Praca socjalna z osobami starszymi w środowisku

Dr Halina Borcz Katedra Pedagogiki Społecznej Uniwersytet Zielonogórski

Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Wyjaśnienie pojęć: środowisko lokalne; struktura społeczna; społeczność lokalna

.

Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

środowisko lokalne

To gromada ludzi zamieszkujących ograniczone i względnie wyizolowane terytorium, posiadających i ceniących wspólną tradycję wartości i symbole, instytucje usługowe i kulturowe, świadomych jedności, odrębności i gotowości do wspólnego działania, żyjących w poczuciu przynależności i wewnętrznego bezpieczeństwa

Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

STRUKTURA SPOŁECZNA – to rzeczywistość społeczna tworząca pewien model czy też strukturę, która każdemu z nas wyznacza określone miejsce, uświadamia, czego się od nas oczekuje oraz jak powinniśmy myśleć i postrzegać.

Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Społeczność lokalna, to zbiorowość mieszkająca w zwartej jednostce terytorialnej, powiązana więzią sąsiedztwa, wspólnotą warunków życia i wspólną kulturą .

Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Więzi ludzkie – są podstawą współżycia społecznego, to wewnętrzna spójność zapewniająca zaspokojenie potrzeb indywidualnych i zbiorowych. Więź środowiskowa może występować na kilku poziomach.

Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

W pracy socjalnej Komisja ds. Organizacji Społeczności KSPS słowo „społeczność" odnosi do ludzi i stosunków społecznych między nimi, jeśli stosunki te charakteryzują się: 1. Wspólnym systemem wartości; 2. Normatywnym określeniem relacji; 3. Współzależnością; 4. Świadomością przynależności; 5. Systemem stratyfikacji; 6. Umiejscowieniem.

Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Organizacja społeczności jako metoda pracy socjalnej (metoda środowiskowa)

opiera się na przekonaniu, że każdy człowiek potrzebuje więzi z innymi ludźmi, w tym także z ludźmi z dalszego środowiska, z tymi, których postrzega się jako „innych”, a więc nierzadko bardzo atrakcyjnych.

Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Zadania pracowników socjalnych prowadzących pracę w środowisku powinny koncentrować się w szczególności na:

- ułatwianiu społeczności definiowania celów i określania priorytetów; pomocy w przeprowadzaniu skutecznych działań środowiskowych; - kierowaniu uczestnikami działań w trudnych, konfliktowych sytuacjach; inicjowaniu działań przez kształcenie, pokazy i inne podobne techniki.

Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Założenia pracy socjalnej ze społecznością wg Stephen M. Rossa

1.Społeczności ludzkie wypracowują umiejętność radzenia sobie ze swoimi problemami.

2. Ludzie chcą i potrafią zmieniać siebie i swoje otoczenie.

3. Ludzie powinni mieć swój udział w przygotowaniu i nadzorowaniu wprowadzanych zmian w ich społeczności.

4. Samodzielne, podmiotowe zmiany w życiu społeczności mają większe znaczenie i żywotność, niż zmiany narzucone. 5. Podejście całościowe może uporać się z problemami, którym działania cząstkowe nie są w stanie zaradzić.

6. Demokracja wymaga współudziału w sprawach społeczności i ludzie muszą posiąść odpowiednie umiejętności.

7. Społeczności ludzkie często potrzebują pomocy w zorganizowaniu się do zaspokojenia swoich potrzeb, tak samo, jak jednostki potrzebują pomocy w zaspokajaniu swoich.

Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Praca socjalna z i na rzecz osób starszych

Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Problemy zaniedbywanych potrzeb osoby w podeszłym wieku, ustalone w wyniku diagnozy, mogą być przyczyną i podstawą ubiegania się o świadczenia gwarantowane

prawem:

Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Celem pracy na rzecz seniorów jest dążenie do poprawy jakości ich życia, do godnego starzenia się poprzez aktywizację społeczną.

Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Wybór dominującego podejścia warunkuje:

- sytuacja psychofizyczna i społeczna seniora, - postawa wobec własnej starości, - stan zdrowia; - i faza starości, w której się znajduje.

Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Zadania pomocy społecznej w stosunku do osób starszych, mieszkających w środowisku domowym, są realizowane przez:

1) pracownika socjalnego w zakresie diagnozowania sytuacji materialnej i rodzinnej; 2) opiekuna środowiskowego w zakresie usług opiekuńczych; 3) personel specjalistyczny w zakresie specjalistycznych usług opiekuńczych. Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej

Praktyczny wymiar pracy socjalnej z osobami starszymi, pozostającymi we własnym środowisku, obejmuje szereg działań. Bez wątpienia należą do nich: udzielanie pomocy w zaspokajaniu potrzeb bytowych ale i rozwojowych, udzielanie informacji i poradnictwo, -pomoc w poszerzaniu sieci kontaktów interpersonalnych, - organizowaniu czasu wolnego (zwłaszcza poprzez realizowanie środowiskowych projektów socjalnych), - aktywizowanie społeczności lokalnej i wykorzystywanie zasobów środowiskowych.

Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej