Transcript حجاب چیست؟
مفهوم حجاب حجاب وعفاف در قرآن کریم انواع حجاب قرآنی آثارحجاب عفاف وحجاب در رفتار حضرت معصومه(ص) عوامل بد حجابی آثاروپیامدهای بدحجابی نتیجه گیری خیلی از مردم میگن!!! بابا دلت پاک باشد .دل پاک باشد ،کافی است! جواب به این اشخاص که پاکی دل رو مالک خوبی و بهشت میدونند اینه: آنکس که تو را خلق کرده است ،اگر فقط دل پاک کافی بود فقط میگفت [:آمنوا[ در حالیکه گفتهَ ]:آم ُُنوا َو َعم ُلوا َّ الص ِالحات] یعنی هم دلت پاک باشد ،هم کارت درست ِ باشد. اگر تخمه کدو را بشکنی و مغزش را بکاری سبز نمی شود .پوستش را هم بکاری سبز نمیشود . مغز و پوست باید با هم باشد. هم دل ؛ هم عمل!! دل پاک +عمل صالح = رضایت الهی مرحوم آیت هللا مجتهدی( ره) یکی از مسائل مهم در اسالم پوشیدگی زن در برابر بیگانگان است که با عنوان حجاب مطرح می شود. در معنی واژه حجاب در دانشنامه جهان اسالم امده است :معنی مصدر آن پنهان کردن و منع از وارد شدن است و معنی اسمی آن پرده می باشد. تاریخچه حجاب : مسئله حجاب محدود به اسالم نمیشود .در ادیان گذشته مسیحی ،یهودی ،زرتشتی و ادیان هندو انواعی از حجاب تعریف شد ه است .در بسیاری موارد هر چه طبقه اجتماعی فرد باالتر بوده حجاب بیشتری وجود داشته و پوشش به نوعی نشان دهنده منزلت اجتماعی فرد بوده است .در دین اسالم این مسئله کاملتر و ظریفتر مطرح شده است. حجاب ،در لغت به معناي مانع و پرده و پوشش آمده است. اگر به معناي عام ،هر نوع پوشش و مانع از وصول به گناه را حجاب بناميم ،حجاب مي تواند اقسام متفاوتي داشته باشد ،از جمله حجاب ذهني ،فکري و روحي ،عالوه بر اين ،در قرآن از انواع ديگر حجاب که در رفتار خارجي انسان تجلي مي کند ،نام برده شده است، مثل حجاب و پوشش در نگاه که به مردان و زنان ،در مواجهه با نامحرم توصيه شده است.. پوشش ،معرف شخصيت و عفت زن مؤمن است و موجب مي گردد که افراد الابالي جرأت نکنند به او جسارت کرده و به ديد شهوت و هوسراني به او بنگرند .خداونددر قرآن می فرماید :زنان مؤمن براي اين که مورد آزار افراد هرزه قرار نگيرند ،به گونه اي خود را بپوشانند که زمينه اي براي بي حرمتي به آنها فراهم نگردد. خداوند در اين فرموده اش ،ابتدا فلسفه ي حجاب را تبيين مي کند و با تهديد و زور ،دستور حجاب را مطرح نمي کند و سپس ،به بيان الگوي عملي پوشش ،يعني جلباب که پوشش خاص آن زمان بوده است ،اشاره مي کند .در اينجا ،مي توان نتيجه گرفت که براي ايجاد فرهنگ حجاب و پوشش مناسب در جامعه ،بايد ابتدا پايه هاي اعتقادي و بينش افراد را نسبت به اين موضوع ،محکم کنيم. براي ايجادفرهنگ حجاب و پوشش مناسب در جامعه ،بايد ابتدا پايه هاي اعتقادي و بينش افراد رانسبت به اين موضوع ،محکم کنيم و اين ،يعني نهادينه سازي باورهاي درست و فرهنگ سازي دقيق .بنابراين ،تهديد و اجبار ،هيچ گاه به عنوان اولين راهکار ،اثر بخش نخواهدبود . ّ ّ جالبيبهن ذلک ادني ان يعرفن فال يؤذين و کان عليهن ُّ من «يا ايها النبي ،قل الزواجک و بنائک و نساء املؤمنين يدنين ً ً هللا غفورا رحيما؛ اي پيامبر به زنان و دختران خود و به زنان مؤمن بگو روسري هاي بلند بر خود بيفکنند ،اين عمل مناسب تر است ،تا (به عفت و پاکدامني) شناخته شوند و مورد آزار قرار نگيرند و خداوند آمرزنده ي مهربان است» . (( )1سوره احزاب ،آيه ي )59 حجاب چشم حجاب در گفتار حجاب رفتاري حجاب چشم «قل للمؤمنين ّ يغضوا من ابصارهم؛ اي رسول ،به مردان مؤمن بگو تا چشم ها را از نگاه ناروا بپوشند» ( .