Transcript татах - Эрүүл мэндийн хөгжлийн төв

Н.Гэндэнжамцын нэрэмжит
ЭХ ХҮҮХДИЙН ЭРҮҮЛ
МЭНДИЙН ҮНДЭСНИЙ ТӨВ
Томуу,томуу-төст
өвчин,сэргийлэлт,эмнэлзүйн удирдамж
ЭХЭМҮТ-ийн АЭЭСТ-ийн эрхлэгч О.Солонго
Томуу,томуу-төст өвчин,сэргийлэлт,эмнэлзүйн
удирдамж
Хамгийн элбэг тохиолдох өвчин - Томуу,томуу төст өвчин буюу
АЗЦХӨ
Сэрүүн бүсийн орнуудад
- Жилд 6 удаа ТТӨ –р өвчилдөг
Далд,хөнгөн хэлбэр
- 20-40 %
Амбулоторийн тусламж
- 20-30 %
Анхдагч шалтгаан
- 95 % нь вирус
Амьсгалын замын хам шинж
- 200 гаруй төрлийн вирус үүсгэдэг.
Амьсгалын замын
өвчлөлийн хамшинж
Үүсгэгч вирус
Ихэнх тохиолдолд
Зарим ховор
тохиолдолд
Амьсгалын дээд замын Риновирус (100 гаруй
улайх үрэвсэл ( ринит
хэв шинжтэй),
фарингит)
коронавирус, иж
томуугийн вирус (3 хэв
шинжтэй), РС вирус,
томуугийн вирус(3 хэв
шинжтэй), энгийн
герпес вирус
Аденовирус ( 35 хэв
шинжтэй), коксаки
вирус( 29 хэв
шинжтэй), ECHO вирус
( 32 хэв шинжтэй),
Эвштейн Баррын
вирус
Бахуулай
ларингит,трахейт
Иж томуугийн вирус (3
хэв шинжтэй)
томуугийн вирус(3 хэв
шинжтэй)
Аденовирус,
улаанбурханы вирус
Бронхит, бронхиолит
РС вирус, иж
томуугийн вирус ( I. III
хэв шинж)
Томуугийн А вирус
Уушгины үрэвсэл
РС вирус, иж
томуугийн вирус( I. III
хэв шинж), томуугийн
А вирус
Аденовирус ( III. IV. VII
хэв шинж),
улаанбурханы вирус,
салхин цэцгийн вирус
Томуу,томуу-төст өвчин,сэргийлэлт,эмнэлзүйн удирдамж
Томуу : амьсгалын замаар дамжин тархаж,бүх насны
хүмүүсийг өвчлүүлдэг цочмог халдварт өвчин
Өвчний эх уурхай :
өвчтэй хүн
Нууц үе:
1-5 хоног,дунджаар 48 цаг
Халдвартай үе:
өвчний нууц үеийн сүүлч,эмнэлзүйн шинж тэмдэг
илэрснээс хойш эхний 3-5 хоногт хамгийн их
халдвартай.Хүүхдэд 7 хоног байж болно.
Улиралчлал:
10- 4 сард өвчлөл ихэснэ.
Халдвар дамжих зам:
Агаар дусал, ахуйн хавьтал
Дархлаа:
Халдвар үүсгэсэн “ тухайн вирус”-ийн л эсрэг өвөрмөц дархлаа үүсдэг.
Эсрэгтөрөгчийн өөрчлөлтөнд орсон вирусээс хуучин дархлаа нь
хамгаалахгүй
Урьдчилан сэргийлэлт
Эрүүл мэндийн сайдын 2002 оны 232 тоот тушаал
“Томуу, томуу-төст өвчинтэй тэмцэх, сэргийлэх арга хэмжээний заавар”,
Эрүүл мэндийн сайдын 2004 оны 36 дугаар тушаал
“Томуу өвчний цар тахалтай тэмцэх, сэргийлэх ажлын үндсэн чиглэл,
үйл ажиллагааны 2004-2007 оны төлөвлөгөө”-г үндэслэн зохион
байгуулна.
Томуугийн урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ нь үндсэндээ:
1. Томуугийн улирлын завсар дахь буюу 5-9 дүгээр сард хийх бэлтгэл
ажил,
2. Томуугийн улиралд буюу 10 дугаар сараас дараа оны 5 дугаар сард
хэрэгжүүлэх томуутай тэмцэх ажил гэсэн 2 үе шаттай байна.
Томуу өвчний үүсгэгчид
•
Томуу өвчин үүсгэгч нь ортомиксовирусийн овгийн ортомиксовирусийн
бүлэгт хамаарагддаг,80-120 нм хөндлөн огтлол бүхий бөмбөлөг
хэлбэртэй , гадуураа липидэн бүрхүүл (суперкапсид)-тэй, сөрөг, нэг
мушгиат РНХ агуулсан вирус юм.
•
А вирусийн хемагглютинин /Н/16, нейраминидаз(N) –ын 9 дэд хэв шинж
тодорхойлогдоод байгаагийн хемагглютининий 1,2,3 ба
нейроаминидазын1,2 дугаар дэд хэв шинжүүд хослосон омгууд, мөн В
ба С вирус хүнд амьсгалын замын цочмог халдвар үүсгэдэг.
•
Томуугийн В, С хэв шинжийн вирус нь хүнээс өөр амьтдад өвчин
үүсгэсэн тохиолдол бүртгэгдээгүй, дэд хэв шинжид хуваагддаггүй .
Илэрсэн вирүс: Rhino, Parainfluenza
/ 2014.01.06-2014.01.13 /
Өнгөрсөн долоо хоногт
– Өндөр халууралт хоолойн өвдөлт ихэссэн
– Шуугиантай амьсгалтай ханиад, хатгалгаа
нэмэгдсээр байна
Коронавирүсийн
халдвар (HCoV)
•Сурфактант гэмтсэнээс альвеолд
коллапс болж, хийн солилцоо
алдагдана.
•Хүнд үед уушги цочмог гэмтэх
хамшинж илэрч, амьсгалын хүнд
дутагдал илэрнэ.
•Вирүс-нянгийн гаралтай
“атипичная пневмония” үүсгэнэ.
•Уушгины эдэд фиброзон
өөрчлөлт үүсгэдэг учир эмнэлгээс
гарсаны дараа өвчтөний биеийн
байдал муудах шалтгаан болдог
байна.
Энтеровирүсийн халдвар
•Тууралтат ангина –
залгиурт янз бүрийн
тууралт харагдана.
•Миалги
•Мөчдөөр янз бүрийн
хэмжээтэй, цусархаг
тууралт гарна.
•Серозный менингит,
энцефалит, миелитээр
хүндэрнэ.
•Суулгалт
Хүний бокавирүсийн
халдвар (HBoV)
2005 онд нээж, илрүүлсэн
•9-11 саруудад, 1-3 насанд элбэг
тохиолдоно.
•Ерөнхий хордлогын шинж тод
•Амьсгал хямралын шинж
давамгайлна, цэртэй ханиана,
амьсгаадна.
•Залгиур улайна.
•Диспепси 1/3-д илэрнэ.
Риновирүсийн халдвар
(Rhinovirus)
•Энтеровирустай төстэй, гадаад
орчинд тэсвэр муутай.
•Вирус хамрын салстаар дамжин орох
ба хамраас шингэн нус их хэмжээтэй
ялгарч, хамрын үүдэн хэсэг шархална.
•Залгиурын ар хананд өнгөр харагдах
ба хүзүүний тунгалагийн зангилаанууд
томрох шинжүүд илэрнэ
Респираторно-синцитиальны
вирүсийн халдвар (RSV)
•Бөглөрөлтөт бронхит, бронхиолит
хэлбэрээр амьсгалын дутагдалд
хүргэдэг.
•Дутуу нярай, уушгины дутуу
хөгжилтэй, зүрхний гажигтай,
уушгины архаг эмгэгтэй хүүхдүүд
илүү өртөмтгий байдаг онцлогтой.
Аденовирүсийн халдвар
АДэЗХ эмнэлзүйн дөрвөл
шинжээр илэрнэ:
•
ринит – фарингит –
коньюктивит – халууралт,
•
Лимфийн булчирхайн үрэвсэл
•
Ахлах насны хүүхдэд гастроэнтерит хэлбэрээр явагдана.
•
6 сараас 1 хүртэлх насны
хүүхэд хатгаагаар хүндрэх нь
элбэг
Томуугийн В хүрээний
вирүсийн халдвар
•В вирүсийн томуу нь жилийн ямар
ч үед тохиолддог.
•1 – 3 хүртэлх насны хүүхдэд хүнд
хэлбэрээр тохиолдох ба ерөнхий
хордлогын шинж тод, салстууд
улайх, ТМС-г хордуулж, менингоэнцефалитын шинжээр илэрнэ.
•Ихэвчлэн шилбэний булчингийн
миозит үүсгэнэ.
Ихэвчлэн уушги гэмтэж, хуурамч
сахуулайн шинж, астматический
синдром давамгайлан илэрч,
нянгийн халдвар хавсарснаар дунд
чихний идээт үрэвсэл, голомтот
хатгалгаагаар хүндэрнэ.
Анхаарал хандуулсанд баярлалаа.