تئوری های رشد و تکامل

Download Report

Transcript تئوری های رشد و تکامل

1
‫اهداف‬
‫در پایان انتظار می رود دانشجو بتواند‪:‬‬
‫رشد و تکامل را تعریف کند‪.‬‬
‫رشد و تکامل کودک را در سنین مختلف را توضیح دهد‪.‬‬
‫تئوری های مربوط به رشد و تکامل در سنین مختلف را‬
‫بیان نماید‪.‬‬
‫رشد و تکامل‬
‫رشد ‪ :‬تغییر حالت پیدا کردن از یک مرحله جزئی به یک مرحله‬
‫تکاملی‬
‫تکامل ‪ :‬تخصصی شدن مراحل رشد و به دست آوردن مهارت های‬
‫جدید‬
‫انحراف از الگوهای رشد نشانه مهم در بروز بیماری ها‬
Age Classification
•
•
•
•
•
•
Neonate: Birth to 1 month
Infant: 1 - 12 months
Toddler: 1 - 3 years
Preschooler: 3-6 years
School age: 6 - 12 years
Adolescent: 12 - 18 years
‫تئوری های رشد و تکامل‬
‫جهت فهم و درک چگونگی رشد و تکامل تئوری های رشد و تکامل‬
‫مطرح گردیدند‪.‬‬
‫تئوری ها چهارچوبی را تهیه می کنند که در تبیین مراحل رشد و‬
‫تکامل کمک کننده می باشند‪.‬‬
‫نهاد ( بخش ذاتی ) که توسط غرایز هدایت می شود‪.‬‬
‫خود ( بخش آگاه ) که از اصل واقعیت پیروی می کند‪.‬‬
‫فراخود (وجدان ) ایده آلها را به نمایش می گذارد ‪.‬‬
‫تئوری های رشد و تکامل فروید‬
‫‪Psychosexual Development‬‬
‫فروید غرایز جنسی را مسئله اساسی در تکامل شخصیت کودک می داند‪.‬‬
‫در هر مرحله کودکی ‪ Libido‬در یک ناحیه از بدن متمرکز می باشد‪.‬‬
‫تئوری های رشد و تکامل فروید‬
‫‪Oral Stage‬‬
‫(تولد تا‪1‬سالگی)‬
‫تمرکز ‪ Libido‬در ناحیه دهان‬
‫مکیدن‪،‬گازگرفتن‪،‬جویدن‬
‫عدم ارضاء‪ :‬پرخوری‪،‬سیگار‪،‬پرخاشگر‬
‫تئوری های رشد و تکامل فروید‬
‫‪Anal Stage‬‬
‫( ‪1‬تا ‪3‬سالگی)‬
‫تمرکز ‪ Libido‬در ناحیه مقعد‬
‫‪Toilet Training‬‬
‫عدم ارضاء‪ :‬وسواس‪،‬بی مسئولیتی و‪...‬‬
‫تئوری های رشد و تکامل فروید‬
‫‪Phallic Stage‬‬
‫( ‪3‬تا ‪6‬سالگی)‬
‫تمرکز ‪ Libido‬در ناحیه ژنیتال‬
‫تشخیص تفاوت جنسی و کنجکاوی‬
‫‪Oedipus&Electra‬‬
‫تئوری های رشد و تکامل فروید‬
‫‪Latency Stage‬‬
‫( ‪6‬تا ‪12‬سالگی)‬
‫تمرکز ‪ Libido‬بر خصایص و مهارت های قبلی‬
‫تاکید بر مهارت های اجتماعی‬
‫تئوری های رشد و تکامل فروید‬
‫‪Genital Stage‬‬
‫( ‪12‬سالگی به بعد)‬
‫با بلوغ آغاز می گردد‪.‬‬
‫تمایل به جنس مخالف‬
‫آمادگی برای ازدواج‬
‫مرحله ‪stage‬‬
‫سن‬
‫خصوصیات‬
‫دهانی‬
‫‪oral‬‬
‫‪0-1‬‬
‫منبع اصلی لذت در دهان تمرکز دارد‪.‬‬
