Transcript جایگاه ترویج در فرهنگ جامعه

‫فصل ‪9‬‬
‫جایگاه ترویج در فرهنگ جامعه‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫یکی از مهمترین وظایف ترویج انتشار نوآوریها در جوامع کشاورزی است‬
‫بدیهی است ارایه روشهای نو در روستا ساده نیست و انجاا رساا ت ی ای‬
‫ترویج به آن بستگی دارد‪.‬‬
‫یکاای از مشااکمت مااده تاارویج ایااران در آگشااته و ناآآاااهی اصااو ی و فناای‬
‫افراد مسئول و بخصوص آموزشاگران و مروجاان کشااورزی باه گگاونگی‬
‫انتشار نوآوریها بوده است‪.‬‬
‫در اینجا الز است رابطه نوآوری با فرهناگ جامعاه دقی اا بررسای شاود تاا‬
‫از آن ن ش مروجان کشاورزی آآاهی بیشتری اصل آردد و مشخص شود‬
‫که مروج با گه افراد و گه فرهنگی در تماس است‪.‬‬
‫جنبه های فرهنگ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫هر فرهنگی دو جنبه دارد‪.‬‬
‫‪ -1‬یک جنبه تغییرناپگیر و قوا یافته که کوگکترین تغییری در آن با‬
‫م اومت شدید مرد روبرو می شود مانند ‪ :‬ا ت ادات و باورهاو باس و‬
‫مگهب و زبان و رسو دیرینه‪.‬‬
‫‪-2‬فرهنگ تغییر پگیر به این معنی که در سایه فرهنگ ثابت و و بر‬
‫اساس آن و ا ت ادات آوناآونی وجود دارند که گندان اساسی نیستند و‬
‫به م ض بروز پدیده ای بهتر یا جا ب توجه تر کهنه و منسوخ می‬
‫شوند این بخش از فرهنگ را فرهنگ ت لیدی یا فرهنگ روبنایی می‬
‫نامند‪.‬‬
‫ن ش فرهنگی مروج‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اآر ا ت اد داشته باشی که در هر زمینه ای نو ی فرهنگ با باور‬
‫خاص وجود دارد و هیچ باوری بیهوده پدید نیامده است آنوقات باه‬
‫فرهنگ تو ید کشاورزی پی خواهی برد‪.‬‬
‫آستردآی موضوع کشاورزیو تنوع شادید فعا یتهاای کشااورزی و‬
‫جااا ظااای تکنو اااویی ماااورد نیااااز کشااااورزان و رقیااا باااودن‬
‫سیاستهای ماایتی از مجمو اه بخاش کشااورزی کشاور مشاکمت‬
‫دیااده ای را باارای مجریااان برنامااه هااای توسااعه کشاااورزی پدیااد‬
‫آورده است‪.‬‬
‫منابع تکنو ویی‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تکنو ویی تی اآر خاص فعا یتهای ترویج کشااورزی ها باشاد ماهیتاا از ساه منباع نشائت مای‬
‫آیرد‪.‬‬
‫‪ -1‬تکنو ویی وارداتی ‪ :‬صرفا از خارج مرزها با مواضع فنی ویایه وارد کشاور مای شاود کاه‬
‫به د یل تو ید انبوه بر مبنای وییآیهای ا جوامع مختلف درست شده اسات و نمای تواناد بارای‬
‫مدتی طوالنی و در سطح آسترده مورد استفاده قرار آیرد‪.‬‬
‫‪-2‬تکنو ویی مشارکتی‪ :‬نو ی است که بیشتر بر مبنای شرایط خاص یک کشور یا تی منط ه‬
‫ای از جهان طرا ی و تو ید شده باشد بدیهی است که این نوع تکنو ویی نیز از جهت تطبی با‬
‫شرایط داخلی م دودیتهای خاص خود را دارد‪.‬‬
‫‪ -3‬تکنو ویی داخلی ‪ :‬نو ی از تکنو ویی است که ا زاما بار مبناای وییآیهاای منط اه ( داخال‬
‫مرزها) استوار است و برای افزایش کارایی در همان م دوده مورد استفاده قرار آیرد این نوع‬
‫تکنو ویی پس از آزمونهای الز مای تواناد در توساعه کشااورزی یاک کشاور ن اش ارزناده ای‬
