Transcript 1_Ubezpieczenia_wypadkowe
Ubezpieczenie wypadkowe - aspekt finansowy
Warszawa, luty 2012 r.
Fundusz wypadkowy
Fundusz wypadkowy w latach 2008 - 2011
w mln zł 6000,0 5000,0 4000,0 3000,0 2000,0 1000,0 0,0 4930,6 4929,9 5470,2 5177,3 5714,9 5364,7 2008 2009 Wpływy składek 6058,0 5374,7 2010 Wydatki funduszu wypadkowego 2011 Lata 2
REGULACJE PRAWNE
• ustawa z dnia 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. nr 199, poz. 1673 z późn. zm.), zwana dalej „ustawą wypadkową”, • ustawa z dnia 30 października 2002 r. o zabezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków i chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (Dz.U. nr 199, poz. 1674), • Ustawa z dnia 25 czerwca 1999r. O świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U.
z 2005r. Nr 31, poz. 267 z późn. zm), • ustawa z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. nr 137, poz. 887 z późn. zm.).
3
Ubezpieczenie wypadkowe
Świadczenia z tytułu ubezpieczenia wypadkowego:
I. Krótkoterminowe:
zasiłek chorobowy świadczenie rehabilitacyjne zasiłek wyrównawczy
II. Długoterminowe:
renta z tytułu niezdolności do pracy renta szkoleniowa renta rodzinna dodatek do renty rodzinnej dodatek pielęgnacyjny
III. Jednorazowe:
jednorazowe odszkodowanie pokrycie kosztów leczenia
4
Świadczenia wypadkowe wypłacane przez ZUS
Wydatki na świadczenia wypadkowe z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Wyszczególnienie 2008 2009 2010 2011 w mln zł w % wydatków ZUS na świadczenia pieniężne w mln zł w % wydatków ZUS na świadczenia pieniężne w mln zł w % wydatków ZUS na świadczenia pieniężne w mln zł w % wydatków ZUS na świadczenia pieniężne
Wypłaty świadczeń ogółem z tego:
rent z tytułu niezdolności do pracy rent rodzinnych jednorazowych odszkodowań zasiłków chorobowych świadczeń rehabilitacyjnych zasiłki wyrównawcze świadczenia zdrowotne
4 719,9
3 297,7 615,9 290,9 444,3 70,9 0,2 0,0
3,5
2,4 0,5 0,2 0,3 0,1 0,0 0,0
4 954,7
3 426,5 645,2 307,8 487,8 87,3 0,1 0,0
3,3
2,3 0,4 0,2 0,3 0,1 0,0 0,0
5 074,6
3 494,0 665,1 324,8 500,0 90,3 0,3 0,1
3,2
2,2 0,4 0,2 0,3 0,1 0,0 0,0
5 126,3
3 504,4 675,2 324,5 526,3 95,7 0,2 0,0
3,2
2,2 0,4 0,2 0,3 0,1 0,0 0,0
5
Świadczenia wypadkowe wypłacane przez ZUS
Struktura wydatków na świadczenia wypadkowe z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych wypłaconych przez ZUS w 2011r.
68,3% 1,9% 10,3% 6,3% 13,2%
renty z tytułu niezdolności do pracy jednorazowe odszkodowania świadczenia rehabilitacyjne renty rodzinne zasiłki chorobowe a) bez zasiłków w yrów naw czych i św iadczeń zdrow otnych
6
Renty wypadkowe z tytułu niezdolności do pracy
Przeciętna miesięczna liczba osób pobierających renty wypadkowe z tytułu niezdolności do pracy wypłacone przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Wyszczególnienie
Renty wypadkowe z tytułu niezdolności do pracy
w tym z tytułu: wypadków przy pracy chorób zawodowych 2008 2009 w tys.
2010 2011
227,2
96,4 114,8
221,2
93,9 111,9
214,7
91,5 108,4
209,3
89,4 105,6
7
Renty wypadkowe z tytułu niezdolności do pracy
Liczba rent wypadkowych z tytułu niezdolności do pracy przyznanych przez ZUS
wyniki badań statystycznych
Wyszczególnienie 2008 liczba % 2009 liczba % 2010 liczba % 2011 liczba %
Renty wypadkowe z tytułu niezdolności do pracy
z tego z tytułu: wypadków przy pracy chorób zawodowych
2 722
1 694
100,0
62,2 1 028 37,8 Średni wiek Przeciętny staż pracy* 49,5 26,0
*) Staż pracy zawiera staż składkowy i nieskładkowy ( bez stażu hipotetycznego ) Przeciętny staż liczony z pełnej liczby miesięcy składkowych i nieskładkowych
2 750
1 843 907 49,4 25,8
100,0
67,0 33,0
2 282 100,0
1 583 699 49,3 24,9 69,4 30,6
1 932 100,0
1 418 514 49,5 25,3 73,4 26,6
8
Renty wypadkowe z tytułu niezdolności do pracy
Struktura rent z tytułu niezdolności do pracy wypadkowych przyznanych w 2011r. według sekcji gospodarki narodowej
40,2% 3,9% 20,2% 7,4% 4,9% 7,2% 8,0% 8,2% Sekcje gospodarki narodowej
rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo przemysł*) budownictwo handel i naprawy transport i gospodarka magazynowa edukacja opieka zdrowotna i pomoc społeczna pozostałe sekcje
*) przemysł: górnictwo i wydobywanie; przetwórstwo przemysłowe; wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych; dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją.
9
Renty wypadkowe z tytułu niezdolności do pracy
Struktura rent wypadkowych z tytułu niezdolności do pracy przyznanych w 2011r. według wybranych zawodów i specjalności poszkodowanych
Robotnicy budow lani i pokrew ni (z w yłączeniem elektryków ) Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrew ni Operatorzy maszyn i urządzeń w ydobyw czych i przetw órczych Kierow cy i operatorzy pojazdów Specjaliści nauczania i w ychow ania Robotnicy w przetw órstw ie spożyw czym, obróbce drew na, produkcji w yrobów tekstylnych i pokrew ni Robotnicy pomocniczy w górnictw ie, przemyśle, budow nictw ie i transporcie Sprzedaw cy i pokrew ni Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych
3,3 3,0
Elektrycy i elektronicy
0,0 2,0 2,6 4,0 5,4 6,0 6,6 8,3 10,7 12,0 13,1 14,0 8,0 10,0 12,0 14,0 16,0
%
10
Renty wypadkowe z tytułu niezdolności do pracy
Struktura rent wypadkowych z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy przyznanych w 2011r. według wybranych grup chorobowych i płci rencistów
Urazy, zatrucia i inne określone skutki działania
66,6%
czynników zew nętrznych Choroby układu kostno staw ow ego, mięśniow ego i tkanki łącznej
6,6% 12,9% 60,7% 3,0%
Choroby układu nerw ow ego
6,5% 3,0%
Choroby oka i przydatków oka
1,0% 2,1%
Choroby układu krążenia
3,0% 2,6%
Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachow ania
2,5%
mężczyźni kobiety
11
Renty wypadkowe z tytułu niezdolności do pracy
Struktura rent wypadkowych z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą zawodową przyznanych w 2011r. według wybranych rodzajów chorób zawodowych i płci rencistów
(choroby zawodowe zgodnie wykazem stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002 r.)
8,7%
choroby narządu głosu
63,6%
pylice płuc uszkodzenia słuchu choroby układu ruchu choroby zakaźne nowotwory złośliwe
30,2% 2,4% 21,9% 2,0% 7,1% 6,4% 3,2% 7,9% 6,8%
mężczyźni
1,5%
kobiety
12
Renty rodzinne wypadkowe
Przeciętna miesięczna liczba osób pobierających renty rodzinne wypadkowe wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Wyszczególnienie
Renty rodzinne wypadkowe
w tym z tytułu: wypadków przy pracy chorób zawodowych 2008
29,5
2009 w tys.
2010
29,0 28,4
2011
27,8
20,8 4,5 20,5 4,5 20,1 4,5 19,7 4,4
13
Renty rodzinne wypadkowe
Liczba rent rodzinnych wypadkowych przyznanych przez ZUS
wyniki badań statystycznych
Wyszczególnienie
Renty rodzinne wypadkowe
z tego z tytułu: wypadków przy pracy chorób zawodowych liczba 2008 %
594 100,0
liczba 2009 %
557 100,0
liczba 2010 %
564 100,0
liczba 2011 %
522 100,0
453 141 76,3 23,7 429 128 77,0 23,0 458 106 81,2 18,8 397 125 76,1 23,9
14
Świadczenia krótkoterminowe
Wypadkowe świadczenia krótkoterminowe
Wyszczególnienie zasiłki chorobowe - liczba dni w tys.
zasiłki wyrównawcze - liczba dni w tys.
świadczenia rehabilitacyjne - przeciętna miesięczna liczba świadczeń - w tys.
