اسلایدهای سخنرانی
Download
Report
Transcript اسلایدهای سخنرانی
به نام خدا
نشست همانديش ي در مورد:
«ارتقاي مديريت و كارآمدسازي
صندوقهاي بازنشستگي»
وزارت تعاون ،كار و رفاه اجتماعي
صندوق تأمين اجتماعي
حسين عبده تبريزي
سالن همايشهاي تأمين اجتماعي
شنبه 23آذر 1392
www.Iranfinance.net
عالقة به موضوع
.1
.2
اهمیت تأمین آتیۀ گروههای مختلف جامعه
سبکكردن بار مالي دولت (عبور كمتر از گذر دولت)
.3تشكيل سرمايه پسانداز بلندمدت
.4اصالح نظام مالكيت
.5حق انتخاب در بازار سرمايه
.6پوس ت ت ت تتاندازي نی ت ت ت ت وي انست ت ت تتاني ورود ماليهت ت ت تتا بت ت ت تته صت ت ت تتنعت
بازنشستگي
.7تردد كمتر از گذر دولت تبديل ارتباط غی مستقيم به مستقيم
netting .8
www.Iranfinance.net
قهاي بازنشستگي
اهميت بررس ي صندو
صت تتندوقهت تتاي بازنشست تتتگي اب ت تلاري ب ت تراي تت تتأمین مت تتالي بخ ت ت عمت تتدهاي از
جمعيت كشور محسوب ميشوند .از ايت رو توجته بته موضتوعاتي تون
تتتدوي مقتترراتا نظتتارت متتيفر و تعريتتف ستتا تار ستتازماني و عمليتتاتي كتتارا
براي آن از اولويت بر وردار است.
صت تتندوقهت تتاي بازنشست تتتگي نق ت ت عمت تتدهاي در بازارهت تتاي مت تتالي و ست تترمايه
يه ت تتاي
عه ت تتدهدار هست ت ت ند .از ايت ت ت رو توج ت تته ب ت تته مق ت تتو تي ت تتون است ت ت ات
ستترمايهگتتذاري بتتا توجتته بتته ابتتم و منتتا دارا تتيهتتاو متتديريت ر ست حتائل
اهميت است
www.Iranfinance.net
صندوقهاي بازنشستگي و بازار سرمايه
300صندوق بزرگ بازنشستگي در دنيا در مجموع به ميران 20تريليون دالر
دارايي دارند.
اين ميزان دارايي بيشتر از دارايي انباشته ساير نهادهاي مالي است
صندوق بازنشستگي دولتي ژاپ بيش ي دارا ي را بالغ بر 1/5تريليون د ر در
قهاي بازنشستگي نروژ با بلرگ ي ابم
ا تيار دارد .در رتبه دوم صندو
دارا يها قرار دارد.
www.Iranfinance.net
جمالت كليدي گلارش مطالعاتي ارائهشده به رياست مجلس
در سال 90ا دولت %10درآمد عمومي را صرف تأمین كسریها كرده است.
یها میشود.
با اي روندا در سال 1404ا %25درآمد عمومي صرف تأمین کسر
ادامۀ اي روندا عد از 40سالا %83منا عمومي را درگی واهد کرد.
صندوق از محل دارا يهاي ود %5تعهدات را پاسخگويند؛یعنی %95كسري
ق %10تعهدات را پاسخ ميدهد و اي روند كاهش ي است.
دارا يهاي صندو
www.Iranfinance.net
كسري صندوقهاي بازنشستگي
عدمايفاي تعهدات دولت در قانو ن
دستورات و احكام صادرة دولت
تغییرات جمعیتی
قها
تورم و ناتواني مديريت صندو
www.Iranfinance.net
شرایط فعلی صندوقها در ایران
ً
تقریبا تمام صندوقها بازنشستگی در کشور با کمبود منا مواجه هس ند.
جریانهای نقدی ورودی و روجی صندوقها به تعادل نرسیده است.
صندوقها برای تأمین مالی به طور گس ده نیازمند به بودجۀ دولتی هس ند.
مدا لۀ دولت استقالل صندوقها را سلب کرده است.
تداوم نرخ با ی تورما سرمایهگذاریهای بلندمدت را با مشکل مواجه کرده است.
گر ه بخش ی از ناکامی اقتصادی صندوقها را میتوان به تورم نسبت دادا ولی نق
مدیریت در تصمیمات اقتصادی هم نان سیار پررنگ است.
www.Iranfinance.net
سوء
شرایط فعلی صندوقها در ایران
در سالهای ا ی تعداد صندوقهای بازنشستگی فعال در کشور افلای
تعدد ای صندوقها ضرورت بازنگری در مورد نهاد ناظر را افلای
یافته است.
