0.18 1
= 0.0139, ose 1.39%
Pse ndryshojnë normat e interesit?
•
•
•
•
•
•
Risku (risku i mospagimit)
Nevoja të krijoj profit ose re-financim
Koha e huas
Lartësia e huas
Normat ndërkombëtare të interesit
Ndryshimet e financimit të aseteve
Ndryshimet në normat e interesit
dhe vendimet për financim
Kur normat e interesit janë të ulëta:
a. Huazohet më shumë
b. Huazohet për kohë më të gjatë
c. Paguhen huat me interesa të larta dhe
zëvendësohen me ato me interesa të ulëta
Kur normat e interesit shkojnë lart:
a. Reduktohet financimi me borxh,
b. Zëvendësohen borxhet afatgjata me afatshkurtra
Hipotezat e tregut efiçent
• Shitblerja e letrave me vlerë kryhet në bazë
të informatave relevante që kanë blerësit
dhe shitësit,
• S‘ka dominim individual në treg dhe tregu
është konkurrues,
• Kosto e transaksionit për blerje dhe shitje të
letrave me vlerë nuk është e lartë dhe nuk e
dekurajon tregun.
Efiçenca
Nëse tregu financiar lejon që fondet t‘u
shkojnë firmave të cilat ato i përdorin
me produktivitet më të lartë, atëherë në
atë treg ekziston efiçenca alokative;
Definimi i vlerës së firmës
• Vlera në libra është vlera e një aseti e cila shihet në
bilancin e gjendjes, e cila më tepër përcaktohet nga
kostoja historike sesa nga vlera aktuale.
• Vlera likuiduese është shuma e cila do të realizohej nëse
një aset shitet individualisht dhe jo si pjesë e vlerës së
përbashkët.
• Vlera e tregut është vlera e një aseti në treg ku blerësit
dhe shitësit negociojnë dhe pranojnë vlerën e asetit.
• Vlera ekonomike është vlera e bazuar në rrjedhën e parasë
nga investimi, në riskun e asetit dhe në normën e pritur të
kthimit të investitorit. Kjo është vlera në sytë e
investitorit, e njëjtë me vlerën aktuale e vlerës së pritur
nga investitori të rrjedhës së ardhshme të parasë.
Bilanci i gjendjes
31 dhjetor 2008 (mijë euro)
Mjetet
Paratë dhe ekuivalente
Investimet afatshkurtëra
Kërkesat e arkëtueshme
Stoqet
Asetet afatshkurtera
Mjetet totale rrjedhëse
Asetet e qëndrueshme neto
Mjetet totale
Asetet afatgjata
2007
2008
10
15
0
65
375
315
615
415
1,000
810
1,000
870
2,000
1,680
Bilanci i gjendjes
31 dhjetor 2008 (në mijë euro)
2007
2008
Llogaritë e pagueshme
200
190
Dëftesat e pagueshme
110
60
310
220
754
580
1,064
800
40
40
Aksionet e zakonshme (5,000,000 aksione)
130
130
Fitimi i pashpërndarë
766
710
Pasuria totale e
zakonshme
896
840
2,000
1,680
Detyrimet dhe pasuria
Struktura e kapitalit
Detyrimet totale rrjedhëse
Aksionet afatgjata
Detyrimet
rrjedhëse
totale
Borxhi: 1,064 45%
Pasuria: 896 55%
Aksionet e preferuara (40,000
aksione
Detyrimet dhe pasuria totale
Vlerësimi, Qasjet dhe
teknikat specifike
Qasjet në vlerësimin e pasurive
Teknikat e diskontimit të
rrjedhës së parasë
Teknikat relative të vlerësimit
• Vlera aktuale e dividendit
• Norma çmim/të ardhura
• Vlera aktuale e rrjedhës operative të
parasë
•Norma kontable e kthimit (ARR)
•Vlera aktuale e rrjedhës së lirë të
parasë
(P/E)
•Çmim/norma e rrjedhës së parasë
(P/CF)
•Çmim/vlera e librit (P/BV)
•Çmim/norma e shitjes (P/S)
Modeli i diskontimit të dividendit
(DDM)
Vlera e pjesëmarrjes së aksioneve të zakonshme
është e barabartë me vlerën aktuale e dividendit të
ardhshëm.
D3
D1
D2
D
V 


