Transcript 7- اهداف اقدام پژوهی

‫بسم هللا الرحمن الرحیم‬
‫چگونگی اقدام پژوهی‬
‫چطور ‪ ،‬چگونه ‪ ،‬به چه صورت ؟‬
‫تحقيق چيست؟‬
‫تحقیق به معنی جستجوی حقیقت است‪.‬‬
‫واژه تحقيق ‪ :‬زبان فرانسه ‪Recherch‬‬
‫زبان انگليس ي ‪Reserch‬‬
‫به مجموعه كوششهاي نظامدار كه براي حل يك مساله بكار مي رود‪.‬‬
‫به عبارت ديگر پيداكردن جواب مسائل ومشكالت با استفاده از روش علمي را تحقيق گويند‪.‬‬
‫ضرورت انجام پژوهش در آموزش وپرورش ‪:‬‬
‫‪-1‬چون يافته ها ونتايج پژوهش را خود معلم بكار مي برد‪.‬‬
‫‪-2‬معلم بيش از ديگران در معرض پرسش قرار دارد‪.‬‬
‫‪-3‬پژوهش رنگ وبوي محلي به خود مي گيرد‪.‬‬
‫‪-4‬نتايج حاصل از پژوهشهاي معلمان كامال جنبه كاربردي پيدا مي كند‪.‬‬
‫‪-5‬كارائي تحقيق خيلي زود توسط معلم معلوم مي گرددواصالح كاستي ها نيز توسط خود معلم‬
‫وسريع تر انجام مي گيرد‪.‬‬
‫‪-6‬معلم ضمن پژوهش رشد كرده وبالنده مي گردد‪.‬‬
‫‪-7‬معلم خود اگر پژوهنده نباشد ممكن است نسبت به نتايج تحقيقات ديگران واكنش‬
‫نشان ندهد‪.‬‬
‫‪-8‬اگر معلم دست به كار تحقيق بزند نسبت به يافته هاي تحقيق تعلق خاطر دارد‪.‬‬
‫‪-9‬در مقايسه با هزينه هاي خرج شده پژوهش هاي معلم پژوهنده بسيار منطقي ومناسب تر‬
‫است‪.‬‬
‫‪-10‬با در گير شدن معلم در عمل پژوهش موضوع جدائي ميان نظريه وعمل ازميان مي رود‪.‬‬
‫‪-11‬مشاركت دادن معلمان در پژوهش موجب تقويت انگيزه آنان شده واعتمتد به نفس‬
‫وخود باوري را تقويت مي كند‪.‬‬
‫‪-12‬معلمان مناسب ترين افراد در تشخيص مسائل ونيازهاي دانش اموزان وآموزش‬
‫وپرورش هستند پس چه بهتر كه اين مسائل به دست خود آنان حل گردد‪.‬‬
‫‪-13‬دانش اموزان زماني مي توانند به انديشه علمي مجهز گردند كه معلمان ومديران آنها‬
‫چنين قدرت وتوانائي داشته باشند‪.‬‬
‫تعریف اقدام پژوهی‪:‬‬
‫نوعی از مطالعه و بررس ی است جهت تغیير از وضعیت‬
‫نامطلوب‪ ،‬به سمت وضعیت نسبتا مطلوب‪ ،‬جهت‬
‫بهسازی امور‪،‬در حوزه شغلی‪.‬‬
‫آنچه که در اقدام پژوهی به ترتیب باید رعایت شود‬
‫‪ -1‬صفحه عنوان‬
‫‪ -2‬نمون برگ ها‬
‫‪ -3‬بسم ا‪ ، ...‬تقدیر ‪ ،‬تشکر و تقدیم‬
‫‪ -4‬فهرست مطالب‬
‫‪ -5‬چکیده‬
‫‪ -6‬مقدمه‬
‫‪ -7‬توصیف و تشخیص مساله (نحوه مساله یابی‪ ،‬ارایه شواهد‪ ،‬گستردگی مشکل‪ ،‬دالیل احتمالی بروز مشکل‪،‬‬
‫روش های احتمالی حل مشکل‪ ،‬اهمیت و ضرورت و پیامدهای حل مشکل‪ ،‬اهداف)‬
‫‪ -8‬تعریف واژه ها و اصطالحات‬
‫‪ -9‬پیشینه پژوهش‬
‫‪ -10‬روش های گردآوری اطالعات‬
‫‪ -11‬روش های تجزیه و تحلیل اطالعات (برای عوامل موثر)‬
‫‪ -12‬راه حل های پیشنهادی‬
‫‪ -13‬اقدامات‬
‫‪ -14‬ارزیابی نتایج و نتیجه گیری کلی‬
‫‪ -15‬محدودیت ها‬
‫‪ -16‬پیشنهادات مبتنی بر یافته ها و تجربیات‬
‫‪ -17‬فهرست منابع‬
‫‪ -18‬ضمایم و پیوست ها‬
‫عناوین اصلی در گزارش اقدام پژوهی‬
‫ويژگيهاي عنوان تحقيق ‪:‬‬
‫‪ – 1‬مورد عالقه پژوهشگر باشد ‪.‬‬