2008 7 504,8 8,1 2009 7 278,3 6,6 2010 7 110,0 8,5 2011 7 395,7 7,9 4,0 4,4 4,7 4,9
15
Świadczenia jednorazowe
Liczba wypłaconych jednorazowych odszkodowań powypadkowych
Wyszczególnienie
OGÓŁEM
w tym z tytułu: wypadków przy pracy chorób zawodowych 2008 liczba %
80 263 100,0
2009 liczba %
78 976 100,0
2010 liczba %
79 180 100,0
2011 liczba %
79 172 100,0
77 234 2 929 96,2 3,7 76 043 2 858 96,3 3,6 76 357 2 764 96,4 3,5 76 817 2 294 97,0 2,9
16
Orzeczenia powypadkowe
Przeciętny procent uszczerbku na zdrowiu według płci osób poszkodowanych i okoliczności powstania uszczerbku
21,5% 15,6% 5,5% 4,4%
wypadki przy pracy choroby zawodowe mężczyźni kobiety przeciętny procent uszczerbku
17
Świadczenia jednorazowe
Świadczenia zdrowotne:
tj. wydatki na pokrycie kosztów leczenia z zakresu: stomatologii, szczepień ochronnych, zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne W 2011r. : załatwiono pozytywnie 85 wniosków o przyznanie tych świadczeń, kwota wypłat wyniosła 49,9 tys. zł
18
Różnicowanie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe Zasady różnicowania stopy procentowej składek na ubezpieczenie wypadkowe określają:
ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków 19
Różnicowanie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe
„Informacja o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe ZUS IWA” Informacja ZUS IWA
składek: zawiera m. in. dane do ustalenia kategorii ryzyka dla płatnika
rodzaj działalności według PKD liczbę poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem, które miały miejsce w roku za który składana jest Informacja ZUS IWA liczbę poszkodowanych w wypadkach przy pracy – śmiertelnych i ciężkich liczbę zatrudnionych w warunkach zagrożenia
20
Różnicowanie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe
Płatnicy składek na ubezpieczenie wypadkowe, którzy złożyli Informację ZUS IWA za dany rok
Rok kalendarzowy 2009 liczba płatników składek na ubezpieczenie wypadkowe (w tys.) 163,4 2010 162,1
21
Różnicowanie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe
Płatnicy, którym ZUS ustalił wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe na dany rok składkowy
Rok składkowy liczba płatników składek na ubezpieczenie wypadkowe (w tys.) 2010/2011 2011/2012 133,0 136,5
22
Różnicowanie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe
Dane do ustalenia kategorii ryzyka przekazane przez płatników składek na ubezpieczenie wypadkowe w Informacji ZUS IWA *)
Wyszczególnienie 2009 2010 2009 = 100 Poszkodowani w wypadkach przy pracy ogółem 106 042 112 569 106,2 w tym: poszkodowani w wypadkach przy pracy śmiertelnych i ciężkich udział w % 1 092 1,0 1 061 0,9 97,2 x Zatrudnieni w warunkach zagrożenia 298 311 291 674 97,8 *) dane za 2009r. Wg stanu na dzień 30 kwietnia 2010r. I za 2010r. Wg stanu na dzień 30 kwietnia 2011r.
23
Różnicowanie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe
Poszkodowani w wypadkach przy pracy zgłoszeni przez płatników w Informacji ZUS IWA za rok 2010 według sekcji PKD
5,0% 4,1% 1,7% 1,4% 1,2% 0,6% 1,3% 5,8% 6,1% 8,0% 1,1% 1,7% 0,6% 2,9% 11,9% 34,5% 8,9% 2,2% 1,0%
Rolnictw o, leśnictw o, łow iectw o i rybactw o Górnictw o i w ydobyw anie Przetw órstw o przemysłow e Wytw arzanie i zaopatryw anie w energię elektryczną, gaz Dostaw a w ody, gospodarow anie ściekami i odpadami Budow nictw o Handel hurtow y i detaliczny Transport i gospodarka magazynow a Działalność zw iązana z zakw aterow aniem i usługami gastronomicznymi Inf ormacja i komunikacja Działalność finansow a i ubezpieczeniow a Działalność zw iązana z obsługą rynku nieruchomości Działalność profesjonalna, naukow a i tecniczna Działalność w zakresie usług administrow ania Administracja publiczna i obrona narodow a, obow iązkow e ubezpieczenia społeczne Edukacja Opieka zdrow otna i pomoc społeczna Działalność zw iązana z kulturą, rozryw ką i rekreacją Pozostała działalność usługow a oraz nieustalona sekcja gospodarki narodow ej
24
Różnicowanie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe
Drugim elementem, obok kategorii ryzyka, wpływającym na stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe, tj. na jej obniżenie lub podwyższenie, ustalanym dla poszczególnych płatników w ramach grup działalności, jest
wskaźnik korygujący
.
Wskaźnik korygujący
jest ustalany indywidualnie dla każdego płatnika składek na podstawie różnicy między kategorią ryzyka określoną w Rozporządzeniu dla grupy działalności, do której płatnik należy, a kategorią ryzyka ustaloną przez ZUS dla danego płatnika na podstawie złożonych przez niego informacji o wypadkowości za trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe.
25
Różnicowanie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe
Struktura płatników składek na ubezpieczenie wypadkowe, którym ZUS ustalił wskaźnik korygujący na podstawie Informacji ZUS IWA złożonej po raz kolejny, trzeci rok
100% 80% 60% 40% 20%
20,9 8,7 70,4 21,1 8,4 70,5
0%
2009
płatnicy składek z obniżoną stopą składki platnicy składek z podstaw ow ą stopą składki
2010
lata płatnicy składek z podw yższoną stopą składki
26