Koszty niezdolności do pracy w badaniach kosztów chorób w Polsce na tle innych krajów dr Joanna Leśniowska Katedra Ekonomii, Centrum Zarządzania w Sektorze Zdrowia Klasyfikacja kosztów.

Download Report

Transcript Koszty niezdolności do pracy w badaniach kosztów chorób w Polsce na tle innych krajów dr Joanna Leśniowska Katedra Ekonomii, Centrum Zarządzania w Sektorze Zdrowia Klasyfikacja kosztów.

Koszty niezdolności do pracy w badaniach
kosztów chorób w Polsce na tle innych
krajów
dr Joanna Leśniowska
Katedra Ekonomii, Centrum Zarządzania
w Sektorze Zdrowia
Klasyfikacja kosztów choroby
Koszty pośrednie
Koszty
bezpośrednie
Medyczne
 Związane
bezpośrednio z
leczeniem, np.:
 leki
 leczenie
szpitalne
 leczenie
ambulatoryjne
Koszty
niemierzalne
(niewymierne)
Niemedyczne
 Inne koszty
powstałe
bezpośrednio
w wyniku
choroby, np.:
 Związane ze
zmniejszoną
produktywnością
spowodowaną,
np.:


częściową lub
całkowitą niezdolnością
do pracy
transport
opieka osób
trzecich
 Związane z
bólem i
cierpieniem,
np.:
 koszt
niespełnienia
zawodowego
 koszt bólu
Metody oceny kosztów choroby
Metody oceny kosztów choroby w Polsce i na świecie
Dotychczasowe oceny kosztów choroby
w Polsce – na podstawie danych
epidemiologicznych z rejestrów
chorób oraz danych uzyskanych od
ankietowanych pacjentów lub indywidualnych
świadczeniodawców, specjalistów
farmakoekonomiki, itp.
Ocena kosztów choroby na świecie – na
podstawie danych z badań ankietowych, a
także danych epidemiologicznych z rejestrów
chorób oraz danych instytucji publicznych i
prywatnych, np. płatnicy, urzędy ubezpieczeń
społecznych, IMS, itp.
Przykłady analiz kosztów choroby na świecie
Ocena kosztów choroby na świecie - przykłady
Choroba
Metoda
badawcza
(źródło danych)
Choroby
 IMS,
niedokrwienne  Szwajcarskie
serca
Stowarzyszenie
Szpitali
(VESKA),
 Szwajcarskie
Stowarzyszenie
Kardiologiczne,
 Federalny
Urząd
Ubezpieczeń
Społecznych
 ankiety
lekarzy
specjalistów i
lekarzy
rodzinnych
Źródło: opracowanie własne.
Koszty
bezpośrednie pośrednie
9,9 mln $ na 11,3 mln
100 tys. osób $ na 100
tys. osób
(47%)
(53%)
leczenie
utracona
szpitalne -57% produkt.
•absencja
chorobowa30%
•niezdolność
do pracy –
24%
Kraj
Autorzy i
rok
badania
Szwajcaria M.
Sagmeister
(University
Hospital
Zurich) i in.
1993 r.
Ocena kosztów choroby na świecie – przykłady c.d.
Choroba
Metoda
badawcza
(źródło
danych)
Koszt y
bezpośrednie pośrednie
(utracona
produkt.)
Średni roczny koszt
POChP  wywiad
na pacjenta
z
pacjentami
1078 €
i lekarzami 530 €
(67%)
Kraj
Międzynarodowe
Francja
614 €
410 €
(40%)
Holandia
819,4 £
819,6£
(50%)
Wielka
Brytania
Źródło: opracowanie własne.
Autorzy i rok
badania
badanie “Confronting
CODS”
2000 r.
Ocena kosztów choroby na świecie – przykłady c.d.
Choroba Metoda badawcza
(źródło danych)
Koszty
Kraj
Autorzy i rok
badania
bezpośrednie pośrednie
RZS
 narodowy
Średni roczny koszt
D. Huscher,
rejestr osób
na pacjenta
K. Thiele, A.
cierpiących na
Zink
4,7 tys.€
15,5 tys.€ Niemcy (German
zapalenie
stawów
Rheumatism
absencja
 ankiety dla
Research
chorobowa
pacjentów
Centre) i in.