‫داشته باشد‪.‬‬
‫ن ش پیوندهای موردی در تنظی ا گوی ترویج‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫صرفنظر از اینکه اساسا“ این پیوند از کدا سو پدید آمده است در ی ت و بین دو قطاب انت اال‬
‫دهنده و انت ال آیرنده تکنو ویی برقرار می آردد این ارتباطات که زیر ساخت ا گوهای داخلی‬
‫ترویج کشاورزی هستند‪.‬‬
‫این پیوندهای درون زای ممکن است ف ط نظا ساخت یا ف ط مارد سااخت باشاند یعنای‬
‫یا صرفا با توجه به سیاستهای وییه تشکیمتی بدون رای کشاورزان و ف اط باا نظار کارشناساان‬
‫و کاارآزاران تارویج کشاااورزی پدیاد آماده باشااد ( کاه در ایان صااورت تارجیح کاادر تاارویج در‬
‫تسهیل انجا وظایف م و ه ن اش ماوثری در تکاوین آن دارد) یاا اینکاه باه دالیلای از جملاه دور‬
‫ماندن از روند فنی ترویج به وسیله خود کشاورزان م ل پدید آمده باشد‪.‬‬
‫واضح است که تلفی ی از این دو پیوند نیز امکان پگیر است و آن پیوندهای واقع آرایانه ای‬
‫خواهد بود که در آن به تکنو ویی ترویج و همگنین به واقعیتهای اجتماا ی از جملاه ارزشاهای‬
‫مرد به د کافی توجه شده است‪.‬‬
‫مسیر ضد توسعه‪:‬‬
‫‪‬‬
‫بسیار اتفا افتاده اسات کاه بسایاری از تکنو وییهاای ترویجای کاه‬
‫به د یل موجه پا آرفته اند و ی باه لات بای تاوجهی ضاعیف شادن‬
‫انگیزه های او یه از پای ماناده و انباوهی از م اومات اجتماا ی را‬
‫در گهن مرد یا بهره وران تکنو ویی پدید آورده اند تا آزموده را‬
‫باز نیازمایند و گا خود در این مسیر ضد توسعه شده اند ‪.‬‬
‫نظریه بلکنبرگ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫بلکنبرگ معت د اسات کاه یکای از مشاکمت تارویج ایان اسات کاه در جاایی کاه جمعیات‬
‫کشاااورزان ریرمتجااانس انااد و یااک نگاارش ترویجاای مناسااب ه ا وجااود ناادارد گگونااه‬
‫بامنااابع م اادود بااه بیشااترین کشاااورزان رساایدآی کنااد وی ماای آویااد انگیاازه مش اارکت‬
‫کشاورزان در برنامه های ترویجی به این بستگی دارد که تا گه اد برخاورد ترویجای‬
‫می تواند نیازهای اقتصادی – اجتما ی و وضعیت کشااورزی و نتیجتاا“ مشاکمت آنهاا‬
‫را برطرف کند‪.‬‬
‫واقع شدن در گنین تنگنایی از یک طرف و زو رکت به سوی رشاد و توساعه از‬
‫طاارف دیگروکاال سیساات تااریج را در شاارایطی اضااطراری قاارار داده آن را وادار ماای‬
‫اهدافی کاه پایش رو دارد همگاا‬
‫سازد به روشها و مد هایی رو کند که به منظور ت‬
‫باشند‪ .‬این شرایط و برای مروجاان و مارد در م ال تمشاهای ترویجای نیاز ظااهر مای‬
‫شود و نهایتا کار به جایی می رساد کاه در فعاال سااختن جامعاه کشااورزان ابتکارهاا و‬
‫ت رکات نوینی صورت آیرد‪.‬‬
‫ل ه اتصال ترویج و جامعه کشاورزی‪:‬‬
‫‪‬‬
‫از نظاار دو صااا ب نظاار تاارویج کشاااورزی یعناای ساایمون نااا و‬
‫کیناااون باترفیلاااد ا ت ااااد دارناااد کاااه ایجااااد مااازارع نمایشااای ت ااات‬
‫سرپرستی و مدیریت وزارت کشاورزی زیر پوشش دانشکده های‬
‫کشاورزی مناسبترین ل اتصال خواهد بود‪.‬‬