‫مقعدی‬
‫‪anal‬‬
‫‪1- 3‬‬
‫آلتی‬
‫‪phallic‬‬
‫‪3- 6‬‬
‫عضالت اسفنگتر رشد کرده و کنترل‬
‫ادرار و مدفوع دارند‪.‬‬
‫ناحیه حساس بدن ژنیتال می باشد‪.‬‬
‫‪6- 12‬‬
‫کودک بر خصایص قبلی تکیه می کند‬
‫سکون ‪latency‬‬
‫جنسی‬
‫‪12- 18 genital‬‬
‫ژنیتال منبع اصلی کسب لذت است ‪.‬‬
‫تئوری های رشد و تکامل اریکسون‬
‫‪Psychosocial Development‬‬
‫‪Trust Verses Mistrust‬‬
‫(تولد تا ‪1‬سالگی)‬
‫اولین و مهم ترین نشانه یک شخصیت سالم شکل گیری اعتماد‬
‫است‪.‬‬
‫تئوری های رشد و تکامل اریکسون‬
‫‪Psychosocial Development‬‬
‫‪Autonomy Verses Shame‬‬
‫(‪ 1‬تا ‪ 3‬سالگی)‬
‫به دنبال کسب استقالل و خودمختاری‬
‫بروز تقلید‬
‫تئوری های رشد و تکامل اریکسون‬
Psychosocial Development
Initiation Verses Guilt
)‫ سالگی‬6 ‫ تا‬3(
‫شروع کنجکاوی‬
‫تئوری های رشد و تکامل اریکسون‬
‫‪Psychosocial Development‬‬
‫‪Industry Verses Inferiority‬‬
‫(‪6‬تا ‪ 12‬سالگی)‬
‫انجام دادن وظایف محول شده‬
‫ایجاد حس رقابت‪،‬یاد گیری ارتباط اجتماعی‬
‫تئوری های رشد و تکامل اریکسون‬
‫‪Psychosocial Development‬‬
‫‪Identity‬‬
‫(‪12‬تا‪ 18‬ماهگی)‬
‫پیدا کردن هویت‪،‬سازگار کردن خود با همساالن و هنجارهای‬
‫جامعه‬
‫سن‬
‫حس مناسب‬
‫حس نا مناسب‬
0-1
Trust
Mistrust
1-3
Autonomy
Shame, Doubt
3-6
Initiation
Guilt
6-12
Industry
Inferiority
12-18
Identity
Role
Confusion
‫تئوری های رشد و تکامل پیاژه‬
‫تکامل شناختی پیاژه‬
‫‪Sensorimotor Stage‬‬
‫(تولد تا‪2‬سالگی)‬
‫حل مسئله با آزمایش و خطا‪،‬استفاده از زبان‪،‬رابطه علت و معلول‬
‫‪Object Permanency‬‬
‫تئوری های رشد و تکامل پیاژه‬
‫‪Pre-operational stage‬‬
‫(‪2‬تا ‪ 7‬سالگی)‬
‫‪Egocentric‬‬
‫‪Animistic Thinking‬‬
‫فاقد استدالل قیاسی (‪)Deductive‬‬
‫استدالل شهودی (خوابیدن ستاره ها)‬
‫استدالل تمثیلی (‪)Pregnancy‬‬
‫تئوری های رشد و تکامل پیاژه‬
‫تکامل شناختی پیاژه‬
‫‪Concrete operational‬‬
‫) ‪ 7‬تا ‪ 11‬سالگی)‬
‫طبقه بندی کردن‬
‫‪Conservation‬‬
‫(ثابت بودن آب لیوان)‬
‫‪Reversibility‬‬
‫تئوری های رشد و تکامل پیاژه‬
‫تکامل شناختی پیاژه‬
‫‪Formal operation‬‬
‫(‪11‬تا ‪ 15‬سالگی)‬
‫توانایی تفکر انتزاعی‬
‫استدالل قیاسی‬
‫تفکر منطقی‬
‫‪Stage‬‬
‫‪Sensory‬‬
‫‪motor‬‬
‫‪Pre‬‬‫‪operational‬‬
‫‪Concrete‬‬
‫‪operational‬‬
‫سن‬
‫‪0-2‬‬
‫خصوصیات‬