+
niezdolność
ambulatoryjnych
2002 r.
do pracy
(77%)
Źródło: opracowanie własne.
Przykłady analiz kosztów choroby w Polsce
Ocena kosztów choroby w Polsce – przykłady
Choroba
Metoda
badawcza
(źródło
danych)
Koszty
bezpośrednie pośrednie
Depresja  obserwacja
pacjentów
464,7 tys.
PLN
1,1 mln
PLN
utracona
produkt. z
powodu
niezdolności
do pracy,
zasiłki, renty
(71%)
Źródło: opracowanie własne.
Autorzy i rok
badania
J. Rybakowski,
(Akademia
Medyczna w
Poznaniu) i in.
1999 r. – 2000 r.
Ocena kosztów choroby w Polsce – przykłady c.d.
Choroba
Metoda
Koszty
Autorzy i rok
badawcza
badania
bezpośrednie pośrednie
(źródło danych)
POChP  ankiety
Średni roczny koszt na
przeprowadzone
pacjenta
wśród 108
chorych
6072 PLN
228 PLN
ambulatoryjnych
utracona
i 88 chorych
produktywność
leczonych
z powodu
szpitalnie
absencji
chorobowej
4%
Źródło: opracowanie własne.
K. JahnzRóżyk
(Wojskowy
Instytut
Medyczny w
Warszawie)
i in.
2007 r.
Ocena kosztów choroby w Polsce – przykłady c.d.
Choroba Metoda badawcza
(źródło danych)
Koszty
bezpośrednie pośrednie
Cukrzyca  kwestionariusze 2430 PLN
dla lekarzy i
pacjentów
6797 PLN
I.Kinalska
(Akademia
renty,
Medyczna wcześniejsze
Białystok)
emerytury
i in.
64%
2002 r.
absencja
chorobowa
1%
opieka osób
trzecich,
transport
35%
Źródło: opracowanie własne.
Autorzy i
rok
badania
Koszty cukrzycy w Polsce
(badanie przeprowadzone w ALK)
Koszty cukrzycy w Polsce
Metodologia badania
 Ocena kosztów bezpośrednich
1. koszty bezpośrednie medyczne – np. koszty
hospitalizacji, koszty leków
dane NFZ za 2009 r.
 Ocena kosztów pośrednich
1. koszty związane z utraconą produktywnością
utracona produktywność z powodu pobierania rent
utracona produktywność z powodu absencji
chorobowej
dane ZUS za 2009 r.
dane GUS za 2009 r.(przeciętne wynagrodzenie)
Koszty cukrzycy w Polsce
Wyniki badania
Koszty cukrzycy w Polsce w 2009 r. ( PLN)
Koszty
Cukrzyca łącznie
Całkowite
3 007 852 105,91
Bezpośrednie ogółem, w tym:
1 543 298 570,71
Koszty świadczeń zdrowotnych – bez
399 662 284,71
leków i POZ
POZ
456 398 208,00
Koszty leków
687 238 078
Pośrednie ogółem,
1 464 553 535,20
w tym:
Utracona produktywność z powodu
155 352 652
absencji chorobowej
Utracona produktywność z powodu
niezdolności do pracy
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ZUS, NFZ, GUS.
1 309 200 883,20
Struktura kosztów bezpośrednich cukrzycy w 2009 r. – udział %
1.2564%
0.7983%
1.5840% 0.9800%
4.8832%
0.0148%
0.0001%
refundacja leków
0.0010%
POZ
leczenie szpitalne
ambulatoryjna opieka specjalistyczna
16.3788%
lecznictwo uzdrowiskowe
44.5305%
opieka długoterminowa
świadczenia zdrowotne odrębnie
kontraktowane
zaopatrzenie w sprzęt ortopedyczny i
środki pomocnicze
29.5729%
rehabilitacja lecznicza
opieka psychiatryczna i leczenie
uzależnień
leczenie stomatologiczne
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ZUS, NFZ, GUS.
Struktura kosztów pośrednich cukrzycy w 2009 r. – udział %
11%
utracona produktywność z
powodu absencji
chorobowej
89%
utracona produktywność z
powodu niezdolności do
pracy
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ZUS, NFZ, GUS.