‫مدیریت انت ال تکنو ویی‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫درباره مدیریت انت ال تکنو ویی وئیس ماالسایس مای آویاد کاه “ اآار بناا باشاد‬
‫کشاورزان واقعا روشهای جدید را بپگیرند باید مشکمت آنان را نیز درک کرد‪.‬‬
‫مسئوالن می توانند پیشنهادهایی را که از دیدآاه خودشان کاامم اقمناه اسات و‬
‫بدهند و ی اآر پیشنهاد با منط کشاورز سازآاری نداشته باشد کشاورز آنهاا را‬
‫نخواهد پگیرفت “‬
‫ماالسااایس معت اااد اسااات کاااه دساااتاوردها را مااای تاااوان از روی پاااگیرش واقعااای‬
‫سیستمهای جدید سنجیدو بدین معنی که پاس از قطاع امتیاازات ماوقتی معینای کاه‬
‫ظاااهرا مشااو پااگیرفتن تکنیکهااای جدیااد ماای آردنااد اآاار اسااتفاده از تکنو ااویی‬
‫جدید در سطح وسیع ادامه یا آسترش یافت فرایند ایجاد و انتشار و اشا ه نتیجاه‬
‫مطلوبی داشته است ‪.‬‬
‫نظریه آدامز‪:‬‬
‫آنگه آدامز در این زمینه مطار کارده اسات و باه ناوان نگرشاها یاا‬
‫برخوردهااای توسااعه روسااتایی ماادنظر داشااته اساات ماای توانااد در‬
‫شناخت ماهیت و ت سای بنادی پیونادهای ماورد مطا عاه ماوثر باشاد‬
‫این نگرشها بارتند از‪:‬‬
‫نگرش یا برخورد مست ل‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در این نگرشو دیدآاه م وری تفکرات توسعه بر رفع موانع یا‬
‫کمبود اطم ات فنی برای رشد تو یدات کشاورزی متمرکز است‬
‫و فاصله بین تو یدکنندآان تکنو ویی و بهره وران آن می تواند با‬
‫خدمات اطم اتی کشاورزی پرشود‪.‬‬
‫ترویج آمریکا و انگلیس از این نوع است‪.‬‬
‫نگرش یا دیدآاه جامع‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در این نگارش و توفیا زرا ات وابساته باه اثار مت ابال ملیاات و‬
‫نهادهای متعدد است ‪ .‬ترکیب آنها می تواناد رشاد قابال تاوجهی در‬
‫میزان م صول پدید آورد اماو کارکرد هار کادا باه تنهاایی ارزش‬
‫گندانی ندارد‪.‬‬
‫در این خصاوص مای تاوان باه مطا عاه انجاا شاده در هناد در‬
‫ارتباط با ن وه بگرکاری برنج اشاره نمود‪.‬‬
‫نگرش قراردادی‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در این روش به وسیله کومتهای مستمره ایجاد شاد کاه هادف آن‬
‫افزایش کمای کاالهاای صاادراتی تو یاد شاده باه وسایله کشااورزان‬
‫خرده پا بود این برخورد هنوز ه در د وسیعی کاربرد دارد‪.‬‬
‫طر زرا ی انجا شده در کنیا برای تو ید گای و طار تو یاد و‬
‫انت ال شیر در مصر را می توان از این نوع نا برد‪.‬‬
‫برخورد تلفی ی توسعه منط ه ای‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫این نگرش اواخر سا های ‪ 1960‬و اوایل ساا های ‪ 1970‬مطار‬
‫شد و هادف آن تساهیل مشاکمت کشااورزان سانتی در یاک منط اه‬
‫مشخص است ‪.‬‬
‫طاار توسااعه منط ااه ای معمااوال باار رشااد کشاااورزی ساانتی و بااه‬
‫وییه خدمات ترویجی و رضه و ا تبارو و بازاریابی متکی است‬
‫پیوندهای ترویجی مورد مطا عه در فریمان مشاهد را مای تاوان از‬
‫این نوع تل ی کرد‪.‬‬
‫ل ه های انت ال‬
‫تکنو ویی تو ید ‪:‬‬
‫منبع‪:‬‬
‫‪‬‬
‫ترویج و آموزش کشاورزی (جلد دو )و ایرج ملک م مدیومرکز‬
‫نشردانشگاهی‬