Transcript რატომ უნდა ვისწავლოთ ქიმია?

www.tpdc.ge
ელიზბარ ელიზბარაშვილი
პროფესორი,
ქიმიის მეცნიერებათა დოქტორი
[email protected]
 577 64 01 71
2
რა არის ქიმია?
ქიმიის ტრადიციული განმარტება:
ქიმია არის საბუნებისმეტყველო მეცნიერება, რომელიც
შეისწავლის მოლეკულების ბუნებას, შედგენილობას,
აღნაგობასა და გარდაქმნის სახეებს (ქიმიურ
რეაქციებს).
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
3
ვინ უნდა ისწავლოს ქიმია?
• მხოლოდ ქიმიკოსებმა?
• მხოლოდ მომავალმა ქიმიკოსებმა?
პასუხი:
არა!
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
4
ვინ უნდა ისწავლოს ქიმია?
• ქიმია ერთ-ერთი ფუნდამენტური მეცნიერების დარგია
(მათემატიკასა და ფიზიკასთან ერთად).
• ამიტომ, მისი ცოდნა საჭიროა, უფრო მეტიც,
სასიამოვნოა!
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
5
რატომ უნდა ვიცოდეთ ქიმია?
• ვიცით ქიმია - ადვილად დავეუფლებით სხვა
•
•
•
•
საბუნებისმეტყველო დისციპლინებს!
ვიცით ქიმია - ადვილად დავეუფლებით ნებისმიერ
პროფესიას!
ვიცით ქიმია - ადვილად ვიპოვით დასაქმებას!
ვიცით ქიმია - უბრალოდ, გავიადვილებთ
ყოველდღიურ ცხოვრებას!
ვიცით ქიმია - . . .
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
6
რატომ უნდა იცოდეს ქიმია...
... მომავალმა ექიმმა?
•
ნებისმიერი დაავადების განკურნება
წარმოებს მედიკამენტებით
•
მედიკამენტების 95% - ქიმიური
ნივთიერებებია
•
მედიკამენტების მოქმედება დაავადების
გამომწვევ მიზეზებთან - ქიმიური
რეაქციაა!
+
ბაქტერია
= ჯანმრთელობა
მედიკამენტი
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
7
რატომ უნდა იცოდეს ქიმია...
... მომავალმა ფარმაცევტმა?
• ყველა დიდი ფარმაცევტი - დიდი ქიმიკოსი იყო!
• დღესაც, ინგლისურ ენაზე Chemist - ქიმიკოსსა და
ფარმაცევტს ნიშნავს, ხოლო Chemist’s - აფთიაქსა და
ქიმიური რეაქტივების მაღაზიას!
ბაქტერია
მედიკამენტი
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
8
რატომ უნდა იცოდეს ქიმია...
... მომავალმა ფარმაცევტმა?
პანადოლი, ტაილენოლი,
ანაცინ-3, ტემპრა, დარტილი,
აკამოლი, ტაილექსი,
კაპტივი, დისპროლი,
დიმადონი, ფერსამი,
ჰედექსი, მექსალენი,
ნეფედოლი, პარალენი,
პერფალგანი, სოლპადეინი
და მრავალი სხვა ქიმიის
არმცოდნე ადამიანისათვის
სხვადასხა წამლებია, ქიმიის
მცოდნესათვის კი - ერთი და
იგივე, რომლის
დასახელებაცაა
ბაქტერია
პარაცეტამოლი

დღეისათვის იწარმოება რამდენიმე ასეული ათასი
დასახელების მედიკამენტი, თუმცა მოქმედი
ნივთიერება (წამალი) მხოლოდ რამდენიმე ასეულია;