‫‪ – 2‬جزئي و محدود باشد ( زماني و مكاني )‪.‬‬
‫‪ – 3‬داراي اهميت باشد ( فايده و سودمندي ) ‪.‬‬
‫‪ – 4‬به صرفه باشد‪.‬‬
‫‪ – 5‬عملي باشد ( قابليت اجرا داشته و پژوهش پذير باشد )‪.‬‬
‫‪ – 6‬در توان محقق باشد ( علمي و امكانات و نتايج اجرايي و مادي )‪.‬‬
‫‪ – 7‬در حيطه وظايف محقق باشد‪.‬‬
‫‪ – 8‬نشانگر تغيير باشد ‪.‬‬
‫ٌ‬
‫‪– 9‬صرفا به بررس ي روابط متغير ها نپردازد‪.‬‬
‫چگونگي تدوين عنوان تحقيق ‪:‬‬
‫‪ – 1‬بهتر است جمله پرسش ي باشد و در صورتي كه جمله پرسش ي نباشد بايد كلي تر از يك پرسش بوده و بايد به پرسشهاي بيشتري ختم‬
‫شود و به صورت عنوان تحقيق كالسيك و آكادميك نباشد ‪.‬‬
‫‪ – 2‬كوتاه و رسا باشد ‪.‬‬
‫‪ – 3‬بهتر است از فعل جمع استفاده شود ‪.‬‬
‫‪ – 4‬نشانگر تغيير باشد ‪.‬‬
‫‪ – 5‬با هدفهاي معلم پژوهنده همخواني داشته باشد و در حيطه وظايف محقق با توجه به پست سازماني محقق باشد‪.‬‬
‫مسائل و مشكالت در نظام تعليم و تربيت كه مي توانند به عنوان زمينه هاي‬
‫اقدام پژوهي مد نظر قرار گيرند عبارتند از ‪:‬‬
‫‪ – 1‬چگونكي تدريس يك مطلب درس ي يا موضوع علمي‬
‫‪ – 2‬كيفيت توليد و نحوه استفاده و بكار گيري وسايل كمك آموزش ي‬
‫‪ – 3‬نحوه اداره كالس و سازماندهي‬
‫‪ – 4‬شيوه اداره كالس‬
‫‪ – 5‬ناهنجاريهاي رفتاري‬
‫‪ – 6‬شيوه ارزشيابي و امتحانات‬
‫‪ – 7‬بهبود شرايط اداري‬
‫‪ – 8‬ساير مسائل مربوط به حوزه تعليم و تربيت‬
‫چکیده‬
‫‪ -1‬عنوان‬
‫‪ -2‬یک پاراگراف بیان مساله‬
‫‪ -3‬اهداف‬
‫‪ -4‬روش های گردآوری اطالعات‬
‫‪ -5‬اهم دالیل بروز مشکل‬
‫‪ -6‬اهم اقدامات‬
‫‪ -7‬نتایج‬
‫مقدمه‬
‫‪ -1‬بیوگرافی‬
‫‪ -2‬توضیحاتی پیرامون موضوع‬
‫مقدمه تحقيق‬
‫‪ - 1‬از وضعيتي كه مساله در آن به وجود آمده تصوير روشن و گويا‬
‫هدف انجام تحقيق و همچنين بيان گردد كه آزمودنيها چه كساني بودند ‪.‬‬
‫ارائه دهد ‪ .‬از جمله مكان و زمان و‬
‫‪ – 2‬هدف اصلي از بيان مقدمه آشنا كردن خواننده از وضعيت موجود كه نا مطلوب است مد نظر‬
‫است اگر محققي اشاره به نظريه ها و تئوريها داشته باشد بهتر است ‪.‬‬
‫توضیح و تشخیص مساله اقدام پژوهی‬
‫‪ -1‬نحوه مساله یابی (چگونگی مواجهه با مشکل)‬
‫‪ -2‬ارایه شواهد کافی دال بر وجود مساله (شواهد یک) (آزمون‪ ،‬چک لیست‪ ،‬مقیاس درجه بندی رفتار‪ ،‬نظرات همکاران‪ ،‬نتایج‬
‫گذشته و اسناد)‬
‫‪ -3‬گستردگی مشکل‬
‫‪ -4‬دالیل احتمالی بروز مشکل‬
‫‪ -5‬روش های احتمالی حل مشکل‬
‫‪ -6‬اهمیت و ضرورت حل مشکل (پیامدهای آنی و آتی)‬
‫‪ -7‬اهداف اقدام پژوهی (کوتاه و رسا)‬
‫بیان مساله‪:‬‬
‫‪-1‬تعریف مساله‬
‫‪-2‬بیان وضعیت موجود و گستردگی مساله‬
‫‪-3‬تاریخچه مساله(مشکل)‬
‫‪-4‬دالیل ایجاد مساله‬
‫‪-5‬اهمیت و ضرورت مساله‬
‫‪-6‬روشهای احتمالی حل مساله‬
‫‪ -7‬سوال اصلی تحقیق‬
‫الف ‪ :‬منابع مساله در اقدام پژوهي كدامند ؟‬