میدهد.
در ح تتال حاض تتر ه تتیر نه تتاد م تتالی متمرک تتلی ب تته عن تتوان مق تتام ن تتاظر( )Regulatorص تتندوقهای
بازنشستگی وجود ندارد.
بتتا توجتته بتته فقتتدان مقتتام نتتاظرا صتتندوقها ملتتلم بتته رعایتتت هتتیر یتتک از معیارهتتای شتتفافیت در
گلارشدهی نیس ند.
اف تلای وا س تتتگی س تتیاری از ص تتندوقها ب تته من تتا دولت تتی ط تتی س تتالهای ا ی ت ا نش تتان از ک تاه
بهرهوری آنها دارد.
در صتتورت تتتداوم رونتتد فعاتتی ستتیاری از صتتندوقها در آینتتدش نلدیتتک بایتتد بتتی
ود را از بودجۀ دولت تأمین کنند.
www.Iranfinance.net
از نی تتی از وجتتوه
چالشهاي پيشروي صندوقهاي بازنشستگي
• ساملند شدن جمعيت در دهههاي اخير به دليل افزايش نرخ طول عمر و
كاهش نرخ باروري در اكثر كشورها شايع شده است
• ساملند شدن جمعيت عالوه بر افزايش هزينههاي بازنشستگي به باال رفتن
تقاضا براي خدمات سالمت و مراقبتهاي خانگي و همينطور خانههاي
ساملندان منجر ميشود
• تغيير در ساختار طرحهاي بازنشستگي ضرورت دارد .اين امر خود ساير
حوزههاي تأمين اجتماعي ،ماليات و بازار كار را نيز تحت تأثير قرار ميدهد
www.Iranfinance.net
سياهة مشكالت
بدهيهاي قباي
تصميم به افلاي
در ا تيار دولت سياس ي حداقل 700هلار تومان 1392
ضعف نی وي انساني مديريت صندوق
ضعف محاسبات بيمهسنجي Actuaryمشكل تورم
پردا تي (مستمري) بيارتباط به منا متوسط 5سال معنا ندارد
تغيی جمعيتي و افلاي
عمر
DCبهجاي DB
ضعف نظارت بر عملكرد صندوقها
www.Iranfinance.net
نسل پر جمعيت كشور در سال 1388كه بين 15تا 29سال داشتند با گذشت زمان و در دورهاي خاص بين
سالهاي 1420و 1430منجربه افزايش سريع تعداد بازنشستگان ميشوند
منب :صندوق بازنشستگي كشوري
www.Iranfinance.net
مقايسه دارائيهاي صندوق با تعهدات سا نه
در پايتتان ستتال 1376اندو ت تههاي مش ت كین صتتندوق بازنشستتتگي كش تتوري از تتتوان پردا تتت ح تتداقل 8
سال حقوق مستمريبگی ان بر وردار بود درحاليكه اي میزان در پايان سال 1388به كم ت از يت ستال
كاه يافت ضم اي كه بخ عمتدهاي از اندو تتة مشت كین فتوق مربتوط بته بتدهي دولتت بته صتندوق
ميباشد كه تنها در ار وب انتقال سهام شركتها ي قابلتصفيه ميباشد كه از قابليتت تبتديل بته نقتد
سيار ك ي بر وردارند.
