Transcript татах Presentation1 - Эрүүл мэндийн хөгжлийн төв

ЭСХАХ ÒÀÍÄÀËÒÛÍ ТОГТОЛЦОО
Нэвтрүүлсэн түүх
• 2007 оноос өмнө улсын хэмжээнд халдварт
өвчний тандалтын тогтолцоо батлагдсан
оношоор халдварт өвчний мэдээллийг авдаг
байсан.
• 2007 оноос эхлээд ЭСХАХА тандалтын
тогтолцоог үе шаттайгаар нэвтрүүлсэн
• 2010 онд улсын хэмжээнд бүрэн нэвтэрсэн
Мөрдөгдөж буй эрх зүйн баримт бичгүүд
– 2007 онд ЭМС-ын 100 тоот
– 2010 онд ЭМС-ын 152 тоот тушаал
– 2014 онд 152 тоот тушаалыг шинэчлэх тушаалын төслийг
ЭМЯ-нд хүргүүлээд байна.
Програм:
-Тандалтын мэдээллийг EWAR2.0 програмаар авдаг.
-EWAR 3.0 програмыг вэб-д суурилсан програм болгон
өргөжүүлж, шинэчлээд байна.
2014 онд нэвтрүүлэхээр төлөвлөж байна.
ЭСХАХА тандалтын тогтолцооны ач
холбогдол
• Халдварт өвчний мэдээ, мэдээллийг сараар бус 7
хоногоор, шаардлагатай тохиолдолд 24 цагийн дотор
авдаг болсон
• Халдварт өвчний тохиолдлыг онош батлагдахыг
хүлээхгүйгээр хамшинжээр, сэжигтэй тохиолдлоор
мэдээллийг хүлээн авдаг болсоноор шуурхай хариу
арга хэмжээг эрт эхлүүлэх, дэгдэлтийг эрт
сэрэмжлүүлэх нөхцлийг бүрдүүлж өгсөн
Тандалтын тогтолцооны бүтэц
3 шатлалаас бүрдэнэ.
• Тандалтын үндэсний нэгж (Халдварт өвчин судлалын үндэсний
төвд)
• Дунд шатны нэгж (Аймаг, нийслэлийн ЭМГ)
• Анхан шатны нэгж
– дүүргийн Эрүүл мэндийн нэгдэл,
– клиникийн болон төрөлжсөн мэргэжлийн эмнэлэг,
– Бүсийн оношлогоо эмчилгээний төв
– нэгдсэн эмнэлэг
– амаржих газар
– сум, өрх, хувийн хэвшлийн болон бусад эмнэлгүүдэд )
Халдварт өвчний тандалтын
тогтолцооны зорилго
Хàëäâàðò өâчíèé äýãäýëò, нийгмийн эрүүл мэндэд
ноцтой нөлөөлж болзошгүй үйл явдлыг ýðò илрүүлж,
хариу арга хэмжээг шуурхай авах
Халдварт өвчний эрт сэрэмжлүүлэх, хариу
арга хэмжээ авах тандалтын тогтолцоо
• Òохиолдолд суурилсан
• ¯йл явдалд суурилсан тандàëòààñ á¿ðäýíý
Тохиолдолд суурилсан тандалт
Òохиолдлын тодорхойлолтын дагуу өвчний
хамшинж, сэжигтэй, өвөрмөц тохиолдлыг
тогтсон хугацаанд мэдээлэх, хариу арга
хэмжээ шуурхай авах, эргэн мэдээлэх үйл
ажиллагаа юм
• 11 хамшинж (Тухайлбал:ЦСС, цочмог
халууралт, тууралттай хамшинж, цочмог
усархаг суулгалт, шарлалттай хамшинж гэх
мэт)
• 9 сэжигтэй тохиолдлоор мэдээ авдаг.
Үйл явдалд суурилсан тандалт
НЭМ-ийн ноцтой үйл явдалд:
• Шалтгаан тодорхойгүй нас баралтын 2 ба түүнээс
дээш тохиолдол
 Хүний өвчлөлийн шалтгаан тодорхойгүй 3 ба түүнээс
дээш тохиолдол
 Ус, хөрс, агаарын нөлөөнөөс хүн амын өвчлөл гарсан
гэх цуурхал, дам яриа
 Хоол, хүнстэй холбоотой мэдээлэл
• Химийн, цацраг идэвхт бодисоор ус, хөрс, агаар орчин
бохирдох,
 Мал, амьтны өвчлөл
 Шинэ, ховор үйл явдал орно.
Мэдээлэх арга
• Батлагдсан ЯМХ-ийн дагуу
• EWAR программаар 7 хоног бүрийн 2 дах өдөр мэдээллийг
авч, нэгтгэн, дүн шинжилгээ хийж, тандалтын нэгжүүдэд
эргэн мэдээлнэ.
• Яаралтай үед 24 цагийн дотор утсаар
•
•
•
•
•
Дархлаажуулалт бүхий халдварт өвчний сэжигтэй тохиолдол,
Цочмог халууралт, тууралт бүхий халдвар,
Мэдрэлийн цочмог хамшинж,
ЭШХ
Хоолны хордлогот халдвар гэх мэт
• Халдварт өвчний хамшинж, сэжигтэй тохиолдол
б¿ðòãýãäýýã¿é òîõèîëäîëä “0” ìýäýýëэë
Дүн шинжилгээ, эргэн мэдээлэл
•
7 хоног бүр ХӨСҮТ-ийн ЭСХАХН дээр тандалтын нэгжүүдээс
ирүүлсэн мэдээнд дүн шинжилгээ хийнэ (time, place and person)
•
7 хоног бүрийн Пүрэв гаригт тандалтын нэгжүүд рүү эргэн
мэдээлэл хүргүүлнэ
•
Тандалтын нэгжийн мэдээ ирүүлэлт-98%
•
Анхан шатны тандалтын нэгжийн хамрагдалт-84%
Эргэн мэдээллээр
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Тандалтын нэгжүүдийн мэдээ ирүүлэлт, Мэдээллийн бодит байдал,
цаг хугацаандаа ирүүлсэн байдлыг нэгтгэн дүгнэдэг.
Анхан шатны нэгжүүдийн мэдээнд хамрагдалтыг хянана.
Мэдээлсэн халдварт өвчний хамшинж, сэжигтэй тохиолдлыг босго
үзүүлэлтэй харьцуулан газарзүйн байршил, цаг хугацаа, насны
бүлгээр нэгтгэн дүгнэдэг.
Тухайн 7 хоногт бүртгэгдсэн үйл явдлын мэдээг бусад нэгжүүдэд
мэдээлнэ.
Тухайн 7 хоногт дэлхийн дахинд анхаарал татаж байгаа шинэ болон
дахин сэргэж буй халдварт өвчний талаарх гадаад мэдээ болон
холбогдох хариу арга хэмжээний талаарх мэдээллээр 7 хоног бүр
хангана.
7 хоног бүр аймгуудтай бүсчлэн хийж байгаа аудио хуралд оролцож
цаг үеийн мэдээг өгдөг.
Холбогдох тасаг нэгжүүдэд цаг үеийн шаардлагатай мэдээллүүдийг
тухай бүр өгч ажиллаж байна.