‫‪ – 1‬اسناد و مدارك آموزش ي كه برخي از مصداقهاي آن عبارتند از ‪ ( :‬نمرات يك درس كه توسط يك دانش‬
‫آموز و يا كل دانش آموزان كسب مي گردد و يا نمرات يك مبحث درس ي كه پايين تراز نمرات ديگر‬
‫مشاهده شده است وغيره)‬
‫‪ – 2‬واكنشها و اظهارات خانواده ( موارد آموزش ي و رفتاري مانند كم كاري در منزل و اختالف با فرزندان ديگر‬
‫و… )‬
‫‪ – 3‬واكنشهاي شاگردان يا يك شاگرد خاص چه بصورت كالمي و چه به صورت رفتاري مانند ‪ ( :‬غيبت‬
‫تكراري يك دانش آموز يا بي توجهي به درس و يا درگير شدن با دانش آموزان بطور متوالي و انجام‬
‫فعاليتهاي متفاوت با آنچه معلم تدريس مي كند و … )‬
‫نكاتي كه در بيان مساله بايد مورد عنايت قرار گيرد ‪:‬‬
‫‪ – 1‬در اقدام پژوهي مسائل بايد مستند باشد ‪ .‬حتي مي توان در طرح مساله به عنوان مثال‬
‫از نمودار نمرات دانش آموزان براي تبيين مساله استفاده نمود ‪.‬‬
‫‪ – 2‬در بيان مساله تحقيق دقت گردد كه طرح هاي اقدام پژوهي به مورد كمتر گرايش‬
‫داشته باشد ‪.‬‬
‫‪ – 3‬زمينه و مسائل آموزش و پرورش متعددند نه تنها فقط مسائل تربيتي ‪ .‬پس بين مسائل‬
‫علوم تربيتي روشهاي تدريس و مسائل مختلف علوم ارتباط برقرار گردد تا گرايش‬
‫معلمان به انجام تحقيقات در رشته هاي مختلف زيادتر گردد ‪.‬‬
‫‪ – 4‬در تعيين بيان مساله تحقيق از پايگاههاي اطالعاتي مختلف استفاده به عمل آيد ‪.‬‬
‫تعریف واژه ها و اصطالحات‬
‫‪ -1‬تعریف نظری با استفاده از منابع علمی جدید و معتبر‬
‫‪ -2‬تعریف عملیاتی‬
‫در سرتاسراقدام پژوهی هر واِژه علمی ٰٰٰباید تعریف شود‪.‬‬
‫پیشینه پژوهش‬
‫‪ -1‬محقق و سال اجراء‬
‫‪ -2‬عنوان‬
‫‪ -3‬روش های گرداوری اطالعات‬
‫‪ -4‬دالیل بروز‬
‫‪ -5‬اقدامات‬
‫‪ -6‬نتایج‬
‫جمع اوری (گرد اوری) داده ها و اطالعات‪:‬‬
‫الف)روش های گردآوری اطالعات‬
‫ب)داده های بدست آمده‬
‫ج)آنالیز داده ها‬
‫د)ارائه راه حل های متعدد‬
‫‪ -10‬روش های گردآوری اطالعات‬
‫‪ -1‬مشاهده (استفاده از چک لیست‪ ،‬مقیاس درجه بندی رفتار‪ ،‬واقعه نویس ی) ‪-‬مشاهده با استفاده از‬
‫شیوه آماری ‪ -‬مشاهده نمودار عمل متقابل ‪ -‬مشاهده و تحلیل طرز کار یا عمل ‪ -‬مشاهده و تحلیل کنش و‬
‫واکنش افراد‬
‫‪ -2‬مصاحبه‬
‫‪ -3‬پرسش نامه (بسته پاسخ‪ ،‬باز پاسخ‪ ،‬تلفیقی) ‪-‬عادی(بسته) با گزینه های مختلف ‪-‬باز (تشریحی) ‪-‬‬
‫‪ - :‬کامال ُ ساختار یافته‪،‬منظم‪،‬هدایت شده ‪ -‬باز(آزاد)‬
‫تلفیقی(باز‪+‬بسته‪ -‬پرسشنامه راهنمای مصاحبه (جهت داشتن مصاحبه های هماهنگ)‬
‫‪ -4‬آزمون (انواع امتحانات) ‪ -‬اسناد و مدارک (فیش برداری ‪-‬اسنادمکتوب (گزارش همایش‬
‫ها‪،‬صورتجلسات کتب‪،‬مجالت وروزنامه ها‪،‬گزارش های پژوهش ی و پرونده ها ) ‪-‬اسناد‬
‫تصویری(نقاشیها‪،‬فیلمها‪،‬نقشه ها‪،‬نمودارها‪،‬چارتها‪،‬عکسها و س ی دی ها) ‪ -‬اسناد شفاهی‬
‫ماجراها‪،‬خاطرها‪،‬وقایع‪،‬عقاید‪،‬باورها‪،‬سخنان‪،‬و گفته های افراد و گروه ها)‬
‫‪ -5‬مصاحبه تلفنی‬
‫مشاهده‬
‫مهمترین ‪ ،‬طبیعی ترین ‪ ،‬پرکاربردترین شیوه و ابزار تحقیق‬
‫به طور مستقیم پدیده را بررسی می کند‪.‬‬
‫جنبه مثبت مشاهده‬
‫مشاهده اش خوب است ‪.‬مشاهده در اغاز‬
‫هرفردی فکر می کند که‬
‫بسیارساده ست ‪ ،‬اما باید دوره تخصص آن را بگذراند ومطالعه داشته باشد‪.‬‬
‫عوامل موثر در مشاهده ‪:‬‬
‫‪ -1‬تمایالت شخصی ( بعضی از افراد رو بیشترباهاشون در تماسم‪ ،‬راحتتر میبینمش ‪،‬‬
‫تحت تاثیر عواطف احساسی قرار میگیرد)‬
‫‪ -2‬زیرکی وباهوشی‪:‬‬
‫محقق باهوشتر وزیرکتر‬
‫موفق تر‬
‫‪-3‬عوامل محیطی مانند عوامل فرهنگی ‪ ،‬خانوادگی ‪ ،‬اجتماعی‬
‫‪:‬‬
‫درچه‬
‫محیطی‬
‫به دنیا امده ‪ ،‬تربیتش به چه صورت ؟ از چه عوامل فرهنگی با دیگران تفاوت پیدا می کند ‪.‬‬
‫مثال‪:‬‬
‫شما برید توی یه فرهنگ بومی دیگری تحقیق کنید با زمان کم‪.‬‬
‫‪-4‬حدود اطالعات و زمینه قبلی محقق ‪ :‬هر چه اطالعات بیشتر ‪----------------------‬موفق تر‬
‫‪-5‬هدف تحقیق در مشاهده ‪ :‬هدف مشخص ‪--------------------‬محقق موفق تر ‪ ،‬فقط روی هدف‬
‫خاص خود دقت می نماید‪.‬‬
‫انواع مشاهده‬
‫‪ -1‬مشاهده ساده وکنترل نشده یا آزاد‪-------------- :‬مشاهده گر بیشتر برای کسب‬
‫اطالعات مقدماتی وروزمره اقدام میکند‪.‬‬
‫‪ -2‬مشاهده کنترل شده ‪ ،‬منظم و سیستماتیک‪---------------- :‬هم مشاهده کننده و هم‬
‫مشاهده شونده تحت کنترل قرار می گیرند و از وسایل دقیق علمی استفاده‬
‫میشود‪..............‬مانند ضبط‬
‫معایب روش مشاهده ‪:‬‬
‫‪ -1‬مزاحمت وجود مشاهده گر ‪-----------------‬باعث میشود که مشاهده شوندگان رفتارعادی نداشته واذیت‬
‫شوند‪.‬‬
‫‪-2‬محدودیت دامنه مشاهده ‪-------------- :‬همیشه چند مشاهده کننده نتیجه بهتر از یک نفر میگیرند‪.‬‬
‫‪ -3‬محدودیت کاربرد مشاهده‪ :‬باید مشاهده گر همه جا باشد اما بعضی وقتها؟‬
‫‪-4‬پیش داوری مشاهده گر‬
‫‪ -5‬تفاوتهای فرهنگی بین مشاهده گر ومشاهده شونده‬
‫‪ -6‬عدم توانایی مشاهده گر در گزارش نویسی‬
‫‪-7‬هزینه زیاد‬
‫محاسن روش مشاهده‪:‬‬
‫‪ -1‬کثرت اطالعات در زمان کوتاه‬
‫‪ -2‬باالبودن اعتبار اطالعات ‪ --------------‬به دلیل حضور عینی مشاهده گر در موقعیت ‪.‬‬
‫‪-3‬سادگی نظارت و بررسی صحت و سقم اطالعات‪.‬‬
‫‪-4‬در بعضی مواقع فقط دیدن کافیست ‪-------------------‬کودکان یا بیماران روانی‬
‫‪-5‬بعضی افراد حاضر به همکاری نیستند‪-----------‬دیدن کافیست‪.‬‬
‫‪ -6‬امکان توجه به تفاوتهای فردی‪.‬‬
‫مصاحبه‬
‫گفتگوی حضوری ‪------‬هدف تحقیق را طراحی ‪--------‬هدفمند‪ --------‬که مصاحبه گر به منظور کسب‬
‫اطالعات موردنیاز تحقیق با مصاحبه شونده به عمل می آورد‪.‬‬
‫‪ -1‬پرسش های مصاحبه از قبل طراحی ودر ارتباط با هدف‬
‫‪ -2‬سواالت طوری طراحی شود که ارتباط بین مصاحبه کننده و مصاحبه شونده را افزایش دهد‪.‬‬
‫‪-3‬فقط مصاحبه شونده میپرسد‬
‫محاسن روش مصاحبه‬
‫‪ -1‬امکان دسترسی به منابع دست اول‬
‫‪-2‬توجه به تفاوتهای فردی‬
‫‪-3‬امکان کاربرد آن در مورد کسانی که قادر به خواندن و نوشتن نیستند‪.‬‬
‫معایب روش مصاحبه‬
‫‪ -1‬اثر مصاحبه گر ‪:‬مصاحبه شونده تحت تاثیر نظرات مصاحبه گر قرار میگیرد‬
‫‪ -2‬وقت گیر وپرهزینه‬
‫‪-3‬نیاز به افراد متخصص‬
‫‪ -4‬ضعف در قدرت تعمیم اطالعات حاصله بدلیل کمی مصاحبه شوندگان‬
‫‪ -5‬یک مصاحبه گر خوب ‪ :‬در کم کردن کیفیات و روحیات شخصی که امکان دارد برجریان مصاحبه اثر بگذارد‬
‫‪ ،‬تالش کند‪.‬‬
‫باید پرس وجو کند ولی خود بی طرف باشد‪.‬‬
‫سواالت مصاحبه را خوب درک کند‪.‬‬
‫برای اینکه مصاحبه را به راحتی با ارامش وبااطمینان انجام دهد باید به اندازه کافی تمرین نماید‪.‬‬
‫پرسشنامه‬
‫رایج ترین ابزار تحقیق و روشی مستقیم برای کسب داده های تحقیق است‪.‬‬
‫عبارت از سواالتی که محقق ‪--------‬با توجه به نیازهای اطالعاتی خود ‪---------------‬‬
‫آن را طراحی ‪--------------------‬جهت گردآوری آن را دراختیار منابع قرار می دهد‬
‫اطالعات مورد نیاز محقق را‬
‫و پاسخ هایی که به سواالت پرسشنامه‬
‫برای تجربه و تحلیل آماده می کند‪.‬‬
‫جمله بندی ‪ :‬پرسشنامه ها و مصاحبه ها اغلب در نحوه بیان تفاوتهایی دارند‪ .‬مصاحبه‬
‫ها بهتر است با بیانی نرم و انعطاف پذیر بیان شوند‪.‬‬
‫مثل ‪---------------‬خواهش می کنم به من بگویید که ‪.....‬‬
‫اصول کلی در تهیه وتدوین سوالها‬
‫‪ -1‬باید با موضوع تحقیق ارتباط داشته باشد‪.‬‬
‫‪ -2‬روشن و دقیق و بدون ابهام باشند‪.‬‬
‫‪-3‬درهر سوال فقط یک مورد پرسیده شود‪.‬‬
‫‪-4‬از کاربرد سوالهای هدایت کننده پرهیزکند‪.‬‬
‫‪-5‬راجع به اطالعات شخصی وحساس نباشد‬
‫‪ -6‬کوتاه باشد‬
‫‪ -7‬حتی االمکان سواالت منفی نباشد‪.‬‬
‫انواع پرسشنامه‬
‫‪ -1‬پرسشنامه منظم یا بسته‬
‫‪ -2‬پرسشنامه آزاد یا باز‬
‫مزایا و معایب سواالت باز وبسته‬
‫‪-‬آزادی برای پاسخگویی وجود دارد‬
‫مزایا‬
‫ساختن آن راحت تر است‬
‫ ثبات پاسخها در میان پاسخ دهندگان باال می رود ‪-‬‬‫‪-‬جدول بندی کردن آن راحتتر و سریعتر‬
‫معایب‬
‫هم سوالها وهم پاسخها در معرض تفسیر اشتباهند‪.‬‬‫‪-‬جدول بندی و نتیجه گیری مشکل است‪.‬‬
‫برای ساختن زمان بیشتری نیازاست‪.‬‬‫‪-‬برای پوشش دادن به موضوع تحقیق نیاز به سواالت بیشتری هست‪.‬‬
‫مصاحبه یا تماس تلفنی‬
‫از طریق تلفن انجام میشود‪.‬برای انتخاب نمونه‬
‫‪-1‬از طریق دفترچه تلفن‬
‫‪-2‬شماره گیری با استفاده از ارقام تصادفی‬
‫‪-3‬انتخاب پاسخ دهندگان از میان افراد خانواده‬
‫‪ -4‬استفاده از کامپیوتر ‪ :‬ابتدا لیستی ارائه می دهد و یکی را به طور تصادفی انتخاب و مصاحبه گر با اوتلفنی‬
‫صحبت میکند‪(CATI ( .‬‬
‫سوگیری وجود‬
‫ندارد‪.‬‬
‫کم هزینه‬
‫صرفه جویی‬
‫در وقت‬
‫مقدار زیادی از داده ها در‬
‫زمان کوتاه گردآوری میشوند‬
‫اجراراحت است‪.‬‬
‫منابع گرد آوری اطالعات‬
‫عمده ترين منابع گردآوري اطالعات در اقدام پژوهي ( معلم پژوهنده ) به شرح ذيل معرفي‬
‫مي گردند كه به فراخور شرايط از آنها استفاده مي گردد ‪:‬‬
‫‪ – 1‬معلمان مرتبط با موضوع ( معلمان سال قبل و حال )‬
‫‪ – 2‬والدين و دوستان و بستگان‬
‫‪ – 3‬مدير و معاونان و مشاوران و مربيان مدرسه‬
‫‪ – 4‬پرونده هاي اداري ‪ ،‬تحصيلي و تربيتي‬
‫‪ – 5‬خود آزمودني ( دانش آموز و گروه و كالس و … )‬
‫‪ – 6‬آثار آزمودني ( خط ‪ ،‬نقاش ي ‪ ،‬دفتر ‪ ،‬كيف و كتاب و … )‬
‫نكات مهم و قابل توجه درروش گردآوري اطالعات ‪:‬‬
‫مناسبترين‬
‫روش كدام‬
‫است‬
‫ با توجه به كيفي نگري در‬‫اقدام پژوهي با استفاده از روشهاي‬
‫كيفي همچون مشاهده ‪ ،‬مصاحبه‬
‫و اسناد اولويت دارد ‪.‬‬
‫شرايطي چون دوره تحصيلي ‪،‬‬
‫جنسيت و امكانات موجود توجه‬
‫نمود‬
‫روشهاي كتابخانه اي و عكس و فيلم و‬
‫پرونده تحصيلي و يادداشت روزانه و شرح‬
‫حال نويس ي است ‪.‬‬
‫روش اخذ اطالعات از مراجع تخصص ي‬
‫مثل مشاور و پزشك‬
‫متداول ترين روش گرد آوري اطالعات در‬
‫اقدام پژوهي روش تركيبي‬
‫‪ -11‬تجزیه و تحلیل اطالعات)انالیز داده ها )‬
‫‪ -1‬اهداف آنالیز داده ها ‪-2‬روش های تجزیه و تحلیل داده ها‬
‫‪ -1‬اهداف آنالیز داده ها‬
‫‪ -1-1‬شناخت بهتر مسأله و کسب آگاهی از ابعاد مختلف آن‬
‫‪ -2-1‬کوچک سازی داده ها و یا طبقه بندی آن‬
‫‪- 3-1‬شناسایی بهتر و بیشتر راه حلهای موقت‬
‫‪- -41‬نمایش داده ها در یک نگاه‬
‫‪- 5-1‬دستیابی به بهترین روش تجزیه و تحلیل داده ها‬
‫با استفاده از نمودارها‬
‫‪ -1 ‬نمودار هیستوگرام‬
‫‪ -2 ‬نمودار میله ای‬
‫‪ -3 ‬نمودار دایره ای‬
‫‪ -4 ‬نمودار ترسیم مفاهیم‬
‫‪ -5 ‬نمودار چرا چرا‬
‫‪ -6 ‬نمودار استخوان ماهی‬
‫شش چرا (شش چه= چرا‪ ،‬چه کس ی‪ ،‬چگونه‪ ،‬چه زمانی و ‪)...‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ -2‬روش های تجزیه و تحلیل‬
‫داده ها‪:‬‬
‫‪ -12‬راه حل های پیشنهادی‬
‫‪ -1‬فهرست کردن پیشنهادات‬
‫‪ -2‬دسته بندی پیشنهادات‬
‫‪ -3‬طبقه بندی پیشنهادات (اهم و مهم کردن پیشنهادات)‬
‫‪ -4‬انتخاب راه حل های مهم تر جهت اجرا با ذکر دالیل‬
‫پیشنهادات مبتنی بر تجربه محقق‬
‫پیشنهادت مبتنی بر نتایج تحقیق‬
‫‪ -13‬اقدامات‬
‫‪ -1‬تشرح کامل هر اقدام (استفاده از عکس ها و ارایه توضیحات کامل برای هر اقدام به نحوی که دیگران بتوانند‬
‫آن را درک کنند و استفاده کنند‪).‬‬
‫‪ -2‬مشخص کردن فرایند تغیير برای هر اقدام‬
‫‪ -3‬استفاده از نظرات همکاران منتقد و تاییدات‬
‫نكات مورد توجه در اجراي اقدامات و راه حلها‬
‫‪ – 1‬روشهاي پيشنهادي ابتدا پيشنهاد و آنگاه به صورت تك تك اجرا مي گردد ‪.‬‬
‫و در صورت اجرا نتايج هر يك نيز بهتر است جداگانه بيان گردد ‪.‬‬
‫‪ – 2‬نظارت حين اجرا و پس از اجرا ‪ ،‬نكته قابل توجه مي باشد ‪.‬‬
‫‪ – 3‬در اقدام پژوهي اقدامات بر اساس تعقل انجام مي گيرد و بر عكس كوشش‬
‫و خطا مي باشد ‪.‬‬
‫‪ -14‬ارزیابی نتایج و نتیجه گیری کلی‬
‫‪ -1‬وضع موجود (شواهد یک که در بیان مساله ارایه شده است) را با وضع مطلوب (که پس از اقدامات به‬
‫دست آمده است) هم مقایسه کند‪.‬‬
‫استفاده از ( آزمون‪ ،‬چک لیست‪ ،‬مقیاس درجه بندی رفتار‪ ،‬نظرات همکاران‪ ،‬نتایج گذشته و اسناد و ‪)...‬‬
‫‪ -2‬نتیجه گیری کلی‬
‫ارزيابي نتايج ‪:‬‬
‫ارزيابي از تاثير اقدام جديد و تعيين اعتبار آن‬
‫‪ – 1‬وضعيت جديد را توصيف مي كنيم ‪ ( .‬وضعيت پس از اقدام )‬
‫‪ – 2‬شما كه ادعا مي كنيد كه مشكلي را حل كرده ايد يا كاهش داده ايد چه‬
‫شواهدي در دست داريد كه نشان دهد كه وضعيت نامطلوب به حالت‬
‫مطلوب برگشت ‪.‬‬
‫ُ‬
‫و‬
‫‪ – 3‬پاسخ به اينكه چگونه مي توانم نشان دهم كه واقعا تغيير مطلوبي ر ي‬
‫داده است ‪.‬‬
‫پيشرفت يا تغيير در چه زمينه هايي بوده است ‪ ( .‬ذكر شواهد )‬
‫نظر همكاران در باره تغيير حاصله چيست ؟ ( ذكر شواهد )‬
‫چه شواهدي در دست داريد كه نشان دهد طرح شما داراي ارزش علمي بوده‬
‫است ‪.‬‬
‫براي پاسخ به سواالت فوق به منابع ذيل نياز داريم‪:‬‬
‫‪ - 1‬دادن پرسشنامه به والدين و معلمان ديگر و …‬
‫‪ – 2‬تشكيل جلسه مشترك با همكاران ديگر و جويا شدن نظرات آنان نسبت به تغيير حاصله ‪.‬‬
‫‪ – 3‬جويا شدن از نظر ارزيابها نسبت به تغييرات حاصله‪.‬‬
‫‪ – 4‬ويژگیهاي نوآورانه طرح شما چه بود با شواهد توضيح دهد ‪.‬‬
‫با عنايت به اينکه اهداف اقدام پژوهي بررس ي وضعيت موجود بمنظور تغيير‬
‫و ايجاد وضعيت نسبتا مطلوب می باشد‪.‬‬
‫هدف از ارزيابي و بررس ي نتايج ‪ :‬بررس ي ميزان موفقيت راه حل پيشنهادي در‬
‫عمل است ‪.‬‬
‫چنانچه نتيجه مورد نظر حاصل شد و تغيير مورد نظر ايجاد گردید تحقيق‬
‫خاتمه يافته تلقي مي شود ‪.‬‬
‫بعد از اين نياز به گزارش نويس ي به منظور اطالع رساني از نتايج تحقيقات‬
‫مي باشد ‪.‬‬
‫‪ -15‬محدودیت ها‬
‫بیان محدودیت ها که محقق در حین اجرای اقدام پژوهی با آن ها مواجه‬
‫بوده است‪.‬‬
‫‪-1‬هوش‬
‫‪-2‬وضعیت اقتصادی و‬
‫محدودیت های در اختیار محقق‪:‬‬
‫اجتماعی خانواده‬
‫محدودیت های خارج از اختیار محقق‪:‬‬
‫‪-2‬تعداد‬
‫آزمونها‬
‫‪ -1‬انتخاب روش‬
‫تدریس‬
‫‪ -16‬پیشنهادات‬
‫‪ -1‬پیشنهادت مبتنی بر یافته ها‬
‫‪ -2‬پیشنهادات مبتنی بر تجربیات محقق‬
‫‪ -3‬پیشنهادات به سایر اقدام پژوهان‬
‫‪ -17‬فهرست منابع‬
‫‪ -1‬استفاده از روش ‪ APA‬جهت رفرنس دهی (هم در متن و هم در فهرست منابع)‬
‫‪ -2‬چینش به ترتیب حروف الفبا وبر اساس نام فامیل‬
‫‪ -3‬جدید بودن و معتبر بودن منابع با توجه به موضوع‬
‫‪ -4‬تعداد منابع مورد استفاده اعم از داخلی و خارجی‬
‫الف‪ :‬برای نوشتن کتابها‪:‬‬
‫نام خانوادگی‪،‬نام(سال)‪.‬نام کتاب‪،‬مکان انتشار‪:‬نام انتشارات‪،‬شماره چاپ‬
‫‪ -‬الواني‪،‬سيد مهدي(‪. )1369‬مديريت عمومي‪ ،‬تهران‪:‬انتشارات تابش‪،‬چاپ سوم‪.‬‬
‫ب ‪:‬برای تحقیقات و پایان نامه ها‬
‫نام خانوادگی‪،‬نام(سال)‪ .‬عنوان تحقیق یا پایان نامه ‪،‬مکان انجام تحقیق‪.‬‬