ორიენტაცია რამდენიმე ასეულ დასახელებაში უფრო
მარტივია, ვიდრე რამდენიმე ასეულ ათასეულში
მედიკამენტი
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
9
რატომ უნდა იცოდეს ქიმია...
... მომავალმა ბიოლოგმა?
• ბიოლოგია და ბიოქიმია განუყოფელი
მეცნიერებებია, ხოლო ბიოქიმიის საფუძველი “კლასიკური” ქიმიაა!
• სუნის, გემოს, სინათლის, ფერის და ა.შ.
შეგრძნება ბიოლოგიური (ფიზიოლოგიური)
მოვლენაა, რომელსაც საფუძვლად
“ჩვეულებრივი” ქიმიური რეაქციები
განაპირობებენ.
ბაქტერია
მედიკამენტი
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
10
რატომ უნდა იცოდეს ქიმია...
... მომავალმა იურისტმა?
• კარგი იურისტია ის - ვინც კარგი
დეტექტივია!
• კარგი დეტექტივია ის - ვინც კარგად
ერკვევა კრიმინალისტიკაში!
• კრიმინალისტიკაში კარგად ერკვევა ის ვინც იცის ქიმია!!!
ცნობილია:
•
სისხლის, ქსოვილისა და სხვა ნებისმიერი მასალის, საკვები
ნივთიერების საყოფაცხოვრებო პროდუქტების და ა.შ. ანალიზის
გარეშე ხშირად შეუძლებელია გამოძიების წარმართვა. ამიტომ,
დეტექტივებს ყოველთვის გვერდით უდგანან კრიმინალისტებიც (მათ შორის
კი ბევრი ქიმიკოსია!)
მედიკამენტი შორის სასაუბრო ენა ხშირად ქიმიაა!
დეტექტივებსა და კრიმინალისტებს
ბაქტერია
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
11
რატომ უნდა იცოდეს ქიმია...
... მომავალმა სამხედრო მოსამსახურეებმა?
• სამხედრო შეიარაღებაში არსებული მასალები
სუფთა ან მათი შემცველი ქიმიური ნივთიერებებია.
• ტროტილი, ჰექსოგენი, დინამიტი - საშიში
ფეთქებადი ნაერთებია. ისინი კიდევ უფრო საშიშნი
ხდებიან მათ ხელში, ვინც ქიმია არ იცის!
• ასევე არსებობს მეტად საშიში იარაღი - ქიმიური
იარაღი, რომლის წინააღმდეგაც ბრძოლისას ქიმიის
ცოდნა აუცილებელია!
ბაქტერია
მედიკამენტი
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
12
რატომ უნდა იცოდეს ქიმია...
... მომავალმა სამხედრო მშენებელმა?
• თანამედროვე სამშენებლო მასალები
წარმოადგენენ ქიმიკოსთა უკანასკნელი წლების
მიღწევების პროდუქტებს.
• დღითიდღე პლასტიკური მასალა სულ უფრო და
უფრო აქტიურად ანაცვლებს ისეთ ტრადიციულ
მასალებს, როგორიცაა ხე, რკინა, ალუმინი და
სხვა...
ბაქტერია
მედიკამენტი
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
13
რატომ უნდა იცოდეს ქიმია...
... მომავალმა ... უბრალოდ ჩვეულებრივმა ადამიანმა?
ელემენტარულად...
• უფრო მარტივად და სწორად შეარჩევთ ეკოლოგიურად
სუფთა საკვებ პროdუქტებს
• უფრო მარტივად და სწორად შეარჩევთ ეკოლოგიურად
სუფთა საყოფაცხოვრებო პროდუქტებს (გამრეცხ
ფხვნილებს, საპონს, შამპონს, საღებავებს, და ა.შ.)
• უფრო მარტივად და სწორად მოექცევით გარემოს.
ეკოლოგიური დაბინძურება - ეს ხომ ხშირად
გამოუსწორებელი ზიანია ჩვენი და ჩვენი
შთამომავლობისათვის!
ბაქტერია
მედიკამენტი
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
14
და ბოლოს, რატომ უნდა იცოდეს ქიმია...
... მომავალმა ქიმიკოსმა?
• იმიტომ, რომ შეიქმნას უფრო მეტი
ეკოლოგიურად სუფთა პროდუქტი!
• იმიტომ, რომ სამყარო კიდევ უფრო
უსაფრთხო გახდეს!
• იმიტომ, რომ ჩვენი ყოფა კიდევ უფრო
ლამაზი და სასიამოვნო იყოს!
• იმიტომ, რომ....
ბაქტერია
მედიკამენტი
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
15
და ბოლოს, რატომ უნდა იცოდეს ქიმია...
... მომავალმა ქიმიკოსმა?
• იმიტომ, რომ ქიმიის როლი უკეთ ავუხსნათ
არაქიმიკოსებს!
• იმიტომ, რომ სიტყვა „ქიმიას“ დაუბრუნდეს
პირვანდელი მნიშვნელობა!
ბაქტერია
მედიკამენტი
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
16
ჩვენ ხშირად გვესმის...
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
17
თქვენს წინაშეა სხვადასხვა სფეროები
კოსმონავტიკა
ინფორმაციის
გადაცემა
(ინტერნეტი)
სოფლის მეურნეობა
სამხედრო
შეიარაღება
ფოტოგრაფია
მედიცინა
რა აერთიანებთ
ამ სფეროებს?
ქიმია!
ავიაცია
კინემატოგრაფია
ავტოინდუსტრია
თეატრი
კომპიუტერული
ტექნოლოგიები
კვები პრუდუქტები
დიაგნოსტიკა
ბიოტექნოლოგია
ფარმაცია,
მედიკამენტები
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
18
და სულ ბოლოს...
კიდევ ერთხელ დავსვათ კითხვა:
უნდა ვისწავოთ თუ არა ქიმია?
პასუხი თქვენთვის მომინდია.
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი
19
•
მადლობთ ყურადღებისათვის!
მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი@2011, პროფ. ელიზბარ ელიზბარაშვილი