Transcript 1 - wpsnz
STEREOTYPY NA TEMAT STAROŚCI Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej Stereotyp • to pewien schemat, który reprezentuje daną grupę społeczną wyodrębnioną poprzez jakąś łatwą do uchwycenia cechę: rasę, płeć, narodowość, wiek, czy zawód; Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej Cechy stereotypu: • jest zawsze nadmiernie uproszczony, przerysowany i nie oddaje obiektywnej rzeczywistości; zawiera jedynie uogólnioną wizję rzeczywistości, • nie jest nabywany przez człowieka w drodze indywidualnego procesu poznawczego, bezpośredniej obserwacji innych ludzi, czy osobistego doświadczenia, • stereotyp jest przekazywany przez rodzinę i środowisko w procesie wychowania, • jest zawsze związany z określonym ładunkiem emocjonalnym, • jest oporny na zmiany, nieelastyczny, długotrwały i może nieraz trwać przez wiele generacji. Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej Jakie są stereotypy na temat starości i starego człowieka? Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej Negatywne stereotypy ludzi starych eksponują takie cechy jak: • • • • • • • • zły stan zdrowia, niepełnosprawność, niesamodzielność fizyczna i intelektualna, samotność, wycofanie z aktywności, gderliwość, brzydota ciała, niechęć do zmian i uczenia się. Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej Stereotypy na temat starości (ogólnie) • • • • • • emeryci zachowują się biernie, ponieważ długo w swoim życiu pracowali, teraz chcą odpoczywać, seniorzy są zależni od pomocy i rady innych przerywanie pracy zawodowej oznacza wycofanie się z kontaktów społecznych i izolacje, właściwe przygotowanie do starości nie jest potrzebne, starzy pracownicy nie nadają się do nowych technologii, mają więcej wypadków i są mniej produktywni ludzie w podeszłym wieku są jak dzieci - mają obniżoną wydolność umysłową i fizyczną; do wszystkich starszych osób powinno się zwracać powoli, prostymi zdaniami, wyręczać we wszystkim niezależnie od rzeczywistej potrzeby, nie traktować ich wypowiedzi poważnie (stereotyp infantylizacji). Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej • • • • • • • Negatywne stereotypy na temat człowieka starszego: słaby - zapominający, powolny, nieaktywny seksualnie, bezbronny - biedny, lękliwy, skromnie żyjąca ofiara wyłudzeń, oszust i przestępstw, osamotniony - nieufny, żyjący przeszłością, konserwatywny, zacofany, niezaangażowany społecznie - chory, wymagający opieki i pomocy, wdzięczny za nią, powolny i słaby, nieznośny - skąpy, chciwy, plotkarz, oschły, snob, zniechęcony - budzący współczucie, w smutku oczekujący śmierci, przewrażliwiony hipochondryk, złośnik i sknera - zgorzkniały, bez poczucia humoru, zawistny w stosunku do młodych, egoista. Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej Lęk przed śmiercią Kult młodości Stereotypy nt starości Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej Ageizm • zjawisko dyskryminowania ludzi ze względu na wiek, • to wyznawanie irracjonalnych poglądów i przesądów, dotyczących jednostek lub grup, a skoncentrowanych na ich wieku • twórcą tego pojęcia był gerontolog Robert Butler, który w 1969 r. publicznie nazwał i określił problem. Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej Źródłami ageizmu są następujące zjawiska: • negatywne stereotypy starości, • kult młodości, • brak rzetelnej wiedzy o starości wśród pracodawców i decydentów (skutkujący nasilającym się w tym przedziale wiekowym bezrobociem i wykluczeniem społecznym) Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej Formy ageizmu: • Forma indywidualna (gerontofobia) - irracjonalna obawa przed ludźmi starymi, wszelkimi kontaktami z nimi jak również przed samym procesem starzenia się, przemijania; to wrogość lub nienawiść do ludzi starych. • Forma instytucjonalna – polityka instytucji bądź cechy struktury społecznej dyskryminujące osoby starsze. – pozytywnym przykładem jest gerontokracja, gdzie system zarządzania i porządek społeczny ustanawiany jest przez seniora; – negatywnym przykładem może być odmawianie procedur medycznych z uwagi na wiek, zakaz prowadzenia samochodów czy przymusowy wiek emerytalny. Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej Cztery sposoby przystosowywania się seniorów do ageizmu: • akceptacja - ograniczenie zaangażowania i aktywności społecznej czy nawet wycofanie się z życia społecznego. • wypieranie - nieuznawanie siebie za osobę starszą i udowadnianie wszelkimi środkami i zabiegami sobie i otoczeniu że jest się wiecznie młodym. • unikanie - ucieczki w alkohol, izolacje, w skrajnych przypadkach samobójstwa, • reformowanie się - czynne przystosowywanie się do ageizmu poprzez osobisty kontakt seniorów z osobami uprzedzonymi – pomaga to w eliminacji dystansu, rezerwy i niechęci, a w konsekwencji szkodliwego wpływu stereotypu na otoczenie. Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej • Stereotyp jest sądem wartościującym (negatywnym lub pozytywnym); Jakie znamy pozytywne stereotypy na temat ludzi starych? Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej Pozytywne stereotypy: • "Wzorowy dziadek": – mądry, zdolny, wyrozumiały, zadowolony, szczęśliwy, potrzebny, zdrowy, aktywny, korzystający z życia, uczestniczący w życiu rodzinnym, odważny, otwarty, pomocny; • "Mędrzec": – interesujący, inteligentny, skoncentrowany na ważnych zadaniach, snujący plany na przyszłość, znający historię, kochający; • "Liberalna głowa rodziny": – dojrzały emocjonalnie i społecznie, przewodzący życiu rodzinnemu, podejmujący problemy rodziny. Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej Projekt systemowy pn.: „Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej w województwie lubuskim” realizowany ze środków Unii Europejskiej