سوره ي نور ،آيه ي )30 «قل للمؤمنات يغضضن من ابصار ّ هن؛ اي رسول ،به زنان بگو تا چشم ها را از نگاه ناروا بپوشند» ( .سوره ي نور ،آيه ي )31 حجاب در گفتار نوع ديگر حجاب و پوشش قرآني ،حجاب گفتاري زنان در مقابل نامحرم است. «فال تخضعن بالقول فيطمع الذي في قلبه مرض؛ زنها که نازک و نرم با مردان سخن نگوييد ،مبادا آن که دلش بيمار (هوا و هوس) است ،به طمع افتد» ( .سوره ي احزاب ،آيه ي )32 حجاب رفتاري نوع ديگر حجاب و پوشش قرآني ،حجاب رفتاري زنان در مقابل نامحرم است .به زنان دستور داده شده است به گونه اي راه نروند که با نشان دادن زينت هاي خود باعث جلب توجه نامحرم شوند. استاد شهيد «مرتضي مطهري» که در تبيين فلسفه ي حجاب در اسالم ،تالش علمي فراواني داشت ،بيان داشتند « :عده اي مي گويند: چون حجاب ،به معني پرده است ،اسالم خواسته است زن باحجاب باشد ،يعني همواره پشت پرده بوده و در عزلت و گوشه نشيني باشد، اما بايد بدانيم آنچه درباره ي پوشش زن است کلمه «ستر» به کار مي رود .پوشش زن ،در اسالم آن است که در معاشرت با مردان ،بدن خود را پوشانده و از جلوه گري ،پرهيز کند» )6( . آثار حجاب الف -آثار فردي در خصوص آثار فردي رعايت حجاب ،مي توان به موارد ذيل اشاره کرد: .1احترام به شخصيت زن ،به واسطه ي رعايت حجاب .2مصونيت ارتباطات زن با مردان غريبه، .3حفظ اعتقادات مذهبي براي افراد، .4حفظ عفت زن و جلوگیري از فساد و ناهنجاري. ب -آثار اجتماعي آثار اجتماعي رعايت حجاب فراوانند که برخي از آنها عبارتند از: .1سالمت نسل جديد جامعه، .2پيشگیري از فساد اخالقي .3مبارزه با مظاهر بي ديني، .4حفظ کيان خانواده. عفاف وحجاب در رفتار حضرت زهرا (س) «عفاف و حجاب» در رفتار فاطمه(س) نمود كاملي دارد كه با افتخار مي توان گفت كه در ميان زنان جهان حضرت فاطمه ى زهرا (س) بسيار پاكدامن و عفيف بودند و در طول زندگى خويش،در خانه و خانواده و روابط اجتماعي تجسم عيني حيا وعفاف به حساب مى آمدند. حضرت (س) اگرچه نمونه كامل يك زن مسلمان در تمام اوصاف و كماالت اسالمى به ويژه در حجاب و عفاف بود، ولى مسائل سياس ی و اجتماعى را نیز در مواقع حساس ناديده نمى گرفت،ودر صورت لزوم در اجتماع حضور مي يافت وبه مبارزه مي پرداخت وحتي در مجامع عمومى وخصوص ي به مناظره نشست وبه روشنگري پرداخت ،ولى در عین حال هرگز از پرده حجاب كامل و عفاف الزم بیرون نرفت. عوامل بد حجابی رعایت نکردن حجاب از سوی برخی از زنان و دختران می تواند به دالیل زیر صورت گيرد: کسب موقعیت موقعیت واقعی در اثر تحصیل علم و فضائل اخالقی به دست می آید .