 ... 
2
3
(1  k ) (1  k ) (1  k )
(1  k ) 
n
Dt

t
(
1

k
)
t 1
Ku:
Vj = Vlera e aksioneve të zakonshme
Dt = dividendi gjatë periudhës t
k = norma e pritur e kthimit të aksionit
Vlera aktuale e rrjedhës
operative të parasë
• Derivon vlerën totale të firmës përmes
diskontimit të rrjedhës operative të
parasë.
• Pastaj zbret vlerën e borxhit dhe
vlerëson vlerën e pasurisë.
Vlera aktuale e rrjedhës
operative të lirë të parasë
t n
OCFt
V 
t
t 1 (1  WACC )
Ku,
V = vlera e firmës
n = numri i periudhave
OCFt = rrjedha e lirë operative e parasë së firmës në periudhën t
WACC = kostoja mesatare e ponderuar e kapitalit e pritur e firmës.
Vlera aktuale e rrjedhës së
lirë të pasurisë
n
FCFt
V 
t
t 1 (1  k j )
ku:
V= Vlera e letrave me vlerë e firmës j
n = numri i periudhave
FCFt = rrjedha e lirë e parasë së firmës në periudhën t
k= kosto e pasurisë j
Teknikat relative të vlerësimit
• Raporti Çmim /të ardhura (P/E)
• Raporti Çmim/norma e fluksit të parasë
(P/CF)
• Raporti Çmim/norma e vlerës në libra
(P/BV)
• Raporti Çmim/norma e shitjes (P/S)
Metodat e tjera të vlerësimit
•
•
•
Metoda e normës kontable të kthimit (ARR The
accounting rate of return method)
Metoda e aseteve neto
CAPM (Modeli i çmimit të aseteve kapitale)
Metoda çmim/të ardhura
(P/E ratio)
Vlerëson letrat me vlerë në bazë të të
ardhurave të pritura vjetore
Metoda çmim/të ardhura (P/E ratio)
Ç mimii tre gutnee uro
Vle ratotalee tre gute pasurive
ose
Te ardhuratpe raksion(EPS )
Te ardhurattotale
Shembull: Kompania ka deklaruar dividentit për
aksion prej 12 cent. Çmimi i aksioneve është
3.72 euro. Të ardhurat për vitin e kaluar ishin
30 cent për aksion.
Norma P/E= Vlera e tregut-dividenti/EPS=
3.60/30cent=12
Ndryshimet në P/E
• Në qoftë se normat e interesit ngrihen, aksionet
bëhen më pak atraktive për investitorët sikurse
edhe kapitali përmes borxhit; Çmimet e aksioneve
bien. Por, nëse normat e interesit ulen, aksionet
bëhen më atraktive për investim, dhe çmimi i
aksioneve si dhe P/E ngrihen.
• Në qoftë se përmirësohet perspektiva e profitit të
kompanisë, çmimi i aksioneve ngrihet, ngrihet
edhe norma P/E
Norma çmim/norma e
rrjedhës së parasë
Pt
P / CF 
CFt 1
ku:
P/CF = norma cmim/rrjedha e parasë së firmës
Pt = cimimi i letrave me vlerë në periudhën t
CFt+1 = rrjedha e pritur e parasë për letrat me vlerë e firmës.
Norma çmim vlera në libra
Pt
P / BV 
BVt 1
Ku,
P/BV= norma çmim/vlera e librave e firmës
Pt = çmimet e fundvitit të letrave me vlerës
BVt+1 = vera e vlerësuar e letrave me vlerë në fund të vitit
Metoda e normës kontable të kthimit
Profitii vle re suarme satar
ARR 
Normae priture kthimitngakapitali
• Projekti i investimeve kapitale do të vlerësohet
sipas kthimit nga investimi (ROI) ose në bazë të
normës kontable të kthimit (ARR) dhe do të
krahasohet me nivelin e mëparshëm.
• Kjo metodë përdoret për dy apo më shumë
projekte investime, të cilat janë përjashtuese.
Zgjidhet projekti me ARR më të lartë.
ARR
Grupi AC dëshiron ta marrë kompaninë
“Venera”Sh.p.k. Të ardhurat vijuese të kompanisë
“Venera” pas tatimeve janë 480,000 euro. Drejtoria e
“AC”e ndien se pas reorganizimit këto shifra do të
ngrihen në 600,000 euro. Të gjitha kompanitë në
këtë grup presin të fitojnë kthim pas tatimeve prej
15% mbi kapitalin e angazhuar. Sa do të vlerësohet
“Venera”?
600 ,000 euro
ARR 
 400 ,000 euro
15%
Kjo është shuma maksimale që do të jetë i gatshëm të
të paguajë grupi AC. Oferta e parë mund të jetë edhe
më e ulët.
Metoda e aseteve neto
• Vlera e aksioneve është e barabartë me
asetet neto të prekshme që i atribuohen
një klasi pjesëtuar me numrin e
aksioneve brënda klasit.
• Asetet e paprekshme (përfshirë emrin e
mirë – goodwill nuk merren parasysh,
veç nëse kanë vlerë të tregut me të
cilën mund të shiten.
Metoda e të ardhurave nga dividendi
• Aplikohet për vlerësimin e aksionarëve të
vogël. Bazohet në parin se aksionarët e vogël
janë më shumë të interesuar për dividendin,
sepse ata nuk marrin pjesë në vendim me të
cilat efektuohet profiti i kompanisë. Një ofertë
e arsyeshme do të ishte kompensim për
dividendin e ardhshëm të tyre.
Modeli i çmimit të aseteve kapitale
CAPM
Modeli CAPM i vlerësimit të letrave me vlerë supozon se këto letra
shiten në një treg perfekt të kapitlait. Modeli varet nga këto
kushte
- Risku i padëshiruar Krf
- Risku sistematik (koeficienti beta) b
- Premia e riskut në treg (norma e pritur e kthimit km të një letre
në treg minus norma e riskut të padëshiruar krf (km-krf)
- Nuk ka kosto të transaksioneve dhe tatime
- Të gjithë investitorët mund të marrin dhe të japin hua me cfardo
shume
ks = kRF + (kM – kRF )b.