Struktura kosztów cukrzycy w 2009 r.
60%
51%
50%
49%
40%
30%
koszty bezpośrednie
koszty pośrednie
20%
10%
0%
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ZUS, NFZ, GUS.
Struktura kosztów całkowitych cukrzycy w 2009 r. – udział %
2.5%
0.8%
0.6%
0.4% 0.5%
utracona produktywność z powodu
niezdolności do pracy
refundacja leków
5.2%
POZ
8.4%
leczenie szpitalne
43.5%
15.2%
utracona produktywność z powodu
absencji chorobowej
ambulatoryjna opieka specjalistyczna
lecznictwo uzdrowiskowe
opieka długoterminowa
22.8%
świadczenia zdrowotne odrębnie
kontraktowane
pozostałe koszty bezpośrednie
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ZUS, NFZ, GUS.
Wydatki FUS poniesione z powodu cukrzycy
w Polsce
Wyniki badania
Wydatki na świadczenia z ubezpieczeń społecznych poniesione z
powodu cukrzycy w 2009 r. (w PLN)
Cukrzyca typu Cukrzyca typu
1
2
Cukrzyca
łącznie
Renty
z
tytułu 261 748 847,86 103 438 744,85 365 187 592,71
niezdolności do pracy
Renty socjalne
13 643 018,82 765 723,69
14 408 742,51
Świadczenia
rehabilitacyjne
4 363 021,19
2 578 815,28
6 941 836,47
Zasiłki chorobowe
11 788 585,73
25 272 507,22 37 061 092,95
Suma
291 543 473,6 132 055 791,04 423 599 264,64
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ZUS.
Struktura wydatków na świadczenia z ubezpieczeń społecznych
poniesionych z powodu cukrzycy typu 1 w 2009 r. (w PLN)
renty z tytułu
niezdolności do
pracy
renty socjalne
5%1% 4%
świadczenie
rehabilitacyjne
90%
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ZUS.
zasiłki chorobowe
Struktura wydatków na świadczenia z ubezpieczeń społecznych
poniesionych z powodu cukrzycy typu 2 w 2009 r. (w PLN)
renty z tytułu
niezdolności do
pracy
renty socjalne
19%
2%
1%
świadczenie
rehabilitacyjne
78%
zasiłki chorobowe
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ZUS.
Dyskusja wyników
Dyskusja wyników
 Znaczne różnice w ocenie kosztów tych samych
chorób w różnych krajach;
Główne powody:
odmienne metody badawcze,
ograniczona dostępność do danych,
brak lub niepełne dane epidemiologiczne
Dyskusja wyników c.d.
Odmienne relacje kosztów bezpośrednich i
pośrednich w zależności od rodzaju choroby
choroby przewlekłe generują większe koszty
pośrednie niż choroby ostre, np.
• struktura kosztów choroby niedokrwiennej
serca (wśród ostrych powikłań - zawał mięśnia
sercowego) w Szwajcarii: koszty pośrednie 53% , koszty bezpośrednie - 47%
• struktura kosztów RZS (choroba typowo
przewlekła) w Niemczech: koszty pośrednie 77% , koszty bezpośrednie - 23%
Wnioski
Wnioski
Rzeczywiste obciążenie gospodarki kosztami
chorób są zdecydowanie wyższe od danych
publikowanych przez źródła oficjalne
Wnioski c.d.
W ocenie krajowych wydatków na zdrowie
należy zdecydowanie dążyć do uwzględniania
rzeczywistych kosztów chorób i niesprawności,
co
przyniesie
rzetelne
przesłanki
dla
stanowienia i prowadzenia polityki zdrowotnej
opartej na dowodach oraz uwiarygodni
porównania międzynarodowe
Wnioski c.d.
Redefinicja kosztów w ocenie efektywności alokacyjnej
Obecne:
Koszty NFZ
Proponowane:
Koszty NFZ
Koszty MZ
Koszty MZ
Utrata produktywności (absencja
chorobowa, niezdolność do pracy)
?? Utrata produktywności
(przedwczesna umieralność)
?? Koszty otoczenia chorego