‫کودک مسائل را با تمرین و خطا می آموزد‬
‫‪ 2-7‬مهمترین درگیری کودک گسترش لغات است و‬
‫مفاهیم ساده را می فهمد‪.‬‬
‫‪7-11‬‬
‫‪11-15 Formal‬‬
‫‪operation‬‬
‫تفکر انتزاعی ندارد‪.‬‬
‫تفکر انتزاعی شکل می گیرد‪.‬‬
Infancy
‫‪Infant: 1 - 12 months‬‬
‫رشد در ‪6‬ماه اول بسیار سریع می باشد‪.‬‬
‫در ‪ 5‬ماهگی وزن ‪2‬برابر وزن تولد‬
‫تقریبا هرماه ‪ 680‬گرم اضافه وزن دارند‪.‬‬
‫در یکسالگی وزن ‪3‬برابر وزن تولد‬
‫افزایش قد ‪ 2 /5‬در هر ماه‬
‫‪ 65‬سانتی متر در ‪6‬ماهگی و ‪ 74‬در یک سالگی‬
‫‪Infant: 1 - 12 months‬‬
‫رشد سر نشان دهنده رشد مغز‬
‫رشد دور سر در ‪6‬ماه اول هر ماه ‪2‬سانتی متر‬
‫از تولد تا ‪3‬ماهگی ماهی ‪1‬سانتی متر‬
‫‪4‬تا‪ 6‬ماهگی ماهیانه ‪ ./5‬سانتی متر‬
‫دور سر در ‪6‬ماهگی ‪43‬‬
‫دور سر ‪ 12‬ماهگی ‪46‬‬
‫‪Infant: 1 - 12 months‬‬
‫نكته ‪ :‬كليه اختالفات نوزادان نارس و رسيده در اخر سال ‪ 2‬از‬
‫بين ميرود‪.‬‬
‫سن (ماه) ‪9+‬‬
‫وزن (‪ 3-12‬ماهگي ) =‬
‫‪2‬‬
‫وزن (‪ 1-6‬سالگي ) = (سن سال × ‪8 + ) 2‬‬
‫(سن به سال × ‪5 – ) 7‬‬
‫وزن (‪ 7-12‬سالگي ) =‬
‫‪2‬‬
‫‪Infant: 1 - 12 months‬‬
‫فرمول محاسبه قد ‪:‬‬
‫‪ ×6( +77‬سن سال ) = ‪ 2-12‬سالگي‬
‫‪Infant: 1 - 12 months‬‬
‫‪Binocularity‬‬
‫ادغام تصویر هر دو چشم در مغز‬
‫شروع از ‪ 6‬هفتگی و تکامل در ‪ 4‬ماهگی‬
‫‪Stereopsis‬‬
‫درک عمیق از بینایی‬
‫‪7‬تا‪ 9‬ماهگی‬
‫‪Infant: 1 - 12 months‬‬
‫دندان ها ‪:‬‬
‫نیش زدن دندانها بین ‪ 5-9‬ماهگي شروع مي شود‪.‬‬
‫تعداد دندانها = سن كودك به ماه – ‪6‬‬
‫تعداد دندان شیري در ‪ 2/5‬سالگي كامل مي شود (‪ 20‬عدد)‬
‫از ‪ 6‬سالگي به همان ترتیبي كه در آمده بودند سالي ‪ 4‬دندان‬
‫لق مي شود و مي افتد‪.‬‬
‫‪Infant: 1 - 12 months‬‬
‫دندان ها ‪:‬‬
‫نكته ‪ :‬مهمترین علل تاخیر در درآوردن دندانها هیبوتیروییدي و‬
‫راشي تیسم است‪.‬‬
‫در زمان بیرون آوردن دندان كودك آبریزش از دهان ناارامي‬
‫بي خوابي و خارش لثه‬
‫‪Infant: 1 - 12 months‬‬
‫هیچگونه عالمتي از اسهال تب و تشنج ندارد‪.‬‬
‫( بردن اشیاء الوده به دهان = اسهال )‬
‫ماساژ لثه باعث آرامش كودك مي گردد براي اینكار ابتدا دستها‬
‫را شسته ؟؟‬
‫‪Toddler: 1 - 3 years‬‬
‫این کودکان از نظر حرکتی به طور چشمگیری تکامل می یابند‪.‬‬
‫این کودکان می توانند بدوند و روی هر چیزی بایستند‪.‬‬
‫دائم در جنب و جوش هستند‬
