Transcript Mikroskobik Canlılar-3 (sunu)

Bakteri
Maya
Mikrop
• Çevremizde yaşayan gözle görülemeyecek kadar
küçük canlılar, mikroskop yardımı ile görülebilir.
Mikroskopla görülebilen canlılara mikroskobik
canlılar adı verilir.
• Mikroskobik canlılar; toprakta, havada, suda, toprak
altında, insan ve çeşitli canlıların vücutlarında
yaşayabilir.
• Bunlar hem zararlı hem de faydalı mikroskobik
canlılardır.
• Mikroskobik canlılar, besinlerimizin bozulmasına
neden olabilir ve çeşitli hastalıklara yol açabilir.
• Sütün mayalanıp yoğurda ya da peynire
dönüşmesini, üzümden sirke oluşmasını sağlayan
mikroskobik canlılardır.
• Toprakta yaşayan bazı mikroskobik canlılar hayvan
ve bitki artıklarının çürümesini sağlar.
MİKROSKOP
Çıplak gözle görülemeyecek
kadar küçük cisimlerin birkaç
mercek yardımıyla büyütülerek
görüntüsünün
incelenmesini
sağlayan
alettir.
Öncelikle
isminden de anlaşılacağı üzere
mikro, yani çok küçük hücrelerin
incelenmesinin yanısıra, sanayi,
metalürji, genetik, jeoloji, arkeoloji
ve adli bilimler (kriminoloji)
alanında da büyük hizmetler
görmektedir.
Mikroskobu, ilk önce
Hollandalı
Zacharias
Janssen'in, 1590 dolaylarında bir teleskopu tadil
etmek suretiyle meydana
getirdiği kabul edilmektedir.
Ancak bu sıralarda
başka Hollandalı, Alman,
İngiliz ve İtalyan bilginleri
de, mercek sistemi tersine
çevrilmiş bir teleskopun,
cisimleri
büyütmek
için
kullanılabileceğinin farkına
varmışlardır.
Antoni van Leeuwenhoek
Robert Hooke
Bugünkü mikroskobun ana prensiplerini ise 17.
asırda Hollandalı Anton Van Leeuwenhoek ve İngiliz
Robert Hooke bulmuşlardır.
Mikroskobun Bölümleri
1-) Objektif mercekleri ve
döner tabla.
2-) Göz merceği.
3-) Aydınlatma lambası.
(Bazı mikroskoplarda
lamba yerine ışığı
yansıtan ayna bulunur.)
4-) İnce (mikro) ayar
düğmesi.
5-) Kalın (makro) ayar
düğmesi.
6-) Tabla.
Mikroskobun Kullanılışı
1- Mikroskop genel anlamda gövde kolu ve alt kaide olmak üzere iki
kısımdan oluşur. Bütün diğer parçalar bu iki parça üzerine yerleştirilir.
2- Mikroskopların hareketli bir nesne tablası vardır. Bu nesne tablası
kaba ve ince ayar kontrol düğmeleri ile aşağı ve yukarı hareket
ettirilebilir.
3- Lam ve lamel( preparat ) iki nesne klipsinin altına gelecek şekilde
nesne tablasının üzerine yerleştirilir.
4- 45 derece açılı tüpün üst kısmında değiştirilebilir bir oküler
bulunmaktadır. Alt kısmında ise objektiflerin sabitlendiği bilye yataklı
ve dört objektif yuvalı hareketli bir revolver vardır.
Mikroskobun Kullanılışı
Mikroskopta inceleme esnasında yapılması gerekenler şunlardır:
( Görüntünün odaklanması )
1-Preparatı ( lam ve lameli ) nesne tablasının üzerindeki sıkıştırma
klipslerinin altına yerleştirin.
2-Her zaman için en düşük büyütme seviyesi olan objektif ile
çalışmaya başlayın.
3-Kaba ayar düğmesi ile nesne tablasını en üst seviyeye çıkartıncaya
kadar tablanın kenarına bakın.
4-Daha sonra tüpe bakarak preparattaki görüntü belirinceye kadar
kaba ayar düğmesini aşağıya doğru çevirin.
5-Kaba ayar yapıldıktan sonra ince ayar düğmesi ile keskin bir
görüntü alıncaya kadar ayar yapın.
6-Büyütmeyi arttırmak için hareketli revolveri saat yönünde çevirerek
ve her objektif değişikliğinde sadece ince ayar düğmesini ayarlayarak
görüntüyü odaklayabilirsiniz.
7-Her büyütmede ışığa gereksinim artacağından iris diyafram daha
fazla açılmalıdır.
Mikroskobun Kullanılışı
Mikroskop kullanımından sonra dikkat edilmesi gereken hususlar:
1- Mikroskop sadece gövde kolu üzerinden tutulmalı ve
taşınmalıdır.
2-Objektifi tüpteki oküler ile birlikte en düşük büyütme seviyesine
getirip bırakınız.
3-Aydınlatma sistemini kapatmayı unutmayınız.
4-Toz, mikroskop ve optik aksamın en kötü düşmanıdır. Bu nedenle
mikroskobun hassas iç bölümlerine tozun girmesini engellemek için
herhangi bir objektifi veya oküleri kesinlikle mikroskop üzerinden
çıkartmayınız.
5-Eğer mikroskobun gövdesi ve tablası tozlu ise, tozun silinmesi
için yumuşak pamuklu bez parçası kulanınız.
6-Tüm bu işlemlerden sonra artık mikroskobu koruma örtüsüyle
örtebilirsiniz. (veya çantasına yerleştirebilirsiniz. )
Gelişmiş Mikroskoplar
Scanning Electron Microscope
Tarayıcılı Elektron Mikroskobu
Gelişmiş Mikroskoplar
Transmission Electron Microscopy (TEM)
Elektron
mikroskopta
görüntü elde etmede elektron
kullanılarak görüntü birkaç
milyon defa büyütülebilmektedir. Bu kadar büyütme
özelliği,
elektronun
dalga
boyunun ışık dalga boyundan
birkaç bin defa daha küçük
olmasındandır.
Elektron mikroskop, ilmi
araştırmalarda, atom ve virüs
gibi çok küçük yapıların
incelenmesinde kullanılır.
GELİŞMİŞ ELEKTRON MİKROSKOPLARI İLE
ÇEKİLMİŞ ŞAŞIRTICI RESİMLER
350 kez büyütülmüş bu karede Dermatophagoides Pteronyssinus isimli
toz mitleri yatak çarşafında insan derisi parçası arıyor.
Derimiz üzerindeki ölü derileri yemeye çalışan mite’lar.
Bakteri
Bakteri
Alyuvarlar
Bakteri
Sars Virüsü
Eşek arısı gözü
Eşek arısının anten yüzeyi
Sinek gözü
Tat alma duyumuz dilin yüzeyi
Fasulye kurdu
İşte 80 kere büyütülmüş hali ile BİT
5 kez büyütülmüş PİRE
Meyve sineği
İçme suyumuzda yaşayan Desmid denilen minik yosuncuklar
120 kat büyütülmüş hamam böceği
230 kat büyütülmüş karınca
Köpekbalığı derisi
Civciv embriyosu
Yaban arısı
Sivrisinek iğnesi
Sinek ağzı
Sinek
Polenler
Penisilin
Yapıştırıcı
Kelebek kanadı
Kılcal damarda pıhtılaşma
Kelebek kanadındaki pullar
Yaprak biti
Örümcek ağı salgı memecikleri