www.Iranfinance.net
ال هاي حوزه بيمهاي صندوق بازنشستگي در شرايط فعاي
افلاي
مستمر تعداد مستمري بگی ان ضم
كاه تعداد شاغلین
www.Iranfinance.net
چالشهاي پيشروي صندوقهاي بازنشستگي در دنیا
درآمد آتيه كارمندان از سه منب درآمد شخص يا
يها تأمین ميشود
كم هاي دولتي و يا سود سرمايهگذار
با رشد حبابي و تالطمهاي غی قابل پي بيني در بازار سرمايه
ضرورت قوانین نظارتي جديتر براي صندوقهاي بازنشستگي
مطرح شده است
www.Iranfinance.net
تأمین كسري توسط دولت
در گذشته
نقد
در دورة ا ی
سهام
در آينده
؟
www.Iranfinance.net
پول صندوقهاي بازنشستگي پول دولت نيست
سوء مديريت در ادارة وجوه مردم توسط دولت
صندوقها بايد به صندوق مالي بدل شود
www.Iranfinance.net
www.Iranfinance.net
مشكل كليدي
صندوق بازنشستگي
ق
صندو
نيست
www.Iranfinance.net
را صندوقهاي بازنشستگي جديد شكل گرفت؟
در ار وب كدام طرح كاي اي صندوقها شكل گرفته است؟
www.Iranfinance.net
صندوقهاي بازنشستگي كاركنان بان ها
مجم عمومي صندوق كه همان مجم عمومي بان هاست
هيتأت امنتاء مركتتب از متديران عامتتل بان هتا (رياستت جلستته بته متتديرعامل صتندوق تفتتويض
شده)
هيأتمديرة صندوق هار نفر (ي نفر مديرعامل و سه عضو)
بازرسان قانوني
سا تار اداري صندوق (كه در آن سرمايهگذاري يكي از 8اداره است)
www.Iranfinance.net
سازمان تأمین اجتماعي
هيأت امناء
•ش
نفر به پيشنهاد وزير رفاه و تأمین اجتماعي و تصويب شوراي عالي رفاه و تأمین اجتماعيا
• سه نفر از نمايندگان دماتگی ندگان
• [اي هيأت امناء در حكم هيأت امناي كلية صندوقهاي بازنشستگي است]
مادة 113قانون مديريت دمات كشوري (اصالحشده) 1388
مادة 17قانون سا تار نظام جام رفاه و تأمین اجتماعي 1383
شورا يا مجم يا هيأت امناء
• نصف بهعالوه 1با پيشنهاد وزير رفاه و تأييد شوراي عالي رفاه و تأمین اجتماعي و تصويب هيأت وزيران
• مابقي نمايندگان دماتگی ندگان و در نبود تشكلهاي مربوطه وزير رفاه و تأييد شوراي عالي رفاه و تأمین اجتماعي و تصويب هيأت وزيران
• مديرعامل فردي ارج از مجم و هيأتمديره (تأييد وزير را هم مي واهد)
• هيأت نظارت سه نفر از طرف مجم ا شوراا هيأت امناء
طرح الحاقي ي تبصره به مادة 17
www.Iranfinance.net
نمونهاي از طرحهاي اصالحي اجرا شده در صندوقهاي بازنشستگي دنيا
اصالالالحات پارامتري ال (اف تلاي س ت بازنشستتتگيا اف تلاي تعتتداد ستتالهتتاي تتدمت قبتتل از بازنشستتتگيا
افلاي حق بيمها افلاي تعداد سالهاي مبنا براي محاسبه حقوق بازنشستگي)
محروميت از معافيتهاي مالياتي قبل از سن بازنشستگي قانوني
طرح بازنشستگي چند اليه
طرحهاي خصوص ي بازنشستگي
www.Iranfinance.net
www.Iranfinance.net
مبتنی بر
www.Iranfinance.net
كم معین
(سهم تعريف شده)
تلفيقي (طراح)
ملاياي معین
طرحهاي
بازنشستگي
www.Iranfinance.net
مزاياي معين
• در اي طرح كارفرما متعهد ميشود پس از موعد بازنشستگي مبلغ معيني
را به واجدي شرايط بپ دازد.
• عواماي مانند سابقه حقوقا تعداد سالهاي دمت و ...در تعيین مبلغ
ميفر هس ند.
گر ه
• در اي طرح باني متحمل ر س نرخ بازده سرمايهگذاري ميشود
ميتواند با پردا ت ساليانه به شركت بيمه عمر آن را تضمین كند.