‫تکامل زبانی در این سن آغاز می شود‬
‫انواع سوانح علت اصلی مرگ و میر در کودکان ‪ 1‬تا ‪ 15‬ماهه است‬
‫کودکان نوپا ‪ 1-3‬سال‬
‫• تکامل چشمگیر حرکتی و ادامه کنجکاوی‬
‫• تکامل زبانی آغاز می شود‪.‬‬
‫• سوانح رایج‪ :‬تصادف با وسیله نقلیه‪ ،‬قتل ‪،‬‬
‫سوختگی‪ ،‬غرق شدگی‪.‬‬
‫• بیماری های شایع‪ :‬اسهال‪ ،‬تب و تشنج‪.‬‬
‫مسمومیت‪ .‬سقوط‪ ،‬بدرفتاری ‪ ،‬مننژیت‪.‬‬
‫کودکان نوپا ‪ 1-3‬سال‬
‫• معاینه از پا به سر‪ ،‬آرام صحبت کنید‪ ،‬کلمات ساده‬
‫به کار ببرید‪ .‬سواالتی نپرسید که جواب آن نه‬
‫باشد‪.‬‬
‫• قبل از پروسجرهای دردناک به کودک اطالع دهید‪.‬‬
‫• صدمات و بیماری یک نوع تنبیه تلقی می نمایند‪.‬‬
‫• کودک اسباب بازی خاص خود را به همراه داشته‬
‫باشد‪.‬‬
‫پیش دبستانی ‪3-5‬‬
‫سال‬
‫• قابلیت حرکتی و زبانی پیشرفته‪،‬تکامل حرکات ظریف‪،‬‬
‫تخیل پویا‪ ،‬دیو و هیوال‪.‬‬
‫• درک درستی از زمان ندارد‪.‬‬
‫•‬
‫هرگز کودکانه صحبت نکنید‪.‬‬
‫• اجازه انتخاب به کودک بدهید‪.‬‬
‫•‬
‫دروغ نگویید‪ ،‬آنچه انجام میدهید به کودک بگویید‪.‬‬
‫پیش دبستانی ‪ 3-5‬سال‬
‫• اجازه کار کردن با وسایل معاینه‬
‫•‬
‫بیماری جنبه تنبیه دارد‪.‬‬
‫• نسبت به مرگ آگاهی دارند‪ ،‬از درد و خون می ترسند‪.‬‬
‫• شروع معاینه از قفسه سینه و سر در آخر‪.‬‬
‫• بیماری ها و صدمات شایع در این سن‪:‬‬
‫• آسم‪ ،‬مسمومیت ها‪،‬تصادف با وسایل نقلیه‪ ،‬سوختگی‪،‬‬
‫غرق شدگی‪ ،‬تب و تشنج‪...‬‬
‫کودکان دبستانی ‪6-12‬‬
‫ساله‬
‫• مسئولیت ارائه شرح حال با کودک است‪.‬‬
‫• به حمایت والدین احتیاج دارند‪.‬‬
‫•‬
‫صادق باشیم و توضیح پروسجر به کودک‬
‫• در مراقبت آنها را شریک کنیم‪ .‬کمترین مشکل با این‬
‫گروه سنی‬
‫• با احترام با آنها برخورد کنید گاهی روی لباسهایشان‬
‫خیلی حساس هستند ‪.‬‬
‫نوجوانان ‪ 12-18‬سالگی‬
‫• بلوغ در پسرها ‪13‬‬
‫در دخترها ‪ 11‬سالگی‬
‫• نوجوانان بیش از ‪ 15‬سال از نظر جسمانی‬
‫و‪ v/s‬مشابه بزرگسال اما عاطفی و هیجانی‬
‫شبیه کودکان‬
‫• نوجوانان مراقب بدن خود هستند‪ .‬نگران‬
‫وضع ظاهری خود هستند‪.‬‬
‫نوجوانان ‪ 12-18‬سالگی‬
‫• مصاحبه با نوجوانان در غیاب والدین سودمند‬
‫است‪.‬‬
‫• به همساالن خود به ویژه جنس مخالف اهمیت می‬
‫دهند‪.‬‬
‫• بیماری و حوادث شایع‪ :‬تصادف‪،‬آسیب های‬
‫ورزشی‪،‬مصرف الکل و داروهای غیر‬
‫مجاز‪،‬خودکشی و‪...‬‬
‫خستهخخخ‬
‫نباشیدخااخ‬
‫خخخ‬