Ìýäýý èð¿¿ëýëò, òàíäàëòûí íýãæýýð, 2014 îíû 11 дэх 7 õîíîãèéí áàéäëààð
Òàíäàëòûííýãæ
Баянгол
Баянзүрх
Сүхбаатар
Хан-Уул
Сонгинохайрхан
Чингэлтэй
Багануур
Багахангай
Налайх
Архангай
Баянхонгор
Баян-Өлгий
Булган
Говь-Алтай
Говь-Сүмбэр
Дархан-Уул
Дорнод
Дорноговь
Дундговь
Завхан
Орхон
Өвөрхангай
Өмнөговь
Сүхбаатар
Сэлэнгэ
Төв
Увс
Ховд
Хөвсгөл
Хэнтий
Нийт
Èðâýë
çîõèõ
Òîî
Èðñýí
%
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
330
10
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
10
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
10
11
327
90.9%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
90.9%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
90.9%
100%
99.1%
Õóãàöààíäàà èðñýí
Òîî
%
9
11
11
11
11
10
10
11
7
10
11
6
7
8
11
11
11
10
11
11
9
11
11
11
9
10
10
11
8
10
298
81.8%
100%
100%
100%
100%
90.9%
90.9%
100%
63.6%
90.9%
100%
54.5%
63.6%
72.7%
100%
100%
100%
90.9%
100%
100%
81.8%
100%
100%
100%
81.8%
90.9%
90.9%
100%
72.7%
90.9%
90.3%
Óëñûí õýìæýýíèé òàíäàëòûí íýãæèéí òîî
2007-2011îí, ºññºí ä¿íãýýð
700
585
600
607
512
áîäèò òîî
500
400
358
300
216
200
100
0
2007 îí
2008 îí
2009 îí
2010 îí
2011 îí
Àíõàí øàòíû íýãæèéí òîî
Óëààíáààòàð
163
Áàÿíõîíãîð
27
ªâºðõàíãàé
25
Õýíòèé
27
Áàÿí-ªëãèé
20
Óâñ
24
Õîâä
22
Çàâõàí
30
Õºâñãºë
30
Ñ¿õáààòàð
16
Ãîâü-Àëòàé
22
Àðõàíãàé
25
Áóëãàí
19
Ñýëýíãý
21
Òºâ
30
Äóíäãîâü
18
ªìíºãîâü
18
Ãîâüñ¿ìáýð
5
Äîðíîãîâü
19
Îðõîí
20
Äàðõàí
9
Äîðíîä
17
á¿ãä
607
Ìýäýý èð¿¿ëýëò, òàíäàëòûí íýãæýýð, 2014 îíû 11 дэх 7 õîíîãèéí áàéäëààð
Òàíäàëòûííýãæ
Баянгол
Баянзүрх
Сүхбаатар
Хан-Уул
Сонгинохайрхан
Чингэлтэй
Багануур
Багахангай
Налайх
Архангай
Баянхонгор
Баян-Өлгий
Булган
Говь-Алтай
Говь-Сүмбэр
Дархан-Уул
Дорнод
Дорноговь
Дундговь
Завхан
Орхон
Өвөрхангай
Өмнөговь
Сүхбаатар
Сэлэнгэ
Төв
Увс
Ховд
Хөвсгөл
Хэнтий
Èðâýë
çîõèõ
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
Èðñýí
Òîî
10
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
10
11
11
11
11
11
11
11
11
11
11
10
11
%
90.9%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
90.9%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
90.9%
100%
Õóãàöààíäàà èðñýí
Òîî
%
9
81.8%
11
100%
11
100%
11
100%
11
100%
10
90.9%
10
90.9%
11
100%
7
63.6%
10
90.9%
11
100%
6
54.5%
7
63.6%
8
72.7%
11
100%
11
100%
11
100%
10
90.9%
11
100%
11
100%
9
81.8%
11
100%
11
100%
11
100%
9
81.8%
10
90.9%
10
90.9%
11
100%
8
72.7%
10
90.9%
2014 ОНЫ 11 ÄЭХ 7 ХОНОГТ МЭДЭЭЛЭГДСЭН ХАЛДВАРТ ӨВЧНИЙ ХАМШИНЖ,
СЭЖИГТЭЙ БОЛОН ӨВӨРМӨЦ ТОХИОЛДЛУУД
Халдварт өвчний хамшинж, сэжигтэй, өвөрмөц
Тайлангийн 7
Өмнөх 7
2014 он
тохиолдол
хоногт
хоногт
өссөн дүн
Цочмог сул саажилтын хамшинж
-
-
-
Цочмог халууралт, тууралтат хамшинж
7
14
120
Цочмог халууралт, цэврүүт тууралтат хамшинж
80
141
1393
Цочмог шарлалттай хамшинж
10
19
205
Цочмог усархаг суулгалтын хамшинж
2
-
23
Цочмог цусархаг суулгалтын хамшинж
14
21
196
Цочмог цусархаг хамшинж
Мэдрэлийн цочмог халдварын хамшинж
-
-
-
1
-
1
Татран
-
-
-
Нярайн татран
-
-
-
Хөхүүл ханиад
-
-
-
Сахуу
-
-
1
Боом
-
-
-
Тарваган тахал
-
-
-
Галзуу
-
-
-
Хоолны хордлогот халдвар
-
7
37
Эмнэлгээс шалтгаалсан халдвар
1
-
1
115
202
1978
Нийт
Дархлаажуулалты
н
хүндрэл
9 дараах
- Эмнэлэгээс
шалтгаалсан
халдвар
13 - Сахуу
23
1
2
1
0
0
24
4
1
1
2
5
7
4
5
0
0
4
2
3
2
0
0
2
0
0
0
0
6
0
0
0
5
0
0
0
0
0
0
0
0
0
6
2
0
0
0
1
0
5
0
0
0
1
2
2
1
0
0
0
0
7
3
0
0
45
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
2
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
7
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
102
778
114
10
166
16
9
0
0
1
27
0
0
0
0
120
1393
205
23
196
61
11
1
0
2
37
0
1
0
Усархаг
суулгалтын
3.2
- Цочмог
хамшинж
Цусархаг
суулгалтын
хамшинж
4.1-Томуу томуу
төст өвчний
хамшинж
4.2 - Амьсгалын
замын цочмог
халдварын
4.3 - Амьсгалын
хамшинж
цочмог халдвар –
11
1
50
19
0
13
34
50
71
14
18
8
94
60
1
0
8
11
7
108
37
шарлалттай
өвчний
хамшинж
3.1 - Цочмог
1
0
1
4
0
0
2
0
0
0
0
1
1
0
0
0
6
0
0
2
0
халууралт,
2.2 - Цочмог
Тууралттай,
халууралт,
Цэврүүт
тууралттай,
хамшинж
өвчний
2.3 - Цочмог
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Цочмог сул
саажилт
2.1 - Цочмог
хордлогот
халдвар
8-
Нийт
Мэдрэлийн
цочмог
хам шинж
7 - Хоолны
22 УБ
цусархаг хам
шинж
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
Аймаг хот
АР
БӨ
БХ
БУ
ГА
ГС
ДА
ДГ
ДО
ДУ
ЗА
ОР
ӨВ
ӨМ
СҮ
СЭ
ТӨ
УВ
ХО
ХӨ
ХЭ
Зарим өвчний
хүнд
хэлбэр
5 - Цочмог
Халдварт өвчний хам шинж сэжигтэй тохиолдлын 7 хоногийн мэдээ
Цаашид хийх ажил
• Халдварт өвчний тэргүүлэх чиглэлийг
шинэчлэн тогтоох;
• “Эрт сэрэмжлүүлэх, хариу арга хэмжээний
тогтолцоог өргөжүүлэх тухай” ЭМС-ын 152
тоот тушаалыг шинэчлэх, тандалтын нэгжүүд,
тэдгээрийн үйл ажиллагаа, халдварт өвчний
хамшинж, тэдгээрийн шалгуур үзүүлэлтийг
шинэчлэн өөрчлөх;
• EWAR-3 программыг суурилуулах, тандалтын
нэгжүүдийн эмч, мэргэжилтнийг давтан
сургах;
Цаашид анхаарах асуудал
1. Нýãæ¿¿ä тóõàéí 7 õîíîãèéí ìýäýýíä àíõàí øàòíû íýãæ¿¿äèéí õàìðàãäàæ áàéãàà
áàéäàë äýýð àíõààðàõ
2. Мэдээг хугацаандаа өгөх (цаг, хугацааны асуудал)
3. Àíõàí øàòíû íýãæ¿¿äийн ìýäýý өгөлт, бүртгэж байгаа хамшинжийн мэдээлэл,
Хамшинжээ баталгаажуулсан байдал, ЯМХ-ны бүрэн байдал
4. Авч буй арга хэмжээгээ нээлттэй солилцох
5. Хамшинжийн тохиолдлоо өвчлөлийн байдалтай харьцуулах
6. Холбогдох эмч мэргэжилтнүүдэд байнгын мэдээлэл өгөх
7. Онцгой мэдээг цаг алдахгүй мэдээлэх, утсаар баталгаажуулах
8. Àíõàí øàòíû íýãæ¿¿äтэйгээ байнгын ажлын холбоотой ажиллах,
9. Мэдээлэх тоног төхөөрөмж болон бусад бэлэн байдлаа хангаж ажиллах
10. Мэдээгээ таслахгүй байх
11. Шинээр ажиллаж байгаа эмч мэргэжилтнээ ерөнхий мэдлэг өгөх (тушаал, эргэн
мэдээлэл танилцуулах)
12. Эргэн мэдээллээ ашиглах
Áàÿðëàëàà