‫اميدي‪،‬عبدهللا (‪ .)1379‬بررس ي وضعيت بهداشت رواني معلمين شهر كاشان‪ ،‬طرح پژوهش ي‬
‫شوراي تحقيقات سازمان آموزش وپرورش استان اصفهان‪.‬‬
‫پ‪ :‬درصورتیکه ترجمه باشد‬
‫نام و نام خانوادگی نویسنده اصلی(سال انتشار)‪.‬نام کتاب‪(،‬نام و نام خانوادگی مترجم یا‬
‫مترجمان‪،‬مترجم)‪.‬مکان انتشار‪:‬نام انتشارات‪(،‬تاریخ انتشار به زبان اصلی)شماره چاپ‪.‬‬
‫مازلو‪،‬آبراهام(‪ .)1372‬انگيزش وشخصيت‪(،‬احمد رضواني‪،‬مترجم)‪.‬مشهد‪:‬انتشارات آستان‬‫قدس رضوي‪ .‬چاپ سوم‪.‬‬
‫ت ‪:‬در صورتیکه مقاله چاپ شده در مجله باشد‪.‬‬
‫نام خانوادگی‪،‬نام(سال)‪.‬عنوان مقاله‪.‬نام مجله‪،‬شماره مجله‪.‬‬
‫ اكبر زاده‪,‬نسرين‪,‬زهره خسروي وفاطمه حاجيان(‪.)1376‬نقش سوگ آسيب شناختي وبهنجار در شيوع اختاللهاي رواني‬‫كودكان ونوجوانان‪ .‬انديشه و رفتار‪.9,10,‬‬
‫‪ -18‬فهرست ضمایم و پیوست ها‬
‫‪ -1‬کلیه مدارک و مستندات در این بخش ارایه می گردد و گاها حدود ‪ 50%‬درصد کل اقدام پژوهی را شامل می‬
‫شود‪.‬‬
‫‪ -2‬می تواند شامل این موارد باشد‪( :‬عکس ها‪ ،‬آزمون ها‪ ،‬فیلم ها‪ ،‬چک لیست ها‪،‬‬
‫تاییدات‪ ،‬مصاحبه ها‪ ،‬گزارشات و ‪)...‬‬
‫پس بطور خالصه‬
‫مراحل تهیه گزارش اقدام پژوهی(معلم پژوهنده)‬
‫‪-1‬عنوان‬
‫‪-2‬مقدمه‬
‫‪-3‬بیان مساله‬
‫‪-4‬تعریف اصطالحات‬
‫‪-5‬روشهای گرد آوری اطالعات‬
‫‪-6‬بیان نتایج‬
‫‪-7‬محدودیت ها‬
‫‪-8‬پیشنهادات‬
‫‪-9‬فهرست منابع‬
‫تفاوت اقدام پژوهی با پژوهشهای دانشگاهی‬
‫‪-1‬در اقدام پژوهی تغیيرات بر اساس شرایط وقرائن در کالس درس ومدرسه است اما در‬
‫پژوهشهای حرفه ای (دانشگاهی) تغیيرات بر اساس فرضیه مخبرانه است‪.‬‬
‫‪-2‬در اقدام پژوهی نمونه واقعی مورد نظر است ولی در پژوهشهای دانشگاهی ‪ ،‬انتخابی است‪.‬‬
‫‪-3‬در اقدام پژوهی شخص معلم با مسئله درگير است اما در تحقیق دانشگاهی ‪ ،‬پژوهشگران‬
‫ناظر بر مساله به پژوهش می پردازند‪.‬‬
‫‪-4‬در اقدام پژوهی یافته های پژوهش ی توسط خود معلم به مرحله عمل در می آید اما در‬
‫پژوهشهای حرفه ای پژوهشگر‪ ،‬یافته ها را به عوامل اجرائی ارائه می دهد‪.‬‬
‫‪-5‬در اقدام پژوهی محقق یا معلم از یافته های خود شخصا ارزشیابی می کند اما در‬
‫پژوهشهای حرفه ای و کالن یافته های محقق را دیگران ارزشیابی می کنند‪.‬‬
‫‪-6‬در اقدام پژوهی یافته های تحقیق بال فاصله بکار گرفته می شود اما در پژوهشهای کالن‬
‫فاصله بين اعالم نتایج تا کاربست یافته ها بسیار زیاد است‪.‬‬
‫‪-7‬یافته های پژوهش در عمل ضرورتا ‪ ،‬تعمیم پذیر و تکرار پذیر نیست اما در پژوهشهای حرفه‬
‫ای عموما یافته های تحقیق قابل تعمیم و تکرار پذیر است‪.‬‬
‫‪-8‬در اقدام پژوهی ‪،‬عمل مقدم بر نظر است‪.‬‬
‫‪-9‬اقدام پژوهی در محدوده ای کوچک انجام می گيرد‪.‬‬
‫‪-10‬در اقدام پژوهی معلم پژوهشگر مقید به کاربرد آمارهای گوناگون وپیچیده نیست‪.‬‬
‫باتشکر وموفقیت روز افزون شما عزیزان‬