Transcript UMOWA DOŻYWOCIA

UWARUNKOWANIA PRAWNE UMÓW STOSOWANYCH
W PRAWIE POLSKIM
renty dożywotniej i umowy dożywocia
Jerzy Olszewski, Notariusz
STAN OBECNY
 UMOWA DOŻYWOCIA (ART. 908 k.c.)
 UMOWA RENTY (ART. 903, 906 k.c.)
UMOWA DOŻYWOCIA
(ART. 908 k.c.)
UWARUNKOWANIA PRAWNE
 dotyczyć może tylko nieruchomości a contrario wyłączone są prawa
spółdzielcze niezwykle często występujące o obrocie,
 podstawowe świadczenie polegać ma na zapewnieniu dożywotniego
utrzymania, świadczenie pieniężne choć możliwe ma charakter
wtórny,
 zmiana sytuacji bytowej uprawnionego może pociągać za sobą
zmianę wysokości świadczenia koniecznego do „utrzymania się”
osoby uprawnionej,
 prawo dożywocia powstaje z chwilą przeniesienia własności z mocy
prawa i ma charakter taki jak ograniczone prawo rzeczowe.
ZAKRES PODMIOTOWY
 obowiązek świadczenia wynikający z takiej umowy co do zasady nie
pokrywa się z zamiarem stron,
 umowa taka nie wymaga natomiast dodatkowych zapisów co do
pomocy, opieki czy pogrzebu.
ZAGORŻENIA DLA UPRAWNIONEGO
 w przypadku zbycia nieruchomości obciążonej prawem dożywocia
zbywca przestaje być zobowiązany do świadczenia a obowiązek ten
przechodzi na nabywcę,
 w przypadku sporu wyłącznie droga sądowa dla rozwiązania lub
zmiany treści stosunku prawnego.
UMOWA RENTY
(ART. 903, 906 k.c.)
UWARUNKOWANIA PRAWNE
 brak jakichkolwiek ograniczeń co do przedmiotu, który
stanowić może wynagrodzenia w zamian za ustanowiona
rentę,
 wyłącznie świadczenie pieniężne, możliwe do spełnienia
przez każdy podmiot bez jakichkolwiek dodatkowych cech
własnych,
 możliwość waloryzacji świadczenia,
 proste i skuteczne sposoby zabezpieczenia uprawnionego
do świadczenia pieniężnego.
ZAKRES PODMIOTOWY
 umowa oddaje zamiar storn w zakresie świadczenia pieniężnego, ale wymaga
postanowień dodatkowych w zakresie świadczeń rzeczowych,
 z uwagi na to że przedmiot stanowiący wynagrodzenie (np. nieruchomość) co
do zasady przechodzi bez jakichkolwiek obciążeń umowa taka wymaga
dodatkowego zabezpieczenia interesów osoby uprawnionej do renty tak
finansowego jak i w zakresie prawa do dalszego korzystania z rzeczy.
ZAGORŻENIA DLA UPRAWNIONEGO
 umowa renty odpłatnej wymaga bezwzględnie aby wraz z jej zawarciem
ustanowić zabezpieczenia wypłacalności zobowiązanego z tytułu renty oraz
zabezpieczyć prawa osoby fizycznej do świadczeń rzeczowych – korzystania
dożywotniego z mieszkania bowiem prawa te nie wynikają wprost z umowy
renty,
 istnieją proste możliwości zabezpieczenia roszczeń osoby uprawnionej do renty
poprzez umowy dodatkowe stosowane obecnie, tak finansowych - hipoteka na
zbywanej nieruchomości bądź prawie i rzeczowych - użytkowanie lub
służebność osobista (tylko nieruchomości).