www.Iranfinance.net
كم معين (سهم تعريف شده)
• در اي ت طتترح كارفرمتتا ستتهم مطخص ت ي را بتته طتترح پردا تتت متتيكنتتد بتتدون
آنكه تضميني براي پردا ت وجوه در هنگام بازنشستگي قبول كند
• پردا تتته تتا ب تته واج تتدي شت ترايط ص تتندوق ب تتا توج تته ب تته رش تتد دارا تتيه تتاي
يها واهد بود
صندوق و رشد سرمايهگذار
• بتراي هتتر عضتتو حستتاب جداگانتتهاي واهتتد بتتود كتته ر ست ناات ي از بتتازدهي
دارا يها را ود تحمل ميكند
www.Iranfinance.net
تلقيقي (طراح)
• طالالرح تلقيقالالي تالالا حالالدودي داراي وي الاليهالالاي هالالر يال از
دو طرح مزاياي معين و كم معين است
www.Iranfinance.net
طرح بدون
اندو ته مالي
طرح تأمین
مالي شده
طرحهاي
بازنشستگي بر
اساس تأمین مالي
www.Iranfinance.net
صندوق
بازنشستگي سته
صندوق
بازنشستگي باز
طرحهاي
بازنشستگي
برحسب امكان
عضويت
www.Iranfinance.net
صندوق
بازنشستگي
صوص ي
صندوق
بازنشستگي
عمومي
طرحهاي
بازنشستگي
براساس قوانین
www.Iranfinance.net
تعادلي نيست
رابطة ضعيف بین
پسانداز و دريافتي
بحث مشاركت
وجود ندارد
)DB (Defined Benefit
منقعت تعريفشده برقراري
مستمري متناسب با آخرين حقوق
در مقابل
مشاركت اعضا
DC
)(Defined Contribution
متناسب با مشاركت
www.Iranfinance.net
با محاسبات
بيمهسنجي تعادلي
ميشود
رئوس قانون مستقل براي صندوقهاي بازنشستگي
.1تسويه حساب كامل دولت با صندوقها
.2اصالح ترتيبات نظارتي (هيأت امنا كافي است؟)
.3اصالح نظام مديريتي صندوقها
.4تمركل روي دارا يهاي مالي
.5تضامین براي حداقلها (نحوة ورود بيمهها)
.6نظام گلارشدهي
.7ضرورت مقام ناظر مستقل
.8تنوع بانيان (متعهدان) صندوقها
www.Iranfinance.net
روشهاي تأمین مالي صندوقهاي بازنشستگي
بودجة عمومي
تأمین مالي مشاركتي با مديريت دولتي
تأمین مالي مشاركتي با مديريت تركيبي
تأمین مالي مشاركتي با مديريت صوص ي
www.Iranfinance.net
مواد 26-31برنامة پنجم توسعه
مادة :26ا تيارات گس دة دولت براي اصالح سا تار و تعادل منا و مصارف
• كاه وا ستگي به بودجة عمومي
• اصالح مديريت سرمايهگذاري
• بنگاهداري جديد ممنوع صندوقها محدود به دارا يهاي مالي
• سهام مديريتي تا آ ر برنامه واگذار شود
مادة :27ند يهاي
• مستمري پايه بيمة درماني پايه
• بيمههاي مكمل بازنشستگي و درمان
مادة :28صندوقهاي بازنشستگي صوص ي
• صندوق بازنشستگي صوص ي با آيیننامة دولت
• بيمهشدگان ميتوانند تغيی صندوق بدهند
• بيمة مشاغل آزاد هم اجباري است
• صندوق بيمة اجتماعيا بيمة تكمياي بازنشستگيا حسابهاي انفرادي صوص ي
www.Iranfinance.net
مادة :29توجه به بار مالي منبعد و تأمین آن
• تحميل كسري بودجه به دولتا دستگاه اجرا ي و صندوق غی قابلپذيرش
مادة :30ادامه در صندوقها عد از پايان دمت يا ا راج
مادة :31برقراري حقوق ميانگین سالهای قبل
www.Iranfinance.net
ق
ادارة صندو
مديريت
دا اي
مديريت
واگذارشده به ارج
مديريت
تركيبي
1مدير
ند مدير
ي
1مدير
1مدير ارجي
ند مدير ارجي
www.Iranfinance.net
وظایف مقام ناظر
ً
تقریبا در تمام کشورهای توسعهیافته صندوقهای بازنشستگی و تأمین اجتمتاعی زیتر نظتر یتک مقتام نتاظر
مالی قانونگذار فعالیت میکنند.
ب تته عن تتوان مش تتالا در کش تتور انگلس تتتان از ت تتاری 6آوری تتل س تتال 2005کلی تتۀ ص تتندوقهای بازنشس تتتگی مبتن تتی ب تتر ک تتار
( )work-basedزیتر نظتتر قانونگتتذار صتتندوقهای بازنشستتگی ( )Pensions Regulatorهست ند .پتتی از ایت
تتتاری نهتتادی تحتتت عنتتوان OPRAای ت مستترولیت را بتته عهتتده داشتتتOccupational Pensions :
Regulatory Authority
مقام ناظرصندوقهای بازنشستگی در انگلستان بخشت ی از بدنتۀ بخت عمتومی استت کته مستتقل از دولتت
عمل میکند)NonDepartmental Public Body –NDPB)( .