اما برخی از زنان که فاقد این ارزش ها هستند با نمایش زیبایی ها و جاذبه های طبیعی و ساختگی زنانه خود سعی در جلب توجه دیگران دارند تا به این وسیله کمبودهای درونی خود را رفع کنند؛ غافل از آنکه هرگز کس ی نمایش زیبایی های زنانه را دلیل بر شخصیت و جایگاه ارزش ی او نمی داند. تقلید از غرب تقلید کورکورانه از غرب یکی از مشکالت دیرینه برخی از زنان مسلمان بوده که بدون کم ترین تفکر و تحلیلی از زندگی غربی به آن ها اظهار تمایل نشان می دهند. زیبایی طلبی برخی دختران و زنان تمایل دارند به شکلی زیبا نزد دیگران حضور پیدا کنند و از آن جایی که حجاب زیبایی های آن را پوشش می دهد سعی در ناقص کردن حجاب خود دارند .به همين منظور بخش ی از موی خود را به نمایش می گذارند و یا سعی در پوشیدن لباس های زننده و متنوع و زیور آالت گوناگون می کنند. سرسپردگی دشمنان اسالم برخی از زنان بی حجاب یا بدحجاب ،مزدبگيران استعمارگران هستند .آن ها برای ترویج فرهنگ فساد و تهاجم فرهنگی غرب تالش می کنند .مدهای مبتذل و غير مرسوم ابتدا از طرف این گونه زن ها و توریست ها به جامعه وارد می شود و سپس به دیگران سرایت می کند .هدف آن ها ترویج فرهنگ غرب و دریافت اجرت و جاسوس ی برای سازمان های جاسوس ی است. بی حیایی بی حیایی زنان و دختران جوان اغلب از معاشرت با دوستان بی حیا ،تماشای فیلم های مبتذل ،جهل نسبت به ارزش واالی عفت و حیا و فرهنگ اقوام و خانواده به ویژه روحیه پدر و مادر سرچشمه می گيرد. وسوسه های شیطانی یکی از بهانه های القایی شیطان ،اظهار روشن فکری زن بدحجاب است که متأسفانه در پيروان او مؤثر بوده است .بدحجابی، فریب وسوسه های شیطان است و بسیاری از زنان باور کرده اند که بدحجابی نشانه روشن فکری ،تمدن و پیشرفت است. بی غیرتی مردان بی غيرتی پدر ،برادر و یا شوهر تأثير به سزایی در گرایش دختران و زنان به بدحجابی و بی حیایی و بی عفتی دختران و زنان دارد(.)1 پیروی از هوی و هوس های نفسانی هوی پرستی سرچشمه غفلت و بی خبری است .برخی زنان به خاطر هوی و هوس های خویش به فکر تنوع لباس ،آرایش و خودنمایی در جامعه می افتند تا این که خود را به هر زن و مردی ارائه کنند .آن ها به جز شیک پوش ی ،خودنمایی ،لذت جویی و خوش گذرانی انگيز می گذرانند. به چيز دیگری نمی اندیشند و بهترین اوقات زندگی خود را در کوچه ها ،خیابان ها ،پارک ها یا مهمانی های مفسده مدگرایی و اظهار غنی بودن ریشه بدحجابی برخی از زنان تفاخر و خودنمایی های مالی است .این گونه زنان دوست دارند تا دیگران شاهد برخورداری از زندگی خوب مالی آن ها باشند و برای رسیدن به این هدف هر کاری انجام می دهند .این دسته از زنان زندگی را به کام همسر و فرزندان خود تلخ می سازند ،زیرا به ظاهر خود بیشتر توجه دارند و سعی می کنند تا هم سطح دوستان خود شوند .به همين منظور زیور آالت خود را در معرض نمایش عموم قرار می دهند و مطابق مد روز لباس به تن می کنند()2 بدحجابی آثار ناگواری را به فرد و جامعه تحمیل می کند که برخی از آن ها عبارتند از: فروپاش ی شخصیت ز ن زدودن گوهر حجاب از وجود زن ،محور ارزش واقعی انسانی از اوست .ارمغان شوم بی حجابی چيزی جز تنزل مقام زن از شخصیت اجتماعی او نیست .از سوی دیگر ،وقتی زن از اصالت انسانی خود عدول کرد ،مورد طمع دیگران قرار می گيرد و ناامنی در اجتماع دامن گير زنان جامعه می شود. فروپاش ی خانواده مقدمه اصلی روابط نامشروع بين زن و مرد در خارج از خانواده ،بدحجابی و عدم رعایت عفت است .در چنين وضعیتی ،ارزش های خانواده به شدت سقوط خواهد کرد و این جاست که آمار طالق افزایش پیدا می کند. رکود فعالیت های مفید اجتماعی وقتی جامعه و محیط اجتماعی سالمت و صالبت خود را با بی بند و باری از دست بدهد و فساد گسترش یابد ،استعدادهایی که می توانند در خدمت تحقیق ،تعلیم و تربیت ،تفکر ،سازندگی و بالندگی جامعه قرار گيرند ،در خدمت آن چه صحیح نیست قرار می گيرند و این جاست که پتانسیل عظیمی از نيروهای انسانی تباه خواهد شد()3 عذاب آخرت از جمله اثرات ناگوار بدحجابی کیفر اخروی است .زیرا حجاب های ناقص از جمله گناهان کبيره ای است که خداوند برای آن وعده عذاب سخت داده است. خدشه به ارزش ها مسئله بدحجابی عالوه بر این که با ارزش های اسالمی سازگاری ندارد ،بی احترامی به ارزش های ملی نيز به شمار می رود؛ زیرا زنان ایرانی حتی پیش از اسالم نيز به حجاب و پوشش اهمیت می دادند .مراجعه به ادبیات ایران نشان گر آن است که زنان ایرانی از دیرباز پوشش و حجاب را به عنوان یک فرهنگ و هنجار پذیرفته و برای آن اهمیت فوق العاده ای قائل بودند (.)4تاریخ نشان می دهد که زنان ایرانی در دوره های مختلفی هم چون زمان حکومت مادها ،پارس ها اشکانیان و سامانیان دارای حجاب بوده اند .ویل دورانت در این خصوص می نویسد« :زنان طبقات باالی اجتماع جرأت نداشتند که جز در تخت روان روپوش دار ،از خانه بيرون بیایند ...در نقش هایی که از ایران باستان بر جای مانده است ،هیچ صورت زنی دیده نمی شود» ()5 ی نتیجه گير احکام و دستوراتي که اسالم در سيره معصومين و حضرت زهرا(س)الگوي عملي جوامع قرار داده،همه و همه بيانگر توجه دقيق و موشکافانه اسالم نسبت به سالمت جامعه و فرد مي باشد.در روابط اجتماعي عفاف وحجاب رمز بهداشت وسالمت رواني جامعه است ويكي از ارزشهاي واالي انساني و اسالمي كه سرچشمه ارزشهاي ديگر ،و موجب آثار درخشان معنوي است ،كه ميتوان آن ها را از پايههاي اخالق و صفت كليدي براي عقب زدن رذايل در روابط اجتماعي و سوق دهنده به سوي تكامل و درجات عالي و كماالت متعالي زنان ومردان در جامعه دانست. در بين مسائل مختلف اخالقي واجتماعي خانواده ،رعايت عفاف وحجاب زنان و مردان ،ونحوه ارتباط هاي اجتماعي از مسائل مهمي است كه متاسفانه امروز در جوامع با تهاجم و شبيه خون فرهنگي مورد غفلت و تسامح و تساهل قرار گرفته است وبنيان خانواده واجتماع را مورد هجمه قرار داده است.وضعيت موجود در روابط اجتماعي و خانوادگي نشان مي دهد كه نوعي انحراف از فطرت زنان ومردان ايجادشده است كه ماحصل آن گامي به سوي بي بند و باري و فساد در روابط اجتماعي است. جهت حل معضالت ومشکالت اجتماعي نيازبه الگوي عملي براي زنان ومردان است که با پيروي ازاين الگو وهمانند سازي مي توانند مسيرهدايت وسعادت وآرامش را به دست آورند.با توجه به وضعيت عفاف وحجاب در جامعه امروزوآشنايي با سيره فاطمه(س) والگوگيري در گفتار ورفتار ورعايت عفاف در روابط اجتماعي ،بسيار ضروري وحياتي است. منابع: -1گلبرگ عفاف «پژوهش ی قرآنی در حجاب»نویسنده :عبدالحسين حاجی ابوالحسنی -2كتاب«حجاب زينت برتر» نوشته « عطيه صادق كوهستانی» به همت انتشارات -3اینترنت سپاس