به عنوان مشالی از مقتام نتاظر در کشتورهای در حتال توستعه میتتوان بته PFRDAدر کشتور هنتد اشتاره
کردPension Fund Regulatory and Development Authority :
www.Iranfinance.net
وظایف مقام ناظر
ً
تفریب تتا در تم تتام کش تتورهای دنی تتا نقت ت
تعریف میشود:
مق تتام ن تتاظر در فراین تتدهای زی تتر
• شرایط ا ذ مجوز ()licensing
• قوانین نظارتی ()governance
• تعیین ناظر مستقل ()independent custodian
• حسابرس ارجی ()external audit
www.Iranfinance.net
وظایف مقام ناظر
)disclosure requirement( اللامات افشاگری
)investment regulation( قوانین سرمایهگذاری
)guarantees( ا ذ ضمانتنامه
)minimum capital and reserves( حداقل سرمایه و اندو ته
)regulations on costs and fees( مقرراتی در مورد هلینهها و کارملدها
www.Iranfinance.net
افشاگری ()Diclosure
یکی از اجلای نظارتی مقام ناظر تعیین ضوابطی برای افشاگری مالی است.
در برخ ت ت تتی از کش ت ت تتورها مش ت ت تتل اکت ت ت ت کش ت ت تتورهای امریک ت ت تتای ت ت ت تتینا ص ت ت تتندوقهای
بازنشس تتتگی موظفن تتد ب تته ط تتور روزان تته ارزش دارا یه تتای تتود را ب تته روز ک تترده
( )mark to marketوآن را گلارش کنند.
در بریتانیا صندوقهای غی دولتی به تتازگی ملتلم شتدهاند تتا اطالعتاتی را در متورد
ارزش فعا تتی س تترمایۀ ص تتندوق و ح تتق بیم تتۀ پردا تن تتی ب تته ارزش روز ب ترای مق تتام
ناظر افشا نمایند.
www.Iranfinance.net
گلارشگري مالي
استاندارد شمارة 27
ي)
ارزش فعاي ملاياي بازنشستگي مبتني بر بيمهسنجي (اكچوئر
تعهد صندوق
نياز به اطالعات :اهداف
• الف .ارزيابي توان پردا ت تعهدات
• ب .ارزيابي عملكرد طرح
• ج .تعيین راهب دها و طمش يهاي طرح
• د .فراهمكردن امكان نظارت عمومي مقام ناظر
• هت .نيازهاي ديگر اعضا مشل نرخهاا شرايط بازنشستگيا و امكان تأمین ملايا
استانداردهاي 15ا 18ا 19ا 20و 23براي اندازهگی ي سرمايهگذاريها شمارة 11براي امالك و مستغالت
www.Iranfinance.net
ند يهگي (مدل)1
ية پايه اجباري و حداقل با مديريت دولتي
ية مكمل داوطلبانه و حداك با مديريت صوص ي
• طرح پساندازي حسابهاي انفرادي Thrift Savings Plan TSP
• صندوقهاي بازنشستگي شركتي Corporate Pension Fund
• صندوقهاي بازنشستگي صوص ي مكمل
www.Iranfinance.net
ند يهگي (مدل)2
صندوق تضمین يا طرح بيمة دولتي
ية پايه و مكملا داوطلبانه و اجباري مديريت صوص ي
• طرح پسانداز حسابهاي انفرادي
• صندوق بازنشستگي شركتي
• صندوق بازنشستگي صوص ي
www.Iranfinance.net
تجديد سا تار صندوقها
ي
بديل .1ادامة وضعيت جار
• ي يا ند صندوق دولتي
• جداسازي بيمة بازنشستگي از ساير دمات بيمهاي و اجتماعي
• اصالح نظام مديريت و نظام نمايندگي ذينفعان
ي
• استقرار «مقام ناظر» و نظام گلارشگر
• توسعة گس دة صندوقهاي مكمل در بازار سرماية ايران
www.Iranfinance.net
تجديد سا تار صندوقها
ب تتديل .2ص تتندوق دولت تتي بت تراي ح تتداقلهاي دس تتتملد و واگ تتذاري
مازاد به صندوقهاي مكمل غی دولتي
• ي يا ند صندوق دولتي با اصالحات بديل 1براي حداقلها
• راهاندازي صندوقهاي غی دولتي براي مازاد بر سطح حداقل
• استقرار «مقام ناظر» براي همة صندوقها و نظام گلارشگري
www.Iranfinance.net
تجديد سا تار صندوقها
بتتديل .3كتتل صتتندوقهاي غی دولتتتي و تشتتكيل صتتندوق ضتتمانت دولتتتي يتتا نظتتام بيم تهاي
دولتي براي اطمينان از تأمین حداقلها
ب ت تتديل .4ك ت تتل ص ت تتندوقها غی دولت ت تتي و تش ت تتكيل ص ت تتندوق ض ت تتمانت و ي ت تتا نظ ت تتام بيمت ت تهاي
غی دولتي براي اطمينان از تأمین حداقلها.
www.Iranfinance.net
www.Iranfinance.net